Thực trạng hứng thú học tập môn giáo dục học của sinh viên Sư phạm hệ Cao đẳng trường Đại học Tây Bắc

THỰC TRẠNG HỨNG THÚ HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC HỌC<br /> CỦA SINH VIÊN SƯ PHẠM HỆ CAO ĐẲNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC<br /> Mai Trung Dũng<br /> Bộ môn Tâm lý giáo dục<br /> Absract. The studying motivation plays a very important role in enabling students to be the actual agents in<br /> their studying activities. In pedagogical universities, pedagogy takes a vital role in upgrading teaching and<br /> learning quality. Therefore, teaching pedagogy to students as well as seeking for students’ studying motivation<br /> on this subject pay to be necessary and focal matter.<br /> <br /> Đặt vấn đề:<br /> Ngày nay, sự phát triển nhanh chóng của xã hội hiện đại đã đặt ra những yêu cầu rất<br /> cao về chất lượng đào tạo nguồn nhân lực. Sản phẩm của giáo dục, đào tạo đại học là những<br /> sinh viên tốt nghiệp. Liệu họ có khả năng đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ mà cuộc sống đặt<br /> ra hay không? Làm thế nào để người học có hứng thú tập trung chú ý trong học tập, nắm được<br /> những tri thức khoa học cơ bản, đặc biệt, họ có khả năng tự học, tự nghiên cứu, có kỹ năng,<br /> kỹ xảo để đáp ứng được sự phát triển nhanh chóng của thực tế.<br /> Trường Đại học Tây Bắc trong những năm qua, bộ môn giáo dục học cùng với các bộ<br /> môn khác đã góp phần quan trọng vào việc đào tạo những đội ngũ giáo viên phục vụ đắc lực<br /> cho sự nghiệp giáo dục Tây Bắc nói riêng và cho đất nước nói chung. Tuy nhiên, việc học<br /> môn giáo dục học của sinh viên hiện nay nói chung chất lượng còn thấp, sinh viên chủ yếu<br /> nắm được tri thức lý thuyết môn học còn khả năng vận dụng vào thực tiễn lại rất yếu; thái độ<br /> học tập chưa cao, việc học chủ yếu là nhằm vào thi cử; phương pháp dạy học chủ yếu vẫn là<br /> thuyết trình, nặng về đọc chép, dạy chay vẫn là phổ biến. Do đó, việc dạy môn giáo dục học<br /> cho sinh viên cũng như việc tìm hiểu hứng thú học môn giáo dục học là rất cần thiết và đang<br /> được quan tâm nghiên cứu.<br /> Trong phạm vi bài này, chúng tôi không đi sâu nghiên cứu tất cả của vấn đề hứng thú<br /> học tập môn giáo dục học của sinh viên mà chỉ tìm hiểu, mô tả thực trạng về đặc điểm hứng<br /> thú học môn giáo dục học cho sinh viên sư phạm hệ Cao đẳng trường Đại học Tây Bắc.<br /> Chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu 175 sinh viên sư phạm hệ Cao đẳng, trong đó có 92 sinh<br /> viên khối Tự nhiên và 83 sinh viên khối Xã hội<br /> I. Nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng của việc học môn giáo dục học trong nhà<br /> trường sư phạm.<br /> 1. Nhận thức của sinh viên về ý nghĩa của việc học môn giáo dục học trong nhà trường sư<br /> phạm.<br /> Để tìm hiểu thực trạng này, chúng tôi đưa ra câu hỏi “Theo bạn, học môn giáo dục<br /> học có tầm quan trọng như thế nào đối với sinh viên sư phạm?”.<br /> <br /> Bảng 1: Nhận thức của sinh viên về ý nghĩa của việc học môn giáo dục học<br /> Mức<br /> <br /> Có hay<br /> không cũng được<br /> <br /> Cần thiết<br /> <br /> độ<br /> <br /> Không cần thiết<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> Tự<br /> nhiên(92)<br /> <br /> 78<br /> <br /> 84,8<br /> <br /> 14<br /> <br /> 15,2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> Xã hội(83)<br /> <br /> 78<br /> <br /> 94,0<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6,0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> Chung(175)<br /> <br /> 156<br /> <br /> 89,2<br /> <br /> 19<br /> <br /> 10,8<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> Khối<br /> <br /> Nhận xét:<br /> Đa số sinh viên