intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tiểu luận Triết - Quan điểm duy vật biện chứng về những phương thức tồn tại của vật chất

Chia sẻ: Le Dinh Thao | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:10

669
lượt xem
105
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'tiểu luận triết - quan điểm duy vật biện chứng về những phương thức tồn tại của vật chất', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận Triết - Quan điểm duy vật biện chứng về những phương thức tồn tại của vật chất

  1. Tiểu luận triết học Tiểu luận Triết - Quan điểm duy vật biện chứng về những phương thức tồn tại của vật chất
  2. Tiểu luận triết học MỤCLỤC Phầ n I: Mởđầu ..................................................................................................................1 Phầ n II: Nội dung .............................................................................................................5 Quan điểm c ủa triết học duy vậ t biện chứng vềnhững phương thức tồn tại của vật chất ..................................................................................................................................5 1. Phạm trù vật chấ t. ..................................................................................................5 2. Theo quan niệm về vậ t chấ t thời cận đạ i Tây â u. ................................................7 Kết luận ........................................................................................................................... 10 Tài liệu tham khảo ......................................................................................................... 11
  3. Tiểu luận triết học PH ẦN I : MỞĐẦU Trong lịch s ử triết học Má c - Lê nin khá i niệ m vậ t chấ t đ ượ c hiể u là tất cả nh ững gì t ồn tạ i khá ch quan t ức là n hững s ự tồn tạ i củ a nó kh ô ng ph ụ thu ộc vào ý th ức củ a con ng ườ i, kh ông phụ thu ộc vào quan niệ m c ủ a con n gườ i. Theo đ ó thì vậ t chất là vô c ùng v ô tậ n, là kh ô ng c ó g iớ i h ạ n, nó t ồn tạ i giữa v ô lượ ng các h ình thứ c khác nhau, có thể là n h ững tồ n t ạ i mà c on n gườ i đã b iế t hoặc là nh ững tồ n tạ i mà con ngườ i ch ưa biết. Đó là nh ữ ng vật chất t ự n hiê n ho ặ c là nh ững t ồn tạ i c ủa vậ t ch ấ t trong đờ i s ống xã h ộ i. Vật ch ất tồ n t ạ i vô cù ng lớ n ví dụ n h ư thiên hà , ho ặ c vô c ùng bé là nh ững hạt cơ b ản. Đó có th ể là nh ững tồ n tạ i m à ngườ i ta tr ực tiế p giác quan đ ược nh ưng c ũng có thể là n h ững tồ n tạ i mà k hô ng th ể tr ực tiế p giác quan đư ợc nh ưng n ó là tồn tạ i khách quan. Vật ch ấ t vớ i t ư cách là t ồn tạ i kh ách quan thì khô ng tồ n tạ i c ả m tính c ó n gh ĩa là c on ngườ i kh ông th