Thực phẩm điều trị bệnh ung thư: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:92

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp phần 1, phần 2 của tài liệu "Thực phẩm với bệnh ung thư" tiếp tục trình bày các nội dung chính sau: Quả nho - thức ăn, vị thuốc phòng chống bệnh ung thư; Quả ớt với bệnh ung thư; Nấm ăn có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư; Ăn dưa khú gây ung thư; Socola với sức khỏe và bệnh ung thư;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực phẩm điều trị bệnh ung thư: Phần 2

QU¶ NHO - THøC ¨n, VÞ THUèC PHßNG CHèNG BÖNH UNG TH¦ Theo D−îc ®iÓn Mü, nho cã t¸c dông ch÷a c¸c chøng bÖnh khã tiªu, trÜ, t¸o bãn, sèt vμ c¸c bÖnh gan, thËn. N−íc Ðp nho ®á cã t¸c dông trùc tiÕp lªn qu¸ tr×nh ®«ng m¸u, h¹n chÕ sù h×nh thμnh c¸c côc m¸u ®«ng, lμm t¨ng nång ®é cña c¸c chÊt chèng oxy hãa vμ lμm gi¶m c¸c gèc tù do trong c¬ thÓ. Resveratrol, mét hîp chÊt cã trong vá qu¶ nho ®á cã t¸c dông m¹nh gÊp 7 lÇn vitamin E vμ gÊp 3 lÇn so víi n−íc Ðp cμ chua, chanh, b−ëi... Tõ l©u ®êi, qu¶ nho ®· ®−îc nh©n d©n ta vμ nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi sö dông lμm thùc phÈm vμ thuèc ch÷a bÖnh. Y th− cæ nh− B¶n th¶o c−¬ng môc, ThÇn n«ng b¶n th¶o... còng ®· ®Ò cËp ®Õn t¸c dông ch÷a bÖnh cña qu¶ nho. C¸c danh y ViÖt Nam nh− TuÖ TÜnh, H¶i Th−îng L·n ¤ng trong c¸c tr−íc t¸c cña m×nh nh− Nam d−îc thÇn hiÖu, H¶i y t«ng kim gi¸m còng ®Òu ®Ò cËp ®Õn c¸c t¸c dông ch÷a bÖnh cña qu¶ nho. Trong y th−, qu¶ nho cßn ®−îc gäi lμ qu¶ bå ®μo. Theo tμi liÖu cæ, bå ®μo cã vÞ ngät, tÝnh b×nh, kh«ng ®éc, cã t¸c dông th«ng thñy ®¹o, trõ phong hμn thÊp tª, lμm nhÑ m×nh mÈy, m¹nh thÇn trÝ, hßa dinh vÖ. C¸c nhμ dinh d−ìng Mü cho r»ng, n−íc Ðp nho ®á cã t¸c dông phßng chèng ung th− vμ t¨ng c−êng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ tr−íc c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ung th− nh− dïng hãa chÊt, chiÕu x¹. 98
Mét nhμ khoa häc kh¸c, «ng David Kessler cho r»ng, së dÜ nho ®á cã t¸c dông chèng ung th− lμ do chÊt acid ellgalic cã nhiÒu trong nho ®á. C¸c nhμ nghiªn cøu cña Tr−êng §¹i häc Winconsin (Mü) ®· kÕt luËn: N−íc nho còng cã t¸c dông nh− r−îu vang ®á ng¨n ngõa t×nh tr¹ng t¾c ®éng m¹ch. §iÒu nμy gi¶i thÝch t¹i sao ng−êi Ph¸p cã tû lÖ m¾c bÖnh tim m¹ch thÊp. Nghiªn cøu nμy cho biÕt ®Ó ®¹t ®−îc cïng mét hiÖu qu¶ phßng bÖnh tim m¹ch cÇn ph¶i cã l−îng n−íc nho gÊp ba lÇn l−îng r−îu vang. John Folts, tr−ëng nhãm nghiªn cøu cho biÕt: SÏ tèt h¬n nÕu chóng ta t×m thÊy chÊt cã Ých trong r−îu mμ kh«ng ph¶i uèng r−îu, bëi v× nh− vËy sÏ an toμn h¬n cho nhiÒu ng−êi. T¹i sao uèng r−îu vang hay n−íc nho l¹i cã t¸c dông phßng bÖnh tim m¹ch? KÕt qu¶ c«ng tr×nh nghiªn cøu cho thÊy trong vang ®á cã mét l−îng flavon lμ chÊt cã t¸c dông lμm gi¶m sù kÕt dÝnh cña c¸c tiÓu cÇu (tiÓu cÇu lμ mét thμnh phÇn trong m¸u, khi vãn côc l¹i g©y t¾c m¹ch). Flavon cã nhiÒu trong n−íc Ðp vá, th©n vμ h¹t nho. Trong nghiªn cøu gÇn ®©y nhÊt cña «ng, John Folts cho r»ng flavon cßn cã thÓ tèt h¬n c¶ aspirin! C¸c nhμ nghiªn cøu Ph¸p ®· kÕt luËn, kh«ng nh÷ng r−îu vang cã t¸c dông tèt víi c¸c bÖnh tim m¹ch mμ nã cßn cã t¸c dông kÐo dμi tuæi thä cho con ng−êi. Ng−êi ta coi r−îu vang nh− lμ mét thø thuèc tr−êng thä! 99
