Tỉ lệ kháng thuốc trên bệnh nhân lao phổi AFB(+) mới tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Đồng Nai

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> TỈ LỆ KHÁNG THUỐC TRÊN BỆNH NHÂN LAO PHỔI AFB(+) MỚI<br /> TẠI BỆNH VIỆN LAO VÀ BỆNH PHỔI ĐỒNG NAI<br /> Nguyễn Thị Phương Lan*, Ngô Thanh Bình**, Trần Minh Trúc Hằng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Khảo sát tỉ lệ kháng thuốc trên BN lao phổi AFB (+) mới tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi<br /> (BVL&BP) Đồng Nai<br /> Phương pháp: nghiên cứu cắt ngang.<br /> Kết quả: Từ 4/2008 đến 12/2009, có 102 BN lao phổi AFB(+) mới (gồm 88 nam, 14 nữ). Tuổi trung bình là<br /> 40,52 (17 - 78). 90,2% có nguồn lây từ cộng đồng. 14,7% có bệnh lý nội khoa kèm theo, đặc biệt là đái tháo<br /> đường. Có 86,3% soi AFB đàm dương tính (+). 81,4% có mức độ tổn thương lao trên X-quang phổi từ trung<br /> bình trở lên. Chủ yếu gặp ở nửa trên phổi nhiều hơn nửa dưới phổi (58,82% so với 1,96%) và 39,22% tổn<br /> thương lao lan rộng cả phổi. 29,4% có hình ảnh tạo hang với đa số kích thước hang ≥ 2 cm. Có 64,71% có<br /> Mycobacterium tuberculosis (MT) còn nhạy cảm; 32,35% có MT kháng thuốc không phải đa kháng; và 2,94% có<br /> MT đa kháng thuốc. Tỉ lệ MT kháng với SM, INH, RIF, EMB và PZA lần lượt là 21,6%; 17,7%; 2,9%; 2,9%;<br /> và 2,9%; và với PAS, Ethionamide, Ofloxacin, Kanamycin, và Cycloserine lần lượt là 11,76 %; 2,94 %; 1,96 %;<br /> 0,98 % và 0,98 %. Tỉ lệ MT kháng với 1 loại, 2 loại, 3 loại, 4 loại và 5 loại thuốc kháng lao lần lượt là 47,22%;<br /> 30,56%; 13,89%; 2,78%; và 5,56%. Có 55,56% MT chỉ kháng với các thuốc hàng thứ nhất; 22,22% chỉ kháng<br /> với thuốc kháng lao hàng thứ thứ hai, và 22,22% kháng cùng lúc với cả hai. Không tìm thấy có mối liên quan<br /> giữa đặc điểm dân số học, nguồn lây, lâm sàng, mức độ AFB(+)/đàm, mức độ tổn thương lao và hình ảnh tạo<br /> hang trên X-quang phổi với MT kháng thuốc (p >0,05). Tuy nhiên, có mối liên quan giữa bệnh lý nội khoa đi<br /> kèm, vị trí tổn thương lao trên X-quang phổi với MT kháng thuốc (p < 0,05).<br /> Kết luận: Có tỉ lệ kháng thuốc lao cao xảy ra trên BN lao phổi AFB (+) mới tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi<br /> (BVL&BP) Đồng Nai.<br /> Từ khóa: Lao phổi, AFB, lao kháng thuốc, lao đa kháng thuốc.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE RATE OF DRUG RESISTANCE IN NEW TUBERCULOSIS PATIENTS WITH AFB (+) AT THE<br /> HOSPITAL OF TUBERCULOSIS AND LUNG DISEASE OF DONG NAI PROVINCE<br /> Nguyen Thi Phuong Lan, Ngo Thanh Binh, Tran Minh Truc Hang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 433 - 441<br /> Objective: to survey the rate of anti-tuberculous drug resistance in new tuberculosis (TB) patients with<br /> AFB (+) at the hospital of Tuberculosis and Lung disease of Dong Nai province.