ể dù ng giác quan để nh ậ n biệt nh ưng vậ t ch ấ t vớ i tư c ách là n h ững biểu hiệ n t ồn tạ i c ụ th ể dướ i nh ững h ình th ức nhấ t đ ịnh th ì n ó t ồn tạ i c ả m tính. Thô ng qua đ ó th ì con ngư ờ i mớ i nhậ n th ức đ ượ c về nó . Khi nhắc tớ i v ật chấ t ta không th ể nhắ c tớ i vậ n đ ộng, thờ i gian và không gian là c á c phạ m tr ù liê n quan tớ i s ự tồn tạ i v ật chấ t.Theo quan đ iể m tr ước Má c th ì vậ t ch ấ t ch ỉ là sự chuyển d ịch vị trí c ác vật thể trong kh ông gian và t hờ i gian. Đó là mộ t quan niệ m r ất hạ n chế vì nó khô ng bao qu át hế t mọ i hình th ức c ủa thế giớ i. Cò n trong triết h ọc Mác thì k há i niệ m vậ n độ ng đ ược bao qu át hơn: vận động là t oàn b ộ nh ữ ng sự thay đ ổ i nó i chung.Thế g iớ i vậ t chấ t là vô c ù ng vô tận, dođó s ự vậ n động c ủa vật ch ấ t cũ ng biể u hiện dướ i v ô lượ ng cá c h ình th ức, ph ươ ng th ức khá c nhau. Cho đ ế n tận ngà y nay tr ình đ ộ khoa h ọc phá t triển th ì c on ngườ i
  4. Tiểu luận triết học đã khá m phá và vậ n dụng 5 h ình thức vận d ụng sau: Vận độ ng vậ t lý , vận động c ơ giớ i, vậ n độ ng sinh vậ t, vậ n đ ộng xã hộ i, vậ n độ ng hoá . 5 h ình th ức vận đ ộng trê n kh ô ng tồ n tạ i biệ t lập mà n ó có mố i quan hệảnh h ưở ng lẫ n nhau, chuyển hoá cho nhau do đó vậ n độ ng đó ng vai tr ò là ph ươ ng th ức c ủa vật chấ t, nó là p h ươ ng th ức để vậ t chấ t kh ô ng ngừng phá t triển.Cò n kh ô ng gian và th ờ i gian thì lạ i là hai h ình th ức tồ n tạ i cơ bả n c ủa mỗ i tồ n tạ i vậ t chấ t. Để viế t bà i tiể u luậ n triế t h ọc em xin ch ọ n đ ề tà i: " Hãy trình bày quan điểm duy vật biệ n chứng vềnhững phương thức tồn tạ i của vật chất". Do kiế n th ức và t ầ m hiể u biế t c òn hạ n ch ế n ê n bà i viế t c ủ a em kh ô ng tránh khỏ i sai s ó t rất mong đư ợc t hầ y gi áo xem x é t và góp ý kiến cho bà i tiểu luậ n của em đ ược ho àn thiện hơ n. Em x in ch â n thà nh cả m ơ n!
  5. Tiểu luận triết học PH ẦN II: NỘIDUNG QUANĐI ỂMCỦATRIẾTHỌCDUYVẬTBIỆNCHỨNGVỀNHỮNGPH Ư ƠNGTH ỨCTỒNTẠICỦAVẬTCHẤT 1. Phạm trù v ật ch ất. Vật chất vớ i t ư cách là ph ạ m trù triế t họ c đã có lịch s ử k ho ảng 2500 nă m.Ngay từ lú c mớ i ra đ ờ i xung quanh phạ m trù vật chất đã d iễn ra cu ộ c đấu tranh khô ng khoan nhượ ng giữa ch ủ n gh ĩa duy vậ t và c hủ n gh ĩa duy tâ m.Đồng thờ i, giố ng nh ư mọ i phạ m tr ù kh ác, ph ạ m trù vật chất c óquá trình phá t sinh và ph át triể n gắ n liề n vớ i hoạ t độ ng th ực tiễ n củ a con ngườ i v à vớ i s ự h iể u biết c ủa con ngườ i về thế giớ i t ự n hiê n. Theo quan đ iể m c ủa chủ n gh ĩa duy tâ m thì th ực th ể của th ế g iớ i t ự nhiê n c ủa thế giớ i, cơ sở c ủa mọ i t ồn tạ i là mộ t bả ng nguyê n tinh thầ n nà o đó , c ó t hể