được điều tra cho rằng : Học môn giáo dục là cần thiết và quan trọng<br /> đó với sinh viên sư phạm (chiếm 89,2 %), số sinh viên này nêu lên một số lý do cho rằng học<br /> môn giáo dục học là cần thiết vì: Muốn trở thành nhà giáo vững vàng, tự tin đứng trên bục<br /> giảng sau này thì đối với mỗi sinh viên sư phạm không chỉ được trang bị những tri thức<br /> chuyên môn mà còn phải trang bị cho mình hệ thống tri thức kỹ năng, kỹ xảo nghiệp vụ sư<br /> phạm, nếu người giáo viên thiếu hệ thống tri thức, kỹ năng, kỹ xảo nghiệp vụ thì không thể<br /> tiến hành giảng dạy và giáo dục được. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn (10,8 %) số sinh viên<br /> cho rằng: học môn giáo dục học “Có hay không cũng được”. Rất may là không có sinh viên<br /> nào cho rằng “Không cần thiết”<br /> Nếu so sánh giữa sinh viên khối Tự nhiên và khối Xã hội thì sinh viên khối xã hội<br /> nhận thức về mức độ “Cần thiết” cao hơn so với sinh viên khối Tự nhiên, cụ thể: (94,0 %)sinh<br /> viên khối xã hội cho rằng là cần thiết và quan trọng, sinh viên khối Tự nhiên là (84,8%), với<br /> độ chênh lệch là 9,2 %. Điều này do nguyên nhân khác nhau nhưng trong đó đáng chú ý hơn<br /> cả là do tính chất môn học (các môn khoa học xã hội khác với các môn tự nhiên) đã phần nào<br /> chi phối ý thức của họ<br /> 2. Nhận thức của sinh viên về tác dụng của việc học môn giáo dục học<br /> Để tìm hiểu thực trạng nhận thức của sinh viên về việc học môn giáo dục học, chúng<br /> tôi đặt câu hỏi: “Theo bạn, học môn giáo dục học có tác dụng gì đối với bản thân và nghề<br /> nghiệp sau này?”<br /> Bảng 2: Nhận thức của sinh viên về tác dụng của việc học môn giáo dục học<br /> Khối<br /> <br /> Tự nhiên<br /> <br /> Xã hội<br /> <br /> Chung<br /> <br /> Các tác dụng<br /> <br /> %<br /> <br /> T.B<br /> <br /> %<br /> <br /> T.B<br /> <br /> %<br /> <br /> T.B<br /> <br /> Hiểu biết hơn về nghề<br /> <br /> 69,6<br /> <br /> 3<br /> <br /> 57,8<br /> <br /> 3<br /> <br /> 63,7<br /> <br /> 3<br /> <br /> Nâng cao lòng yêu nghề, mến trẻ<br /> <br /> 58,7<br /> <br /> 4<br /> <br /> 48,2<br /> <br /> 4<br /> <br /> 53,4<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lĩnh hội được kinh nghiệm nghề nghiệp<br /> <br /> 73,9<br /> <br /> 2<br /> <br /> 68,7<br /> <br /> 2<br /> <br /> 71,3<br /> <br /> 2<br /> <br /> Hình thành và rèn luyện kỹ năng dạy học 84,8<br /> và giáo dục<br /> <br /> 1<br /> <br /> 79,6<br /> <br /> 1<br /> <br /> 82,2<br /> <br /> 1<br /> <br /> Các tác dụng khác<br /> <br /> 6,3<br /> <br /> 5<br /> <br /> 18,0<br /> <br /> 5<br /> <br /> 12,1<br /> <br /> 5<br /> <br /> Nhận xét: Tác dụng của việc học môn giáo dục học được sinh viên đánh giá theo các<br /> mức độ(%) khác nhau. Trong một số tác dụng của việc học môn giáo dục học theo tự đánh giá<br /> của sinh viên thì tác dụng “Giúp sinh viên rèn luyện và hình thành các kỹ năng dạy học và<br /> giáo dục” được sinh viên đánh giá cao nhất (chiếm 82,2 % số sinh viên được hỏi cho là như<br /> vậy). Tiếp đến là tác dụng “lĩnh hội được kinh nghiệm nghề nghiệp”(chiếm 71,3 %, giữ vị trí<br /> 2). Chính nhờ lĩnh hội được kinh nghiệm nghề nghiệp mà các em “hiểu biết hơn về nghề” của<br /> mình, về công việc của người thầy giáo(chiếm 63,7 %, giữ vị trí 3). Từ sự hiểu biết hơn về<br /> nghề nghiệp của người thầy giáo đã làm nảy sinh ở sinh viên tình cảm đối với nghề nghiệp,<br /> làm cho các em cảm thấy “Yêu nghề, yêu trẻ hơn”(chiếm 53,4 %, giữ vị trí 4). Các tác dụng<br /> khác là 12,1 %<br /> II. Thái độ của sinh viên đối với việc học tập môn giáo dục học trong nhà trường sư<br /> phạm<br /> 1. Thái độ của sinh viên đối với việc học tập môn giáo dục học<br /> Bảng 3: Thái độ của sinh viên đối với