1
T
TH
H
C
C
T
TR
R
N
NG
G
C
CH
HI
I
N
NG
GÂ
ÂN
N
S
SÁ
ÁC
CH
H
N
NH
HÀ
À
N
NƯ
Ư
C
C
(
(2
20
00
00
0_
_2
20
00
05
5)
)
2
I
I
K
KH
HÁ
ÁI
I
N
NI
I
M
M
C
CH
HI
I
N
NG
GÂ
ÂN
N
S
SÁ
ÁC
CH
H
N
NH
HÀ
À
N
NƯ
Ư
C
C
1
1.
.1
1
T
TÌ
ÌN
NH
H
H
HÌ
ÌN
NH
H
T
TH
H
C
C
H
HI
I
N
N
N
NH
HI
I
M
M
V
V
T
TÀ
ÀI
I
C
CH
HÍ
ÍN
NH
H
N
NĂ
ĂM
M
(
(2
20
00
00
0_
_2
20
00
05
5)
)
(
(1
1)
)N
Nh
h
n
ng
g
t
th
hà
àn
nh
h
t
t
u
u
n
n
i
i
b
b
t
t:
:
_ Tim lc tài chính quc gia ngày càng đưc cng c và tăng
cưng, chuyn t thế b đng,ph thuc t bên ngoài, sang mt
nn tài chính ch đng, có tích lu đ đu tư phát trin .
Tng thu NSNN d kiến thc hin tháng 5 năm 2001 đến 2005 đt
khong 715 nghìn t đng, vưt so vi mc tiêu đi hi IX(620
nghìn t đng), tc đ tăng thu trung bình đt 15,1% trên mt năm
(mc tiêu là 12% / năm) góp phn làm gia tăng đáng k quy mô
ngân sách, đm bo điu kin thc hin thng li kế hoch kinh tế
-xã hi giai đon 2001_2005.
_ T l huy đng bình quân vào NSNN đt 22,5% GDP , trong đó
thuế, phí d kiến đt 20,8% GDP (mc tiêu là 20-21%GDP , trong
đó thuế, phí là 18-19% GDP).
_ Cơ cu thu NSNN đã tng bưc vng chc hơn,thu ni đa tr
thành ngun thu quan trng và ch yếu (t trng ni thu không k
du thô tăng t 50,7% tng thu ngân sách năm 2001 lên 57,5%
năm 2005).
_ H thng chính sách đng viên tài chính tiếp tc đưc đi mi
theo hưng gii phóng và khơi thông mi ngun lc cho đu tư
phát trin.
_ H thng cơ chế chính sách, pháp lut v tài chính tiếp tc đưc
đi mi theo hưng to môi trưng đu tư và môi trưng kinh
doanh thun li,thông thoáng và minh bch,nhm thu hút ti đa
các ngun tim năng đ phát trin kinh tế-xã hi. Trong 5 năm
2001-2005, t trng vn đu tư phát trin toàn xã hi bình quân
ưc đt 35,6%GDP vưt mc tiêu ĐH Đng IX(31-32%GDP) cao
hơn so vi giai đon 1996-2000(33%GDP). Trong cơ cu vn đu
tư toàn xã hi,vn đu tư ca các doanh nghip trong nưc và dân
cư có xu hưng tăng v t trng: Vn đu tư thuc khu vc dân
3
doanh chiếm khong 26% vưt mc tiêu ĐH Đng IX(24-25%),và
tăng hơn so vi giai đon 1996-2000(23,8%) .Nh kết qu đó,
mc huy đng các tim năng trong nưc tăng đáng k (đt 70%
vưt mc tiêu ĐH Đng IX-66%).
_ Các hình thc và các công c huy đng ngun lc tài chính tng
bưc đưc đa dng hoá và dn thc hin theo các nguyên tc th
trưng đm bo tp trung ngun lc cho vic thc hin các nhim
v ch yếu ca nn kinh tế,thúc đy tăng trưng kinh tế tng bưc
s dng hiu qu các ngun lc tài chính.