HiÖn nay ë ViÖt Nam, nho Ph¸p, nho Mü ®· ®−îc di thùc vμ trång thμnh c«ng. §©y lμ nh÷ng gièng nho quý cã gi¸ trÞ dinh d−ìng cao víi ®Æc ®iÓm n¨ng suÊt cao, kh«ng h¹t... Theo nghiªn cøu cña c¸c nhμ khoa häc trªn thÕ giíi, qu¶ nho kh«ng chØ lμ mét thùc phÈm cã gi¸ trÞ cao mμ cßn cã gi¸ trÞ trong phßng vμ ch÷a bÖnh tËt. Trong qu¶ nho cã chøa mét hμm l−îng lín polyphenol, ®©y lμ mét d−îc chÊt cã gi¸ trÞ cao, t¸c ®éng m¹nh mÏ vμo qu¸ tr×nh ®«ng m¸u, h¹n chÕ qu¸ tr×nh ®«ng vãn cña tiÓu cÇu vèn lμ mét thμnh phÇn cña m¸u cã liªn quan ®Õn sù h×nh thμnh côc m¸u ®«ng. §«ng m¸u lμ mét hiÖn t−îng bÖnh lý th−êng gÆp ë c¸c bÖnh tim m¹ch, dÔ g©y c¸c tai biÕn nguy hiÓm nh− t¾c nghÏn m¹ch m¸u, nhåi m¸u n·o, nhåi m¸u chi... Trong qu¶ nho, polyphenol cã nhiÒu trong h¹t nho vμ vá qu¶. Vang Bordeaux, mét lo¹i r−îu vang næi tiÕng cña Ph¸p ®−îc s¶n xuÊt tõ nho ®· ®−îc c¸c nhμ khoa häc chøng minh t¸c dông phßng vμ ch÷a bÖnh tim m¹ch. ChÕ ®é ¨n cña ng−êi vïng §Þa Trung H¶i mμ trong ®ã r−îu vang ®á lμ mét thμnh phÇn trong khÈu phÇn ¨n cña hä ®· ®−îc c¸c nhμ khoa häc chøng minh do t¸c dông lμm h¹n chÕ tû lÖ m¾c vμ tö vong do bÖnh tim m¹ch. Mét trong nh÷ng lý do ®ã ®· ®−îc c¸c nhμ khoa häc chøng minh thμnh phÇn cña r−îu vang ®á cã chøa aspirin, mét lo¹i thuèc cã t¸c dông tèt trªn tim m¹ch do t¸c 100
dông h¹n chÕ qu¸ tr×nh h×nh thμnh côc m¸u ®«ng trong lßng m¹ch. V× vËy, ®Ó phßng vμ ch÷a bÖnh tim m¹ch, ng−êi ta khuyªn mçi ngμy nªn uèng 1 - 2 cèc r−îu vang. ë n−íc ta, r−îu vang ®á cña Ph¸p kh«ng ph¶i ®· ®¸p øng cho nhu cÇu cña ®«ng ®¶o mäi ng−êi nªn viÖc ¨n nho t−¬i còng lμ mét vÊn ®Ò cÇn chó ý. Tuy nhiªn, khi ¨n nho t−¬i cÇn chó ý ng©m röa s¹ch nho trong vßi n−íc ch¶y ®Ó h¹n chÕ t¸c h¹i cña d− l−îng thuèc b¶o vÖ thùc vËt cã trong qu¶ nho. Nªn ¨n nguyªn c¶ vá ®Ó ®−îc cung cÊp mét l−îng polyphenol cao. Polyphenol cßn lμ chÊt cã t¸c dông chèng oxy hãa, b¶o vÖ tÕ bμo vμ c¸c sinh chÊt trong c¬ thÓ chèng l¹i c¸c gèc tù do, c¸c phÇn tö ®éc h¹i tham gia vμo sù ph¸ hñy c¸c m« trong c¬ thÓ. Cholesterol cã ph©n tö l−îng thÊp lμ lo¹i cholesterol cã h¹i cho c¬ thÓ, nã cã thÓ b¸m dÝnh vμo thμnh m¹ch m¸u vμ g©y nhiÒu hËu qu¶ nguy hiÓm kh¸c nhau nh− nhåi m¸u c¬ tim, nhòn n·o... Polyphenol chÝnh lμ chÊt cã thÓ h¹n chÕ l¹i qu¸ tr×nh nμy. Polyphenol cßn cã thÓ ho¹t hãa mét lo¹t c¸c men cã t¸c dông kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña c¸c khèi u ¸c tÝnh. EGCG lμ mét lo¹i polyphenol cã liªn quan chÆt chÏ nhÊt víi t¸c dông phßng ngõa ung th−. C¸c nghiªn cøu khoa häc ®Òu ®· chøng minh r»ng, c¸c polyphenol ®Òu cã t¸c dông diÖt trõ c¸c gèc tù do vμ nit¬. Th«ng qua ®ã cã thÓ b¶o vÖ c¸c mμng chÊt bÐo cña tÕ bμo, c¸c protein vμ c¸c ADN. 101
Qu¸ tr×nh oxy hãa tÕ bμo còng ®· ®−îc chøng minh lμ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ g©y giμ hãa vμ ung th−. Ng−êi ta thÊy trong nho ®en hμm l−îng polyphenol cao h¬n c¸c lo¹i nho kh¸c. H»ng n¨m, trªn thÕ giíi cã hμng ngμn phô n÷ bÞ ung th− vó ®−îc ¸p dông ph−¬ng ph¸p chiÕu x¹ ®· m¾c ph¶i c¨n bÖnh x¬ hãa do tia x¹, th−êng gÆp ë ng−êi ®iÒu trÞ b»ng tia x¹ trong thêi gian dμi. Nguyªn nh©n cã thÓ do chÝnh c¸c tia x¹ g©y ra hiÖn t−îng trªn. HiÖn t−îng x¬ hãa lμ do c¸c khèi u trong bÇu vó bÞ cøng l¹i, g©y co kÐo biÕn d¹ng