BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG …………….. ---------- TIỂU LUẬN Lý thuyết học tập
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
CONDITIONS OF LEARNING
(Nhöõng ñieàu kieän hoïc taäp)
Robert Gagne
PHAÀN I: GIÔÙI THIEÄU VEÀ TAÙC GIAÛ
I. Tieåu söû
– Robert Gagne sinh naêm 1916 maát naêm 2002 taïi North Andover, Myõ.
– 1937 toát nghieäp cöû nhaân taïi Yale.
– 1940 laáy baèng tieán só veà taâm lyù taïi ÑH Brown.
– 1941 – 1945 laø vieäc trong quaân ñoäi Myõ.
– 1945-1949 daïy taïi tröôøng Cao ñaúèng Connecticut – nghieân cöùu hoïc taäp vaø
chuyeån ñoåi ñaøo taïo trong vieäc haønh ñoäng nhaän thöùc ñuùng ñaén.
– 1949 - 1957 laø giaùm ñoác veà nghieân cöùu cuûa khoâng quaân Myõ. Ñaây cuõng laø thôøi
gian maø maø yù töôûng veà thuyeát ñieàu kieän hoïc taäp baét ñaàu phaùt trieån.
– 1958 – 1962 laø giaùo sö taâm lyù daïy taïi tröôøng Ñaïi hoïc Princeton thôøi gian naøy
oâng:
(cid:1) Nghieân cöùu veà vieäc hoïc taäp cuûa nhöõng moân trong tröôøng.
(cid:1) Phaùt trieån chöông trình khoa hoïc ôû baäc tieåu hoïc.
(cid:1) Nghieân cöùu kyõ naêng trí tueä vaø tieàn ñieàu kieän caàn thieát ñeå daãn ñeán vieäc
hoïc taäp theo caáp baäc.
– 1962 -1966 laø giaùm ñoác nghieân cöùu taïi Vieän nghieân cöùu Myõ – nghieân cöùu veà
ñaùnh giaù söï thöïc hieän cuûa con ngöôøi, ñaùnh giaù chöông trình giaùo duïc.
– 1966 – 1969 laø giaùo sö giaùo duïc taïi Ñaïi hoïc California - nghieân cöùu vieäc hoïc
taäp theo caáp baäc vaø luaät hoïc taäp.
– 1969 – 1992 laø giaùo sö taïi Ñaïi hoïc tieåu ban Florida – giuùp thieát laäp chöông
trình toát nghieäp trong thieát keá heä thoáng chæ daãn; tieáp tuïc nghieân cöùu vaø phoå
bieán nhöõng coâng trìng nghieân cöùu.
– 1992 – 1994 laø coá vaán cho hoäi ñoàng nghieân cöùu quoác gia – aùp duïng nhöõng söï
kieän chæ daãn vaøo ñaøo taïo; phaùt trieån vaø ñaùnh giaù chöông trình ñaøo taïo kyõ
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
thuaät.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang – Trong 25 naêm qua coâng vieäc cuûa oâng laø dòch vaø aùp duïng nhöõng keát quaû tìm
ñöôïc töø lyù thuyeát hoïc taäp/ nghieân cöùu, chuû yeáu ñeán vieäc hoïc ôû tröôøng.
– OÂng maát vaøo thaùng 05/2002 ôû tuoåi 85 ñeå laïi söï ñau buoàn lôùn trong lónh vöïc
giaùo duïc vì oâng laø moät trong nhöõng nhaø nghieân cöùu saâu veà lónh vöïc giaùo duïc
coù nhieàu aûnh höôûng trong thieát keá heä thoáng chæ daãn vaø coâng ngheä.
– OÂng coøn laø moät ngöôì töû teá, aân caàn vôùi nuï cöôøi khoùang ñaït. Oâng khoâng ngaàn
ngaïi chia seõ quan ñieåm cuõng nhö laø kieán thöùc vôùi nhöõng ngöôøi xung quanh
oâng.
– Ngaøy nay oâng ñöôïc xem nhö laø moät nhaø taâm lyù giaøu kinh nghieäm veà lónh vöïc
hoïc taäp vaø höôùng daãn. Maëc duø nghieân cöùu ban ñaàu cuûa oâng theo höôùng haønh
vi bò beá taét, coâng vieäc hieän taïi cuûa oâng veà hoïc taäp vaø trí nhôù döôøng nhö bò aûnh
höôûng bôûi quan ñieåm xöû lí thoâng tin trong vieäc hoïc vaø trí nhôù.
– OÂng laø nhaø taâm lyù hoïc thöïc nghieäm môû ñöôøng cho chieán löôïc thieát keá heä
thoáng chæ daãn vaø coù aûnh höôûng to lôùn ñeán vieäc phaùt trieån coâng ngheä giaùo duïc
trong giai ñoïan hieän nay.
