Thi công nền mặt đường phần 1

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

289
lượt xem 126
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Công trường xây dựng" là phạm vi khu vực diễn ra các hoạt động xây dựng đã được sự cho phép của chính quyền. Các thành phần cơ bản hình thành một công trường xây dựng là: Khu lán trại dành cho cán bộ, công nhân; khu vực tập kết vật tư vật liệu; khu vực mà công trình xây dựng được xây dựng trực tiếp trên đó. "Thi công xây dựng" công trình bao gồm: xây dựng và lắp đặt thiết bị đối với các công trình xây dựng mới sửa chữa, cải tạo,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thi công nền mặt đường phần 1

Ch−¬NG 1. h−¬NG 1. CÁC V N CHUNG V XÂY D NG N N Ư NG 1.1. KHÁI NI M, YÊU C U I V I N N Ư NG VÀ CÔNG TÁC THI CÔNG N N Ư NG. 1.1.1. Khái ni m N n ư ng là b ph n ch y u c a công trình ư ng, có tác d ng kh c ph c a hình thiên nhiên, nh m t o nên m t tuy n ư ng có các tiêu chu n k thu t phù h p v i m t c p h ng ư ng nh t nh, nhi m v c a nó là m b o cư ng và n nh c a áo ư ng. Nó là n n t ng c a áo ư ng; cư ng , tu i th và ch t lư ng s d ng c a áo ư ng ph thu c r t l n vào cư ng và n nh c a n n ư ng. 1.1.2. Yêu c u i v i n n ư ng. + m b o n nh toàn kh i, + N n ư ng ph i m b o có cư ng nh t nh, + m b o n nh cư ng trong su t th i kỳ khai thác. Yêu t ch y u nh hư ng t i cư ng và n nh c a n n ư ng bao g m: + Tính ch t c a t n n ư ng. (v t li u xây d ng n n ư ng). + Phương pháp thi công c bi t là ch t lư ng m lèn. + Bi n pháp thoát nư c và bi n pháp b o v n n ư ng. Trong t ng i u ki n c th , có th x y ra các hi n tư ng hư h ng sau i v i n n ư ng : + N n ư ng b lún: + N n ư ng b trư t: do n n ư ng p trên sư n d c mà không r y c , ánh b c c p... + N n ư ng b n t + S t l mái ta luy: b) Trư t trên sư n d c a)Lún c) S t ta luy 1.1.3. Yêu c u v i công tác thi công n n ư ng. Trong xây d ng ư ng, công tác làm n n ư ng chi m t l kh i lư ng r t l n, nh t là ư ng vùng núi, òi h i nhi u s c lao ng máy móc, xe v n chuy n, cho nên nó còn là m t trong nh ng khâu m u ch t nh hư ng t i th i h n hoàn thành công trình. M t khác ch t lư ng c a n n ư ng cũng nh hư ng nhi u n ch t lư ng chung c a công trình n n ư ng. Trang 1
Vì v y trong công tác t ch c thi công n n ư ng ph i b o m: 1. Ch n phương pháp thi công thích h p, 2. Ch n máy móc thi t b thi công h p lý, 3. Có k ho ch s d ng t t ngu n nhân l c, máy móc, v t li u và t n d ng tri t công tác i u ph i t, 4. Các khâu công tác thi công ph i ư c ti n hành theo k ho ch thi công ã nh, 5. Tuân th ch t ch t ch quy trình, quy ph m k thu t và quy t c an toàn trong thi công. 1.2. PHÂN LO I CÔNG TRÌNH N N Ư NG VÀ PHÂN LO I T N N Ư NG. 1.2.1. Phân lo i công trình n n ư ng: i v i công tác thi công n n ư ng, thư ng căn c vào kh i lư ng thi công c a công trình, chia làm hai lo i: + Công trình có tính ch t tuy n: kh i lư ng ào p không l n và phân b tương i u d c theo tuy n. + Công trình t p trung: là công trình có kh i lư ng thi công tăng l n t bi n trên m t o n ư ng có chi u dài nh , ví d : như t i các v trí ào sâu, p cao. Vi c phân lo i này giúp ta xác nh ư c tính ch t c a công trình, t ó ra gi i pháp thi công thích h p. 1.2.2. Phân lo i t xây d ng n n ư ng: Có nhi u cách phân lo i t n n ư ng: 1.2.2.1. Phân lo i theo m c khó d khi thi công: - t: ư c phân thành 4 c p: CI , CII , CIII , CIV (cư ng c a t tăng d n theo c p t). t c p I, II thư ng không ư c dùng p n n ư ng mà ch dùng t c p III và c p IV. - á: ư c phân thành 4 c p: CI , CII , CIII , CIV (cư ng c a á gi m d n theo c p á). á CI : á c ng, có cư ng ch u nén >1000 daN/cm2. á CII : á tương i c ng, có cư ng ch u nén t 800-1000 daN/cm2. á CIII : á trung bình, có cư ng ch u nén t 600 - 800 daN/cm2. á CIV : á tương i m m, giòn, d d p, có cư ng ch u nén < 600 daN/cm2. Trong ó á CI, CII ch có th thi công b ng phương pháp n phá, còn á CIII và CIV có th thi công b ng máy. Cách phân lo i này dùng làm căn c ch n phương pháp thi công h p lý t ó ưa ra ư c nh m c lao ng tương ng và tính toán ư c giá thành, chi phí xây d ng công trình. (Ví d : t á khác nhau thì d c ta luy khác nhau → kh i lư ng khác nhau, ng th i phương pháp thi công cũng khác nhau → giá thành xây d ng khác nhau). 1.2.2.2. Phân lo i theo tính ch t xây d ng: Trang 2