bÇu vó vμ ®au. C¸c nhμ khoa häc thuéc Trung t©m Nghiªn cøu ung th− Lu©n §«n (Anh) ®· kÕt luËn: c¸c chÊt chèng oxy hãa (antioxidant) cã trong qu¶ nho ®· cã t¸c dông chèng x¬ hãa ë phô n÷ bÞ m¾c bÖnh ung th− vó ®· ®−îc ®iÒu trÞ b»ng ph−¬ng ph¸p chiÕu x¹. Flavonoid cã chøa nhiÒu trong qu¶ nho ®−îc coi lμ c¸c chÊt cã t¸c dông chèng oxy hãa vμ cã t¸c dông chèng x¬ hãa trong tr−êng hîp nμy. C¸c nhμ khoa häc cho r»ng, t¸c dông chèng oxy hãa cña qu¶ nho t−¬ng tù nh− t¸c dông chèng oxy hãa cña vitamin C vμ vitamin E. C¬ chÕ t¸c dông cña c¸c chÊt chèng oxy hãa ®−îc c¸c nhμ khoa häc gi¶i thÝch nh− sau: khi c¸c gèc tù do th©m nhËp c¬ thÓ sÏ g©y tμn ph¸ c¸c tÕ bμo, thËm chÝ cã thÓ g©y tæn th−¬ng ADN, trong khi qu¸ tr×nh chèng oxy hãa tÕ bμo l¹i cã t¸c dông b¶o vÖ c¸c tÕ bμo sèng tr−íc sù tμn ph¸ nãi trªn. 102
Nghiªn cøu nμy ®· ®−îc c¸c nhμ khoa häc ¸p dông víi môc ®Ých sö dông c¸c ho¹t chÊt chèng oxy hãa tÕ bμo chiÕt xuÊt tõ qu¶ nho lμm thuèc ®iÒu trÞ chèng x¬ hãa do chiÕu x¹ trªn c¸c bÖnh nh©n ung th− vó trong t−¬ng lai. Dï sao th× kÕt luËn nμy còng ®· ®em l¹i niÒm hy väng cho bÖnh nh©n m¾c bÖnh ung th− vó hay bÖnh ung th− nãi chung. Hy väng r»ng c¸c chÊt chiÕt xuÊt tõ qu¶ nho sÏ mang l¹i niÒm vui cho ng−êi bÖnh. Nh− vËy, ¨n nho cßn cã thÓ gióp con ng−êi chóng ta trÎ l©u vμ phßng tr¸nh ®−îc c¸c bÖnh ung th− vèn ®· ngμy cμng trë thμnh mét c¨n bÖnh g©y chÕt ng−êi víi tû lÖ kh«ng nhá. C¸c chÊt x¬ cã nhiÒu trong qu¶ nho cã t¸c dông tèt trong viÖc h¹n chÕ sù hÊp thu c¸c chÊt bÐo nh− cholesterol, mét trong nh÷ng yÕu tè nguy c¬ cña bÖnh tim m¹ch vèn ®ang ngμy cμng ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ. §−êng cã nhiÒu trong qu¶ nho d−íi d¹ng dÔ hÊp thô. Bªn c¹nh ®ã, tïy gièng nho mμ hμm l−îng vitamin C, B vμ vitamin PP lμ c¸c lo¹i vitamin cã trong qu¶ nho cã thÓ cao thÊp kh¸c nhau. §©y lμ nh÷ng vitamin cã t¸c dông tÝch cùc trong phßng vμ ch÷a bÖnh. ¡n mçi ngμy mét chïm nho, ¨n liÒn trong 8- 10 ngμy cã thÓ gióp chóng ta bæ sung c¸c lo¹i vitamin, ®−êng vμ chÊt ®iÖn gi¶i. Tuy nhiªn, do nho cã nhiÒu ®−êng nªn ng−êi ta khuyªn r»ng 103
kh«ng nªn ¨n qu¸ nhiÒu cã thÓ g©y mÊt c©n b»ng dinh d−ìng, lμm thiÕu c¸c chÊt bÐo vμ ®¹m lμ hai thμnh phÇn rÊt Ýt trong qu¶ nho. §Æc biÖt, ®−êng cña qu¶ nho kh«ng cã tÝnh "nãng" nh− ®−êng mÝa, ®−êng cñ c¶i. Ngoμi nho t−¬i, nho kh« còng lμ mét thùc phÈm ngon, bæ. B¹n cã thÓ dùa theo c«ng thøc sau ®Ó cã mét b×nh r−îu nho th¬m ngon sö dông nh− mét lo¹i r−îu khai vÞ: nho kh« 100 g, kû tö 30 g, nh©n s©m 30 g, quy th©n 10 g. Ng©m víi 2 lÝt r−îu tr¾ng NÕp míi 29,5°, sau mét th¸ng cã thÓ dïng ®−îc. Uèng tr−íc c¸c b÷a ¨n mçi lÇn 1 chÐn con 30 ml. Thang thuèc nμy b¹n cã thÓ mua dÔ dμng t¹i c¸c cöa hμng thuèc B¾c ë phè L·n ¤ng - Hμ Néi hay ë c¸c cöa hμng bμo chÕ thuèc B¾c kh¸c trong c¶ n−íc. Nho kh« hiÖn cã b¸n nh− mét lo¹i thùc phÈm ë nhiÒu siªu thÞ kh¸c nhau mμ b¹n cã thÓ dÔ dμng cã ®−îc. R−îu thuèc nμy cã t¸c dông bæ d−ìng khÝ huyÕt mμ trong ®ã thμnh phÇn chÝnh lμ nho. Lêi khuyªn cña thÇy thuèc: 1. Chó ý khi mua nho, nªn chän lo¹i nho cã mμu tÝm sÉm hoÆc ®á, qu¶ mäng n−íc, kh«ng dËp n¸t, cßn dÝnh vμo cuèng. Cã thÓ dù tr÷ nho trong tñ l¹nh, khi ¨n chØ cÇn x¶ b»ng n−íc s¹ch lμ ®−îc, nªn ¨n c¶ vá lÉn h¹t. NÕu cã thÓ nªn Ðp nguyªn c¶ tr¸i nho hoÆc ¨n nho nguyªn vá còng tèt. Cã thÓ ¨n nho víi sè l−îng kh«ng h¹n chÕ. 104