II. Nhöõng taùc phaåm ñaõ xuaát baûn vaø coâng trình nghieân cöùu
1. Nhöõng taùc phaåm ñaõ xuaát baûn
– Gagne, Robert M. (1970). “Some new views of Learning and Instruction” Phi
Delta Kappan 51(9)468-472.
– Gagne, Robert M. (1970). The Conditions of learning (2nd ed). New York;
Holt, Rinehart and Winston.
– Gagne, Robert M. (1968). “Learning Hierarchies.” Educational Psychologist6,
1-9.
– Gagne, Robert M. (1975). Essentials of Learning for Instruction. New York;
Holt, Rinehart and Winston.
– Gagne, Robert M. (1984). “Learning outcome anh their effects: Useful
categories of human performance.” American Psychologist, 37(4), 377-385.
– Gagne, Robert M., & White, R.T. (1978). “Memory structures and learning
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
outcomes.” Review of Educational Research. 48(2), 187-222.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
2. Coâng trình nghieân cöùu vaø thuyeát cuûa Gagne.
– Bibliography ( from Indiana U.)
– Conditions of Learing (from Tip Database: George Washington U.)
– Conditions of Learing (Overview, Application, Example): ñieàu kieän hoïc taäp
(toång quan, aùp duïng, ví duï).
– Electic Bhaviorism.
– Gagne’s Theory (Example)
– Intructional Design: Conditions of Learing ( from Keele U.)
– Intructional Design: Framework (by C.Srisethanil).
– Outcome of Learing and steps for Introduction: (from San Francisco State U.)
– The Nine Events of Instruction (from Penn State U.)
– Thories of Instruction (from Indiana U.)
PHAÀN II : NOÄI DUNG
I. Giôùi thieäu
Robert Gagne ñöôïc noåi tieáng nhôø vaøo vieäc nghieân cöùu veà söï phaùt trieån veà lónh
vöïc giaûng daïy döïa treân vieäc hoïc taäp cuûa con ngöôøi. Tröôùc Gagne hoïc taäp thöôøng
ñöôïc khaùi nieäm moät caùch rieâng leõ, khuoân maãu vaø hình thöùc. Khoâng coù söï phaân bieät
giöõa vieäc hoïc nhoài nheùt kieán thöùc hay laø hoïc ñeå giaûi quyeát vaán ñeà toaùn hoïc. Söï
ñoùng goùp cuûa Gagne vôùi yù nieäm laø coù raát nhieàu loaïi khaùc nhau trong vieäc hoïc taäp
cuûa con ngöôøi vaø ñoái vôùi moãi loaïi hoïc taäp khaùc nhau ñoøi hoûi nhöõng söï giaûng daïy
khaùc nhau vaø söï phaân chia ra caùc lónh vöïc hoïc taäp.
Khoaûng 40 naêm tröôùc ñaây oâng ñaõ coù ñaày mô öôùc veà lónh vöïc giaûng daïy. Thuyeát
cuûa oâng baét ñaàu theo höôùng haønh vi vaøo naêm 1965 vôùi quyeån saùch coù teân laø
“Conditions of Learning”, nhöng vaøo khoaûng nhöõng naêm 1970, döôùi söï aûnh höôûng
cuûa thuyeát nhaän thöùc, Gagne baét ñaàu hôïp nhaát moâ hình xöû lí thoâng tin trong thuyeát
cuûa oâng. Oâng tin raèng hoïc taäp laø quaù trình tích luyõ vaø coù theå ñaùnh giaù ñöôïc beân
ngoaøi. Oâng cuõng cung caáp cho nhöõng ngöôøi giaûng daïy nhöõng phöông phaùp ñaëc bieät
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
ñeå chuyeån ñoåi nhöõng thuuyeát hoïc taäp khaùc thaønh vieäc hoïc coù hieäu quaû. Thuyeát cuûa
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
oâng coù 3 thaønh phaàn chính laø: 9 söï kieän trong höôùng daãn, phaân loaïi ñaàu ra veà hoïc
taäp, vaø nhöõng ñieàu kieän hoïc ñaëc bieät ñeå ñaït ñöôïc nhöõng yeâu caàu cuûa ñaàu ra.
Ñoái vôùi thuyeát Nhöõng ñieàu kieän hoïc taäp thöïc ra ñaây laø noäi dung toùm taét cuûa saùch
Nhöõng ñieàu kieän hoïc (1965). Thuyeát naøy goàm 3 noäi dung chính laø:
• Lónh vöïc hoïc taäp
• Caáp baäc hoïc taäp
• 9 söï kieän höôùng daãn hoïc taäp
II. Noäi dung cô baûn cuûa thuyeát “Ñieàu kieän hoïc taäp”
1. Lónh vöïc hoïc taäp
Thuyeát naøy ñoøi hoûi vieäc hoïc taäp ñöôïc chia ra nhieàu möùc ñoä vaø nhieàu loaïi khaùc
nhau. Moãi loaïi vaø moãi möùc ñoä ñoøi hoûi söï höôùng daãn töông öùng. Oâng cho raèng vieäc
hoïc taäp ñöôïc chia thaønh 5 lónh vöïc chính:
- Thoâng tin baèng lôøi: chæ ñôn thuaàn laø traïng thaùi ñoøi hoûi thoâng tin cuûa ngöôøi
hoïc, laø nhöõng gì maø con ngöôøi hoài töôûng laïi.