<br /> Method: cross-sectional study<br /> Results: from April 2008 to December 2009, there were 102 new TB patients with AFB(+) (88 male and 14<br /> female). The average age was 40.52 (17 - 78). 90.2% cases were infected TB disease from community. 14.7%<br /> cases had enclosed internal diseases, especial in diabetes. 86.3% cases had positive sputum AFB with level (+).<br /> 81.4% had TB lessions with level II and III on the chest X-ray. TB lessions were more in ½ upper lung than in ½<br /> lower lung (58.82% versus 1.96%) and 39.22% had TB lessions expanding total lung. 29.4% cases had cavity<br /> *Bệnh lao và phổi Bv Đồng Nai, ** Bộ mônLao và bệnh phổi Đại học Y Dược TP. Hồ chí minh<br /> Tác giả liên hệ: TS Ngô Thanh Bình.<br /> ĐT: 0908955945,<br /> Email: bsthanhbinh@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> 433<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> lessions. Most of them had size ≥ 2 cm. There were 64.71% cases having MT with drug sensitivity; 32.35%<br /> having Poly–resistant TB; and 2,94% having Multidrug–resistant TB. The rate of MT resisted to SM, INH,<br /> RIF, EMB and PZA in turn as 21.6%; 17.7%; 2.9%; 2.9%; and 2.9%; and to PAS, Ethionamide, Ofloxacin,<br /> Kanamycin, and Cycloserine in turn as 11.76 %; 2.94 %; 1.96 %; 0.98 % and 0.98 %. The rate of MT resisted to<br /> 1, 2, 3, 4 and 5 drugs of anti-tuberculous drugs in turn as 47.22%; 30.56%; 13.89%; 2.78%; and 5.56%. There<br /> were 55.56% MT resisting the first-line drugs; 22.22% MT resisting the second-line drugs, and 22.22%<br /> resisting both of them. There were no relations of epidemic features, resource of infection, clinical features, level of<br /> positive sputum AFB, level of TB lession and cavity on the chest X-ray to drug resistant MT (p >0,05). However,<br /> there were ralations of enclosed internal diseases, location of TB lession on the chest X-ray to drug resistant MT<br /> (p < 0,05).<br /> Conclusion: There was the high rate of anti-tuberculous drug resistance in new tuberculosis (TB) patients<br /> with AFB (+) at the hospital of Tuberculosis and Lung disease of Dong Nai province.<br /> Keywords: Tuberculosis, AFB, Drug resistant tuberculosis, MDR-TB.<br /> 0,5%, năm 2008 là khoảng 0,7% mà một trong<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> các nguyên nhân có thể là do tình trạng lao<br /> Hiện nay, lao kháng thuốc đang có khuynh<br /> kháng thuốc mới ngay từ ban đầu(2). Chính vì<br /> hướng gia tăng, đặc biệt lao đa kháng thuốc và<br /> vậy, chúng tôi tiến hành thực hiện nghiên cứu<br /> gần đây là sự xuất hiện của lao siêu kháng<br /> (NC) khảo sát tỉ lệ kháng thuốc trên BN lao phổi<br /> thuốc, trở thành vấn đề đáng lo