2. Khi ¨n nho, cÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt: ë nh÷ng ng−êi ®¸i th¸o ®−êng th× kh«ng nªn ¨n nho, v× lý do nho cã nhiÒu ®−êng dÔ hÊp thô. Thø hai: kh«ng nªn ¨n qu¸ nhiÒu nho trong thêi gian dμi, ®iÒu ®ã cã thÓ g©y mÊt c©n b»ng dinh d−ìng. Thø ba: do nho cã tÝnh b×nh vμ lμm "th«ng thñy ®¹o", v× vËy nh÷ng ng−êi ®ang ®¸i th¸o nh¹t, Øa ch¶y, lþ... cÇn thËn träng khi sö dông. Còng v× lý do trªn, nh÷ng ng−êi m¾c bÖnh "tiªu kh¸t" hay cßn gäi lμ ®¸i th¸o ®−êng kh«ng nªn ¨n nho do cã thÓ lμm t×nh tr¹ng bÖnh lý nÆng thªm v× tÝnh chÊt lîi tiÓu cña nho. QU¶ NHãT CòNG CH÷A UNG TH¦ Qu¶ cμ chua cã t¸c dông chèng ung th− lμ ®iÒu nhiÒu ng−êi ®· biÕt. Nh−ng, mét ®iÒu ®¸ng ng¹c nhiªn, qu¶ nhãt còng cã t¸c dông chèng ung th−. T¹p chÝ khoa häc cña Héi lμm v−ên Mü (American Society for Horticultural Science) ®¨ng t¶i kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhμ khoa häc Mü cho thÊy, trong qu¶ nhãt chÝn l−îng lycopen cã ®Õn gÊp 18 lÇn so víi cμ chua. Lycopen lμ mét ho¹t chÊt cã nhiÒu trong cñ, qu¶ cã t¸c dông ng¨n ngõa nguy c¬ ung th−, ®Æc biÖt lμ ung th− tuyÕn tiÒn liÖt. T¸c dông 105
cña lycopen ®· ®−îc c¸c nhμ khoa häc chøng minh trong nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu kh¸c nhau. Lêi khuyªn cña thÇy thuèc: 1. Qu¶ nhãt lμ mét lo¹i hoa qu¶ s½n cã ë ViÖt Nam, chóng ta nªn tËn dông sö dông nhãt lμm thùc phÈm. 2. Cã thÓ ¨n t−¬i hoÆc chÕ biÕn d−íi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau nh− møt, xi r«. QU¶ íT VíI BÖNH UNG TH¦ Cã thÓ nãi r»ng, trong b÷a ¨n cña ng−êi ¸ ®«ng lμ kh«ng thÓ thiÕu ®−îc lo¹i gia vÞ quý nμy. ThÕ nh−ng, ngoμi t¸c dông lμ gia vÞ, qu¶ ít cßn lμ mét trong nh÷ng vÞ thuèc quý cã t¸c dông ch÷a bÖnh, ng¨n ngõa ung th− vμ nhiÒu lo¹i bÖnh kh¸c. Theo §«ng y, qu¶ ít cßn cã nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau nh− l¹t tiªu, l¹t tö, ng−u gi¸c tiªu, h¶i tiªu... ít cã tªn khoa häc Capsium frutescens L; Capsium annuum L., thuéc hä Cμ Solanaceae. Lμ mét c©y nhá cã thÓ sèng vμi n¨m, th©n hãa gç. C©y cã nhiÒu cμnh, nh½n. L¸ mäc so le, h×nh thu«n dμi, ®Çu nhän. Hoa mäc ®¬n ®éc ë kÏ l¸. Qu¶ mäc rñ xuèng ®Êt, chØ riªng ë c©y ít chØ thiªn th× qu¶ l¹i quay lªn trêi. C©y ít ®−îc nh©n d©n ta trång tõ l©u ®êi vμ còng cã thÓ mäc hoang. Qu¶ ít ®−îc dïng lμm gia vÞ vμ cßn ®−îc dïng lμm thuèc. 106
Ngoμi ra, rÔ c©y vμ l¸ c©y ít còng ®−îc dïng lμm thuèc tõ nhiÒu ®êi nay. Theo y häc cæ truyÒn, ít cã vÞ cay, nãng. Cã t¸c dông khoan trung, t¸n hμn, kiÖn tú, tiªu thùc, chØ thèng (gi¶m ®au), kh¸ng nham (ch÷a ung th−)... Nh©n d©n th−êng dïng ®Ó ch÷a ®au bông do l¹nh, tiªu hãa kÐm, ®au khíp, dïng ngoμi ch÷a r¾n rÕt c¾n. Kh«ng chØ qu¶ ít, ngoμi viÖc dïng lμm thuèc, trong d©n gian nh©n d©n cßn th−êng hay dïng l¸ ít nÊu canh ¨n. Nghiªn cøu cña y häc hiÖn ®¹i còng ®ång nhÊt víi y häc d©n téc. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhμ khoa häc Trung Quèc cho thÊy, ít tr¸i cã rÊt nhiÒu Ých lîi cho søc kháe. Trong ít cã chøa mét sè ho¹t chÊt sau: Capsicain lμ mét alkaloid chiÕm tû lÖ kho¶ng 0,05 - 2%. CÊu tróc hãa häc ®· ®−îc x¸c ®Þnh lμ acid isodexenic vanilylamit, cã ®Æc ®iÓm bèc h¬i ë nhiÖt ®é cao, g©y h¾t h¬i m¹nh. Ngoμi ra cßn cã capsaicin lμ ho¹t chÊt g©y ®á, nãng, chØ xuÊt hiÖn khi qu¶ ít chÝn, chiÕm tû lÖ tõ 0,01% - 0,1%. Mét ®iÒu lý thó lμ: Capsaicin kÝch thÝch n·o bé s¶n xuÊt ra chÊt endorphin lμ mét chÊt morphin néi sinh, cã ®Æc tÝnh nh− nh÷ng thuèc gi¶m ®au, ®Æc biÖt rÊt cã Ých cho nh÷ng bÖnh nh©n bÞ viªm khíp m¹n tÝnh vμ c¸c bÖnh ung th−. Ngoμi ra, ít cßn gióp ng¨n ngõa bÖnh tim do mét sè ho¹t chÊt cña ít lμm cho m¸u l−u th«ng tèt, tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng ®«ng vãn tiÓu cÇu - mét thμnh phÇn h÷u 107
h×nh cña m¸u mμ khi ®«ng vãn dÔ g©y tai biÕn tim m¹ch. ít cßn cã t¸c dông ng¨n ngõa t×nh tr¹ng huyÕt ¸p t¨ng cao. Mét sè nghiªn cøu cho thÊy, nh÷ng lo¹i ít xanh vá, tr¸i nhá cã hμm l−îng capsaicin nhiÒu h¬n. Ngoμi ra, trong qu¶ ít cßn cã chøa nhiÒu lo¹i vitamin C, vitamin B1, vitamin B2, acid citric, acid malic, beta caroten. C¸c nhμ khoa häc nhËn thÊy r»ng, ít nh− mét con dao hai l−ìi, võa phßng ngõa nh−ng còng cã thÓ g©y bÖnh ung th−. ViÖc con ng−êi sÏ bÞ bÖnh hay tr¸nh ®−îc c¨n bÖnh nμy liªn quan ®Õn l−îng ít ®−îc ¨n mçi ngμy vμ tÝch l¹i trong c¬ thÓ. Ngoμi viÖc lμm thùc phÈm, qu¶ ít cßn ®−îc nh©n d©n ta øng dông lμm thuèc ch÷a bÖnh tõ ngμn x−a. NhiÒu bμi thuèc ch÷a bÖnh víi th¶o d−îc lμ chÝnh qu¶ ít, ®¬n gi¶n nh−ng cã thÓ ch÷a ®−îc mét sè bÖnh kh¸c nhau. Lêi khuyªn cña thÇy thuèc: 1. ¡n ít võa ph¶i sÏ gióp b¹n phßng bÖnh ung th−, nh−ng ¨n qu¸ nhiÒu l¹i khiÕn d¹ dμy vμ ®−êng ruét bÞ kÝch thÝch m¹nh, dÉn tíi c¸c chøng bÖnh nh− viªm loÐt d¹ dμy, viªm ruét, thËm chÝ cßn g©y ung th−. 2. Trong kho tμng d©n gian, cã kh«ng Ýt bμi thuèc quý hç trî ®iÒu trÞ c¸c bÖnh ung th−. - Ch÷a rông tãc do hãa trÞ liÖu: ít tr¸i 100 g, ng©m víi r−îu tr¾ng trong 10 - 20 ngμy. Dïng 108
r−îu nμy b«i lªn da ®Çu cã t¸c dông kÝch thÝch mäc tãc. - Gi¶m ®au do ung th−, ®au khíp: ¨n ít 5 - 10 g mçi ngμy. - Ch÷a ¨n uèng kÐm tiªu do ung th−: ít 100 g, h¾c ®Ëu xÞ 100 g, t¸n bét ¨n h»ng ngμy. - Ch÷a ¨n uèng chËm tiªu: ít tr¸i, dïng lμm gia vÞ, ¨n h»ng ngμy. T¶O BIÓN PHßNG CHèNG UNG TH¦ C¸c nhμ khoa häc cho r»ng, së dÜ phô n÷ NhËt B¶n cã tû lÖ ung th− vó thÊp lμ do träng l−îng c¬ cÊu b÷a ¨n cña ng−êi NhËt cã nhiÒu h¶i ®íi vμ c¸c lo¹i rong t¶o biÓn. Trong t¶o biÓn cßn chøa nhiÒu iod cã kh¶ n¨ng phßng chèng ung th− tuyÕn gi¸p tr¹ng vμ ung th− ®¹i trμng. C¸c nhμ khoa häc còng ph¸t hiÖn thÊy h¶i ®íi vμ t¶o biÓn kh«ng nh÷ng chøa nhiÒu vitamin E vμ chÊt x¬ thùc vËt mμ cßn cã kh¸ nhiÒu nguyªn tè vi l−îng iod. ThÝ nghiÖm cho thÊy r»ng nÕu ¨n uèng thiÕu iod sÏ lμ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra ung th− vó. B»ng c¸c ph−¬ng ph¸p c«ng nghÖ sinh häc, c¸c c¸n bé cña ViÖn øng dông c«ng nghÖ (Bé Khoa häc vμ C«ng nghÖ) ®· chiÕt t¸ch c¸c chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc cao tõ vi t¶o phôc vô viÖc kh¸m ch÷a bÖnh, nu«i trång thñy s¶n vμ xö lý 109