là " ý c hí" của th ượng đế , " ý n iệ m tuyệ t đ ố i" vv chẳ ng hạn, Platô n nhà triế t họ c duy tâ m kh ách quan lớ n nhấ t thờ i cổ c ho rằng vậ t chất bắt nguồ từ "ý n iệ m", s ự vậ t c ả m t ính là c ái b óng c ủ a " ý n iệ m". Mặ t khác, ông tỏ r a c ă m thù că m thù chủ n gh ĩa duy vậ t, kế t tộ i cá c nh à d uy vật, nh ất là c ác mô n đ ồ c ủa Đemô out là vị th ần - một tộ i kết á n tử h ình theo lu ật c ủa Aten thờ i bấ y giờ , v àđã đ ố t hết tác phẩ m của Đê môrit. Hê ghen nh à duy tâ m khá ch quan tâ m c ủa triế t h ọc cổđ iển Đức cho rằng "v ật chấ t là d o ý n iệ m tuyệ t đố i sinh ra".Mặ t kh á c, ông c ó thá i độ thiê n lịch đ ố i vớ i ch ủ n gh ĩa duy vật, đã cố tình xuy ên tạc, vu khố ng triế t họ c duy vậ t của Heraclit vàÊpiquya. Béccli đã h ệ th ố ng hoá mộ t s ố quan đ iể m c ủa ch ủ n gh ĩa duy tâ m
  6. Tiểu luận triết học chủ quan đưa ra mộ t số cô ng th ức chung:"tồ tạ i tức làđược tri giá c". Ý n gh ĩa của cô ng thức là mọ i s ự tồ n tạ i trong ch ừng mực con ng ườ i cả m th ấ y chú ng, cá i gì n go à i tri giá c là khô ng tồ n tạ i, khô ng có ch ủ thẻ t hì khô ng c ó khá ch thể c ô ng th ức nà y đ ã p hủ nhậ n kh á ch quan s ự tồ n tạ i c ủa vật ch ấ t, k ể cả con ng ườ i, tấ t yếu dẫn tớ i ch ủ n gh ĩa duy ngã , ngh ĩa là n go à i cá i tô i ra thì khô ng có c á i gì hế t. Vào thờ i kỳ c ổđạ i các nhà triết h ọc duy vật đ ãđồ ng nh ấ t vậ t chấ t nó i chung là n hững dạ ng c ụ thể c ủ a n ó , tức l à nh ững vật thể h ữu hì nh cả m tí nh đang t ồn tạ i ở thế giớ i bê n ngoà i. ở Trung Hoa th ờ i cổđạ i, c ác nhà duy vật coi khí là t h ực thể của thế giớ i ở Ấn Độ th ờ i cổđạ i phá i Ngaya - Vaisế ika coi n guyên tử là t h ực th ể của thế giớ i ở Hy Lạp cổđạ i, Talet coi th ực thể c ủa th ế giớ i là n ướ c Anaximen coi th ực t hểấ y là kh í Hêraclit coi th ực thểấ y là lửa. Phủ nhậ n quan đ iể m th ực thể củ a thế giớ i là một ch ấ t cụ thể , Ămpêđoclơđ ã coi th ực th ể và khô ng khí Anaximanctr ơ cho rằ ng thực thể về thế g iớ i là một bả n nguyê n t ử kh ô ng x ác đ ịnh về chất, vô tậ n về mặ t lượng, đ ó là Apeirô n. Đỉnh cao c ủa t ư t ưởng duy vậ t cổđạ i về vậ t là t huyế t nguyê n t ử của Lơ xip, vàĐê mô grip… Nguyê n t ử là các phần tử c ực nh ỏ , c ứng kh ô ng thể x â m nhậ p đ ược không cả m giá c đ ượ c. Nguyê n t ử c ó nhiều loạ i s ự kế t hợp ho ặ c tách r ời nguyê n tửtheo tr ật tự khá c nhau củ a kh ông gian tạ o n ê n toàn b ộ t hế giớ i. Thuyế t nguyên tử còn mang tính c hất ph ác nh ưng phỏ ng đoá n thiê n tà i ấ y về cấ u tạo vậ t chấ t đ ã c óý n gh ĩa đ ịnh h ướng đố i vớ i s ự phả t triể n khoa h ọc n ó i chungđ ặc biệt là v ật lý h ọc khi phá t hiện ra s ự t ồn tạ i hiện th ực c ủ a nguyê n t ử.