Cách phân lo i này cho ngư i thi t k , thi công bi t ư c tính ch t, c i m và i u ki n áp d ng c a m i lo i t. Theo tính ch t xây d ng ngư i ta phân thành: - á: các lo i á phún xu t, tr m tích, bi n ch t tr ng thái li n kh i ho c r n n t. á dùng p n n ư ng r t t t c bi t là tính n nh nư c. Tuy nhiên do có giá thành cao nên nó ít ư c dùng xây d ng n n ư ng mà ch y u dùng trong xây d ng m t ư ng. - t: là v t li u chính xây d ng n n ư ng; t có th chia làm hai lo i chính: + t r i: tr ng thái khô thì r i r c, ch a không quá 50% các h t >2mm, ch s d o Ip < 1; g m các lo i như: cát s i, cát h t l n, cát h t v a, cát h t nh và cát b t. + t dính: nh h t tr ng thái khô thì dính k t, ch s d o Ip > 1, g m các lo i như: t á cát, á sét, sét. Có r t nhi u lo i t khác nhau, tuy nhiên trong xây d ng n n ư ng thì v n quan tr ng nh t là ph i ch n ư c lo i t phù h p v i t ng công trình n n ư ng, c bi t là phù h p v i ch thu nhi t c a n n ư ng. * t cát: Là lo i v t li u r t kém dính (c=0), trong ó không ho c ch a r t ít hàm lư ng t sét. Do v y t cát là lo i v t li u có th dùng cho m i lo i n n ư ng c bi t các o n ch u nh hư ng nhi u c a nư c. * t sét: Trong t ch a nhi u thành ph n h t sét, có l c dính C l n. Khi m ch t cho cư ng khá cao. Tuy nhiên do có nhi u h t sét nên t sét là v t li u kém n nh v i nư c, khi b ngâm nư c ho c b m, cư ng c a nó gi m i r t nhi u. Do ó, t sét thư ng ch dùng nh ng nơi không ho c ít ch u nh hư ng c a nư c. * t c p ph i, s i i: Là lo i c p ph i t nhiên, có nhi u vùng trung du, i núi th p. Trong thành ph n h t, s i s n chi m t l tương i l n, khi m ch t cho r t cao (E0 ≈ 1800daN/cm2). Tuy nhiên trong thành ph n c a nó cũng cư ng ch a m t hàm lư ng sét nh t nh nên nó cũng là lo i v t li u kém n nh v i nư c. Do v y, v t li u này ch s d ng nh ng nơi ít ch u nh hư ng c a nư c, ho c làm l p trên cùng c a n n ư ng. * t á sét, á cát: Là lo i t có tính ch t m c trung bình gi a t cát và t sét, do v y nó cũng ư c dùng ph bi n trong xây d ng n n ư ng. τ τ τ τσ φ τσ φ τ σ σ σ a) t sét b) t cát c) t á cát, á sét Trang 3
* Các lo i t sau không dùng p n n ư ng: t ch a nhi u ch t h u cơ, t than bùn, t ch a nhi u lư ng mu i hoà tan, t có m l n. 1.3. TRÌNH T VÀ N I DUNG THI CÔNG N N Ư NG. Khi t ch c thi công n n ư ng ph i căn c vào i u ki n thiên nhiên, tình hình máy móc, thi t b , nhân l c ph i h p th c hi n theo m t trình t thích h p. 1.3.1. Công tác chu n b trư c khi thi công. 1.31.1. Công tác chu n b v m t k thu t: - Nghiên c u h sơ, - Khôi ph c và c m l i tuy n ư ng trên th c a, - Lên ga, phóng d ng n n ư ng, - Xác nh ph m vi thi công, - Làm các công trình thoát nư c, - Làm ư ng t m ưa các máy móc vào công trư ng. 1.3.1.2. Công tác chu n b v m t t ch c: - T ch c b ph n qu n lý ch o thi công, - Chuy n quân, xây d ng lán tr i, - i u tra phong t c t p quán a phương, i u tra tình hình khí h u th y văn t i tuy n ư ng v.v... 1.3.2. Công tác chính. + Xi t + ào v n chuy n t. + p t, m c h t t. + Công tác hoàn thi n: san ph ng b m t, tu s a mái d c ta luy, tr ng c . 1.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP THI CÔNG N N Ư NG. Khi ch n các phương pháp thi công nên ư ng ph i căn c vào lo i tính ch t công trình, th i h n thi công, i u ki n nhân v t l c, thi t b hi n có. Sau ây là các phương pháp thi công n n ư ng ch y u. 1.4.1. Thi công b ng th công. - Dùng d ng c thô sơ và các công c c i ti n, d a vào s c ngư i là chính ti n hành thi công. - Có ch t lư ng và năng su t th p. - Phương pháp thi công này thích h p v i công trình có kh i lư ng công tác nh , c ly v n chuy n ng n trong i u ki n không s d ng ư c máy móc (di n thi công quá h p, không di n tích cho máy ho t ng). 1.4.2. Thi công b ng máy. Trang 4