n−íc th¶i. §Æc biÖt trong ®ã t¶o lam Spirulina cã kh¶ n¨ng tèt trong viÖc ®iÒu trÞ bÖnh ung th−. ë ViÖt Nam, viÖc nghiªn cøu kü thuËt nu«i trång t¶o lam Spirulina thùc hiÖn tõ nh÷ng n¨m 1970. X©y dùng ®−îc quy tr×nh t¸ch chiÕt phycoxianin, beta caroten tõ t¶o Spirulina cã t¸c dông lμm thøc ¨n båi d−ìng søc kháe, ®iÒu trÞ bÖnh ung th−, chèng suy dinh d−ìng ë trÎ em vμ lμm c¸c s¶n phÈm mü phÈm. Qua viÖc ®iÒu trÞ b»ng t¶o Spirulina vμ tia x¹ gamma Cobalt 60 ®èi víi c¸c bÖnh nh©n bÞ ung th− vïng hμm vßm häng cho thÊy: t¶o lam cã t¸c dông t−¬ng hç lμm gi¶m t¸c h¹i do hiÖu øng sinh häc cña bøc x¹ xuyªn g©y nªn, t¨ng thÓ träng, hμm l−îng huyÕt cÇu tè, b¹ch cÇu, tiÓu cÇu, hμm l−îng protein m¸u, n©ng cao thÓ träng cña bÖnh nh©n vμ kh«ng cã t¸c dông phô. Qua thÝ nghiÖm l©m sμng trªn ng−êi bÖnh bÞ ung th− víi chÊt phycoxianin cã hμm l−îng 8mg/kg, sau 15 ngμy sö dông cho thÊy kh«ng ¶nh h−ëng tíi chøc n¨ng gan, thËn vμ cã t¸c dông h¹n chÕ sù ph¸t triÓn c¸c tÕ bμo ung th− tõ 70 - 80%. T¶o biÓn ®−îc coi lμ nguån dinh d−ìng quý. Mét ®Æc tr−ng thó vÞ cña thùc phÈm cã nguån gèc thùc vËt lμ danh tiÕng cña nã g¾n liÒn víi thμnh phÇn dinh d−ìng ®Æc tr−ng. §èi víi t¶o biÓn, iod, lignan vμ fucan lμ thμnh phÇn dinh d−ìng ®−îc t×m thÊy nhiÒu h¬n c¶. 110
Lignan cã trong t¶o biÓn còng ®−îc t×m thÊy trong cμ rèt, m¨ng t©y, b«ng c¶i xanh, ngò cèc, c¸c lo¹i ®Ëu. Lignan gióp c¶n trë sù h×nh thμnh c¸c m¹ch m¸u míi cã t¸c dông gióp tÕ bμo ung th− hÊp thô chÊt dinh d−ìng vμ t¹o nªn c¸c tÕ bμo ung th− kh¸c. T¶o biÓn lμ lo¹i thùc phÈm mμ phô n÷ nªn sö dông. Lignan cã thÓ ®ãng vai trß nhá t−¬ng tù nh− estrogen, mét lo¹i hormon lu«n gi¶m trong suèt giai ®o¹n m·n kinh. T¸c dông nμy cña lignan sÏ gióp cho phô n÷ gi¶m c¸c triÖu chøng kh«ng mong muèn nh− nãng n¶y, mÊt ngñ. Ng−îc l¹i, khi l−îng estrogen cao th× lignan l¹i cã vai trß øc chÕ chóng, lμm gi¶m nguy c¬ ung th− vó ë phô n÷. T¶o biÓn lμ nguån thùc phÈm giμu iod nhÊt. Trong c¬ thÓ chóng ta, tuyÕn gi¸p cÇn iod ®Ó t¹o nªn c¸c hormon thyroxin vμ triiodothyronin. Khi thiÕu iod, c¬ thÓ ta kh«ng thÓ tæng hîp c¸c hormon gióp cho tuyÕn gi¸p ho¹t ®éng b×nh th−êng. BÖnh b−íu cæ lμ bÖnh th−êng gÆp khi thiÕu iod. ThËm chÝ, c¨n bÖnh ung th− còng ®−îc coi lμ cã liªn quan ®Õn viÖc thiÕu iod. Nguån carbonhydrat cã trong t¶o biÓn còng lμ nguån dinh d−ìng ®¸ng ®−îc chó ý tíi. Mét trong c¸c lo¹i hydrocarbon ®· ®−îc x¸c ®Þnh lμ fucan, chÊt ®−îc t¹o thμnh tõ L - fucose vμ mang c¸c polysaccharid ®−îc sulfat hãa. C¸c chÊt nμy cã khèi l−îng ph©n tö kh¸c nhau vμ mét sè cã rÊt 111
nhiÒu ho¹t tÝnh sinh häc. Mét trong nh÷ng chøc n¨ng ®· ®−îc biÕt ®Õn cña c¸c chÊt nμy lμ lμm gi¶m ph¶n øng viªm cña c¬ thÓ. Bªn c¹nh ®ã, do giμu magiª, t¶o biÓn cßn gióp phßng tr¸nh bÖnh ®au nöa ®Çu, hen suyÔn... Lêi khuyªn cña thÇy thuèc: 1. Khi chÕ biÕn, ®õng ng©m t¶o biÓn qu¸ l©u trong n−íc v× khi ®ã iod sÏ hßa tan trong n−íc. Lu«n chÕ biÕn t¶o biÓn víi tái v× l−îng giμu selen trong tái sÏ gióp chuyÓn hãa c¸c hormon tuyÕn gi¸p. 2. Khi b¹n chÕ biÕn c¸c mãn cã dïng ®Ëu, nªn bæ sung t¶o biÓn v× nã sÏ gióp b¹n nhiÒu trong qu¸ tr×nh tiªu hãa b»ng c¸ch ph©n hñy c¸c chÊt g©y ®Çy h¬i cã trong ®Ëu. 3. Khi b¹n ®ang gÆp vÊn ®Ò vÒ träng l−îng do cã liªn quan ®Õn tuyÕn gi¸p hay b¹n ®ang dïng thuèc ®Ó ch÷a c¸c bÖnh vÒ tuyÕn gi¸p, nªn tham kh¶o ý kiÕn thÇy thuèc tr−íc khi dïng t¶o biÓn. H·Y ¨n ®Ëu nμnh ®Ó phßng ngõa bÖnh ung th− Ng−êi d©n ®¶o Crete, mét hßn ®¶o phÝa nam Hy L¹p cïng víi ®¶o K«hama cña NhËt B¶n ®· ®−îc h−ëng mét ®Æc ©n to lín: Tû lÖ tö vong do tim m¹ch thÊp nhÊt thÕ giíi! Nghiªn cøu cña 112