ngại cho cộng<br /> AFB (+) mới tại BVL&BP Đồng Nai nhằm góp<br /> đồng và xã hội. Đồng thời, đây cũng là nguyên<br /> phần trong việc nâng cao chất lượng chẩn đoán,<br /> nhân gây nhiều khó khăn trong công tác quản<br /> điều trị và quản lý BN lao theo CTCL tại tỉnh<br /> lý và kiểm soát bệnh lao trong chương trình<br /> Đồng Nai cũng như hạn chế tối đa sự lây lan VK<br /> chống lao quốc gia (CTCLQG). Ở bệnh nhân<br /> lao kháng thuốc trong cộng đồng.<br /> (BN) lao kháng thuốc, ngoài việc khó điều trị,<br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> hiệu quả điều trị thấp và rất tốn kém, nguy<br /> 1. Mô tả đặc điểm BN lao phổi AFB (+) mới<br /> hiểm hơn là có thể làm lây nhiễm những<br /> tại BVL&BP tỉnh Đồng Nai.<br /> chủng vi khuẩn (VK) lao kháng thuốc cho<br /> người khác. Do đó, xác định sớm tình trạng<br /> kháng thuốc là một trong những ưu tiên của<br /> công tác quản lý và kiểm soát bệnh lao nhằm<br /> giúp cho việc bắt đầu điều trị lao thích hợp và<br /> có hiệu quả cao nhất(1,4,5,10,12,14,16). Tổ chức Y tế<br /> Thế giới (WHO) khuyến khích các CTCLQG,<br /> trong đó có Dự án phòng chống lao Việt Nam<br /> tham gia nghiên cứu, xây dựng các phương<br /> pháp chẩn đoán, điều trị và quản lý BN lao<br /> kháng thuốc, đặc biệt ở các bệnh lao đa kháng<br /> thuốc và lao siêu kháng thuốc(14). Đây cũng là<br /> một trong các mục tiêu quan trọng hàng đầu<br /> trong giai đoạn 2006 - 2010.<br /> Tại Đồng Nai, theo báo cáo CTCLQG, BN<br /> lao phổi AFB (+) mới điều trị công thức<br /> 2SHRZ/6HE có tỉ lệ thất bại năm 2006 và 2007 là<br /> <br /> 434<br /> <br /> 2. Xác định tỉ lệ VK lao kháng thuốc chung,<br /> kháng với từng loại thuốc và các kiểu VK kháng<br /> thuốc trên BN lao phổi AFB (+) mới.<br /> 3. Xác định mối liên quan giữa một số yếu tố<br /> nguy cơ với tình trạng kháng thuốc trên BN lao<br /> phổi AFB (+) mới.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Loại hình nghiên cứu<br /> Nghiên cứu cắt ngang<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Tất cả BN từ 16 tuổi trở lên đến khám và<br /> được chẩn đoán lao phổi AFB (+) mới tại phòng<br /> khám BVL&BP Đồng Nai từ tháng 4/2008 đến<br /> tháng 12/2009. Các BN này đều được cấy đàm<br /> tìm VK lao và làm KSĐ đa kháng.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> <br /> Xử lý thống kê<br /> <br /> - Được chẩn đoán xác định là lao phổi AFB<br /> (+) mới:<br /> <br /> Sử dụng phần mềm EXCEL 2007 để nhập và<br /> quản lý số liệu, dùng phần mềm STATA phiên<br /> bản 8.0 để phân tích thống kê. Sau đó, tiến hành<br /> xử lý các kết quả NC thu thập được thành hai<br /> phần: thống kê mô tả và thống kê phân tích.