Tìm hiểu về các tình huống kinh doanh trong thương mại điện tử (Sách tham khảo): Phần 2

Chia sẻ: Dương Hoàng Lạc Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:156

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 của cuốn sách "Các tình huống kinh doanh trong thương mại điện tử" tiếp tục với các nội dung về: các tình huống thanh toán điện tử; các tình huống về an toàn, bảo mật trong thương mại điện tử;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu về các tình huống kinh doanh trong thương mại điện tử (Sách tham khảo): Phần 2

PHẦN 3 CÁC TÌNH HUỐNG VỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ Sự tăng tốc của thương mại điện tử Việt Nam trong thời gian qua được tạo thuận lợi bởi sự gia tăng của thị trường nơi các doanh nghiệp vừa và nhỏ bán hàng tới người tiêu dùng bằng cách cung cấp các nền tảng có thể mở rộng, dễ tiếp cận, nơi các nhà bán lẻ và doanh nghiệp nhỏ đều có thể giao dịch trực tuyến và tiếp cận tới người dùng mới. Quan trọng hơn, sự phát triển mang tính bùng nổ của Thương mại điện tử Việt Nam những năm gần đây có được là do thị trường Việt Nam đã hình thành một hệ sinh thái bao gồm dịch vụ công nghệ thông tin, dịch vụ tài chính, nền tảng thương mại điện tử, dịch vụ logistics và đặc biệt là nền tảng thanh toán điện tử. Được xem là khâu trọng yếu, là thước đo trình độ phát triển của Thương mại điện tử trên thế giới nói chung cũng như Việt Nam nói riêng, sự phát triển của Thanh toán điện tử đã làm giảm khối lượng tiền mặt trong lưu thông, tiết giảm được chi phí trong khâu in ấn tiền, bảo quản, vận chuyển tiền, giảm được chi phí lao động xã hội. Thông qua đó nâng cao hiệu quả thanh toán trong nền kinh tế, góp phần tăng tốc độ luân chuyển vốn của xã hội, thúc đẩy phát triển sản xuất lưu thông hàng hoá và lưu thông tiền tệ. Trong bối cảnh các giao dịch Thương mại điện tử đã có sự phổ cập một cách rộng rãi đối với người dùng và đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, trên các nền tảng mua sắm online và các chuỗi bán lẻ như siêu thị, cửa hàng tiện lợi, mức độ người dùng thanh toán điện tử đang tăng mạnh. Diễn 173
biến này cũng phù hợp với xu hướng “nói không với tiền mặt” trên toàn thế giới, giữa lúc các nước tăng cường các biện pháp phòng chống sự lây lan của đại dịch. Theo số liệu từ Công ty CP thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas), từ Tết Nguyên đán đến giữa tháng 3-2020, tổng số lượng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt qua Napas tăng 76%, tổng giá trị giao dịch tăng 124% so với cùng kỳ năm 2019. Với những nhận định như vậy, phần 3 của Sách đã tập hợp những tình huống điển hình nhất trong cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử nhằm làm rõ các lợi ích, sự cần thiết khách quan của việc sử dụng những phương tiện và cách thức thanh toán điện tử phổ biến và cập nhật nhất hiện nay. Thông qua đó, người đọc có thể nắm bắt, lựa chọn, sử dụng một cách tốt nhất các phương tiện thanh toán điện tử, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các giao dịch thương mại điện tử tại Việt Nam trong bối cảnh hiện nay và sắp tới. 174
