TÀI LIỆU Y KHOA: "VIÊM PHỔI"

Chia sẻ: Nguyen UYEN | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

372
lượt xem 78
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo về bệnh viêm phổi dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa. Giáo trình ngành y giúp các bạn sinh viên y khoa có thêm tài liệu để học tập và củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng y khoa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TÀI LIỆU Y KHOA: "VIÊM PHỔI"

bÖnh viÖn B¹ch Mai Viªm Viªm phæi ThS. NguyÔn Thanh Håi Khoa H« HÊp bÖnh viÖn B¹ch Mai
I. §¹i c−¬ng
§Þnh nghÜa • Viªm phæi l hiÖn t−îng nhiÔm khuÈn cña nhu m« phæi bao gåm viªm phÕ nang, èng v tói phÕ nang, tiÓu phÕ qu¶n tËn cïng hoÆc viªm tæ chøc kÏ cña phæi. • G©y viªm phæi cã thÓ l c¸c vi khuÈn, virót, ký sinh vËt, nÊm, nh−ng kh«ng ph¶i trùc khuÈn lao.
Dich tÔ häc • H ng n¨m t¹i Mü cã 2 - 3 triÖu BN viªm phæi, 20% ph¶i nhËp viÖn; tû lÖ tö vong víi BN ngo¹i tró: 1-5%, néi tró: 15-30%. • NhËt b¶n: 57-70/100.000 ng−êi tö vong/n¨m do viªm phæi - nguyªn nh©n g©y tö vong thø t− . • ViÖt Nam, theo Chu V¨n ý: VP chiÕm 12% c¸c bÖnh phæi. Trong sè 3606 BN ®iÒu trÞ t¹i khoa H« HÊp BVBM tõ 1996-2000 cã 345 (9,57%) BN viªm phæi- ®øng thø 4.
T l CAP nhập viện theo tuổi và giới ngư i l n tu i Nam P
Tỷ lệ tử vong do CAP nhập viện theo tuổi, giới ở người lớn tuổi Nam P
Tỷ lệ tử vong do viêm phổi nhập viện T l t vong trong BV % Số trường hợp 150000 50 50 40 40 T l trên 1000 100000 30 30 20 20 50000 10 10 0 0 0 years 65- 70- 75- 80- 85- >89 69 74 79 84 89 Kaplan et al. Am J Respirat Crit Care 2002; 165: 766
Tỷ lệ tử vong theo nguyên nhân vi khuẩn gây bệnh Chủng Tỷ lệ tử vong (%) S pneumoniae 12.3 S aureus 31.8 Legionella spp 14.7 Mycoplasma pneumoniae 1.4 Chlamydia pneumoniae 9.8 Höffken G. Eur Respir Rev 2000; 10 number 71: 149-55
Tỷ lệ tử vong trung bình ở những bệnh nhân CAP, HCAP, HAP và VAP Tỷ lệ tử vong (% bệnh nhân) CAP: viêm phổi mắc phải ở cộng đồng, HCAP: viêm phổi liên quan đến chăm sóc y tế HAP: viêm phổi mắc phải ở BV, VAP: viêm phổi liên quan đến thở máy Kollef. Chest 2005; 128: 3854
liên căn Y u t liên quan t i căn nguyên Chủng vi khuẩn Liên quan dịch tễ học Coxiella burnetti Tiếp xúc với vật nuôi hoặc mèo hantavirus Tiếp xúc với chuột Legionella spp Nguồn nước ô nhiễm Influenza, S pneumoniae; S aureus Influenza Chlamydia, Tiếp xúc với chim S aureus Dùng thuốc đường tĩnh mạch S pneumoniae; Klebsiella Nghiện rượu Legionella pneumophyla Hút thuốc