<br /> <br /> Có triệu chứng lâm sàng gợi ý đến lao; và<br /> Có bất thường trên X-quang phổi gợi ý đến<br /> nguyên nhân do lao; và<br /> Có ≥ 2 trong 3 hoặc ít nhất 1 trong 6 mẫu<br /> đàm (+) qua soi trực tiếp; và<br /> Chưa điều trị bằng thuốc kháng lao hoặc chỉ<br /> mới điều trị < 1 tháng.<br /> - Cấy đàm tìm VK lao (+), định danh là M.<br /> tuberculosis và làm KSĐ đa kháng thuốc.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> - BN đã điều trị lao phổi trước đây hoặc điều<br /> trị lao lần đầu nhưng thời gian điều trị ≥ 1 tháng.<br /> - BN soi đàm trực tiếp AFB (+) nhưng cấy (-).<br /> - Kết quả cấy đàm (+) nhưng định danh<br /> không phải là M. tuberculosis.<br /> <br /> Phương pháp tiến hành nghiên cứu<br /> Tất cả BN Lao phổi AFB (+) trong nhóm NC<br /> đều được khai thác và ghi nhận vào phiếu thu<br /> thập nghiên cứu về hành chánh, tiền căn, bệnh<br /> sử, thăm khám lâm sàng, kết quả xét nghiệm<br /> (đặc biệt kết quả KSĐ đa kháng) cũng như các<br /> điều trị, theo dõi trong suốt thời gian NC. Đánh<br /> giá mức độ tổn thương lao theo Hiệp hội lồng<br /> ngực Hoa kỳ (ATS) (1990). Phân loại mức độ<br /> AFB(+)/đàm thành 3 mức: (+), (++) và (+++). Sau<br /> khi nuôi cấy, phân lập được M. tuberculosis và có<br /> kết quả KSĐ, các BN sẽ được chia làm 3 nhóm<br /> để khảo sát:<br /> Nhóm 1 (nhạy cảm): nhóm BN có VK lao<br /> còn nhạy cảm với các thuốc kháng lao.<br /> Nhóm 2 (kháng thuốc không phải lao đa<br /> kháng): nhóm BN có VK lao đề kháng với bất kỳ<br /> thuốc kháng lao nhưng không kháng với cả<br /> Rifampicin (R) và Isoniazid (H).<br /> Nhóm 3 (lao đa kháng thuốc): nhóm BN có<br /> VK lao phân lập kháng tối thiểu với cả R và H.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Từ tháng 4/2008 đến tháng 12/2009, có 102<br /> BN lao phổi AFB(+) mới được thu dung,<br /> trong đó:<br /> Nhóm 1: 66 trường hợp (64,71%) có VK lao<br /> còn nhạy cảm.<br /> Nhóm 2: 33 trường hợp (32,35%) có VK lao<br /> kháng thuốc không phải đa kháng.<br /> Nhóm 3: 3 trường hợp (2,94%) có VK lao đa<br /> kháng thuốc.<br /> <br /> Đặc điểm BN của nhóm nghiên cứu<br /> Bảng 1: Đặc điểm dân số học<br /> Đặc Phân bố<br /> điểm<br /> Giới tính Nam<br /> <br /> N(%)<br /> <br /> 88<br /> (86,3%)<br /> Nữ<br /> 14<br /> (13,7%)<br /> Lứa tuổi 17-34<br /> 39<br /> (38,2%)<br /> 35-54<br /> 46<br /> (45,1%)<br /> ≥ 55<br /> 17<br /> (16,7%)<br /> Nơi cư Biên Hòa 51 (50%)<br /> trú<br /> 51 (50%)<br /> Các<br /> huyện<br /> khác<br /> Nghề Lao động<br /> 15<br /> nghiệp<br /> trí óc<br /> (14,7%)<br /> Lao động<br /> 44<br /> chân tay (43,1%)<br /> Nông dân,<br /> 43<br /> buôn bán (42,2%)<br /> Nguồn Gia đình<br /> 10<br /> lây<br /> (9,8%)<br /> Cộng<br /> 92<br /> đồng<br /> (90,2%)<br /> Bệnh lý Không có<br /> 87<br /> nội khoa<br /> (85,3%)<br /> kèm<br /> 8<br /> Đái tháo<br /> theo đường týp (7,84%)<br /> II<br /> Bệnh lý<br /> 7<br /> khác<br /> (6,86%)<br /> <br /> Nhóm Nhóm Nhóm p<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 58<br /> 28<br /> 2<br /> 0,56<br /> 8<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1<br /> <br /> 25<br /> <br /> 13<br /> <br /> 1<br /> <br /> 33<br /> <br /> 12<br /> <br /> 1<br /> <br /> 8<br /> <br /> 8<br /> <br /> 1<br /> <br /> 36<br /> 30<br /> <br /> 13<br /> 20<br /> <br /> 2<br /> 1<br /> <br /> 0,31<br /> <br /> 10<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,42<br /> <br /> 32<br /> <br /> 11<br /> <br /> 1<br /> <br /> 24<br /> <br /> 18<br /> <br /> 1<br /> <br /> 7<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> <br /> 59<br /> <br /> 30<br /> <br /> 3<br /> <br /> 60<br /> <br /> 25<br /> <br /> 2<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,48<br /> <br /> 0,822<br /> <br /> 0,038<br /> <br /> 435<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tỉ lệ mắc bệnh nam: nữ là 6:1. Tuổi trung<br /> bình là 40,52 (17 - 78). Đa số ở lứa tuổi lao động<br /> (17-54) chiếm tỉ lệ 83,3%. 50% dân số NC cư trú<br /> tại Biên Hòa. Phần lớn là lao động chân tay,<br /> <br /> nông dân và buôn bán (85,3%). 10% số BN có<br /> nguồn lây trong gia đình. 14,7% BN có bệnh lý<br /> nội khoa kèm theo.<br /> <br /> Bảng 2: Đặc điểm lâm sàng<br /> Đặc điểm<br /> Thời gian khởi bệnh<br /> <br /> Lý do nhập viện<br /> <br /> Triệu chứng lâm<br /> sàng<br /> <br /> Lao ngoài phổi phối<br /> hợp<br /> <br /> Phân bố<br /> < 3 tuần<br /> 3 - 8 tuần<br /> > 8 tuần<br /> Ho nhiều kéo dài<br /> Ho ra máu<br /> Sốt cao<br /> Khó thở<br /> Đau ngực nhiều<br /> Ho khạc đàm<br /> Ho ra máu<br /> Sốt<br /> Khó thở<br /> Đau ngực<br /> Sụt cân<br /> Không có<br /> Lao màng phổi<br /> Lao ngoài phổi khác<br /> <br /> N(%)<br /> 32 (31,37%)<br /> 54 (52,94%)<br /> 16 (15,69%)<br /> 33 (32,35%)<br /> 36 (35,29%)<br /> 26 (25,5%)<br /> 6 (5,88%)<br /> 1 (0,98%)<br /> 90 (88,24%)<br /> 37 (36,27%)<br /> 87 (85,29%)<br /> 9 (8,82%)<br /> 34 (33,33%)<br /> 29 (28,43%)<br /> 89 (87,25%)<br /> 8 (7,85%)<br /> 5 (4,9%)<br /> <br /> Đa số BN có thời gian khởi bệnh từ 3 - 8 tuần<br /> vì ho nhiều kéo dài, ho ra máu và sốt. Có 12,75%<br /> BN có tổn thương lao ngoài phổi phối hợp,<br /> trong đó, lao màng phổi phối hợp là thường gặp<br /> nhất, kế đến là các tổn thương lao ngoài phổi<br /> khác như lao hạch, lao hệ thống thần kinh trung<br /> ương, … .