Tình huống số 1 CỔNG THANH TOÁN TRỰC TUYẾN - NGÂN LƯỢNG Mô tả tình huống Ngân Lượng (Nganluong.vn) là website được phát triển bởi Nexttech Group (tiền thân là PeaceSoft Group) từ năm 2009. Nganluong.vn được xem như một ví điện tử và cổng thanh toán trực tuyến tiên phong và uy tín hàng đầu tại Việt Nam liên quan đến sự đa dạng sản phẩm và dịch vụ, độ phủ trên thị trường, và lưu lượng thanh toán. 175
Đóng vai trò như một ví điện tử Ngân Lượng, người dùng có thể đăng ký tài khoản cá nhân hoặc doanh nghiệp với 3 chức năng chính: nạp tiền, thanh toán và chuyển tiền. Tất cả các giao dịch đều được thực hiện trực tuyến thông qua thẻ ATM nội địa, thẻ quốc tế (Visa, Master, JCB, Amex), Internet banking, QR-Pay, v.v.... và các hình thức phổ biến khác. Ngân Lượng là website đầu tiên tại Việt Nam được cấp giấy phép số 2608/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước về thanh toán trực tuyến. Năm 2011, Ngân Lượng liên doanh với PayPal cung cấp giải pháp thanh toán trực tiếp tổng thể và toàn diện. Theo đó các website thương mại điện tử tại Việt Nam không những nhận thanh toán trực tuyến khi bán hàng tại thị trường nội địa, mà còn chấp nhận thanh toán khi bán hàng ra thế giới thông qua PayPal - thương hiệu lớn và được tin cậy toàn cầu trong thanh toán trực tuyến. Cổng thanh toán trực tuyến Ngân Lượng.vn đã xây dựng hệ thống tiên tiến liên kết trực tiếp với gần 40 tổ chức tài chính 176
và viễn thông tại Việt Nam và Quốc tế, bao gồm: Paypal, Visa/ Master, CyberSource, Sacombank, VPBank, Shinhan Bank (ANZ), Eximbank, Maritime Bank, VIB, HSBC, CitiBank, Techcombank, Seabank, Standard Chartered, TP Bank, SCB (NH TMCP Sài Gòn), NAB (Nam Á Bank), OCB (NH Phương Đông), KLB (Kiên Long Bank), SHB (NH Sài Gòn - Hà Nội), BIDV, FE CREDIT, VinaPhone, MobiFone, Viettel, v.v qua đó mang lại một giải pháp thanh toán trực tuyến toàn diện, cung cấp đầy đủ và đa dạng các kênh thanh toán cho khách hàng. Đối với người bán, cổng thanh toán trực tuyến ngân lượng cung cấp một số giải pháp thanh toán như: nhận thanh toán trực tuyến, nhận thanh toán trả góp, thu hộ tiền mặt, chi hộ, liên kết thẻ tokenization, và thanh toán qua Mpos (hay thanh toán Mpos QR). Những giải pháp thanh toán này mang đến lợi ích tối ưu hóa dịch vụ bán hàng dưới nhiều hình thức như thanh toán thẻ từ, thẻ chip, Samsungpay, và mã QR code), tiết kiệm thời gian quản lý (tích hợp ứng dụng trên điện thoại thông minh giúp đồng bộ quy trình thanh toán và quản lý giao dịch), tăng hiệu quả chốt sale (giúp giải quyết các gánh nặng tài chính cho khách hàng khi lựa chọn mua sắm sản phẩm có giá trị cao với giải pháp bán hàng trả góp 0% lãi suất). Đối với người bán, cổng thanh toán trực tuyến Nganluong. vn cung cấp các dịch vụ thanh toán khác nhau như thanh toán trực tuyến qua ngân hàng nội địa, chuyển khoản ngân hàng, Internet banking qua kênh IBgate, thanh toán tiền mặt tại quầy ViettelPost, thanh toán bằng thẻ quốc tế (như Visa, Master, JCB), thanh toán dùng QR code dùng ứng dụng wechat pay, và rút tiền về tại tài khoản ngân hàng. Nganluong.vn mang đến sự an toàn và thuận tiện như thanh toán trực tuyến tại hàng nghìn website bán hàng khác nhau tại Việt Nam, tích hợp ví tiền điện tử đa năng, cho phép thanh toán trả góp bằng thẻ tín dụng tại 177