T l căn nguyên viêm ph i Châu Âu ERS White book
Vi khu n học trong CAP Chủng Cộng đồng % Bệnh viện % ICU % S pneumoniae 19.3 25.9 21.7 H influenzae 3.3 4 5.1 Legionella spp 1.9 4.9 5.1 S aureus 0.2 1.4 7.6 Gramnegative enteric 0.4 2.7 7.5 bacteria Mycoplasma 11.1 7.5 2 pneumoniae Chlamydia pneumoniae 8 7 - Viruses 11.7 10.9 5.1 Không phát hiện chủng 49.8 43.8 41.5 Woodhead. Eur Respir J 2002; 20 supl 36: 20s-27s
Vi khu n học trong CAP, HCAP Chủng CAP % HCAP % Gram+ S pneumonia 16.6 6.5 S aureus MS 17.2 21.1 S aureus MR 8.9 26.5 Gram- H influenza 16.6 6.8 Pseudomonas 17.1 25.3 Klebsiella 9.5 7.6 Enterobacter 2.9 3.5
Nguyªn nh©n vµ c¸c yÕu tè thuËn lîi • Th−êng gÆp l : S. pneumoniae, H. influenzae, L. pneumophila, M. pneumoniae • Virus: virus cóm, SARS…, Rickettsia (sèt mß). • Th−êng x¶y ra vÒ mïa ®«ng hoÆc khi tiÕp xóc víi l¹nh. • C¸c tr−êng hîp thÓ tr¹ng kÐm: gi yÕu, nghiÖn r−îu, chÊn th−¬ng sä n o, h«n mª, bÖnh ph¶i n»m ®iÒu trÞ l©u dÔ bÞ nhiÔm c¸c VK Gram ©m. • BiÕn d¹ng lång ngùc, gï, vÑo cét sèng; bÖnh tai mòi häng nh− viªm xoang, viªm A- mi -®an; t×nh tr¹ng r¨ng miÖng kÐm, viªm r¨ng lîi dÔ bÞ nhiÔm c¸c VK yÕm khÝ. • NhiÔm virus cã vai trß quan träng trong viÖc l m thay ®æi c¬ chÕ b¶o vÖ cña c¬ thÓ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho béi nhiÔm vi khuÈn.
C¬ chÕ sinh bÖnh
§−êng vµo • §−êng h« hÊp: – HÝt ph¶i vi khuÈn ë m«i tr−êng bªn ngo i, trong kh«ng khÝ. – HÝt ph¶i vi khuÈn do æ nhiÔm khuÈn ®−êng h« hÊp trªn. • §−êng m¸u: th−êng gÆp sau nhiÔm khuÈn huyÕt do tô cÇu v ng, viªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn, viªm tÜnh m¹ch nhiÔm khuÈn... • NhiÔm khuÈn do ®−êng tiÕp cËn cña phæi. • §−êng b¹ch huyÕt: Mét sè vi khuÈn (Pseudomonas, Klebsiella pneumoniae, S. aureus) cã thÓ tíi phæi theo ®−êng b¹ch huyÕt; chóng th−êng g©y viªm phæi ho¹i tö v ¸p xe phæi, víi nhiÒu æ nhá ®−êng kÝnh d−íi 2cm.
C¬ chÕ chèng ®ì cña phæi • C¬ chÕ c¬ häc: n¾p thanh qu¶n, ph¶n x¹ ho, ho¹t ®éng cña c¸c l«ng chuyÓn v tÕ b o chÕ nhÇy. • C¸c kh¸ng thÓ, enzym v chÊt ho tan kh¸c • C¸c tÕ b o b¹ch cÇu ®a nh©n trung tÝnh, ®¹i thùc b o phÕ nang… • Nh÷ng ng−êi nghiÖn thuèc l¸, thiÕu oxy, thiÕu m¸u, rèi lo¹n vÒ b¹ch cÇu bÈm sinh, chøc n¨ng thùc b o t¹i phÕ nang bÞ suy gi¶m, héi chøng suy gi¶m miÔn dÞch m¾c ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho vi khuÈn g©y bÖnh.