<br /> <br /> Nhóm 1<br /> 19<br /> 35<br /> 12<br /> 20<br /> 25<br /> 17<br /> 3<br /> 1<br /> 58<br /> 26<br /> 57<br /> 6<br /> 22<br /> 22<br /> 57<br /> 5<br /> 4<br /> <br /> Nhóm 2<br /> 12<br /> 17<br /> 4<br /> 12<br /> 11<br /> 9<br /> 1<br /> 0<br /> 29<br /> 11<br /> 28<br /> 1<br /> 10<br /> 6<br /> 30<br /> 2<br /> 1<br /> <br /> Nhóm 3<br /> 1<br /> 2<br /> 0<br /> 1<br /> 0<br /> 0<br /> 2<br /> 0<br /> 3<br /> 0<br /> 2<br /> 2<br /> 3<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 0<br /> <br /> p<br /> 0,822<br /> <br /> 0,004<br /> <br /> 0,138<br /> <br /> 0,495<br /> <br /> Bảng 3: Mức độ AFB (+) qua soi đàm trực tiếp<br /> Mức độ<br /> N(%)<br /> Nhóm 1 Nhóm 2 Nhóm 3 p<br /> AFB (+)<br /> 0, 594<br /> (+)<br /> 88 (86,3%)<br /> 55<br /> 30<br /> 3<br /> (++)<br /> 9 (8,8%)<br /> 8<br /> 1<br /> 0<br /> (+++)<br /> 5 (4,9%)<br /> 3<br /> 2<br /> 0<br /> <br /> Mức độ AFB/đàm (+) chiếm tỉ lệ nhiều nhất.<br /> <br /> Bảng 4: Tổn thương lao trên X-quang phổi<br /> Tổn thương<br /> Mức độ tổn thương<br /> lao (ATS, 1990)<br /> Vị trí tổn thương lao<br /> <br /> Hình hang<br /> Kích thước hang<br /> <br /> Phân bố<br /> Nhẹ<br /> Trung bình<br /> Nặng<br /> ½ trên phổi<br /> ½ dưới phổi<br /> Cả phổi<br /> Có<br /> Không<br /> < 2 cm<br /> 2 - 4 cm<br /> > 4 cm<br /> <br /> N(%)<br /> 19 (18,6%)<br /> 42 (41,2%)<br /> 41 (40,2%)<br /> 60 (58,82%)<br /> 2 (1,96%)<br /> 40 (39,22%)<br /> 30 (29,4%)<br /> 72 (70,6%)<br /> 4 (13,3%)<br /> 15 (50%)<br /> 11 (36,7%)<br /> <br /> 59,8% BN có mức độ tổn thương lao vừa và<br /> nặng trên X-quang phổi; chủ yếu xảy ra ở ½ trên<br /> phổi và ở 1 bên phổi. Có 29,4% tổn thương lao<br /> <br /> 436<br /> <br /> Nhóm 1<br /> 15<br /> 31<br /> 20<br /> 46<br /> 2<br /> 18<br /> 18<br /> 48<br /> 2<br /> 12<br /> 4<br /> <br /> Nhóm 2<br /> 4<br /> 9<br /> 20<br /> 13<br /> 0<br /> 20<br /> 10<br /> 23<br /> 2<br /> 2<br /> 6<br /> <br /> Nhóm 3<br /> 0<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 0<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 0<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> p<br /> 0,049<br /> <br /> 0,02<br /> <br /> 0,339<br /> 0,194<br /> <br /> tạo hang, trong đó có 86,7% hang có kích thước ≥<br /> 2 cm.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tỉ lệ VK lao kháng thuốc và các kiểu kháng thuốc lao trên BN lao phổi AFB (+) mới<br /> Bảng 5: Tỉ lệ VK lao kháng với từng loại thuốc lao<br /> Thuốc lao<br /> SM<br /> INH<br /> PZA<br /> RIF<br /> EMB<br /> <br /> Số chủng VK đề<br /> kháng<br /> 22<br /> 18<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> <br /> Tỉ lệ (%) so với chủng<br /> VK phân lập được<br /> 21,57 %<br /> 17,65 %<br /> 2,94 %<br /> 2,94 %<br /> 2,94 %<br /> <br /> Thuốc lao<br /> <br /> Số chủng VK đề<br /> kháng<br /> 3<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 12<br /> <br /> ETHIO<br /> KANA<br /> OFLO<br /> CYCLO<br /> PAS<br /> <br /> Kháng với SM và INH chiếm tỉ lệ cao, trong<br /> đó kháng với SM chiếm tỉ lệ cao nhất: 21,57% và<br /> <br /> Tỉ lệ (%) so với chủng VK<br /> phân lập được<br /> 2,94 %<br /> 0,98 %<br /> 1,96 %<br /> 0,98 %<br /> 11,76 %<br /> <br /> INH là 17,65%, kế đến là kháng PAS 11,76%.