Ví duï:
• Khaúng ñònh nhöõng taøi lieäu maø ngöôøi hoïc ñaõ hoïc tröôùc ñoù nhö söï kieän, khaùi
nieäm, nguyeân taéc, qui trình.
• Lieät keâ 7 trieäu chöùng cuûa beänh ung thö.
• Cung caáp moät ngöõ caûnh coù yù nghóa cho vieäc maõ hoaù thoâng tin coù hieäu quaû.
• Cung caáp nhöõng chöùng cöù cho vieäc hoài töôûng vaø phaân loaïi thoâng tin hieäu
quaû.
- Kyõ naêng trí tueä: bao goàm söï hieåu bieát cuûa ngöôøi hoïc veà vieäc theå hieän haønh
ñoäng naøo ñoù. Kyõ naêng naøy khoâng phaûi laø ñôn vò cuûa kieán thöùc baèng lôøi. Oâng khoâng
loaïi boû kyõ naêng baèng lôøi nhöng oâng nghó raèng söï quan troïng nhaát cuûa vieäc hoïc taäp
trong nhaø tröôøng laø hoïc kyõ naêng trí tueä. Noù coøn goàm söï suy xeùt vaø nhaän thöùc ñuùng
ñaén, nhöõng khaùi nieäm cuï theåû, ñònh nghóa khaùi nieäm, nhöõng luaät leä, nhöõng luaät leä ôû
caáp baäc cao.
Ví duï:
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
• Hoïc caùc pheùp tính nhö coäng tröø….
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
• Phaân bieät söï khaùc nhau giöõ a(b) vaø a(d).
• Ñònh nghóa caùc khaùi nieäm: ví duï söï phaân loaïi môùi cuûa söï kieän hoaëc yù töôûng
baèng caùch ñònh nghóa veà chuùng.
• Nhöõng luaät leä: aùp duïng moái quan heä rieâng ñeå giaûi quyeát vaán ñeà veà lôùp hoïc.
• Nhöõng luaät leä ôû caáp baäc cao: aùp duïng söï keát hôïp môùi cuûa luaät ñeå giaûi
quyeát nhöõng vaán ñeà phöùc taïp.
- Chieán löôïc nhaän thöùc: ñoù coøn laø chieán löôïc söû duïng kieán thöùc vaøo vieäc giaûi
quyeát vaán ñeà, ra quyeát ñònh, tö duy pheâ phaùn; laø caùch maø sinh vieân chuû ñoäng ñeå
naâng cao kieán thöùc. Noù laø daïng ñaëc bieät cuûa kyõ naêng trí tueä gaén lieàn vôùi haønh vi cuûa
ngöôøi hoïc baát chaáp hoï hoïc caùi gì. Laø khaû naêng toå chöùc maø ngöôøi hoïc coù ñöôïc trong
vieäc höôùng daãn quaù trình tham gia, hoïc taäp, ghi nhôù vaø suy nghó.
Ví duï:
• Chieán löôïc veà keá hoaïch xaây döïng taäp theå cuûa coâng ty ñeå caûi thieän moái
quan heä vôùi khaùch haøng.
Ñeå thöïc hieän chieán löôïc naøy caàn theo caùc böôùc sau:
+ Moâ taû hoaëc ñöa ra chieán löôïc.
+ Cung caáp nhöõng cô hoäi khaùc nhau cho vieäc söû duïng chieán löôïc.
+ Cung caáp thoâng tin phaûn hoài.
- Kyõ naêng taâm vaän: thöïc hieän baèng tay, laøm vôùi maùy moùc
Ví duï:
• Sieát moät ñai oác.
• Thöïc haønh may moät saûn phaåm.
- Thaùi ñoä: laø toaøn boä tình caûm, caûm nghó, nieàm tin, giaù trò maø caù nhaân ñoù
höôùng veà ñoái töôïng naøo ñoù. Thaùi ñoä coù 2 loaïi laø thaùi ñoä quan saùt ñöôïc vaø thaùi ñoä
khoâng quan saùt ñöôïc.
Ví duï:
• Choïn haønh ñoäng con ngöôøi döïa treân nhöõng tuyeân boá beân trong hoaëc söï hieåu
bieát vaø caûm nhaän ví duï nhö laø quyeát ñònh luyeän taäp haèng ngaøy nhö laø moät
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
phaàn ñeå baûo veä söùc khoeû.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
• Moät ngöôøi caûm thaáy nhö theá naøo veà vieäc ñoïc moät quyeån saùnh.
• Nieàm tin veà vaán ñeà ñaõ hoïc.
ÖÙng vôùi moãi lónh vöïc hoïc taäp khaùc nhau thì coù nhöõng ñieàu kieän beân trong vaø
ñieàu kieän beân ngoaøi khaùc nhau. Ñieàu kieän beân trong coù theå ñöôïc moâ taû nhö laø
traïng thaùi bao goàm söï chuù yù, ñoäng cô vaø hoài töôûng... noù döôøng nhö thay ñoåi theo
theo söï thay ñoåi nhu caàu caù nhaân. Ñieàu kieän beân ngoaøi coù theå coi nhö laø nhöõng
yeáu toá xung quanh haønh vi cuûa moät ngöôøi.
Ví duï:
• Ñeå hoïc ñöôïc nhöõng kyõ naêng môùi ñoøi hoûi ngöôøi hoïc phaûi ñaït ñöôïc nhöõng kyõ
naêng khaùc maø ñöôïc soaïn tröôùc (ñieàu kieän beân trong) vaø nhaän thoâng tin
phaûn hoài (ñieàu kieän beân ngoaøi).
• Muoán hoïc ñöôïc kyõ naêng trí tueä ôû möùc ñoä cao nhö giaûi quyeát vaán ñeà thì ñoøi
hoûi phaûi hoïc nhöõng kyõ naêng trí tueä ôû möùc ñoä thaáp hôn nhö nhöõng khaùi
nieäm, nhöõng qui luaät vaø nhöõng thoâng tin.
• Khi hoïc kyõ naêng nhaän thöùc thì phei coù cô hoäi ñeå luyeän taäp vaø phaùt trieån
nhöõng vaán ñeà vaø nhöõng tình huoáng môùi.
• Khi hoïc veà thaùi ñoä thì ngöôøi hoïc phaûi ñöôïc boïc loä maãu nhaân caùch hoaëc laø
nhöõng tranh luaän coù tính thuyeát phuïc.
2. Caùc caáp baäc hoïc taäp
Gagne ñeà nghò ñeå hoïc kyõ naêng trí tueä coù theå toå chöùc theo moät heä thoáng töø
thaáp ñeán cao tuøy thuoäc vaøo ñoä phöùc taïp cuûa vaán ñeà noù ñöôïc saép xeáp theo qui trình
sau:
- Nhaän daïng kích thích: hoïc taäp theo tín hieäu. Ñaây laø möùc ñoä hoïc thaáp nhaát
trong qui trình. Vieäc phaân bieät chæ ôû möùc tính hieäu.
Ví duï:
• Nhaän bieát tín hieäu giao thoâng (ñeøn xanh chaïy , ñeøn ñoû ngöøng).
• Trong moät soá coâng ty ngöôøi coâng nhaân chæ caàn nhìn tín hieäu laø bieát maùy
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
hoaït ñoâng nhö theá naøo. Chaúng haïn nhö ñeøn ñoû laø maùy ñaõ heát nhieân lieäu,
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
ñeøn vaøng laø maùy saép heát nhieän lieäu coøn ñeøn xanh laø maùy ñang hoaït ñoäng
toát.
- Ñaùp öùng laïi kích thích: hoïc taäp theo kieåu kích thích phaûn hoài. Khi coù kích
thích thì môùi coù ñaùp öùng. Hoïc taäp theo caùch naøy ñöôïc öùng duïng vaøo hoïc treân maùy
tính nhaát laø trong vieäc traû lôøi caùc caâu hoûi traéc nghieäm. Khi ta traû lôøi ñuùng hoaëc sai
thì ñeàu coù phaûn hoài töông öùng.
- Tieán trình theo sau: hoïc theo chuoãi hoaït ñoäng. Hoïc theo qui trình khi thöïc
hieän xong böôùc tröôùc thì ñeán böôùc tieáp theo. Hoïc theo caùch naøy ta khoâng caàn tö duy
maø chæ ôû möùc ñoä nhaân bieát ra qui trình roài thöïc hieän maø thoâi.
- Söû duïng thuaät ngöõ: taïo ra nhöõng lieân keát söû duïng nhöõng keát noái baèng lôøi.
- Suy xeùt vaø nhaän thöùc ñuùng ñaén: quaù trình maø caù nhaân ngöôøi hoïc theå hieän
moät soá phaûn hoài khaùc nhau ñeå ñaùp öùng laïi kích thích khaùc nhau.
- Hình thaønh khaùi nieäm: khaùi quaùt döïa treân söï phaân loaïi.
- AÙp duïng nhöõng qui luaät: laø söï thaønh laäp chuoãi 2 hoaëc 3 khaùi nieäm cuøng moät
daïng ñöôïc xaây döïïng treân cuøng moät haønh vi maø xuaát hieän trong söï phaûn hoài cuûa tình
huoáng kích thích. Qui luaät laø traïng thaùi beân trong cuûa caù nhaân. Bieát ñöôïc luaät leä nguï
yù laø ngöôøi hoïc phaûi chöùng minh ñöôïc haønh vi.
- Giaûi quyeát vaán ñeà: laø söï môû roäng cuûa vieäc aùp duïng qui luaät. Giaûi quyeát vaán
ñeà ñoøi hoûi moãi caù nhaân khaùm phaù söï keát hôïp cuûa nhöõng qui luaät hoïc tröôùc ñoù ñeå aùp
duïng vaøo giaûi quyeát moät vaán ñeà.
YÙ nghóa cô baûn cuûa vieäc phaân caáp töø thaáp ñeán cao naøy laø ñeå nhaän bieát ñieàu
kieän ban ñaàu caàn thieát ñeå vieäc hoïc coù theå ñöôïc hoaøn thaønh deã daøng ôû moïi caáp ñoä.
Nhaän bieát ñöôïc ñieàu kieän ban ñaàu naøy baèng caùch phaân tích coâng vieäc cuûa quaù trình
hoïc, quaù trình ñaøo taïo. Hoïc taäp theo caáp baäc cung caáp cô sôû cô baûn cho qui trình
giaûng daïy.
Haàu heát vieäc giaûng daïy caùc moân hoïc trong tröôøng quan taâm ñeán vieäc hoïc vaø
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
söû duïng caùc khaùi nieäm, caùc qui luaät vaø giaûi quyeát vaán ñeà.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
3. Chín söï kieän höôùng daãn hoïc taäp
a) Gaây söï chuù yù: Taïo söï höùng thuù cuûa ngöôøi hoïc ñoái vôùi baøi hoïc, moân hoïc.
b) Cung caáp cho ngöôøi hoïc muïc tieâu: cho ngöôøi hoïc bieát tröôùc nhöõng gì ngöôøi
hoïc ñöôïc hocï vaø caùch hoï coù theå söû duïng kieán thöùc ñoù, ñöa ra nhöõng minh
chöùng neáu coù theå.
c) Kích thích ñeå gôïi nhôù thoâng tin ñaõ hoïc tröôùc ñoù: ñeå ngöôøi hoïc suy nghó veà
nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc töø tröôùc maø coù lieân quan ñeán baøi hoïc hieän taïi. Chæ ra
cho ngöôøi hoïc bieát kieán thöùc ñöôïc lieân heä nhö theá naøo, cung caáp cho ngöôøi
hoïc daøn baøi ñeå giuùp cho vieäc hoïc vaø vieäc ghi nhôù ñöôïc deã daøng. Coù theå duøng
hình thöùc kieåm tra ñeå gôïi nhôù thoâng tin.
d) Cung caáp taøi lieäu seõ ñöôïc hoïc: daïy chuû ñeà hoaëc cung caáp nhöõng vaên baûn,
hình aûnh, bieåu ñoà, con soá, aâm thanh…
e) Cung caáp söï höôùng daãn cho ngöôøi hoïc: höôùng daãn ngöôøi hoïc ñeå theo kòp
vôùi vôùi chuû ñeà trình baøy. Ví duï coù theå trình baøy thoâng tin khaùc vôùi söï höôùng
daãn trong taøi lieäu, neân laøm cho thoâng tin ñôn giaûn hôn vaø deã hieåu hôn khi
truyeàn ñaït. Söû duïng nhieàu keânh thoâng tin khaùc nhau.
f) Yeâu caàu ngöôøi hoïc thöïc hieän: haõy ñeå cho ngöôøi hoïc laøm ñieàu gì ñoù vôùi
nhöõng yeâu caàu môùi veà haønh vi, veà kyõ naêng taäp luyeän hoaëc laø aùp duïng kieán
thöùc.
g) Ñöa thoâng tin phaûn hoài: giaùo vieân ñöa ra nhöõng lôøi nhaän xeùt, söûa laïi nhöõng
loãi maø baøi taäp cuûa hoïc sinh vaáp phaûi; phaân tích haønh vi ngöôøi hoïc (hoaëc ñeå töï
hoï laøm ñieàu ñoù); coù theå ñöa giaûi phaùp môùi theo töøng böùôc cuûa vaán ñeà.
h) Ñaùnh giaù söï theå hieän: ñaùnh giaù kieán thöùc cuûa ngöôøi hoïc veà chuû ñeà ñoù.
i) AÙp duïng cho tình huoáng töông töï: cung caáp theâm baøi taäp. Ñaët ngöôøi hoïc
vaøo tình huoáng chuyeån ñoåi giuõa baøi hoïc vaø thöïc tieãn. Giuùp ngöôøi hoïc nhôù vaø
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
aùp duïng vaøo kyõ naêng môùi.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang j) Nhöõng böôùc naøy neân thoaû maõn hoaëc cung caáp ñieàu kieän daàn thieát cho vieäc
hoïc vaø phuïc vuï nhö neàn taûng cô baûn cho vieäc thieát keá chæ daãn vaø löïa choïn
phöông tieän thích hôïp.
Ví duï: Qui trình giaûng daïy baøi Nhaän daïng tam giaùc ñeàu
a) Gaây söï chuù yù: ñöa ra nhieàu loïai tam giaùc khaùc nhau;
b) Cung caáp cho ngöôøi hoïc muïc tieâu: Theá naøo laø moät tam giaùc ñeàu;
c) Kích thích ñeå gôïi nhôù thoâng tin ñaõ hoïc tröôùc ñoù: oân laïi ñònh nghóa veà tam
giaùc;
d) Cung caáp taøi lieäu seõ ñöôïc hoïc: ñöa ra tam giaùc ñeàu vaø moâ taû noù;
e) Cung caáp söï höôøng daãn cho ngöôøi hoïc: ñöa ra ví duï veà caùch ñeå veõ tam giaùc
ñeàu;
f) Yeâu caàu ngöôøi hoïc thöïc hieän: yeâu caàu sinh vieân ñöa ra 5 ví duï veà tam giaùc;
g) Giaùo vieân phaûn hoài laïi thoâng tin: giaùo vieân kieåm tra ví duï cuûa sinh vieân;
h) Kieåm tra söï theå hieän cuûa ngöôøi hoïc: cho ñieåm vaø lôøi bình;
i) AÙp duïng cho tình huoáng thöïc: ñöa ra böùc tranh cuûa nhöõng vaät vaø yeâu caàu sinh
vieân nhaän daïng söï ñeàu nhau.
4. Nguyeân taéc
– Muïc tieâu hoïc taäp khaùc nhau thì ñoøi hoûi söï giaûng daïy khaùc nhau. Ta khoâng theå
laáy moät noäi dung ñeå daïy cho taát caû caùc ñoái töôïng maø tuyø vaøo trình ñoä ngöôøi
hoïc, tuyø vaøo yeâu caàu cuûa ñaàu ra maø ta coù nhöõng noäi dung nhöõng phöông phaùp
daïy khaùc nhau.
– Ñeå vieäc hoïc xaûy ra thì nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät cuûa hoïc taäp phaûi ñöôïc trình
baøy. Phaûi ñaùp öùng ñöôïc caùc ñieàu kieän beân trong cuõng nhö caùc ñieàu kieän beân
ngoaøi trong quaù trình hoïc taäp.
– Nhöõng hoaït ñoäng ñaëc bieät caáu thaønh nhöõng söï kieän höôùng daãn thì khaùc nhau
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
ñoái vôùi moãi loaïi ñaàu ra khaùc nhau.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
PHAÀN III: AÙP DUÏNG
1. Nhöõng lónh vöïc aùp duïng cuûa thuyeát
Thuyeát cuûa Gagne coù theå söû duïng tröïc tieáp vaøo giaûng daïy trong lôùp hoïc. Oâng
ñaõ ñònh nghóa vai troø cuûa giaùo vieân, oâng nhaän ra yeâu caàu caàu ñaëc bieät cuûa ñaàu ra,
taïo höôùng daãn cho ñieàu kieän hoïc taäp, phaân loaïi hieäu quaû hoïc taäp vaø nghieân cöùu taàm
quan troïng cuûa vieäc löïa choïn phöông tieän trong vieäc hoïc... Oâng ñònh nghóa vai troø
cuûa giaùo vieân nhö laø ngöôøi thieát keá, quaûn lí, vaø ñaùnh giaù quaù trình giaûng daïy. Ngöôøi
giaùo vieân neân thöôøng xuyeân ñaùnh giaù quaù trình giaûng daïy vaø phaûi bieát söû duïng
nhieàu loaïi phöông tieän khaùc nhau ñeå giaûng daïy treân lôùp.
Noäi dung cô baûn cuûa thuyeát ñeà caäp ñeán taát caû caùc khía caïnh cuûa vieäc hoïc, vaø
noäi dung chính maø thuyeát naøy taäp trung vaøo ñoù laø kyõ naêng veà trí tueä. Thuyeát ñöôïc
aùp duïng trong caùc lónh vöïc:
(cid:1) Thieát keá söï höôùng daãn trong taát caû caùc lónh vöïc.
(cid:1) Ñöa ra vai troø cuûa coâng ngheä höôùng daãn trong hoïc taäp.
(cid:1) Thieát keá giaûng daïy vaø löïa choïn phöông tieän phuø hôïp.
(cid:1) Aùp duïng vaøo e-Leaning.
2. Aùp duïng noäi dung cuûa thuyeát vaøo trong giaûng daïy chuyeân moân
A) AÙp duïng 9 söï kieän höôùng daãn vaøo vieäc giaûng daïy
Aùp duïng thuyeát cuûa Gagne vaøo daïy baøi “Thieát keá vaùy ñaàm bieán kieåu”.
a. Gaây söï chuù yù:
Giôùi thieäu cho sinh vieân nhieàu kieåu vaùy ñaàm bieán kieåu khaùc nhau (trong nhöõng hình
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
ñoù coù nhöõng vaùy ñaàm bieán kieåu vaø nhöõng vaùy ñaàm caên baûn) .
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
Sau khi xem xong yeâu caàu sinh vieân nhaän xeùt veà caùc maãu vaùy ñoù. Nhöõng vaùy
ñaàm ñoù coù gioáng maãu vaùy ñaàm chuùng ta ñaõ hoïc khoâng? Laøm theá naøo chuùng ta coù
theå may ñöôïc nhöõng chieác vaùy ñaàm bieán kieåu ñoù?
b. Cung caáp cho ngöôøi hoïc muïc tieâu: Sau baøi hoïc naøy ngöôøi hoïc coù khaû
naêng:
• Phaân bieät ñöôïc vaùy ñaàm caên baûn vaø vaùy ñaàm bieán kieåu.
• Thieát keá ñöôïc moät soá vaùy ñaàm bieán kieåu.
c. Kích thích ñeå gôïi nhôù thoâng tin ñaõ hoïc tröôùc ñoù: oân laïi caùch thieát keá vaùy
ñaàm caên baûn baèng caùch goïi sinh vieân leân baûng vaø veõ laïi caùch thieát keá hoaëc giaùo
vieân chuaån bò saün maãu thieát keá vaø trình chieáu.
d. Cung caáp taøi lieäu seõ ñöôïc hoïc: ñöa ra caùch thieát keá nhöõng loïai vaùy ñaàm vaø
moâ taû noù. Phaân bieät nhöõng kieåu vaùy naøy coù ñieåm naøo khaùc vôùi vaùy caên baûn. Chæ
cho ngöôøi hoïc caùch thieát keá moät soá vaùy ñaàm bieán kieåu.
e. Cung caáp söï höôùng daãn cho ngöôøi hoïc: cung caáp nhöõng böôùc, thuû thuaät lieân
quan ñeán vieäc thíeât keá nhöõng maãu vaùy vöøa trình baøy,
f. Yeâu caàu ngöôøi hoïc thöïc hieän: ñöa cho sinh vieân nhöõng loïai vaùy vaø yeâu caàu
hoï thöïc hieän.
g. Giaùo vieân phaûn hoài laïi thoâng tin: giaùo vieân ñi voøng quanh lôùp, kieåm tra sinh
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
vieân laøm vaø giuùp hoï neáu hoï coù vaán ñeà gì.
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
h. Kieåm tra söï theå hieän cuûa ngöôøi hoïc: cho ñieåm vaø lôøi bình. Neáu maãu naøo
thieát keá ñuùng coù theå ñöa vaøo thöïc haønh may.
i. AÙp duïng cho tình huoáng thöïc: sinh vieân aùp duïng ñeå thieát keá nhöõng maãu vaùy
theo yù thích cuûa chính mình.
B. Aùp duïng vaøo vieäc xacù ñònh trình ñoä ngöôøi hoïc
Bôûi vì kyõ naêng trí tueä ñöôïc saép xeáp theo caáp baäc töø thaáp ñeán cao neân neân khi
giaûng daïy ta neân löu yù phaûi daïy töø nhöõng gì caên baûn ñeán phöùc taïp. Nhöõng ngöôøi coù
trình ñoä baét ñaàu thaáp thì ta cuõng seõ daïy chöông trình thaáp ñeå phuø hôïp vôùi nhaän thöùc
cuûa ngöôøi hoïc.
Döïa vaøo söï phaân loaïi töø thaáp ñeán cao ta coù theå aùp duïng vaøo vieäc:
• Kieåm tra ñaàu vaøo ñeå phaân loaïi trình ñoä hoïc sinh. Muoán kieåm tra
ñöôïc thì phaûøi xaây döïng baøi kieåm tra goàm nhöõng caâu hoûi sao cho coù tính chaát phaân
caáp cao, nghóa laø toaøn boä nhöõng caâu hoûi phaûi phaân boá ñeàu nhau ôû caùc möùc ñoä. Neáu
thí sinh naøo yeáu thì hoï chæ traû lôøi ñöôïc caùc caâu hoûi ôû möùc nhaän bieát baèng tính hieäu,
phaûn öùng laïi theo tín hieäu hoaëc laø laøm theo qui trình. Coøn thí sinh naøo gioûi thì hoï coù
theå traû lôøi caâu hoûi ôû möùc aùp duïng qui luaät hay giaûi quyeát vaán ñeà. Töø keát quaû cuûa baøi
thi maø ta coù theå ñaùnh giaù ñöôïc trình ñoä cuûa thí sinh.
• Xaây döïng muïc tieâu ñaøo taïo: tuøy vaøo muïc tieâu ñaøo taïo ôû trình ñoä naøo
maø ta coù theå xaây döïng chöông trình cho phuø hôïp. Ví duï ñaøo taïo coâng nhaân baäc baùn
laønh ngheà ta coù theå choïn nhöõng noäi dung ñaùp öùng khoaûng 3 möùc ñoä ñaàu tieân.
• Phaân loaïi trình ñoä coâng nhaân: (caùch laøm töông töï nhö kieåm tra ñaàu
vaøo)
Moãi loïai hoïc taäp khaùc nhau ñoøi hoûi ñieäu kieän beân trong vaø beân ngoøai
khaùc nhau neân khi ta choïn ngaønh ngheà neân löu yù ñeán sôû thích cuûa mình, hoaëc khi
muoán choïn caáp baäc ñeå hoïc thì neân xem xeùt laïi khaû naêng cuûa chính mình xem xem
lieäu mình coù theå hoïc leân nhöõng baäc cao ñöôïc khoâng hay söùc löïc cuûa mình chæ phuø
hôïp vôùi caùc baäc ñaøo taïo Trung hoïc vaø Cao ñaúng. Ñaây cuõng laø vaán ñeà maø hieän nay
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
ñang coù söï tranh luaän: lieäu chuùng ta coù neân “eùp” con em chuùng ta phaûi hoïc ñaïi hoïc
Moân hoïc: Lí thuyeát hoïc taäp – GDH K 13 GVHD: Th.S. Chaâu Kim Lang
hay ñeå cho chuùng hoïc theo söùc löïc cuûa mình. Ñieàu kieän beân ngoaøi hay moâi tröôøng
hoïc taäp cuõng laø moät yeáu toá khoâng theå thieáu ñöôïc trong quaù trình ñaøo taïo. Noù ñoùng
vai troø raát quan trong trong vieäc quyeát ñònh chaát löôïng ñaøo taïo chaúng haïn nhö muïc
tieâu cuaû moät tröôøng laø muoán ñaøo taïo ra coâng nhaân coù trình ñoä cao nhöng laïi thieáu cô
sôû vaät chaát, thieáu vaät tö cho sinh vieân thöïc taäp thì lieäu coù ñaït yeâu caàu khoâng? Lôùp
hoïc quaù ñoâng thì hoïc coù chaát löôïng khoâng?... Do ñoù trong vieäc ñaøo taïo caàn löu yù
ñeán ñieàu kieän beân trong cuûa ngöôøi hoïc vaø ñieàu kieän beân ngoaøi (giaùo vieân, cô sôû vaät
chaát, taøi lieäu hoïc taäp… )taùc ñoäng vaøo ngöôøi hoïc sao cho phuø hôïp vôùi muïc tieâu ñaøo
taïo.
Ngoaøi ra thuyeát naøy ñöa ra 5 lónh vöïc hoïc taäp neân ta caàn nghieân cöùu ñeå ñöa
vaøo muïc tieâu ñaøo taïo sao cho hoäi ñuû 5 lónh vöïc naøy. Hieän nay trong ñaøo taïo ôû nöôùc
ta chæ ñaøo taïo ra con ngöôøi ôû 3 lónh vöïc ñoù laø kieán thöùc, kyõ naêng vaø thaùi ñoä maø kieán
thöùc noù chæ laø moät phaàn cuûa kyõ naêng trí tueä vaø chieán löôïc nhaän thöùc. Neáu thuyeát naøy
ñöôïc aùp duïng thì muïc tieâu ñaøo taïo cuûa nöôùc ta phaøi môû roäng vaø phaûi hoäi ñuû 5 lónh
vöïc ñoù laø thoâng tin baèng lôøi; kyõ naêng trí tueä; kyõ naêng taâm vaän; chieán löôïc nhaän thöùc
vaø thaùi ñoä.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Website:
- http://www.psy.pdx.edu
- http://www.ittheory.com
- http://www.cellbioed.org
- http://www.sru.edu
- http://www.patsula.com
- http://chd.gse.gmu.edu
- http://www.my-ecooad.com
- http://coe.sdsu.edu
- http://www.educationau.edu.au
- http://tip.psychology.org
HVTH: Ñaëng Thò Dieäu Hieàn
(Coù phuï ñính ñính keøm theo)
Thank you for evaluating AnyBizSoft PDF Merger! To remove this page, please register your program!
Go to Purchase Now>>
AnyBizSoft
PDF Merger
Merge multiple PDF files into one
Select page range of PDF to merge
Select specific page(s) to merge
Extract page(s) from different PDF
files and merge into one