18 ngân hàng trong nước và quốc tế, và đảm bảo an toàn tuyệt đối với chính sách thanh toán tạm giữ. Những lợi thế của Ngân Lượng như sau: - Lợi ích pháp lý: + NganLuong.vn cung cấp dịch vụ “Người bán đảm bảo” giúp khách hàng phân biệt và định vị những người bán uy tín tại mọi website trên Internet, đồng thời người mua sẽ được bồi thường nếu gặp rủi ro khi thanh toán cho người bán đã được NganLuong.vn đảm bảo. + Luôn đặt tính an toàn lên hàng đầu, chủ động điều tra các trường hợp lừa đảo để bảo vệ người mua và người bán. - Lợi ích khi tích hợp PayPal qua NganLuong.vn: + Được tích hợp công cụ thanh toán trực tuyến 2 trong 1: NganLuong.vn đảm bảo an toàn, tiện lợi cho người mua trong nước. Paypal.com: Đem lại lòng tin cho khách hàng quốc tế. + NganLuong.vn hỗ trợ dịch vụ trong quá trình sử dụng Paypal. + NganLuong.vn đại diện cho PayPal tư vấn hướng dẫn sử dụng, giải đáp thắc mắc, hỗ trợ người bán v.v... tại Việt Nam. + Cầu nối thông tin, trợ giúp người bán trước các sự cố với tài khoản PayPal. + Gia tăng uy tín với khách hàng nội địa và quốc tế - Charge-back: NganLuong.vn hỗ trợ giải quyết các yêu cầu hoàn tiền của người mua, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người bán. 178
Cổng thanh toán trực tuyến Ngân Lượng vinh dự nằm trong Top 10 giải pháp Thanh toán nổi bật tại Việt Nam do Tại chí danh tiếng Forbes bình chọn với Tổng số giao dịch 15 triệu, tổng giá trị giao dịch lên tới 200 triệu USD và số lượng người dùng đạt 1,3 triệu; “Ví điện tử và cổng thanh toán trực tuyến ưa chuộng nhất” các năm 2009 và năm 2010 do Hiệp hội doanh nghiệp phần mềm Việt Nam và Bộ thông tin truyền thông trao tặng; Danh hiệu Sao Khuê duy nhất cho “Ví điện tử xuất sắc Nhất”. Với hàng triệu người dùng, hàng trăm nghìn tài khoản ví và lưu lượng thanh toán ước tính chiếm hơn 50% thị phần, Ngân Lượng đã thực sự mang đến một kênh thanh toán siêu Việt, giúp cho khách hàng có những trải nghiệm mua sắm dễ dàng, đơn giản và thuận tiện hơn, đồng thời góp phần tăng trưởng doanh thu cho các đơn vị kinh doanh liên kết. Câu hỏi: Qua tình huống trên, anh (chị) nhận định và phân tích: 1. Ngân Lượng là loại hình thanh toán điện tử nào? Lợi ích của người mua khi thanh toán sử dụng Ngân Lượng là gì? 2. Người bán nhận được lợi ích gì khi tích hợp với Ngân Lượng trên hệ thống bán hàng của họ? 3. So sánh lợi thế của cổng thanh toán điện tử với một hoặc một vài phương thức thanh toán điện tử khác? 179
Tình huống số 2 CỔNG THANH TOÁN TRỰC TUYẾN - BẢO KIM Mô tả tình huống Bảo Kim (Baokim.vn) là một cổng thanh toán trực tuyến - thành lập tháng 07 năm 2010 trực thuộc VNP Group theo mô hình thanh toán của Paypal, Moneybookers, v.v.. đóng vai trò là cầu nối giữa người mua và người bán, hỗ trợ thanh toán trực tuyến giữa hai bên như chuyển tiền, nhận tiền ở bất cứ nơi đâu và bất cứ khi nào. Baokim là thành viên của VNP Group và có sự đầu tư từ Mitsui - một trong những công ty thương mại lớn nhất của Nhật Bản. Chính vì vậy, Baokim được thừa hưởng hệ sinh thái đa dạng, vốn kinh nghiệm từ những người đi trước hỗ trợ Baokim có sự phát triển bền vững. Giá trị nền tảng của 180
Baokim là ‘Khách hàng - người dùng’ - mọi suy nghĩ, tư duy, hoạt động và sự đổi mới đều hướng về một mục tiêu: Làm thế nào để khách hàng - người sử dụng cảm nhận thỏa mãn khi sử dụng Baokim, luôn suy nghĩ mọi cách để thỏa mãn hơn sự mong đợi của khách hàng. Bên cạnh đó, giá trị nền tảng mà Baokim kiến tạo chính là ‘Nhân viên - con người’. Con người là tài sản quý giá nhất của công ty, là động lực lớn nhất để công ty đạt được mọi sự thành công. Công ty luôn quan tâm và đào tạo nhân viên - những người kế thừa được trao quyền hạn để phát triển khả năng và sự sáng tạo. Các sản phẩm và dịch vụ được cung cấp bởi Cổng thanh toán Bảo Kim bao gồm: - Thanh toán khi mua hàng: thanh toán tiền mua hàng cho người bán, người mua có thể chọn 1 trong 2 phương thức: thanh toán an toàn hoặc thanh toán trực tiếp. + Thanh toán an toàn: là hình thức thanh toán mà số tiền chưa chuyển ngay về tài khoản người bán. Nó ở trạng thái đóng băng trong một khoảng thời gian nhất định, từ 3-7 ngày để 2 bên thực hiện thỏa thuận. Trong thời gian này, người mua xác nhận đồng ý chuyển tiền cho người bán hoặc khi hết thời gian tạm giữ tiền, tiền sẽ được chuyển về tài khoản của người bán. Với hình thức thanh toán an toàn, người mua phải trả phí 0,1% giá trị giao dịch cho Bảo Kim. Người mua cũng được Bảo Kim xác nhận, hỗ trợ giải quyết khiếu nại nếu có phát sinh mâu thuẫn với người bán. + Thanh toán tiện lợi: là hình thức thanh toán mà số tiền của người mua được chuyển ngay vào tài khoản của người bán. Người bán có thể rút tiền ngay. Với hình thức thanh toán tiện lợi, Bảo Kim không hỗ trợ khiếu nại và rủi ro, mọi vấn đề xảy ra trong quá trình giao dịch, hai bên tự chịu trách nhiệm. 181
Bảo Kim sẽ thu phí dịch vụ 1% giá trị giao dịch của người bán đối với hình thức này. - Tích hợp để bán hàng: Đây là dịch vụ dành cho người bán. Khi sử dụng dịch vụ, người bán sẽ được miễn phí hoàn toàn: không phí tích hợp, không phí duy trì. Có một số loại tích hợp như sau: + Tích hợp sản phẩm: tích hợp từng sản phẩm cụ thể, thông tin ít thay đổi. + Thanh toán thỏa thuận: chức năng để người mua thanh toán nhanh một khoản tiền đã thống nhất với người bán. + Tích hợp toàn bộ website: tích hợp thanh toán cho toàn bộ website bán hàng của người bán, tất cả sản phẩm, giỏ hàng của người bán được bổ sung hình thức thanh toán qua Baokim.vn. Các phương thức thanh toán thông qua cổng thanh toán Baokim bao gồm một số ưu điểm. Thứ nhất, Baokim.vn đảm bảo sự nhanh chóng bởi các giao dịch thanh toán thực hiện hoàn toàn tự động. Thứ hai, tính an toàn được đảm bảo với các giao dịch thanh toán Baokim.vn như mọi dữ liệu cá nhân của khách hàng đều được mã hóa và đảm bảo an toàn; mọi giao dịch đều có xác nhận mã xác thực OTP và thư điện tử email xác nhận của cả hai bên bán và bên mua; mọi thao tác đối với tài khoản như thực hiện giao dịch, cập nhật thông tin đều gửi thư điện tử cho chủ tài khoản xác nhận. Về hạ tầng thanh toán, Baokim liên kết chặt chẽ với hơn 30 ngân hàng trong hệ thống ngân hàng quốc gia và thực hiện hỗ trợ thanh toán thông qua các phương thức thanh toán khác nhau như Internet banking, ATM online, thẻ tín dụng quốc tế, thẻ cào điện thoại, v.v.. 182