<br /> Kháng các thuốc còn lại chiếm tỉ lệ thấp.<br /> <br /> Bảng 6: Tỉ lệ các kiểu VK lao kháng thuốc lao (n=36)<br /> 1 loại thuốc<br /> 17 (47,22%)<br /> H<br /> 5 (13,89%)<br /> S<br /> Pas<br /> <br /> 6 (16,67%)<br /> 6 (16,67%)<br /> <br /> 2 loại thuốc<br /> 11 (30,56%)<br /> SH<br /> 5 (13,89%)<br /> SE<br /> S + Pas<br /> S + Kana<br /> Ethio + Pas<br /> <br /> 1 (2,78%)<br /> 2 (5,56%)<br /> 1 (2,78%)<br /> 2 (5,56%)<br /> <br /> 3 loại thuốc<br /> 4 loại thuốc<br /> 5 (13,89%)<br /> 1 (2,78%)<br /> SHR<br /> 1 (2,78%) SHRE 1 (2,78%)<br /> SHZ<br /> 1 (2,78%)<br /> SH + Pas 2 (5,56%)<br /> H + Pas + Oflo 1 (2,78%)<br /> <br /> 5 loại thuốc<br /> 2 (5,56%)<br /> SHRE + Oflo<br /> 1 (2,78%)<br /> SHZ + Ethi + Cyclo 1 (2,78%)<br /> <br /> - VK lao kháng với 1 loại thuốc kháng lao<br /> <br /> - Có 28 trường hợp VK lao kháng với thuốc<br /> <br /> (hàng thứ nhất và hàng thứ hai) chiếm 16,67%;<br /> <br /> kháng lao hàng thứ nhất (27,45%); kháng bất kỳ<br /> <br /> kháng 2 loại là 10,78%; và ≥ 3 loại thuốc là<br /> <br /> thuốc kháng lao hàng thứ nhất nhưng không<br /> <br /> 7,84%.<br /> <br /> phải đa kháng 25 trường hợp (24,51%).<br /> <br /> Mối liên quan giữa một số yếu tố nguy cơ với tình trạng kháng thuốc trên BN lao phổi<br /> AFB (+) mới<br /> Bảng 7: Liên quan giữa dân số học với VK lao kháng thuốc<br /> Đặc điểm<br /> Giới tính<br /> Lứa tuổi<br /> Nơi cư trú<br /> Nghề nghiệp<br /> <br /> Phân bố<br /> Nam<br /> Nữ<br /> 17-54<br /> ≥ 55<br /> Biên Hòa<br /> Các huyện khác<br /> Lao động trí óc<br /> Lao động chân tay, nông dân, buôn bán<br /> <br /> Nhóm 1<br /> 58<br /> 8<br /> 58<br /> 8<br /> 36<br /> 30<br /> 10<br /> 56<br /> <br /> Nhóm 2,3<br /> 30<br /> 6<br /> 27<br /> 9<br /> 15<br /> 21<br /> 5<br /> 31<br /> <br /> RR (95%CI)<br /> 1,05 (0,89-1,25)<br /> <br /> p<br /> 0,361<br /> <br /> 1,17 (0,95-1,44)<br /> <br /> 0,084<br /> <br /> 1,31 (0,84-2,04)<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 1,1 (0,4-2,95)<br /> <br /> 0,556<br /> <br /> Gia đình<br /> <br /> 7<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1,27 (0,35-4,62)<br /> <br /> 0,503<br /> <br /> Cộng đồng<br /> <br /> 59<br /> <br /> 33<br /> <br /> Không<br /> <br /> 60<br /> <br /> 27<br /> <br /> 1,21 (0,99-1,49)<br /> <br /> 0,0325<br /> <br /> Có<br /> <br /> 6<br /> <br /> 9<br /> <br /> Nguồn lây<br /> Bệnh lý nội khoa kèm theo<br /> <br /> Không tìm thấy có mối liên quan giữa các<br /> <br /> (p>0,05). Tuy nhiên, giữa bệnh lý nội khoa đi<br /> <br /> đặc điểm như tuổi, giới, nơi cư trú, nghề nghiệp<br /> <br /> kèm với VK lao kháng thuốc có mối liên quan có<br /> <br /> và nguồn lây với tình trạng VK lao kháng thuốc<br /> <br /> ý nghĩa thống kê (p