việc học tập môn giáo dục học<br /> Mức độ<br /> <br /> Thích<br /> <br /> Không thích<br /> <br /> Khối<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> Tự nhiên<br /> <br /> 77<br /> <br /> 83,7<br /> <br /> 15<br /> <br /> 16,3<br /> <br /> Xã hội<br /> <br /> 78<br /> <br /> 94,0<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6,0<br /> <br /> Chung<br /> <br /> 155<br /> <br /> 88,6<br /> <br /> 20<br /> <br /> 11,4<br /> <br /> Nhận xét :<br /> Đa số sinh viên được điều tra cho rằng thích học môn giáo dục học(chiếm 88,6 % số<br /> sinh viên được hỏi cho là như vậy). Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn khoảng (11,4 %) số sinh<br /> viên được điều tra cho rằng “không thích học” môn giáo dục học. Nếu so sánh giữa hai khối<br /> thì tỉ lệ (%) số sinh viên thích học môn giáo dục học của khối Xã hội cao hơn khối Tự nhiên,<br /> Cụ thể: 94,0% sinh viên khối xã hội cho rằng thích học môn giáo dục học, sinh viên khối Tự<br /> nhiên là 83,7 %, với độ chênh lệch là 10,3 %. Điều này cũng hợp lý xét theo góc độ tính chất<br /> môn học và khuynh hướng học của sinh viên hai khối (Các môn xã hội khác với các môn tự<br /> nhiên, sinh viên xã hội thường thích học các môn xã hội và ngược lại) đã phần nào chi phối<br /> thái độ của họ đối với việc học môn này. Vậy, những lý do nào dẫn đến sinh viên thích học<br /> môn giáo dục học?<br /> 2. Lý do dẫn đến sinh viên thích học môn giáo dục học?<br /> Bảng 4: Lý do dẫn đến sinh viên thích học môn giáo dục học<br /> Khối<br /> <br /> STT<br /> Lý do<br /> 1<br /> <br /> Giáo viên dạy hấp dẫn<br /> <br /> Tự<br /> nhiên<br /> <br /> Xã hội<br /> <br /> Chung<br /> <br /> X<br /> <br /> TB<br /> <br /> X<br /> <br /> TB<br /> <br /> X<br /> <br /> TB<br /> <br /> 2,29<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1,6<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1,95<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Môn học có ý nghĩa<br /> <br /> 3,55<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3,6<br /> 3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3,59<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> Môn học có tác dụng đối với bản thân và 3,94<br /> nghề nghiệp<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4,3<br /> 9<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4,17<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4<br /> <br /> Dễ học<br /> <br /> 1,47<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1,6<br /> 6<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1,57<br /> <br /> 4<br /> <br /> 5<br /> <br /> Học đạt kết quả cao<br /> <br /> 1,55<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1,5<br /> 7<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1,56<br /> <br /> 5<br /> <br /> Chú thích: X = Điểm trung bình ;<br /> <br /> T.B = Thứ bậc<br /> <br /> Nhận xét:<br /> Khi lý giải các lý do dẫn đến thích học môn giáo dục học thì phần lớn sinh viên đánh giá cao<br /> các lý do liên quan trực tiếp đến môn học. Cụ thể:<br /> + Môn học có tác dụng cho bản thân và nghề nghiệp ( X = 4,17; xếp bậc 1).<br /> + Môn học có ý nghĩa ( X = 3,59; xếp bậc 2).<br /> Những lý do có liên quan gián tiếp đến môn học, có khả năng mang lại hứng thú học tập<br /> cao nhưng sinh viên lại đánh giá thấp hơn. Cụ thể:<br /> + Giảng viên dạy hấp dẫn sinh động ( X = 1,95; xếp bậc 3).<br /> + Học đạt kết quả cao ( X = 1,56; xếp bậc 5).<br /> Nếu so sánh các lý do dẫn đến hứng thú học môn giáo dục học của sinh viên hai khối<br /> (Tự nhiên và Xã hội) thì không có sự chênh lệch đáng kể về thứ bậc. Đồng thời, để so sánh sự<br /> sắp xếp thứ tự các lý do dẫn đến hứng thú học môn giáo dục học của sinh viên hai khối (Tự<br /> R<br /> nhiên và Xã hội) chúng tôi sử dụng công thức hệ số tương quan của Specman cho thấy<br /> = 0,95 thể hiện lý do dẫn đến hứng thú học môn giáo dục học của sinh viên hai khối là tương<br /> quan chặt.