Baokim đã thu hút được hơn 5,7 triệu người sử dụng, trong đó 65% người sử dụng là nhà bán hàng truyền thống và 35% là người bán hoạt động trong môi trường số hóa. Baokim đã chiếm 39% trên tổng thị phần cổng thanh toán tại Việt Nam và 35% các trang web tập trung vào các nội dung điện tử và số hóa. Hơn 13.200 giao dịch đã được thực hiện mỗi ngày thông qua cổng thanh toán trực tuyến Baokim, trong đó 7.500 giao dịch được thực hiện thông qua thẻ tín dụng và 5.700 giao dịch trực tuyến thông qua thẻ ghi nợ. Giá trị trung bình giao dịch mỗi tháng đạt 425.000 VNĐ và hơn 30% người sử dụng trở thành thành viên giao dịch thanh toán thường xuyên thông qua cổng thanh toán trực tuyến Baokim. Câu hỏi: Qua tình huống trên, anh (chị) nhận định và phân tích: 1. Bảo Kim là loại hình thanh toán điện tử nào? Lợi ích đối với người mua khi thanh toán sử dụng cổng thanh toán trực tuyến Baokim.vn là gì? 2. Người bán nhận được lợi ích gì khi tích hợp với cổng thanh toán trực tuyến Baokim.vn trên hệ thống bán hàng? 3. Nêu một số giá trị liên quan đến sản phẩm thanh toán điện tử mà cổng thanh toán trực tuyến Baokim.vn đối với khách hàng? Theo anh (chị), giá trị cốt lõi nào thúc đẩy khách hàng sử dụng cổng thanh toán trực tuyến Baokim trong các giao dịch điện tử? 183
Tình huống số 3 VÍ ĐIỆN TỬ MOMO Mô tả tình huống Công ty cổ phần dịch vụ di động trực tuyến (viết tắt M-Service) hoạt động chính trong lĩnh vực thanh toán trên di động (mobile payment) dưới thương hiệu MoMo. Công ty đã được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp phép cung cấp dịch vụ chuyển tiền mặt tại các điểm giao dịch (OTC), thu hộ/chi hộ, và nền tảng thanh toán v.v.. MoMo là một ứng dụng trên điện thoại thông minh, đã có mặt trên 2 hệ điều hành iOS và Android với hơn 13 triệu người dùng. Là nền tảng thanh toán di động, MoMo thúc đẩy nền kinh tế không tiền mặt và cung cấp cho khách hàng trải nghiệm thanh toán một chạm (One Touch Payment). Momo hoạt động như một cánh tay nối dài trong việc cung ứng các dịch vụ tài chính, thanh toán cho người sử dụng Việt Nam, đặc biệt các khu vực xa xôi và vùng sâu. 184
Nó là một nền tảng số hóa tương ứng với một ví tiền truyền thống. Bất cứ khi nào phát sinh một giao dịch và mua sắm hàng hóa và dịch vụ, người sử dụng có thể đơn giản sử dụng tiền trong ví và thực hiện hành vi thanh toán. Về cơ bản, hình thức thanh toán này có thể lấy tiền thông qua các loại thẻ thanh toán khác nhau (như thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ) hoặc dịch vụ Internet banking dùng cho thanh toán trực tuyến và ngoại tuyến. Nó sử dụng phổ biến cho các loại hình giao dịch khác nhau như giữa các khách hàng cá nhân, cá nhân với doanh nghiệp, hoặc giữa các khách hàng cá nhân với hệ thống thanh toán tự động, và giữa các khách hàng cá nhân với môi trường trực tuyến. Bên cạnh đó, ví tiền di động là sự