Gi¸o s− Serge Renaud cho phÐp kÕt luËn chÕ ®é ¨n truyÒn thèng cña ng−êi vïng §Þa Trung H¶i bao gåm b¸nh mú, nhiÒu rau qu¶, c¸, thÞt gia cÇm, r−îu nho... cã hμm l−îng alpha linolenic cao. §©y lμ chÊt cã ë l¸ c©y ãc chã mμ d©n ®¶o Crete th−êng dïng ®Ó ¨n sèng. L−¬ng y næi tiÕng ®êi §−êng ë Trung Quèc lμ TrÇn T¨ng KhÝ ®· tõng viÕt: ¨n ®Ëu nμnh trong thêi gian dμi sÏ lμm nhan s¾c ®Ñp ra, ®Èy lïi tuæi giμ. Ngμy nay, ë NhËt B¶n, ng−êi ta cho r»ng ®Ëu nμnh lμ ®å ¨n "kháe - ®Ñp - tù nhiªn". Mét lo¹i thùc phÈm kh¸c còng cã nhiÒu alpha linolenic lμ dÇu ®Ëu nμnh. §©y chÝnh lμ ®iÒu lý gi¶i t¹i sao d©n ®¶o K«hama (NhËt B¶n) còng cã tû lÖ tö vong do tim m¹ch thÊp nhÊt thÕ giíi do tËp qu¸n ¨n nhiÒu ®Ëu nμnh. Gi¸o s− David Jenkin thuéc Tr−êng §¹i häc Toronto (Cana®a) cho r»ng: Chóng t«i b¾t ®Çu hiÓu ®−îc r»ng ®Ëu nμnh rÊt cã lîi cho søc kháe. C¸c nhμ khoa häc cho r»ng, ®Ëu nμnh ngoμi viÖc lμ mét thùc phÈm cã gi¸ trÞ th× cßn cã t¸c dông phßng vμ ch÷a bÖnh. Nh− mäi lo¹i ®Ëu kh¸c, ®Ëu nμnh giμu chÊt x¬ víi hai lo¹i: x¬ kh«ng tan ë phÇn vá bao vμ x¬ tan ë phÇn ®Ëu. X¬ kh«ng tan gióp ngõa t¸o bãn vμ ung th− ruét giμ. X¬ tan gióp hÊp thu chÊt bÐo ë d¹ dμy, øc chÕ s¶n xuÊt cholesterol ë gan vμ lμm gi¶m cholesterol m¸u. 113
Víi thμnh phÇn x¬ cao, ®Ëu nμnh cßn lμm chËm tèc ®é hÊp thu ®−êng ruét, nªn lμ mét nguån cung cÊp bét ®−êng quan träng cho ng−êi ®¸i th¸o ®−êng, v× ®−êng m¸u t¨ng chËm h¬n so víi ¨n c¬m, b¸nh mú hay khoai t©y. KÕt qu¶ mét nghiªn cøu cña Tr−êng §¹i häc Caliphoãcnia (Mü) ®· ®−îc c«ng bè: ë nh÷ng ng−êi ®μn «ng dïng nhiÒu s¶n phÈm tõ ®Ëu nμnh, nguy c¬ m¾c bÖnh ung th− tuyÕn tiÒn liÖt sÏ thÊp h¬n so víi nh÷ng ng−êi kh«ng hoÆc Ýt dïng lo¹i thøc ¨n nμy. C¸c nhμ khoa häc gi¶i thÝch, khi tuyÕn tiÒn liÖt t¨ng sinh (mét c¨n nguyªn g©y bÖnh ung th−), l−îng kh¸ng nguyªn PSA (Prostate specific Antigen) (mét protein ®−îc s¶n sinh tõ c¸c tÕ bμo cña tuyÕn nμy) trong c¬ thÓ sÏ t¨ng cao. C¸c nghiªn cøu cho thÊy, chÊt genistein chiÕt xuÊt tõ ®Ëu nμnh cã kh¶ n¨ng lμm gi¶m nång ®é PSA ë nam giíi, do ®ã gióp gi¶m nguy c¬ ung th− tuyÕn tiÒn liÖt. §Ëu nμnh cã chøa tíi 20 lo¹i acid amin, nh−ng trong ®ã chØ cã 8 lo¹i lμ thiÕt yÕu mμ c¬ thÓ kh«ng tù tæng hîp ®−îc, ph¶i lÊy tõ nguån thùc phÈm ¨n vμo. Lo¹i ®¹m nμo cã sù ph©n bè thμnh phÇn 8 acid amin thiÕt yÕu gièng víi ®¹m cña c¬ thÓ ®−îc xem lμ ®¹m cã chÊt l−îng tèt. So víi c¸c nguån ®¹m thùc vËt kh¸c, ®¹m ®Ëu nμnh cã kh¶ n¨ng ®−îc gi÷ l¹i c¬ thÓ ®Ó tæng hîp thμnh ®¹m c¬ thÓ cao nhÊt. 114
ChÊt bÐo cña dÇu ®Ëu nμnh cã chøa omega-3, acid linolenic cïng víi EPA, DHA... cã t¸c dông lμm gi¶m nguy c¬ g©y bÖnh tim m¹ch. Ngoμi thμnh phÇn c¸c chÊt x¬, ®¹m, bÐo võa kÓ trªn, ®Ëu nμnh cßn lμ nguån dåi dμo vitamin nhãm B, ®Æc biÖt lμ B6, folat, calci vμ s¾t. Nh−ng s¾t trong ®Ëu nμnh lμ s¾t v« c¬, kh¸c víi d¹ng h÷u c¬ cã trong nguån ®éng vËt, d¹ng s¾t v« c¬ nμy kÕt hîp víi acid phytic trong ®Ëu nμnh t¹o thμnh hîp chÊt kh«ng tan mμ c¬ thÓ kh«ng hÊp thô ®−îc. Qua nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu, ®Ëu nμnh cßn cã t¸c dông chèng oxy hãa, gi¶m nguy c¬ m¾c bÖnh tim m¹ch vμ ung th−, ®Æc biÖt ung th− ®−êng sinh dôc. §ã lμ do hiÖu qu¶ cña thμnh phÇn isoflavon gåm genistein vμ daidzein lμ nh÷ng hîp chÊt sinh ra chÊt