_ Chính sách thuế có nhiu đi mi quan trng theo hưng tng
bưc hình thành h thng thuế công bng, thng nht, gim dn s
phân bit gia các thành phn kinh tế,to môi trưng kinh doanh
thun li đ phát trin sn xut kinh doanh,tăng tích lu cho
doanh nghip,th tc hành chính trong thu np thuế đưc đơn gin
hoá,công tác qun lý thuế đưc đi mi và dn đưc hin đi hoá.
_ Cơ cu phân phi và s dng ngun lc tài chính đã có nhiu
chuyn biến tích cc theo hưng tăng dn t l chi cho đu tư phát
trin,tp trung ưu tiên chi cho nhng nhim v phát trin kinh tế-
xã hi quan trng và gii quyết nhng vn đ xã hi bc xúc.
_ Nh ngun đng viên thu NSNN đt khá nên tng chi NSNN
trong giai đon 2001-2005 đt trên 889 nghìn t đng,tăng 18,6%
so vi mc tiêu đ ra(720-750 nghìn t đng); tc đ tăng chi bình
quân đt 16,1% /năm(mc tiêu là 12%/năm). T trng chi đu tư
phát trin d kiến khong 29,2% tng chi NSNN,đt 8,2%GDP,
vưt mc tiêu ĐHĐng IX(khong 25-26% tng chi NSNN,đt 6-
6,5%GDP) tăng so vi giai đon 1996-2000(chi cho đu tư phát
trin là 26,3% tng chi NSNN).
_ Chi NSNN cho giáo dc-đào to tăng t 15% tng chi NSNN
năm 2000 lên 18% tng chi NSNN năm 2005, nếu so GDP tăng t
3,5%(năm 1998) lên 4,7%( năm 2004). Chi cho khoa hc-công
ngh đt 2% tng chi NSNN.
_ Tài chính doanh nghip đưc đi mi, tng bưc hình thành cơ
chế tài chính thng nht góp phn khuyến khích đu tư và m
rng kinh doanh.
_ Th trưng tài chính bưc đu đưc hình thành.
4
_ Hi nhp quc tế trong lĩnh vc tài chính có nhiu kết qu.
(2)Nhng tn ti, yếu kém.
_ Nhu cu vn cho đu tư phát trin ln nhưng mc đáp ng còn
hn chế nhiu tim năng vn trong nưc và nưc ngoài chưa đưc
khai thác tt ,đc bit là vn đu tư nưc ngoài.
_ Cơ cu đu tư chưa hp lý,tính dàn tri trong chi đu tư chưa
đưc khc phc. Hiu qu đu tư còn thp, tht thoát ,lãng phí,
trong qun lý và s dng đt đai, qun lý vn đu tư xây dng cơ
bn còn nghiêm trng. Đu tư ca nhà nưc chiếm t trng cao
nhưng mc đóng góp vào tăng trưng li thp.
_ Chính sách thuế còn nhiu đim chưa phù hp.
_ Bao cp trong ngân sách chưa đưc xoá b trit đ.Chi tiêu ngân
sách, chi tiêu hành chính còn nhiu lãng phí thiếu hiu qu. Chi
ngân sách phc v nhu cu chăm lo phát trin con ngưi như giáo
dc,y tế chưa đáp ng nhu cu cn thiết.
_ Thc hin ch trương c phn hoá doanh nghip nhà nưc, tim
lc tài chính doanh nghip nhà nưc còn nh bé, năng lc cnh
tranh b hn chế.
_ Th trưng tài chính, th trưng dch v tài chính phát trin chưa
đng b còn trình đ thp, quy mô nh bé, cht lưng dch v
chưa cao.
1
1.