kết hợp giữa ngân hàng di động (mobile banking) và tiền di động (mobile money) bởi vì nó được xem như hình thức lưu trữ các thông tin cá nhân và các thông tin khác của khách hàng cần thiết đối với các hoạt động giao dịch thanh toán di động. MoMo hiện đã liên kết trực tiếp với hơn 20 ngân hàng. Người dùng Ví MoMo có thể thanh toán mọi tiện ích dịch vụ hàng ngày như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn (như điện, nước, Internet, truyền hình cáp), mua vé máy bay, mua vé xe, vé tàu hỏa, mua vé xem phim tất cả rạp, thanh toán taxi Vinasun, đặt dịch vụ giúp việc, mua hoa tươi, và thương mại di động v.v.. Muốn sử dụng MoMo, người dùng chỉ cần tải ứng dụng về điện thoại, liên kết ứng dụng với ngân hàng. Những ưu điểm khi sử dụng MoMo trong việc thanh toán hóa đơn định kỳ: - Lựa chọn chức năng thanh toán và nhập và lưu thông tin mã hóa đơn (điện, nước, điện thoại,..) - Nhắc nhở, theo dõi việc chi trả khi đến kỳ hạn thanh toán, trước khi hóa đơn giấy gửi đến nhà. 185
- Lưu thông tin thanh toán mỗi kỳ dưới dạng biểu đồ. - Tích điểm sau mỗi chi trả, điểm tích được sẽ dùng trong việc đổi quà trên hệ thống Momo. Hiện nay, ví di động Momo đã thu hút được hơn hàng triệu khách hàng tại các điểm giao dịch tài chính rộng khắp, kể cả các vùng xâu, vùng xa, nơi các dịch vụ ngân hàng và điện thoại thông minh vẫn chưa phổ biến. Nền tảng này được thiết kế và phát triển trên hai hệ điều hành iOS và Android với hơn 13 triệu người sử dụng thiết bị thông minh. Momo được chấp nhận thanh toán tại nhiều địa điểm và hệ thống bán lẻ nổi tiếng tại Việt Nam như Co-opMart, Circle-K, Gongcha, The Coffe House, Hoang Yen Restaurant, Ministop v.v.. Các chuyên gia khẳng định rằng các vấn đề liên quan đến tính tin cậy và tính an toàn là các yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến phản ứng của người sử dụng đối với các hình thức thanh toán di động và kể cả các nền tảng ví di động. Tính tin cậy phản ánh ở ba góc độ, bao gồm khả năng thực thi, sự tích hợp và sự tin tưởng. Trong đó, khả năng thực thi đảm bảo rằng nhà cung cấp dịch vụ mang đến đầy đủ các thông tin, kiến thức và các kĩ năng sử dụng để thực hiện các giao dịch thanh toán. Sự tích hợp đảm bảo khi nhà cung cấp dịch vụ mang đến sự đảm bảo và cam kết với người sử dụng, trong khi đó sự tin tưởng của khách hàng với các dịch vụ ví di động được tạo ra khi nhà cung cấp dịch vụ quan tâm đến các nhu cầu và sở thích của người sử dụng và thậm chí là các nhu cầu và sở thích mang tính chất cá nhân. Mặt khác, nhận thức về tính an toàn có ý nghĩa ảnh hưởng đến người sử dụng bởi vì nó phản ánh sự tin tưởng của họ đối với các giao dịch thông quan dịch vụ ví di động được đảm bảo an toàn. Các khách hàng thường quan tâm đến các hoạt động như lưu trữ, trao đổi và sử dụng các thông tin cá nhân và thông tin giao dịch trong quá trình họ thực hiện 186
các hoạt động thanh toán. Vì thế, khi khách hàng sử dụng ví di động, họ sẽ gia tăng các mối quan tâm liên quan đến việc lưu trữ và trao đổi thông tin cá nhân và thông tin tài chính. Người sử dụng ví di động MoMo được đảm bảo tất cả các yêu cầu về an ninh thông tin bởi vì nền tảng này đáp ứng bộ tiêu chuẩn khắt khe nhất trong ngành tài chính ngân hàng quốc tế như Chứng chỉ bảo mật quốc tế PCI DSS (Payment Card Indutry Data Security Standard) - là tiêu chuẩn bảo mật xác lập bởi Hội đồng Tiêu chuẩn Bảo mật (PCI Security Standards Council) gồm các thành viên: Visa, MasterCard, American Express, Discover Financial Services, JCB International. Tại Việt Nam, MoMo là đơn vị ví điện tử đầu tiên có chứng chỉ mức độ cao nhất là PCI DSS - Level 1. Mặt khác, nền tảng MoMo áp dụng các công nghệ xác thực tiên tiến và vượt trội như: Xác thực hai lớp; Xác thực bằng vân tay hay nhận diện khuôn mặt; Tự động khóa ứng dụng khi quá thời gian sử dụng; Bảo vệ đường truyền chuẩn SSL/TLS; Tính năng mã hóa số thẻ quốc tế (Tokenization). Câu hỏi: Qua tình huống trên, anh (chị) nhận định và phân tích: 1. MoMo thuộc hình thức thanh toán điện tử nào? So với thanh toán hóa đơn bằng tiền mặt, thanh toán tiền điện/nước bằng MoMo, khách hàng sẽ nhận được những lợi ích gì? 2. Những trở ngại khi sử dụng MoMo trong hoạt động thanh toán điện tử với người mua? Một số giải pháp khắc phục những trở ngại đó? 3. Nêu một số yêu cầu cơ bản đối với nhà cung cấp dịch vụ thanh toán Momo khi triển khai dịch vụ thanh toán này? Theo anh (chị), Momo cần phải đảm bảo yêu cầu cơ bản nào? Vì sao? 187
Tình huống số 4 THANH TOÁN VNPAY - QR Mô tả tình huống VNPay-QR do Công ty cổ phần giải pháp thanh toán Việt Nam (VNPAY) phát triển là giải pháp thanh toán cho phép khách hàng sử dụng tính năng QR* (Quick Response) Pay được tích hợp sẵn trong ứng dụng ngân hàng di động (mobile banking) của các ngân hàng và quét mã để thanh toán các giao dịch. Tính đến giữa năm 2019, VNPay đã tích hợp thành công tính năng QR Pay vào ứng dụng ngân hàng di động (mobile banking) của trên 40 ngân hàng (như Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank, ABBANK, VPBank, NCB , SCB, SHB, Maritime, MyVIB, IVB, Viet Capital, TienPhong Bank, Eximbank, Bac A Bank, MSB, Nam A Bank, Woori 188
Bank, VietBank v.v..) và các tổ chức thanh toán tại Việt Nam & quốc tế (UnionPay, Master, Visa, Paypal) và hàng ngàn doanh nghiệp với đa dạng về quy mô và loại hình doanh nghiệp. Tại Việt Nam, VNPAY là đối tác cung cấp giải pháp thanh toán uy tín và tin cậy cho các đơn vị, tập đoàn lớn như Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), Vietjet Air, tập đoàn Red Sun (King BBQ, ThaiExpress, Seoul Garden, Capricciosa, Tasaki BBQ, Hotpot Story, Sushi Kei, Bukbuk, Khaolao, Dolpansam), Tập đoàn bán lẻ AEON, FPT, các tổng công ty viễn thông VinaPhone, MobiFone, Viettel v.v.. Công ty cũng đã triển khai mã thanh toán VNPay-QR tại hơn 30.000 doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực để cung cấp các giải pháp thanh toán hiện đại, đa dạng, và nhiều tiện ích hữu dụng cho các khách hàng. Khách hàng có thể quét mã để trả tiền tại nhiều nơi như: nhà hàng, cửa hàng, siêu thị, taxi, mua sắm trực tuyến, v.v.. Ngoài ra, các dịch vụ công cũng đã tích hợp VNPay-QR như thanh toán hóa đơn như tiền điện, tiền nước, học phí, lệ phí giao thông v.v.. Với khách