  7. Tiểu luận triết học 2. Theo quan niệ m về v ật chất thờ i c ận đại Tâ y â u. Từ thờ i kỳ Phục Hưng, đặ c biệt là thờ i kỳ c ận đ ạ i thế kỷ XVII - XVIII, khoa h ọc tự nhiê n thực nghiệ m Ch âu Âu phá t triể n khá mạnh. Chủ n gh ĩa duy vật nó i chung và p h ạ m trù v ật ch ấ t n ó i riêng đã có bước phát triển mớ i chứa đ ựng nhiều yế u tố b iệ n chứng. M ởđầ u thờ i kỳ n à y lầ n đầ u tiên Copecnich ch ứng minh mặ t trờ i là trung tâ m đã là m đ ảo lộ n truyề n thuyết c ủa kinh thá nh và q uan đ iể m thần học về thế giớ i. Phranxi Bêc ơn coi thế g iớ i vậ t ch ất tồn tạ i khá ch quan, vậ t chấ t là tổ ng hợp các h ạt, coi tự nhiê n là t ổng hợ p c ủa nh ững vật thể có c hất lượng muô n màu, mu ôn vẻ c oi vận đ ộ ng là mộ t thu ộ c t ính kh ông tá ch r ờ i kh ỏ i vật ch ấ t Pierơ Gat xă ng đ i phá t triể n h ọc thuyết nguyê n tử cổđạ i và c ho r ằng thế giớ i gồ m nh ững n guyên tử cóđặ c t ính tuyệt đố i nh ư tính kiê n cố v à t ính khô ng thể thô ng qua. Đêcáctơ trong học thuyết vậ t lý d uy vật c ủa mình đã xuấ t ph á t từ vật chấ t vận đ ộng để giả i th ích thế giớ i.Xpin ôza cho r ằng ch ỉ có tự n hiê n là t ồn tạ i, t ự n hiê n là n guyên nhâ n t ự n ó , để tồ tạ i th ì t ự nhiên ch ẳng cần cá i gì khá c.Ông cho r ằng th ực thể là t hống nh ấ t còn vậ t h ữu hạ n th ì nhiều vô k ể . Và o thế kỷ XVIII c ác nhà duy vật Ph áp đã phá t triển phạ m tr ù vậ t ch ấ t lê n một b ước mớ i.Điđr ô cho rằ ng, trong vũ tr ụ, trong con ng ườ i, trong mọ i s ự vật ch ỉ ch ỉ có thự c thể duy nhấ t là vậ t ch ấ t vậ t c h ất là n guyê n nh ân duy nhấ t của má y mó c về vâ n đ ộng, ô ng n êu lên tư t ưởng biệ n ch ứng rằ ng b ản tí nh cố h ữu của vật chấ t là vậ n đ ộ ng, vậ n đ ộ ng là năng lự c s ống độ ng của vật chấ t vận động có cảở vật ch ất đang vậ n độ ng lẫn đ ứng yên. Ông coi qu á trình v ận đ ộng và phá t triể n c ủa vật ch ất, giớ i tự n hiê n sẽ chọ n lọc nh ững gì giú p cho ngà y cà ng ho àn thiện, đ ồ ng th ờ i đà o thả i nh ững v ật kh ông th ích
  8. Tiểu luận triết học n ghi Honbach kh ẳng đ ịnh rằng t ự nhiê n là n guyên nhân đầ u tiê n củ a vạn vật. Vậ t chấ t theo honbach đó là t ất cả n hững g ì tác độ ng b ằng cách n ào đó vào c ả m giá c củ a ch úng ta tuy vậ y khoah ọ c thờ i kỳ nà y ch ỉ c ó cơ h ọc cổđ iển phá t triển nhấ t, cò n cá c ngành khoa học khá c nh ư vậ t lý học, hoá học, sin họ c, đ ịa chấ t họ c cò n ở trì nh đ ộ t hấp khoa h ọc lú c nà y ch ủ yế u dừng lạ i ở tr ình đ ộ s ưu tập mô tả . Tương ứng vớ i trì nh đ ộ tr ên của khoa h ọc thì q uan đ iể m th ố ng nhấ t trong triế t h ọ c và khoa họ c t ự nhiên thờ i b ấ y giờđóđã c hi phố i triế t h ọc về vật ch ấ t. Ng ườ i ta giả i thí ch mọ i hiệ n tượng t ự nhiê n bằng s ự tác độ ng qua lạ i c ủa lự c h ấp d ẫn và lực đẩ y củ acác phâ n t ử vật tư, theo đ ó cá c phầ n tử của các ph ân tử vậ t thể , theo đó c ác phần t ử c ủ a vật trong quá trình vậ n độ ng là bấ t biế n c òn c á i thay đ ổ i ch ỉ là trạ ng thá i khô ng gianvà tập hợ p của ch ú ng. Mọ i phâ n biệt v ề c h ất giữa vậ t thểđề u b ị quy giả m về s ự p hâ n biệ t về lượ ng, mọ i sự vậ n đ ộng đ ều b ị q uy giả m về s ự phâ n biệ t về lượng, s ự d ịch chuyể n vị trí trong không gian, mọ i hiện tượ ng ph ức tạp đề u b ị q uy về cá i giản đơ n mà từđó ch ú ng đ ược th ành thành. Niề m tin vào các ch â n lý trong c ơ họ c Niutơ n đã khiến các nhà khoa h ọ c đồ ng nhấ t vật chất vớ i khố i lượng, coi vậ n đ ộ ng c ủa vật ch ất ch ỉ là b iể u hiệ n củ a vật đ ộng cơ họ c, ngu ồ n gố c vậ n độ ng nằ m ngoà i vật chấ t. Kế th ừa quan đ iể m nguyên t ử luậ n c ổđạ i, các nhà triết họ c duy vật cậ n đ ạ i vẫn coi n guyê n tử là ph ầ n tử nh ỏ n hất, kh ông th ể p hân chia đ ược, tá ch rờ i nguyê n t ử vớ i vận đ ộ ng, kh ô ng gian v ớ i th ờ i gian.v.v... Đến cu ố i thế XIX đầ u thế kỷ XX khi xu ất hiện những phát minh mớ i trong khoa h ọc tự nhiên con ngườ i mớ i c ó n h ững hiểu biế t că n bả n hơ n sâ u sắ c h ơn về n guyê n t ử. Nă m 1895 Ronghen ph át hiệ n ra tia X, mộ t lo ạ i má y
  9. Tiểu luận triết học đ iện từ c ó b ướ c só ng từ 0 ,01 đ ến 100.10 -8 c m. Nă m 1896 Beccơren đã p hát h iện ra hiệ n tượ ng ph óng x ạ , đã b ác b ỏ quan niệ m về s ự bất biến c ủ a n guyên tử. Nă m 1897 Jonson phát hiện ra đ iện tử và ch ứng minh đ ược đ iệ n tử là một trong nh ững th ành phầ n c ấu t ạo nên nguy ên tử. Nhờ p hát minh nà y, lầ n đầ u tiê n trong khoa h ọc sự tồn tạ i hiện th ực củ a nguyên t ửđãđượ c chứ ng minh bằ ng th ực nghiệ m. Nă m 1901, Kauyman đã ch ứng minh đ ược khố i lượ ng c ủa đ iệ n t ử kh ông ph ả i là k hố i lượng tĩnh, mà là kh ố i lượng thay đổ i theo t ốc độ vậ n động c ủa đ iện tử . Nh ững ph át hiện đó là b ướ c tiế n mớ i của lo à i ngườ i trong việc nh ậ n th ức và là m chủ giớ i tự n hiê n nó bác bó quan n iệ m siê u h ình về vật chất.Nh ững quan niệ m đ ương thờ i về th ế giớ i h ạn tột cùng c ủ a vậ t chấ t là n guy ên t ử ho ặc khố i lượng đã sụ p đổ trướ c khoa học.Vấ n đề làở c hỗ trong nhận th ức lúc đó c á c h ạt đ iện tích và tr ường đ iện từ là c á i gì đó phi vật chất.