.2
2
C
CH
HI
I
N
NG
GÂ
ÂN
N
S
SÁ
ÁC
CH
H
N
NH
HÀ
À
N
NƯ
Ư
C
C
(
(1
1)
)
K
Kh
há
ái
i
n
ni
i
m
m
c
ch
hi
i
n
ng
gâ
ân
n
s
sá
ác
ch
h
n
nh
hà
à
n
nư
ư
c
c
_ Điều 2 luật NSNN ghi rõ:”Chi NSNN bao gm: các khoản NSNN chi phát
triển kinh tế xã hi, đảm bảo quc phòng, an ninh, bảo đảm hoạt động của
b y nhà nước; chi trả nợ của Nớc; chi viện trợ và các khon chi
khác theo quy định của phát triển”.
_ Như vy, chi NSNN là tng th các quan h kinh tế dưi hình
thc giá tr phát sinh trong quá trình phân phi và s dng qu
NSN theo nguyên tc không hoàn tr trc tiếp nhm thc hin các
nhim v kinh tế, xã hi do Nhà nưc đm nhim.
5
_ Chi NSNN có th đưc hiu trong hai quá trình: Quá trình
phân phi và quá trình s dng qu tin t Nhà nưc. Có th
nói ngn gn chi NSNN là vic cung cp ngun tài chính t
qu tin t ca Nhà nưc nhm thc hin các nhim v ca
Nhà nưc.
(
(2
2)
)Đ
Đ
c
c
đ
đi
i
m
m
c
ch
hi
i
n
ng
gâ
ân
n
s
sá
ác
ch
h
n
nh
hà
à
n
nư
ư
c
c
_
_
Chi NSNN phi gn cht vi vic thc hin các nhim v v
kinh tế, chính tr, xã hi mà Nhà nưc phi đm nhn trong tng
thi
k c th NSNN đưc coi là mt công c tài chính quan trng mà
Nhà nưc s dng đ điu tiết vĩ mô nn kinh tế, nên các khon
đưc phân phi t ngun vn ca NSNN phi phc v cho vic
thc hin các nhim v ca Nhà nưc.
_ Chi NSNN là mt khon chi da trên nguyên tc không hoàn tr
mt cách trc tiếp Chi NSNN liên quan đến nhiu đi tưng khác
nhau và đưc thc hin trong phm vi rng ln. Mc đ chi, phm
vi chi ph thuc vào s quyết đnh ca Nhà nưc. Cơ cu các
khon chi ph thuc vào s quyết đnh va cơ quan quyn lc cao
nht là Quc hi. Bi vì chi cho nhng ngành nào, cho hot đng
nào, mc chi c th như thế nào đu ph thuc vào văn bn, chính
sách, chế đ hin hành do cơ quan nhà nưc đt ra.
_ Khi đánh giá tính hiu qu ca các khon chi NSNN thì nó phi
đưc xem xét tm vĩ mô. Tc la phi đánh giá da trên cơ s s
tác đng ca nó ti các hot đng khinh tế xã hi trong mt
khong thi gian dài và phm vi rng.
(
(3
3)
)V
Va
ai
i
t
tr
rò
ò
c
c
a
a
c
ch
hi
i
n
ng
gâ
ân
n
s
sá
ác
ch
h
n
nh
hà
à
n
nư
ư
c
c
v
v
i
i
v
vi
i
c
c
p
ph
há
át
t
t
tr
ri
i
n
n
k
ki
in
nh
h
t
tế
ế
n
nư
ư
c
c
t
ta
a
h
hi
i
n
n
n
na
ay
y
_ Cùng với chính sách tiền tệ, chính sách thu nhập và chính sách ngoại
thương, chính sách ngân sách được sử dụng đc động vào tổng cầu của xã
hi nhằm hướng nền kinh tế đạt những mục tiêu nhất định như sản ợng cao,
tlệ lạm pt thp, tỷ lệ thất nghiệp thấp và n bằng cán cân thanh toán.
Chính sách ngân ch nhằm vào các mục tiêu: thúc đy sự phát triển kinh tế,
thc hiện công bng xã hi, n định kinh tế và hiệu qu kinh tế. Nói cách
khác, khi nói tới vai trò của chi NSNN người ta thường gắn với ba chức ng
sau: