intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tìm hiểu sự ảnh hưởng của cùng hóa l5 ở bệnh nhân trượt đốt sống l4 do thoái hóa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

44
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết tiến hành tìm hiểu sự ảnh hưởng của cùng hóa L5 đối với các dấu hiệu trên hình ảnh ở bệnh nhân trượt đốt sống L4 do thoái hóa. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu sự ảnh hưởng của cùng hóa l5 ở bệnh nhân trượt đốt sống l4 do thoái hóa

  1. TÌM HIỂU SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA CÙNG HÓA L5 Ở BỆNH NHÂN TRƯỢT ĐỐT SỐNG L4 DO THOÁI HÓA Nguyễn Ngọc Quyền, Phạm Trọng Thoan, TÓM TẮT Phan Trọng Hậu và CS Ñaët vaán ñeà: Coù raát ít nghieân cöùu veà söï aûnh höôûng cuûa cuøng hoùa L5 ñoái vôùi tröôït ñoát soáng L4 do thoaùi hoùa ñöôïc coâng boá. Muïc tieâu laø tìm hieåu söï aûnh höôûng cuûa cuøng hoùa Khoa PTCS – L5 ñoái vôùi caùc daáu hieäu treân hình aûnh ôû beänh nhaân tröôït ñoát soáng L4 do thoaùi hoùa. Viện CTCH – BV 108 Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: 60 beänh nhaân bò tröôït ñoát soáng L4 do thoaùi Email: bsquyenptcs108 hoùa ñöôïc chia thaønh hai nhoùm döïa vaøo söï cuøng hoùa cuûa ñoát soáng L5 (n=30) hoaëc khoâng @gmail.com (n=30). Boán daáu hieäu treân hình aûnh coät soáng cuûa beänh nhaân ñöôïc xaùc ñònh vaø so saùnh Ngày nhận: 25 - 8 - 2014 giöõa hai nhoùm laø: ñoä tröôït cuûa ñoát soáng (tính theo %), höôùng cuûa khe khôùp L4-5, möùc Ngày phản biện: 14 - 9 -2014 Ngày in: 08 - 10 - 2014 ñoä thoaùi hoùa cuûa khoái maáu khôùp L4-5 vaø ñoä thoaùi hoùa ñóa ñeäm cuûa L4-5. Keát quaû: Khoâng thaáy söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ giöõa hai nhoùm veà möùc ñoä tröôït cuûa ñoát soáng, höôùng cuûa khe khôùp, möùc ñoä thoaùi hoùa khoái maáu khôùp vaø söï thoaùi hoùa ñóa ñeäm. Keát luaän: Nghieân cöùu cuûa caùc taùc giaû nhaän thaáy raèng cuøng hoùa ñoát soáng L5 coù ít aûnh höôûng tôùi tröôït ñoát soáng L4 do thoaùi hoùa hôn caùc giaû thuyeát tröôùc ñoù. Caàn coù caùc nghieân cöùu vôùi soá löôïng beänh nhaân lôùn hôn ñeå laøm roõ hôn vai troø cuûa cuøng hoùa L5 ñoái vôùi tröôït ñoát soáng L4 do thoaùi hoùa. Töø khoùa: Tröôït ñoát soáng do thoaùi hoùa, cuøng hoùa, daáu hieäu hình aûnh Investigate sacralization of L5 on radiological studies of degenerative spondylolisthesis at L4-L5. Nguyen Ngoc Quyen, Pham Trong Thoan, Abstract Phan Trong Hau et all Introduction: there has been few study dedicated to determining whether the presence of sacralization at L5 influences the radiological findings in degenerative spondylolisthesis at L4-L5. The purpose of this study is to investigate sacralization of L5 on radiological studies of degenerative spondylolisthesis at L4-L5. Methods: Sixty patients with degenerative spondylolisthesis at L4-L5 were classified into two groups according to the presence of L5 sacralization: with (n=30) and without (n=30). Four radiographic parameters were measured and compared between the two groups: anterior slippage of L4 on L5 (% slip), facet orientation of L4-L5 (degrees), facet osteoarthritis of L4-L5, and disc degeneration of L4-L5. Results: There was no significant difference in the degree of anterior slippage of L4 on L5, facet orientation, facet osteoarthritis, or disc degeneration between the two groups. Conclusions: Our study shows that the influence of sacralization of L5 on radiological findings in degenerative spondylolisthesis at L4-L5 may be less significant than previously expected. Further studies in large patient groups are needed to clarify the role of L5 sacralization on the development of degenerative spondylolisthesis at L4-L5. Key Words: Degenerative spondylolisthesis, Sacralization, Radiological findings Phản biện khoa học: PGS.TS. Võ Văn Thành 33
  2. TẠP CHÍ CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH VIỆT NAM - SỐ ĐẶC BIỆT - 2014 1. Đặt vấn đề của thân đốt sống. Công thức tính: Tỉ lệ % trượt đốt Trượt đốt sống do thoái hóa là bệnh lý thường gặp sống = a/A x 100% ( Hình 1) của cột sống thắt lưng, đặc biệt là ở mức L4-L5. Dấu hiệu hình ảnh thường gặp trượt đốt sống thắt lưng do thoái hóa là viêm khớp thoái hóa của khối mấu khớp liên đốt sống, thoái hóa đĩa đệm cùng với đó là sự trượt ra trước của đốt sống ở tầng bệnh lý [1,2]. Đã có các báo cáo cho thấy rằng những bệnh nhân bị trượt đốt sống L4 do thoái hóa có tỉ lệ cùng hóa L5 cao hơn so với thông thường [3-5]. Sự cùng hóa của đốt sống L5 có liên quan đến trượt đốt sống do thoái hóa, Hình 1: % trượt đốt sống thoái hóa đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm và đau vùng thắt lưng hay không là vấn đề còn tranh luận [6-11]. Cùng 2, Hướng của khe khớp L4-5: Được xác định dựa hóa L5 được cho rằng sẽ làm tăng lực tác động lên trên phim cộng hưởng từ cắt ngang (T2W). Là góc đốt sống L4 góp phần thúc đẩy sự thoái hóa xẩy ra ở được tạo bởi đường thẳng đi qua khe khớp L4-5 ở L4-L5 và dẫn tới trượt đốt sống L4 do thoái hóa. Tuy mỗi bên tương ứng với đường thẳng vuông góc với vậy, có sự khác nhau về các dấu hiệu hình ảnh ở bệnh trục trước sau của đốt sống trên phim cộng hưởng từ nhân trượt đốt sống thắt lưng do thoái hóa có cùng cắt ngang (hình 2) hóa L5 và không cùng hóa hay không thì chưa được quan tâm nghiên cứu nhiều. Vì vậy, các tác giả thực hiện nghiên cứu này với mục tiêu là tìm hiểu sự ảnh hưởng của cùng hóa L5 đối với các dấu hiệu trên hình ảnh ở bệnh nhân trượt đốt sống L4 do thoái hóa. 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 60 bệnh nhân trượt đốt sống L4 do thoái hóa được phẫu thuật tại khoa B1D bệnh viện 108 được lựa chọn Hình 2: Cách xác định hướng khe khớp L4-5 vào nghiên cứu. Có 37 bệnh nhân nữ và 23 bệnh nhân nam. Trượt đốt sống được chẩn đoán khi có sự dịch 3, Độ thoái hóa của khối mấu khớp L4-5 được chuyển của thân đốt sống L4 so với thân đốt sống L5 đánh giá dựa trên phim cộng hưởng từ cắt ngang trên phim Xquang chụp cột sống nghiêng thắt lưng. chương trình T2W theo tiêu chuẩn của Fujiwara [12] Các bệnh nhân được chia thành 2 nhóm là nhóm có bao gồm có 4 độ: độ I khe khớp bình thường; độ II, cùng hóa L5 và nhóm không cùng hóa L5. Cùng hóa khe khớp hẹp hoặc có hình thành các gai xương nhỏ L5 dựa vào hình ảnh chụp Xquang cột sống thắt lưng quanh khối mấu khớp; độ III, khớp bị xơ dưới sụn thẳng. Độ tuổi của cả hai nhóm không có sự khác khớp hoặc hình thành gai xương mức độ trung bình biệt có ý nghĩa thống kê (tuổi trung bình của nhóm quanh khối mấu khớp; độ IV, có gai xương rõ quanh có cùng hóa là 57.5 nhóm không cùng hóa là 57). khối mấu khớp. Hình ảnh Xquang thường quy chụp tư thế nghiêng 4, Độ thoái hóa của đĩa đệm L4-5: Đánh giá trên và hình ảnh cộng hưởng từ 1.5 Tesla được sử dụng phim chụp cộng hưởng từ cắt dọc chương trình T2W để đánh giá mức độ trượt của đốt sống L4, hướng của được chia thành 5 độ theo tiêu chuẩn của Frymoyer khe khớp L4-5, mức độ thoái hóa của khối mấu khớp và Moskowitz [13]. L4-5 và mức độ thoái hóa của đĩa đệm L4-5 của cả 3. Kết quả hai nhóm. So sánh các dữ liệu thu được của cả hai nhóm bằng thuật toán thống kê. Sử dụng phép kiểm định T (T test) thì thấy không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về mức 1, Độ trượt của đốt sống L4 so với đốt sống L5: độ trượt (% trượt) của đốt sống L4 (17,03±6,31 so Được tính trên phim Xquang thường chụp chính với 16,7±5,01, p=0,809), hướng của khe khớp L4-5 nghiêng. Tỉ lệ phần trăm trượt đốt sống bằng chiều (55±12,20 so với 56,23±10,40, p=0,613) giữa hai dài của phần thân đốt bị trượt so với tổng chiều dài 34
  3. nhóm trượt đốt sống có cùng hóa và không cung đốt sống Trong nghiên cứu này, các tác giả không tìm thấy sự L5 (một cách tương ứng). khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa hai nhóm bệnh nhân Sử dụng dụng thuật toán kiểm định U của Mann- trượt đốt sống L4 do thoái hóa có cùng hóa L5 với nhóm Whitney cũng không thấy có sự khác biệt có ý nghĩa thống không cùng hóa L5 về các dấu hiệu trên hình ảnh bao gồm kê về độ thoái hóa đĩa đệm (4,50±0,51 so với 4,40±0,61, mức độ trượt ra trước của đốt sống L4 so với đốt sống p=0,340), độ thoái hóa khe khớp L4-5 (3,43±0,60 so với L5, hướng của khe khớp L4-5, độ thoái hóa của khối mấu 3,53±0,40, p=0,527) giữa hai nhóm trượt L4 có hay không khớp L4-5 và độ thoái hóa của đĩa đệm. Điều này gợi ý có cùng hóa L5 (một cách tương ứng). rằng cùng hóa L5 không có ảnh hưởng tới các dấu hiệu được tìm thấy trên chẩn đoán hình ảnh ở bệnh nhân trượt 4. Bàn luận L4 do thoái hóa. Khi đốt sống L5 bị cùng hóa sẽ làm tăng sự chịu tại lên Có một số hạn chế trong nghiên cứu của chúng tôi. đơn vị vận động L4-L5, điều này có thể dẫn đến làm tăng Một là số lượng bệnh nhân nghiên cứu còn ít chưa đủ để quá trình thoái hóa ở khe khớp, ở đĩa đệm L4-5 và có thể đưa ra một kết luận thực sự chính xác. Hai là các biến đổi làm tăng sự trượt ra trước của đốt sống L4, tương tự như ở khối mấu khớp, đĩa đệm được tìm thấy trên hình ảnh của hiện tượng xẩy ra đối với đơn vị vận động ở phía trên mức bệnh nhân trượt đốt sống do thoái hóa là nguyên nhân hay đốt sống được phẫu thuật cố định và ghép xương vững là hậu quả của trượt đốt sống do thoái hóa cho tới nay vẫn chắc [4,14]. Các nghiên cứu trước đây cho thấy có sự