hàng, ngoài việc không cần mang theo tiền mặt, việc sử dụng dịch vụ thanh toán VNPay-QR đảm bảo các yêu cầu như thanh toán tiện lợi, đơn giản, và mọi thông tin cá nhân về tài khoản sẽ được bảo mật. Điều này thúc đẩy một xã hội trong đó người dân sẽ hạn chế sử dụng tiền mặt truyền thống và gia tăng thói quen mua sắm thanh toán trực tuyến trong xã hội số hóa. Để thực hiện thanh toán các hóa đơn với VNPay-QR chỉ cần thực hiện các bước sau: 1-Tải và đăng nhập ứng dụng Mobile Banking; 2-Chọn tính năng QR Pay tích hợp sẵn trong ứng dụng; 3-Quét mã VNPay để thanh toán; 4-Nhập số tiền & xác minh giao dịch. 189
Với người bán, lợi ích VNPay-QR đem lại là tiết kiệm chi phí đầu tư các thiết bị phục vụ thu ngân, lắp đặt máy POS (thiết bị đọc và cho phép thanh toán thẻ). Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp có nhiều chi nhánh kinh doanh, khi sử dụng VNPay-QR mỗi điểm kinh doanh sẽ được cấp một mã QR riêng nên việc kiểm tra, quản lý thu chi sẽ được kiểm soát dễ dàng và chủ động hơn. Các doanh nghiệp được gia tăng cơ hội tiếp cận khách hàng nhờ các phương thức thanh toán mới bởi vì doanh nghiệp có thể tiếp cận với tập khách hàng hiện tại đã và đang sử dụng các dịch vụ ngân hàng di động mobile banking. Doanh nghiệp tận dụng ưu thế của mã QR để bán hàng từ nhiều hình thức khác nhau, như bán trực tuyến trên website, mạng xã hội, tờ rơi, poster quảng cáo, v.v nhưng sẽ phải trả phí cho VNPay. Đối với ngân hàng, lợi ích VNPay-QR đem lại là giảm được chi phí đầu tư cho hệ thống thanh toán như ATM, POS v.v.. Bên cạnh đó, ngân hàng có thể thu hút và mở rộng các 190
khách hàng mới cùng nhiều trải nghiệm dịch vụ thanh toán mới và hiệu quả dựa trên sự liên kết với các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán hiện đại như VNPay-QR. (*): Quick Response (QR) code: được hiểu là mã phản ứng nhanh hay mã vạch ma trận (matrix-bar code) - dạng mã vạch hai chiều (2D) có thể được đọc bởi một thiết bị máy đọc hay thiết bị thông minh (như điện thoại thông minh) có chức năng chụp ảnh (camera) với các ứng dụng chuyên biệt để quét mã vạch. Một mã QR có thể bao gồm các thông tin về một địa chỉ web (URL), thời gian diễn ra một sự kiện, thông tin liên hệ (như vCard), địa chỉ thư điện tử email, tin nhắn ngắn - Short Message Service (SMS), nội dung ký tự văn bản, và thậm chí thông tin định vị vị trí địa lý cụ thể. Tùy thuộc thiết bị đọc mã QR mà người dùng dùng khi quét, nó sẽ dẫn người dùng tới một trang web, gọi đến một số điện thoại, xem một tin nhắn cụ thể v.v.. (Xem ví dụ minh họa bên dưới). 191
Câu hỏi: Qua tình huống trên, anh (chị) nhận định và phân tích: 1. VNPay-QR là phương tiện thanh toán điện tử nào? Anh (chị) nêu một số điều kiện cơ bản để phát triển hình thức thanh toán qua VNPay-QR? 2. Những lợi ích khi sử dụng VNPay-QR trong hoạt động thanh toán điện tử với các bên tham gia (người mua, người bán, ngân hàng)? 3. Theo em, một số trở ngại và hạn chế khi ứng dụng dịch vụ thanh toán này tại Việt Nam gì? Trở ngại và hạn chế cơ bản nào cần khắc phục để phát triển bền vững dịch vụ thanh toán qua QR code tại Việt Nam hiện nay? 192