Đâ y ch ính là mảnh đấ t để c hủ n gh ĩa duy tâ m lợ i dụng nh ững ngườ i theo ch ủ n gh ĩa duy vậ t đã b iế n mất, nền tảng c ủ a chủ n gh ĩa duy vật đ ã s ụp đ ổ chí nh trong hoà n cảnh nh ư vậ y Lê nin đ ã khá i quá t nh ững thà nh t ựu c ủa khoa h ọc tự nhiên và ch ỉ r õ rằng vậ t chấ t khô ng b ị t iê u tan,
  10. Tiểu luận triết học K ẾTLUẬN Tổng k ết lạ i ta thấ y đ ược r ằng từ lú c mớ i xuất hiện, phạ m trù vậ t chấ t đã d iễn ra cu ộc đấ u tranh kh ô ng khoan nh ượng giữa ch ủ n gh ĩa duy vậ t v à chủ n gh ĩ duy tâ m. Ph ạ m tr ù vậ t chấ t c ó q uá tr ình ph át triển gắ n liền vớ i con n gườ i. Quan niệ m về vậ t chất ở th ờ i kỳ c ận đạ i và c ổđạ i Tâ y âu v à trong triết học Mác - Lê nin là rấ t khác nhau. Ở thờ i kỳ cậ n đ ạ i Tâ y Âu đặc biệ t làở thế k ỷ 1 7 - 1 8 khoa học ch â u Âu phá t triể n kh á mạ nh. Do đ ó c hủ n gh ĩa duy vật n ó i chung và ph ạ m trù vật chấ t nó i riê ng đã có nh ững b ước phá t triển mớ i ch ứa đ ựng nhiề u yế u tố b iệ n ch ứng. Theo quan ni ệ m c ủ a Lê nin th ì vật chấ t là một ph ạ m trù rộ ng lớ n, do đ ó c h ỉ có th ểđịnh ngh ĩa phạ m trù vậ t chấ t trong quan h ệ vớ i ý th ức. Đó c hính là p h ạ m trù vậ n độ ng kh ông gian v à thờ i gian. Nh ư vậ y ta c ó thể thấ y đ ược rằng vậ t ch ất là mộ t ph ạ m tr ù tồ n tạ i t ừ rấ t lâ u và lu ôn luô n phá t triể n vớ i yếu tố con ngườ i. Chính vì t ính cấ p thiết và sự q uan trọ ng c ủa nó mà e m đ ã chọn đề t à i: "Quan đ iể m c ủa Mác - Ănghen về vậ t ch ấ t" là m đ ề tà i bà i viế t tiểu lu ậ n triế t học c ủ a mì nh. Trong quá tr ình là m bà i v iết n à y ch ắc ch ắn kh ông th ể trá nh khỏ i sai s ó t, rấ t mong đ ược thầ y g ó p ý v àđánh giá .
  11. Tiểu luận triết học TÀILI ỆUTHAMKHẢO 1. Giáo trình triết h ọc Mác-Lênin tập 2 CNXB chính trị q uốc gia 1997 2. Vă n kiện đại hội toàn quốc lần VI 3. Vă n kiện đại hội toàn quốc lần VII 4. Vă n kiện đại hội toàn quốc lần VIII 5. Kinh tế 1998 -1999 Việ t Nam và thế giới(thời báo kinh tế Việ t Nam) 6. Thời b áo kinh tế Việt Nam 7. Tạp chí nghiên c ứu kinh tế.
  12. Tiểu luận triết học
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0