liên chưa thực sự được rõ ràng. quan giữa tình trạng cùng hóa đốt sống L5 và sự tiến triển của bệnh lý thoái hóa đĩa đệm ở vùng cột sống thắt lưng 5. Kết luận [6-11]. Đồng thời, hiện tượng cùng hóa L5 cũng được xem Tóm lại trong nghiên cứu này các tác giả nhận thấy là một yếu tố tiên lượng dẫn đến trượt đốt sống L4 do thoái rằng sự ảnh hưởng của yếu tố cùng hóa L5 đối với trượt hóa [5,12]. Tuy nhiên cho tới nay, tại Việt Nam chưa có đốt sống L4 do thoái là ít hơn so với các giả thiết trước đó. một nghiên cứu về vấn đề này đặc biệt là các nghiên cứu Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu với số lượng bệnh nhân về các dấu hiệu trên hình ảnh của bệnh nhân trượt L4 do lớn hơn để xác định rõ ràng hơn vai trò của cùng hóa L5 thoái hóa có cùng hóa hoặc không cùng hóa đốt sống L5. đối với sự trượt đốt sống L4 do thoái hóa. Tài liệu tham khảo 1. Fitzgerald JA, Newman PH: Degenerative spondylolis- 8. Elster AD: Bertolotti’s syndrome revisited. Transitional thesis. J Bone Joint Surg Br. 1976; 58: 184-192. vertebrae of the lumbar spine. Spine. 1989; 14: 1373-1377. 2. Rosenberg NJ: Degenerative spondylolisthesis. Predispos- 9. Magora A, Schwartz A: Relation between the low back pain ing factors. J Bone Joint Surg Am. 1975; 57: 467-474. syndrome and x-ray findings. 2 Transitional vertebra (mainly sacralization). Scand J Rehabil Med. 1978; 10: 135-145. 3. Cinotti G, Postacchini F, Fassari F, Urso S: Predisposing factors in degenerative spondylolisthesis. A radiographicand 10. Otani K, Konno S, Kikuchi S: Lumbosacral transitional CT study. Int Orthop. 1975; 21: 337-342. vertebrae and nerve-root symptoms. J Bone Joint Surg Br. 2001; 83: 1137-1140. 4. Lee CK, Langrana NA: Lumbosacral spinal fusion. A biomechanical study. Spine. 1984; 9: 574-581. 11. Wigh RE, Anthony HF Jr: Transitional lumbosacral discs. Probability of herniation. Spine. 1981; 6: 168-171. 5. Tini PG, Wieser C, Zinn WM: The transitional vertebra of the lumbosacral spine: its radiological classification, incidence, 12. Fujiwara A, Tamai K, Yamato M, et al:The relationship prevalence, and clinical significance. Rheumatol Rehabil. between facet joint osteoarthritis and disc degeneration of the 1977; 16: 180-185. lumbar spine: an MRI study. Eur Spine J. 1999; 8: 396-401. 6. Berlemann U, Jeszenszky DJ, Buhler DW, Harms J: 13. Frymoyer JW, Moskowitz RW (1991): Spinal degeneration. The role of lumbar lordosis, vertebral end-plate inclination, Pathogenesis and medical management. (in: Frymoyer JW disc height, and facet orientation in degenerative spondy- ed. The adult spine principles and practice. 1st ed. New York, lolisthesis. J Spinal Disord. 1999; 12: 68-73. Raven Press Ltd: 611-634). 7. Castellvi AE, Goldstein LA, Chan DP: Lumbosacral 14. Hambly MF, Wiltse LL, Raghavan N, et al: The transition zone transitional vertebrae and their relationship with lumbar above a lumbosacral fusion. Spine. 1998; 23: 1785-1792. extradural defects. Spine. 1984; 9: 493-495. Phần 1: Phẫu thuật cột sống 35
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2