estrogen. Genistein cßn cã t¸c dông øc chÕ ho¹t ®éng cña men tyrosin, mét lo¹i men tham gia vμo sù h×nh thμnh m¶ng b¸m trong x¬ v÷a ®éng m¹ch. Tuy nhiªn, c¸c nhμ khoa häc cßn thÊy r»ng: qu¸ tr×nh chÕ biÕn ®Ëu phô vμ s÷a ®Ëu nμnh ®· gÇn nh− lo¹i trõ t¸c ®éng chèng ung th− cña genistein vμ daidzein. §Ëu phô, tμo phí, s÷a ®Ëu nμnh vμ c¸c chÕ phÈm tõ ®Ëu, lμ nh÷ng thøc ¨n ngon, dÔ tiªu. Theo c¸c chuyªn gia, trong ®Ëu t−¬ng chøa nhiÒu phytohorenme, cã kh¶ n¨ng øc chÕ sù t¹o thμnh estrin trong c¬ thÓ. NÕu estrin trong c¬ thÓ v−ît qu¸ møc sÏ dÔ g©y ra ung th− vó, v× thÕ c¸c thøc ¨n 115
tõ ®Ëu cã hiÖu qu¶ rÊt tèt gióp chÞ em phô n÷ phßng ngõa bÖnh ung th− do ¶nh h−ëng cña estrin g©y ra, ®Æc biÖt lμ ung th− vó. C¸c chuyªn gia cßn cho biÕt trong c¸c chÕ phÈm tõ ®Ëu cã 5 chÊt øc chÕ sù ph¸t triÓn cña tÕ bμo ung th−. Th−êng xuyªn ¨n ®Ëu phô cã thÓ gi¶m bít mét nöa nguy c¬ m¾c bÖnh ung th− ®¹i trμng. Ngoμi ra, ®Ëu nμnh cßn chøa nhiÒu calci, mét chÊt rÊt cÇn thiÕt ®Ó phßng bÖnh ung th− vμ c¶ bÖnh lo·ng x−¬ng. Ng−êi ta khuyªn r»ng, nªn ¨n ®Ëu phô nÊu canh hoÆc kho víi c¸, vitamin D cã nhiÒu trong c¸ sÏ gióp cho viÖc hÊp thu calci tèt h¬n. Vitamin E cã nhiÒu trong ®Ëu nμnh còng lμ mét chÊt chèng oxy hãa h÷u hiÖu, gióp cho h¹n chÕ qu¸ tr×nh l·o hãa vμ dù phßng c¸c bÖnh tim m¹ch vμ ung th−. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhμ khoa häc thuéc Tr−êng §¹i häc Colorado (Mü) cho thÊy, mét ph©n tö cã tªn lμ equol vèn ®−îc s¶n sinh ë ruét trong qu¸ tr×nh tiªu hãa c¸c chÕ phÈm tõ ®Ëu nμnh cã thÓ gióp kiÓm so¸t lo¹i hormon DHT - t¸c nh©n g©y ung th− tuyÕn tiÒn liÖt vμ chøng hãi ®Çu ë nam giíi. Nghiªn cøu cho thÊy lo¹i equol nμy tuy kh«ng ng¨n ngõa ®−îc viÖc h×nh thμnh hormon DHT nh−ng l¹i cã kh¶ n¨ng chÕ ngù hormon nμy, tõ ®ã gióp øc chÕ sù ph¸t triÓn cña c¸c khèi u ung th− tuyÕn tiÒn liÖt. Nam giíi ®−îc khuyÕn c¸o nªn dïng mçi ngμy tõ 100 - 150 g ®Ëu nμnh. 116
C¸c nhμ khoa häc nhËn thÊy r»ng, ®Ëu nμnh cßn lμ mét vò khÝ cña con ng−êi chèng l¹i c¨n bÖnh ung th− tö cung. Trong khÈu phÇn dinh d−ìng hμng ngμy, sù gãp mÆt cña thùc phÈm tõ ®Ëu nμnh cμng nhiÒu th× nguy c¬ m¾c ung th− tö cung cμng thÊp. Mét nghiªn cøu cña Trung Quèc trªn 1.700 phô n÷ cho thÊy, bÖnh ph¸t triÓn m¹nh ë nh÷ng ng−êi ¨n Ýt ®Ëu nμnh nhÊt. Trong 1.700 phô n÷ ë ®é tuæi 30 - 69 tham gia vμo nghiªn cøu cña ViÖn Ung th− Th−îng H¶i, mét nöa ®−îc chÈn ®o¸n lμ bÞ ung th− tö cung, sè cßn l¹i hoμn toμn kháe m¹nh. Sau 5 n¨m t×m hiÓu vÒ møc tiªu thô thùc phÈm cã nguån gèc tõ ®Ëu nμnh cña sè ng−êi nμy, c¸c chuyªn gia nhËn thÊy nhãm bÞ bÖnh ¨n Ýt ®Ëu nμnh h¬n ng−êi th−êng. §iÒu nμy cã thÓ gi¶i thÝch v× sao tû lÖ m¾c bÖnh ung th− tö cung ë c¸c n−íc ph−¬ng T©y lu«n cao h¬n ph−¬ng §«ng. Theo Gi¸o s− Xiao Ou Shu, tr−ëng nhãm nghiªn cøu, ®Ëu nμnh ®−îc t¸c dông trªn lμ nhê isoflavon - nhãm hãa chÊt b¾t nguån tõ thùc vËt cã kh¶ n¨ng "b¾t ch−íc" hormon oestrogen trong c¬ thÓ. Trong khi lo¹i hormon nμy ®ãng vai trß chi phèi ho¹t ®éng cña tö cung, isoflavon tõ l©u cßn næi tiÕng vÒ t¸c dông phßng tr¸nh c¸c bÖnh tim m¹ch, ung th− vó vμ mét sè lo¹i ung th− kh¸c. Uèng s÷a ®Ëu nμnh h»ng ngμy cã lîi cho søc kháe. §ã lμ do trong h¹t ®Ëu chøa nhiÒu genistein, mét chÊt cã kh¶ n¨ng chèng ung th− rÊt m¹nh. 117