- S d ng các lo i máy làm t bao g m: máy x i, máy i, máy ào, máy xúc chuy n, máy lu v.v... ti n hành thi công. - Phương pháp này cho năng su t cao, ch t lư ng t t, là cơ s h giá thành xây d ng. - Phương pháp thi công này thích h p v i công trình có kh i lư ng ào p l n, yêu c u thi công nhanh, òi h i ch t lư ng cao. 1.4.3. Thi công b ng n phá. - S d ng năng lư ng l n sinh ra t ph n ng n c a thu c n ào p t á xây d ng n n ư ng, bên c nh ó dùng các thi t b ph tr c n thi t: như thi t b khoan l mìn, ào bu ng mìn, kíp n , m i n ... - Thi công b ng thu c n có th m b o nhanh chóng, không òi h i nhi u nhân l c, máy móc nhưng yêu c u ph i tuy t i an toàn. - Phương pháp này thư ng dùng nh ng nơi ào n n ư ng qua vùng á c ng ho c các trư ng h p ph c t p mà các phương pháp khác không thi công ư c. 1.4.4. Thi công b ng s c nư c - Thi công b ng s c nư c là l i d ng s c nư c xói vào t làm cho t t ra, hòa vào v i nư c, t lơ l ng trong nư c r i ư c d n t i nơi p. - Như v y, các khâu công tác ào và v n chuy n t u nh s c nư c. Nh n xét: Các phương pháp thi công ch y u trên có th ư c áp d ng ng th i trên các o n khác nhau, hay ph i h p áp d ng trên cùng m t o n tuỳ theo i u ki n a hình a ch t, th y văn, i u ki n máy móc, thi t b , nhân l c, i u ki n v t li u mà áp d ng các phương pháp trên v i m c cơ gi i hoá khác nhau. Hi n nay nư c ta ch y u k t h p gi a thi công b ng máy và th công, trong nh ng trư ng h p g p t á c ng thì k t h p v i phương pháp thi công b ng thu c n . Trang 5
CH−¬ng CH−¬ng 2. CÔNG TÁC CHU N B THI CÔNG N N Ư NG 2.1. CÔNG TÁC KHÔI PH C C C. Nh n xét: Gi a thi t k và thi công thư ng cách nhau m t kho ng th i gian nh t nh có th dài hay ng n; trong quá trình ó các c c nh v trí tuy n ư ng khi kh o sát có th b h ng ho c m t do nhi u nguyên nhân. Do ó c n ph i b sung và chi ti t hoá các c c làm cho vi c thi công ư c d dàng, nh ư c ph m vi thi công và xác nh kh i lư ng thi công ư c chính xác. N i dung công tác khôi ph c c c và nh ph m vi thi công g m: - Khôi ph c c c nh: C c nh ư c c nh b ng c c bê tông úc s n ho c t i ch . Khi khôi ph c c c nh xong ph i ti n hành gi u c c nh ra kh i ph m vi thi công. gi u c c có th dùng các bi n pháp sau: + Giao h i góc. + Giao h i c nh. + Giao h i góc c nh. + C nh song song (thư ng dùng nh ng nơi tuy n i song song v i vách á cao). - Khôi ph c t i th c a nh ng c c ch y u xác nh v trí tuy n ư ng thi t k : + i m u, i m cu i. + C c lý trình (c c H, c c kilomét). + C c ch y u xác nh ư ng cong (N , NC, T , TC, P). + C c xác nh v trí các công trình (C u, c ng, kè, tư ng ch n…) - Khôi ph c c c chi ti t và óng thêm c c ph : + Trên ư ng th ng: khôi ph c như thi t k . + Trên ư ng cong: kho ng cách gi a các i m chi ti t tuỳ thu c vào bán kính ư ng cong: R < 100m : kho ng cách c c 5m R = 100 - 500m : kho ng cách c c 10m R > 500m : kho ng cách c c 20m + Có th óng thêm c c ph nh ng o n cá bi t tính kh i lư ng ư c chính xác hơn (Thi t k k thu t: 20-30m/c c, khi c n chi ti t có th 5-10m/c c): * Các o n có thi t k công trình tư ng ch n, kè... * Các o n có nghi ng v kh i lư ng. * Các o n b thay i a hình. - Ki m tra cao m c và có th thêm các m c cao mi thu n ti n trong quá trình thi công (các m c g n công trình c u c ng ti n ki m tra cao khi thi công). Thông thư ng kho ng cách gi a các m c o cao như sau: + 3km : vùng ng b ng, Trang 6
+ 2km : vùng i, + 1km : vùng núi. + Ngoài ra còn ph i t m c o cao các v trí công trình: c u, c ng, kè, các ch ư ng giao nhau khác m c v.v... Tuỳ thu c t m quan tr ng c a công trình mà cao có th ư c xác nh theo m c cao qu c gia hay m c cao gi nh. - Ki m tra cao thiên nhiên t t c các c c chi ti t trên tuy n. 2.2. CÔNG TÁC LÊN KHUÔN Ư NG (LÊN GA) VÀ NH PH M VI THI CÔNG - M c ích: Công tác lên khuôn ư ng (còn g i là công tác lên ga) nh m c nh nh ng v trí ch y u c a m t c t ngang n n ư ng trên th c a m b o thi công n n ư ng úng v i thi t k . - Tài li u dùng lên khuôn ư ng là: b n v m t c t d c, bình và m t c t ngang n n ư ng. - i v i n n p, công tác lên khuôn ư ng bao g m vi c xác nh cao p t t i tr c ư ng và mép ư ng, xác nh chân ta luy. - i v i n n ào các c c lên