<br /> III. Mức độ biểu hiện hứng thú học môn giáo dục học của sinh viên.<br /> Bảng 5: Mức độ biểu hiện hứng thú học môn giáo dục học của sinh viên.<br /> Khối<br /> <br /> Tù nhiªn<br /> <br /> X· héi<br /> <br /> Chung<br /> <br /> Biểu hiện<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> SL<br /> <br /> %<br /> <br /> Đi học đúng giờ<br /> <br /> 82<br /> <br /> 89,1<br /> <br /> 72<br /> <br /> 86,7<br /> <br /> 154<br /> <br /> 88,0<br /> <br /> Chú ý nghe giảng và ghi chép bài 63<br /> đầy đủ<br /> <br /> 68,4<br /> <br /> 72<br /> <br /> 86,7<br /> <br /> 135<br /> <br /> 77,1<br /> <br /> Tích cực phát biểu ý kiến<br /> <br /> 9,8<br /> <br /> 15<br /> <br /> 18,0<br /> <br /> 24<br /> <br /> 13,7<br /> <br /> 22,8<br /> <br /> 20<br /> <br /> 24,0<br /> <br /> 41<br /> <br /> 23,4<br /> <br /> 9<br /> <br /> Cảm thấy nuối tiếc khi phải nghỉ 21<br /> giờ giáo dục học<br /> <br /> Thường độc những tài liệu có liên 48<br /> quan đến giáo dục học<br /> <br /> 52,1<br /> <br /> 43<br /> <br /> 51,8<br /> <br /> 91<br /> <br /> 52,0<br /> <br /> Thường đọc những tài liệu về 9<br /> giáo dục học<br /> <br /> 9,8<br /> <br /> 16<br /> <br /> 19,3<br /> <br /> 25<br /> <br /> 14,3<br /> <br /> Thường học bài và làm bài tập 36<br /> đầy đủ trước khi đến lớp<br /> <br /> 39,1<br /> <br /> 41<br /> <br /> 49,4<br /> <br /> 77<br /> <br /> 34,0<br /> <br /> Luôn luôn suy nghĩ về vấn đề khó 42<br /> hiểu<br /> <br /> 45,6<br /> <br /> 38<br /> <br /> 45,8<br /> <br /> 80<br /> <br /> 45,7<br /> <br /> Boăn khoăn không vui khi chưa 46<br /> hiểu bài<br /> <br /> 50,0<br /> <br /> 47<br /> <br /> 56,6<br /> <br /> 93<br /> <br /> 53,1<br /> <br /> Mỗi khi có boăn khoăn, thắc mắc 7<br /> tôi thường gặp thầy, gặp bạn để<br /> trao đổi<br /> <br /> 7,6<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10,8<br /> <br /> 16<br /> <br /> 9,2<br /> <br /> Nhận xét:<br /> Hứng thú học tập môn giáo dục học của sinh viên sư phạm trường Đại học Tây Bắc có<br /> nhiều biểu hiện khác nhau và mức độ các biểu hiện đó ở sinh viên là không như nhau:<br /> * Các biểu hiện hứng thú có tỷ lệ cao là:<br /> + Đi học đúng giờ (chiếm 88,0 %, giữ vị trí 1).<br /> + Chú ý nghe giảng và ghi chép bài đầy đủ (chiếm 77,1 %, giữ vị trí 2).<br /> + Boăn khoăn không vui khi chưa hiểu bài (chiếm 53,1 %, giữ vị trí 3).<br /> + Thường đọc những tài liệu có liên quan đến giáo dục học (chiếm 52,0 %, giữ vị trí 4).<br /> * Các biểu hiện hứng thú có tỷ lệ thấp:<br /> + Luôn luôn suy nghĩ về vấn đề khó hiểu (Chiếm 45,7 %, giữ vị trí 5).<br /> +Thường học bài và làm bài tập đầy đủ trước khi đến lớp (Chiếm 34,0 %, giữ vị trí 6).<br /> + Cảm thấy nuối tiếc khi phải nghỉ giờ giáo dục học (Chiếm 23,4 %, giữ vị trí 7).<br /> + Thường đọc các tài liệu giáo dục học (Chiếm 14,3 %, giữ vị trí 8).<br /> + Tích cực phát biểu ý kiến xây dựng bài (Chiếm 13,7 %, giữ vị trí 9).<br /> + Mỗi khi boăn khoăn, thắc mắc tôi thường gặp thầy, gặp bạn để trao đổi (Chiếm 9,2 %, giữ<br /> vị trí 10).<br /> IV. Những nguyên nhân ảnh hưởng đến hứng thú học tập môn giáo dục học của sinh<br /> viên sư phạm hệ Cao đẳng trường Đại học Tây Bắc.<br /> Để hiểu những nguyên nhân ảnh hưởng tới hứng thú học tập môn giáo dục học của sinh viên<br /> sư phạm hệ Cao đắng trường Đại học Tây Bắc chúng tôi đã đưa ra 9 nguyên nhân và yêu cầu<br /> sinh viên chọn 5 nguyên nhân và xắp xếp thứ tự ưu tiên: 1 là quan trọng nhất.<br /> Bảng 6: Nguyên nhân ảnh hưởng đến hứng thú học tập môn giáo dục học của sinh<br /> <br />