khuôn ư ng ph i r i ra kh i ph m vi thi công, trên các c c này ph i ghi lý trình và chi u sâu ào t: sau ó ph i nh ươc mép ta luy n n ào. - Khi thi công cơ gi i, các c c lên khuôn ư ng có th b m t i trong quá trình thi công c n ph i d i ra kh i ph m vi thi công. - Xác nh ph m vi thi công, ph m vi gi i phóng m t b ng ti n hành gi phóng m t b ng. Nh n xét: Công tác GPMB thư ng r t ph c t p, t n kém, nh hư ng nhi u n ti n thi công công trình. Do ó, ngay t khâu thi t k c n lưu ý t i v n này: có các phương án ch nh tuy n cho h p lý và trong quá trình th c hi n thì ph i k t h p nhi u cơ quan t ch c. 2.3. CÔNG TÁC D N D P TRƯ C KHI THI CÔNG m b o n n ư ng n nh và có cư ng c n thi t thì trư c khi thi công n n ư ng c bi t là các o n n n ư ng p ph i làm công tác d n d p. Công tác này bao g m: - Bóc t h u cơ. - N o vét bùn. - Ph i ch t các cành cây vươn xoè vào ph m vi thi công t i cao 6m, ph i ánh g c cây khi chi u cao n n d p nh hơn 1,5m ho c khi chi u cao g c cây cao hơn m t t t nhiên 15-20cm. Các trư ng h p khác ph i ch t cây (ch g c còn l i cao hơn m t t 15cm). - Các hòn á to c n tr vi c thi công n n ào ho c n m các o n n n p có chi u cao nh hơn 1,5m, u ph i d n i. Thư ng nh ng hòn á có th tích trên 1,5m3 thì ph i Trang 7
dùng mìn phá n , còn nh ng hòn á nh hơn có th dùng máy ưa ra kh i ph m vi thi công. - Các hòn á t ng n m trong ph m vi ho t ng c a n n ư ng c n phá b mb o n n ng nh t, tránh lún không u. H (1.5m) CÇn xö lý Vïng ho¹t ®éng cña nÒn ®−êng Kh«ng cÇn xö lý - Trong ph m vi thi công n u có các ng rác, m l y, t y u, t mu i, hay h c gi ng, ao h ... u c n ph i x lý tho áng trư c khi thi công. T t c m i chư ng ng i v t trong ph m vi thi công ph i phá d và d n s ch. + Trong ph n n n p, các h ào b cây c i ho c các chư ng ng i v t u ph i ư c l p và m ch t b ng các v t li u thích h p như v t li u p n n ư ng thông thư ng. + Vi c b , hu b các ch t th i do d n d p m t b ng ph i tuân th pháp lu t và các quy nh c a a phương. N u t (cây, c ) ph i ư c phép và ph i có ngư i trông coi không nh hư ng n dân cư và công trình lân c n. + Ch t th i có th ư c chôn l p v i l p ph d y ít nh t 30cm và ph i b o m m quan. + V trí ch t th i n u n m ngoài ph m vi ch gi i gi i phóng m t b ng thì ph i có s cho phép c a a phương (qua thương lư ng). + V t li u t n d ng l i ph i ư c ch t ng v i mái d c 1:2 và ph i b trí nh ng nơi không nh hư ng n vi c thoát nư c; ph i che ph b m t ng v t li u. 2.4. B O M THOÁT NƯ C TRONG THI CÔNG Trong su t quá trình thi công ph i chú ý và m b o thoát nư c tránh các h u qu x u có th x y ra ph i ng ng thi công m t th i gian, ph i làm thêm m t s công tác do mưa gây ra ho c có khi ph i phá công trình làm l i v.v... m b o thoát nư c trong thi công, c n chú ý t ch c thi công u tiên các công trình thoát nư c có trong thi t k , ng th i có th ph i làm thêm m t s công trình ph như mương rãnh t m ch dùng trong th i gian thi công, các công trình ph này c n ư c thi t k trong khi l p thi t k t ch c thi công ư ng. Ngoài ra trong m i công trình c th cũng c n ph i có nh ng bi n pháp k thu t và t ch c b o m thoát nư c: - Khi thi công n n p, ph i m b o cho b m t c a nó có d c ngang. m b o an toàn cho máy làm ư ng và ô tô ch y, tr s d c ngang không quá 10%. Trang 8
- Khi thi công n n ư ng ào ho c rãnh thoát nư c ph i thi công t th p lên cao. 2.5. CHU N B XE MÁY THI CÔNG. - Trong quá trình chu n b , nhà th u ph i chu n b và v n chuy n n công trư ng các máy móc thi t b áp ng ư c các yêu c u thi công theo úng các quy nh trong h p ng th u, ph i ào t o công nhân s d ng các máy móc thi t b ó và t ch c b o dư ng s a ch a chúng trong quá trình thi công. - Trong quá trình chu n b , nhà th u ph i b trí m t xư ng s a ch a cơ khí ti n hành công tác s a ch a và b o dư ng máy trong khi thi công. - Ph i th c hi n t t phương châm “phân công c nh ngư i s d ng máy, nh rõ trách nhi m, v trí công tác”. Trang 9
Ch−¬ng 3. CÁC PHƯƠNG ÁN THI CÔNG N N Ư NG ÀO VÀ N N Ư NG P Khi thi công n n ư ng ào và n n ư ng p, có th có nhi u phương án thi công khác nhau. Ch n phương án thi công nào, ph i xu t phát t tình hình c th và ph i th a mãn ư c yêu c u sau: Máy móc và nhân l c ph i ư c s d ng thu n l i nh t, phát huy ư c t i a di n thi công, m b o máy móc và nhân l c làm vi c ư c công su t c a máy, ph i có bình thư ng và an toàn. 3.1. CÁC PHƯƠNG ÁN THI CÔNG N N Ư NG ÀO 3.1.1. Phương án ào toàn b theo chi u ngang. - Trên toàn b chi u dài o n n n ư ng ào, ti n hành chia thành nhi u o n nh , trên m i o n nh ti n hành ào trên toàn b m t c t ngang n n ư ng (chi u r ng và chi u sâu) h xu ng cao thi t k , có th ào t m t u ho c t c hai u o n n n ào, ti n d n vào d c theo tim ư ng. (hình 3-l). A a) H−íng ® o A-A 1: m 1: m NÒn ® o A NÒn ®¾p B-B B H−íng ® o b) §−êng vËn chuyÓn ®Êt BËc thø 1 BËc thø 1 NÒn ® o BËc thø 2 BËc thø 2 Ph n ào sau cùng B NÒn ®¾p a) ào trên toàn m t c t b) ào theo b c Hình 3.1. ào toàn b theo chi u ngang. - Có th dùng các gi i pháp thi công sau: + S d ng máy xúc (máy ào), là lo i máy thích h p nh t thi công. Tuy nhiên, nâng cao năng su t c a máy thì chi u cao m i b c ph i m b o máy xúc y g u (3- 4m, tuỳ theo lo i t và dung tích g u). + Thi công b ng th công: Bi n pháp này ch dùng khi n n ào có kh i lư ng nh ho c không th thi công b ng máy. Chi u cao ào c a m i b c l,5 n 2,0m m b o an toàn lao ng và thi công thu n l i Trang 10
- N u n n ư ng sâu, có th chia làm nhi u b c ng th i ti n hành thi công, tăng di n thi công nhưng ph i m b o m i b c có ư ng v n chuy n t và h th ng thoát nư c riêng tránh tình tr ng nư c b c trên ch y xu ng b c dư i, nh hư ng t i công tác thi công b c dư i. - Phương án này thích h p v i nh ng o n n n ào sâu và ng n. 3.1.2. Phương án ào t ng l p theo chi u d c. - T c là ào t ng l p theo chi u d c trên toàn b chi u r ng c a m t c t ngang n n ư ng (hình 3-2) và ào sâu d n xu ng dư i. NÒn ® o 2 1 4 3 5 6 7 NÒn ®¾p NÒn ®¾p Hình 3.2. ào t ng l p theo chi u d c - Có th dùng các lo i máy sau thi công: + N u c ly v n chuy n ng n (
Có th ph i h p phương án l và 3, t c là ào m t hào d c trư c r i ào thêm các hào ngang tăng di n tích thi công (hình 3-4). M i m t m t ào có th b trí m t t hay m t máy làm vi c. H o ® o däc H o ® o ngang Hình 3.4 ào h n h p Nh n xét: Khi ch n phương án thi công, ngoài vi c xét tính ch t c a công trình, lo i máy móc và công c thi công ra, còn ph i xét t i m t c t a ch t c a n n ào. N u t c a n n ào dùng p mà có nhi u lo i khác nhau, phân b theo nhi u l p n m ngang thì dùng phương pháp ào t ng l p theo chi u d c là h p lý hơn (vì nó tho mãn các yêu c u i v i vi c p n n p. Khi ng t b c a n n ào v phía trên sư n d c thi c n liên t c thành ê ngăn nư c, d n nư c ra ngoài không ch y vào n n ư ng. N u phía dư i sư n d c, thì ph i gián o n m b o nư c có th thoát ra ngoài m t cách thu n l i . Khi t ven sông su i, không ư c ch n ngang hay làm h p lòng sông su i. ư ng ào hoàn thành n âu ph i làm ngay hê th ng c ng rãnh thoát nư c n ó, m b o m t ư ng luôn luôn khô ráo. 3.2. PHƯƠNG ÁN THI CÔNG N N Ư NG P 3.2.1. X lý n n t thiên nhiên trư c khi p. Trư c khi p t làm n n ư ng, b o m n n ư ng n nh, ch c ch n không b lún, tr t, trư t, thì ngoài vi c m b o yêu c u v p t ra, ph i x lý t t n n t thiên nhiên. a. N n thông thư ng: căn c vào d c sư n t nhiên - Nu d c sư n t nhiên is < 20% ch c n ti n hành r y c , bóc t h u cơ ph m vi áy n n ti p xúc v i sư n d c. N u không r y h t c thì mùa mưa, nư c ch y trên sư n s th m theo l p c m c rũa ó, lâu d n làm xói áy n n, làm gi m s c bám c a n n v i m t t t nhiên và s làm cho n n b trư t. - N u d c sư n t nhiên is = 20 - 50% : c n ánh b c c p theo quy nh sau: + N u thi công b ng th công thì b r ng b c c p b = 1.0m Trang 12
+ N u thi công b ng máy thì chi u r ng b c c p ph i m b o di n thi công cho máy làm vi c, thư ng b = 2 - 4.0m. + M i c p c n d c vào phía trong t 2% n 3%. - Nu d c sư n t nhiên is > 50% : c n có bi n pháp thi công riêng, làm các công trình ch ng như : tư ng ch n, kè chân, kè vai ư ng... 1 :m 2 - 3% 1:m 20% < is < 50 % b Hình 3.5. C u t o b c c p b. N n có t y u: Có th dùng m t s bi n pháp sau: - Xây d ng n n p theo giai o n, - Tăng chi u r ng c a n n ư ng, làm b ph n áp, - ào b m t ph n ho c toàn b t y u, - Gi m tr ng lư ng n n p, - Phương pháp gia t i t m th i, - Thay t ho c làm t ng m cát, - p t trên bè, - S d ng ư ng th m th ng ng (c c cát, gi ng cát, b c th m), - C t ba lát, c c bê tông c t thép… c. Các trư ng h p a ch t c bi t khác như: Karst, hang ng ng m ph i có gi i pháp x lý phù h p. 3.2.2. Ch n v t li u p. V t li u p: m b o n n ư ng n nh, không phát sinh hi n tương lún, bi n d ng, trư t v.v... thì c n ch n lo i t p thích h p vì v y, ph i xét tính ch t cơ lý c a t. Dùng t thoát nư c t t p n n ư ng là t t nh t, do ma sát trong l n, tính co rút nh , ít ch u nh hư ng c a nư c. t dính thoát nư c khó, kém n nh i v i nư c nhưng khi m b o m ch t, thì cũng t ư c n nh t t, do ó nó thư ng ư c dùng nh ng nơi n n ư ng khô ráo, không b ng p, chân ư ng thoát nư c nhanh, ho c dùng p bao n n cát… Nh ng lo i t sau ây không th dùng p n n ư ng: t dính có m l n, t có l n nhi u ch t h u cơ, t có ch a mu i hòa tan và th ch cao (t l mu i và th ch cao trên 5%), t cát b t, t bùn. 3.2.3. Nguyên t c p n n ư ng b ng t. t n n ư ng m i: a. Nguyên t c p Trang 13
- t khác nhau ph i p thành t ng l p n m ngang khác nhau, không p l n l n (Tránh hi n tư ng lún không u làm hư h ng m t ư ng). - N u t thoát nư c t t ( t cát, á cát) p trên t thoát nư c khó (sét, á sét) thì b m t l p thoát nư c khó ph i d c nghiêng sang hai bên v i d c không nh hơn 4% m b o nư c trong l p t trên thoát ra ngoài d dàng. §Êt tho¸t n−íc tèt §Êt khã tho¸t n−íc 4% 4% §Êt khã tho¸t n−íc § Êt tho¸t n−íc tèt - N u t thoát nư c t t p dư i l p thoát nư c khó, thì b m t l p dư i có th b ng ph ng. § Êt khã tho¸t n−íc § Êt khã tho¸t n−íc § Êt tho¸t n−íc tèt § Êt tho¸t n−íc tèt § ¾p ®óng § ¾p sai - Không nên dùng t thoát nư c khó ( t sét) bao quanh, bít kín lo i t thoát nư c t t ( t cát, á cát). - Khi dùng t khác nhau p trên nh ng o n khác nhau, thì nh ng ch n i ph i p thành m t nghiêng (d ng hình nêm) chuy n ti p d n t l p này sang l p kia và d m ch t, tránh hi n tư ng lún không u . §Êt khã tho¸t n−íc §Êt tho¸t n−íc tèt b. Nguyên t c p t n n ư ng nâng c p m r ng: + t dùng m r ng t t nh t là cùng lo i v i t n n ư ng cũ. Trư ng h p không có, thì dùng t thoát nư c t t. + Trư c khi m r ng thì ph i r y c và ánh c p. + Khi p t, c n p t ng l p và m t ch t c n thi t. + Trong trư ng h p thi công b ng máy mà chi u r ng m thêm không cho máy làm vi c thì chuy n sang thi công b ng th công ho c m r ng thêm n n ư ng di n cho máy ho t ng , sau ó thì b t i. + Tuỳ theo i u ki n c th mà có th m r ng 1 bên ho c 2 bên (m r ng 2 bên thì m t ư ng m i n m tr n trên n n ư ng cũ tăng n nh, bù vênh ít. N u ph n m r ng quá h p, không di n thi công cho máy thì ti n hành m r ng 1 bên). Trang 14
3.2.4. Các phương pháp p n n ư ng b ng t. Căn c các i u ki n a hình, i u ki n v n chuy n và chi u cao p n n ư ng mà có th dùng phương án sau: 3.2.4.1. Phương pháp p t ng l p ngang. - t ư c p thành t ng l p, r i ti n hành m ch t. - Chi u dày m i l p ph thu c vào: + Lo i t p: tuỳ theo lo i t p mà chi u dày c a l p v t li u có th khác nhau. Ví d : cát thì chi u dày có th l n, còn t sét thì chi u dày m ng. + Lo i lu (áp l c lu, chi u sâu, th i gian tác d ng c a lu...) + m c a t: Ví d m l n thì chi u dày l p t l n và ngư c l i A A -A 3 3 2 2 1 1 A Thư ng chi u dày m i l p t 0.1m n 0.3m. Trư c khi p l p bên trên ph i ư c tư v n giám sát nghi m thu ch t. ây là phương pháp p n n ư ng t t nh t, phù h p v i nh ng nguyên t c p ã trình bày trên, t o i u ki n m b o ch t lư ng thi công. 3.2.4.2. Phương án p t ng l p xiên ( p l n): - Áp d ng khi p n n n n p qua khu v c ao h , v c sâu, hay a hình d c. - t ư c p thành t ng l p xiên và kéo dài d n ra ngoài. - Do chi u dày m i l p là l n nên m b o ch t thì : + Dùng lu có áp l c và chi u sâu tác d ng l n. A A -A 3 2 1 A + Dùng t cát ho c á cát. 3.2.4.3. Phương án p h n h p: A A -A 5 5 4 4 3 2 1 A - N u n n ư ng tương i cao và a hình cho phép thì có th p l p dư i theo phương án 3.2.4.2 còn l p trên p theo phương án 3.2.4.1. 3.2.5. Phương án p t c ng: Trang 15
- Yêu c u : p t c ng không b d ch chuy n ph i ng th i p i x ng t ng l p m ng (15 - 20cm) hai bên c ng và ng th i m ch t. - t p phía trên c ng ph i m ch t m b o lún u, t t nh t là dùng t cát có hàm lư ng sét là 10%. - N u p b ng á: m b o c ng ch u l c tác d ng u thì dùng á có d=2d + T tr c c ng ra hai bên m t o n ít nh t b ng hai l n ư ng kính c ng. 3.2.6. Phương án p t u c u: - p t ng l p m ng, 15 - 20cm và m ch t t ch t yêu c u tránh lún và gi m ch n ng gây ra khi ch y xe vào c u. - m b o n n ư ng n nh, vi c p t sau lưng m c u ư c ti n hành theo sơ sau: C n m ch t và b o m thoát nư c t t: H+2m 8 7 6 5 H 4 3 hi 2 1 2m Sơ pt uc u - Vi c p t góc tư nón, ph i ti n hành ng th i v i p t sau m , cách p gi ng trên, m b o không có hi n tư ng trư t mái d c. - t dùng p t t nh t là t á cát hay t thoát nư c t t. Trang 16
Ch−¬NG 4. h−¬NG THI CÔNG N N Ư NG B NG MÁY 4.1. NGUYÊN T C CH N VÀ S D NG MÁY THI CÔNG N N Ư NG. Khi thi công n n ư ng thì ph i ti n hành công tác: x i, ào, v n chuy n, san, m nén và hoàn thi n n n ư ng phù h p v i thi t k , cho nên thư ng ph i dùng nhi u lo i máy khác nhau ph i h p v i nhau. + V i các công tác chính như: ào, p, v n chuy n, m lèn… thì c n dùng các lo i máy chính. + V i các công tác ph có kh i lư ng nh như: máy x i, san, hoàn thi n… thì dùng máy ph . T ó ưa ra các nguyên t c ch n và s d ng máy như sau: 1). Khi ch n máy ph i ch n máy chính trư c, máy ph sau, trên nguyên t c máy ph ph i m b o phát huy t i a năng su t c a máy chính. Ví d : Thi công n n ào ch L - Công tác chính: ào t. → Máy chính: máy xúc, i. - Công tác ph : x i t, v n chuy n t, lu lèn → máy ph : x i, san, lu. 2). Khi ch n máy, ph i xét m t cách t ng h p: tính ch t công trình, i u ki n thi công kh năng cung c p máy móc ng th i ph i ti n hành so sánh kinh t k thu t. Tính ch t công trình bao g m: - Lo i n n ư ng ( ào hay p), - Chi u cao ào p, - C ly v n chuy n: L < 100m: máy i; L < 500m: xúc chuy n có công su t nh (3-6m3) ho c L1000m: dùng máy xúc + ôtô v n chuy n, - Kh i lương công vi c và th i h n thi công. i u ki n thi công bao g m: - Lo i t (m m hay c ng, l n á hay không...), - i u ki n a ch t th y văn, - i u ki n thoát nư c m t, - i u ki n v n chuy n ( d c m t t tr ng thái m t ư ng, a hình a v t...) - i u ki n khí h u (mưa, n ng, gió, nhi t , sương mù v.v...), - i u ki n cung c p v t li u cho máy làm vi c. i u ki n thi công có nh hư ng r t l n t i vi c ch n máy, nh t là i v i máy chính. i v i t sét l n á hay t tương i c ng có th dùng máy ào. Máy xúc chuy n ch có th thi công t ng v i năng su t cao sau khi ã ư c x i tơi. iv i công tác ào t ng p nư c, dùng máy ào g u dây thì thích h p hơn các lo i máy khác. Trang 17
Trong cùng m t i u ki n thi công và tính ch t công trình như nhau, có th có nhi u phương án ch n máy khác nhau thì ph i ti n hành so sánh kinh t ch n t ng phương án thích h p nh t. 3). Khi ch n máy, nên gi m s lo i máy khác nhau trong cùng m t i máy và nên dùng lo i máy làm ư c nhi u công vi c khác nhau. 4). Khi s d ng máy thì ph i tìm m i bi n pháp máy làm vi c v i năng su t cao nh t. Năng su t c a máy trong m t ca có th xác nh theo công th c t ng quát sau: TK1Q N= t T - Th i gian làm vi c trong m t ca (8 gi ). Kt - H s s d ng th i gian: xét n th i gian d ng máy và th i gian máy không ư c s d ng hoàn toàn g m th i gian i n a i m làm vi c, th i gian quay v nơi máy, th i gian ngh c a công nhân lái máy, th i gian i u máy trong quá trình làm vi c, th i gian cho d u, nư c vào máy. Q - Kh i lư ng công vi c hoàn thành ư c trong m t chu kỳ làm vi c (m; m2 hay m3). t - Th i gian c a m t chu kỳ làm vi c hoàn thành kh i lư ng công vi c Q. Mu n tăng năng su t có th có các bi n pháp sau: - Tăng s ca làm vi c trong m t ngày tăng năng su t làm vi c trong m t ngày (2 ho c 3 ca). - Tăng h s s d ng th i gian Kt; thông thư ng ngư i ta nên t n d ng t i a th i gian làm vi c c a máy thi công tăng hi u su t làm vi c c a máy trong m t ca và có th có các gi i pháp sau: + Ph i b o dư ng s a ch a và cung c p v t tư, k thu t t t, b o m máy móc làm vi c tr ng thái bình thư ng, t n d ng th i gian làm vi c c a máy. + B trí m t b ng t p k t máy móc h p lý, g n công trư ng thi công nh m làm gi m th i gian i và v c a máy. - Tăng kh i lư ng công vi c hoàn thành ư c trong m t chu kỳ làm vi c Q: giá tr này càng l n thì năng su t máy càng l n, vì v y c n căn c vào kh i lư ng thi công th c t l c ch n máy có năng su t phù h p ng th i v i m i lo i máy, có th l p thêm các thi t b ph tr làm gi m rơi vãi trong quá trình làm vi c... - Rút ng n th i gian c a m t chu kỳ làm vi c hoàn thành kh i lư ng công vi c Q. Mu n tăng năng su t thì ph i c g ng làm gi m th i gian làm vi c c a m t chu kỳ b ng cách: + Công nhân lái máy c n ư c hu n luy n thành th o, có k thu t cao, + Nâng cao tinh th n trách nhi m c a ngư i lái máy, + Xác nh phương pháp thi công h p lý, + Ch n sơ làm vi c c a máy h p lý, Trang 18
4.2. S D NG MÁY X I TRONG CÔNG TÁC XÂY D NG N N Ư NG. - Năng su t c a các lo i máy làm t như máy i, máy xúc chuy n, máy san ph thu c r t nhi u vào lo i t, tr ng thái và tính ch t c a nó. i v i t c ng, t l n s i, l n r cây, máy làm t ào khó khăn, có khi không ào ư c, năng su t r t th p, cho nên nâng cao năng su t c a máy, c n ph i x i tơi t trư c khi máy b t u làm vi c, Tùy t ng lo i máy mà có yêu c u m c x i khác nhau. i v i máy san yêu c u x i lên toàn b , i v i máy i thì yêu c u th p hơn, có khi không c n x i cũng ư c. Hình 4-1. Máy i có b ph n răng x i - Chi u sâu x i thư ng t 0,15m - 0,50m; có th xác nh b ng phương pháp thí nghi m, cũng có th tính theo công th c sau: F − f .g h= (m) bK h - Chi u sâu x i t, (m), F - S c kéo c a, máy kéo, (kG); f - H s ma sát c a s t i v i t, (kG/t); g - Tr ng lư ng máy x i, (t); b - Chi u r ng x i t, (m); K - h s l c c n c a t (kG/m2), i v i t sét c ng K = 8.000 kG/m2. - Máy x i thư ng ư c ùng i v i các lo i t c p III và IV tr lên. - Khi ti n hành x i t, tùy theo yêu c u và ph m vi x i t mà có nh ng phương án thi công khác nhau. Năng su t c a máy x i có th tính theo công th c sau: T.H.B.L.K t β (m 3 /ca) N= 1  + t .n   1000 v  T - S gi làm vi c trong m t ca; L - Chi u dài o n x i (m); H - Chi u sâu x i t (m); Trang 19
B - Chi u r ng x i c a m t l n ch y (m); Kt - H s s d ng th i gian; β - H s gi m c a năng su t o ph i c o t bánh răng máy x i; v - T c ch y c a máy (km/h); t - Th i gian c a m t l n quay u; n - S l n x i c n thi t. 4.3. THI CÔNG N N Ư NG B NG MÁY I. Máy i hay còn g i là máy g t, máy húc, là lo i máy có năng su t cao, thi công ư c trong a hình khó khăn, ph c t p do ó ư c dùng ph bi n trong các công trư ng làm ư ng. Máy i thu c lo i máy ch o trong công tác ào và v n chuy n t. 4.3.1 Phân lo i máy i. Máy i th c ch t là máy kéo ư c l p lư i i phía trư c. Phân lo i máy i thư ng d a vào c u t o c a máy. - D a vào kích thư c c a lư i i, chia làm 3 lo i: + Máy i lo i nh (nh ) có chi u dài lư i i 1,7m - 2,0m; công su t ng cơ 35 - 75ml; l c kéo t 2,5 - 13,5 t n. + Máy i lo i v a có chi u dài lư i i 2,0 - 3,2m; công su t 75 - 150ml; l c kéo t 13,5 - 20 t n. + Máy i lo i l n (n ng) có chi u dài lư i i 3,2 - 4,5m; công su t > 300ml; l c kéo 30 t n. - D a vào phương th c c nh c a lư i i trên máy kéo, chia làm hai lo i: + Máy i thư ng: lư i i ch có th di chuy n theo phương vuông góc v i tr c d c c a máy. + Máy i v n năng: lư i i có th t chéo hay nghiêng, do ó máy có th v a i, v a chuy n t sang m t bên, thư ng ư c ùng nhi u trong thi công n n ư ng ào hình ch L, ào rãnh... - D a vào c u t o c a b ph n di ng, chia thành: + Máy i bánh xích: có kh năng làm vi c trên các a hình khó khăn do có s c bám t t nhưng tính cơ ng không cao. + Máy i bánh l p: có ưu i m là cơ ng, tiêu hao ít năng lư ng hơn. - D a vào h th ng i u khi n nâng h lư i i, chia làm hai lo i: lo i i u khi n b ng dây cáp và lo i i u khi n b ng th y l c. Tuỳ thu c vào i u ki n c th mà ch n lo i máy i cho phù h p, nhưng nên ưu tiên ch n máy i u khi n b ng thu l c. Trang 20