Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến tình hình quản lý sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội

1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Đất đai được coi là yếu tố vật chất đầu tiên, cơ bản của quá trình sản xuất xã<br /> hội nói chung và hoạt động của các dự án đầu tư nói riêng. Trong vòng hai mươi<br /> năm thực hiện đường lối đổi mới do Đảng đề xướng (từ Đại hội Đảng toàn quốc lần<br /> thứ VI), nền kinh tế vận hành theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung đang chuyển<br /> những bước vững chắc sang vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ<br /> nghĩa. Hiện nay, ở Việt Nam đã có trên 200 các Khu công nghiệp lớn, gần 300 các<br /> cụm công nghiệp và hàng nghìn các khu đô thị, nơi đây tập trung một lượng lớn các<br /> lực lượng lao động trực tiếp và đóng góp vào ngân sách hàng tỉ USD cho sự phát<br /> triển chung của đất nước.<br /> Huyện Chương Mỹ nằm trong quy hoạch chuỗi đô thị Miếu Môn - Xuân Mai<br /> - Hòa lạc - Sơn Tây, cách trung tâm thủ đô Hà Nội 20 km về phía Tây Nam đi qua<br /> quận Hà Đông; có đường quốc lộ 6A, đường Hồ Chí Minh và các đường sông chạy<br /> qua. Diện tích tự nhiên của huyện là: 23204,92 ha; Tổng dân số đến năm 2010 là:<br /> 29,4 vạn người. Toàn huyện có 2 thị trấn và 30 xã.<br /> Để đánh giá được những thuận lợi và khó khăn cũng như ảnh hưởng của các<br /> dự án đầu tư đến quản lý sử dụng đất nông nghiệp của huyện chúng tôi tiến hành<br /> nghiên cứu đề tài: Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến tình hình quản lý sử<br /> dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> Nghiên cứu ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến tình hình quản lý sử dụng đất<br /> nông nghiệp và đề xuất một số giải pháp chủ yếu góp phần hoàn thiện công tác quản<br /> lý sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.<br /> 3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn<br /> Từ kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến quản lý sử dụng<br /> đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội góp phần làm<br /> cơ sở để hoàn thiện chính sách quản lý sử dụng đất nông nghiệp.<br /> Việc nghiên cứu những ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến tình hình quản<br /> lý sử dụng đất nông nghiệp nhằm đưa ra một số giải pháp phục vụ công tác quản lý đất<br /> <br /> 2<br /> <br /> nông nghiệp và các dự án đầu tư trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.<br /> Nghiên cứu này còn giúp huyện Chương Mỹ, Nhà nước tổ chức lại việc sử<br /> dụng đất nông nghiệp, hạn chế các quy hoạch chồng chéo, quy hoạch treo, chống<br /> lãng phí quỹ đất nông nghiệp, huỷ hoại đất đai làm vỡ cân bằng sinh thái, gây ô<br /> nhiễm và ảnh hưởng đến môi trường.<br /> 4. Phạm vi nghiên cứu<br /> Về không gian: Nghiên cứu ảnh hưởng của một số dự án đường giao thông<br /> và khu công nghiệp có sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ.<br /> Về nội dung: đi sâu nghiên cứu các khía cạnh liên quan đến công tác quản lý<br /> sử dụng đất nông nghiệp không đi sâu vào khía cạnh kỹ thuật. Trọng tâm nghiên<br /> cứu là tác động của các dự án đầu tư đến quản lý sử dụng đất nông nghiệp và<br /> những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý sử dụng đất nông nghiệp. Trong<br /> phạm vi nghiên cứu này không đi sâu nghiên cứu về bề vững kinh tế và xã hội.<br /> 5. Những đóng góp mới của luận án<br /> Nghiên cứu đóng góp vào cơ sở lý luận và thực tiễn vào chính sách quản lý<br /> và sử dụng đất nông nghiệp ở huyện Chương Mỹ nói riêng và thành phố Hà Nội<br /> nói chung. Xác định được các yếu tố ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến công tác<br /> quản lý sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ - thành phố Hà Nội.<br /> <br /> Chương 1<br /> TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU<br /> 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý sử dụng đất nông nghiệp<br /> Đất nông nghiệp: Đối với khái niệm đất nông nghiệp tại Khoản 1, Điều 13,<br /> luật đất đai 2003 quy định: đất nông nghiệp là đất sử dụng vào mục đích sản xuất,<br /> nghiên cứu, thí nghiệm về nông nghiệp, lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản, làm<br /> muối và mục đích bảo vệ, phát triển rừng.<br /> Sử dụng đất nông nghiệp: Sử dụng đất nông nghiệp là hành vi lấy đất kết<br /> hợp với sức lao động, vốn, để sản xuất nông nghiệp tạo ra lợi ích, tùy thuộc vào<br /> mức độ phát triển kinh tế xã hội, ý thức của loài người về môi trường sinh thái<br /> được nâng cao, phạm vi sử dụng đất nông nghiệp được mở rộng ra các mặt sản<br /> <br /> 3<br /> <br /> xuất, sinh hoạt, sinh thái.<br /> Vai trò của đất đai trong phát triển kinh tế - xã hội: Đất đai giữ vai trò quyết<br /> định tới sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người, nó là cơ sở tự nhiên, là tiền đề<br /> cho mọi quá trình sản xuất nhưng vai trò của đất đai đối với mỗi ngành sản xuất lại<br /> có tầm quan trọng khác nhau.<br /> Việt Nam có tổng diện tích tự nhiên là 33,105 triệu ha, trong đó đất nông<br /> nghiệp có 24,356 triệu ha, diện tích đất canh tác là 9,959 triệu ha. Bình quân diện<br /> tích đất canh tác đạt 1.086,5 m2/người (hình 1)<br /> <br /> Hình 1. Cơ cấu phân bố đất sản xuất nông nghiệp<br /> theo vùng của Việt Nam 2010<br /> 1.2. Cơ sở lý luận về dự án đầu tư<br /> Theo Luật Đầu tư năm 2005: Dự án đầu tư là tập hợp các đề xuất bỏ vốn<br /> trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể, trong<br /> khoảng thời gian xác định”. Tuy nhiên vấn đề dự án đầu tư còn có thể được xem<br /> xét từ nhiều góc độ khác nhau như về mặt hình thức, về góc độ quản lý, về góc độ<br /> kế hoạch hóa, về mặt nội dung.<br /> Phân loại dự án đầu tư: Trong thực tế, các dự án đầu tư rất đa dạng và phong<br /> phú trong nghiên cứu ở đây chúng ta có thể phân loại các dự án dựa trên các căn cứ<br /> sau: Căn cứ vào người khởi xướng; Căn cứ vào tính chất hoạt động dự án; Căn cứ<br /> vào địa phận quốc gia; Căn cứ vào mức độ chính xác của dự án; Căn cứ theo ngành<br /> hoạt động; Căn cứ theo hình thức đầu tư.<br /> <br /> 4<br /> <br /> Các yếu tố liên quan đến dự án đầu tư: Tình hình kinh tế xã hội liên quan<br /> đến dự án đầu tư; Yếu tố thị trường; Phương diện kỹ thuật; Yếu tố tài chính. Yếu tố<br /> hiệu quả kinh tế - xã hội và yếu tố đất đai.<br /> Vai trò của các dự án đầu tư trong phát triển kinh tế - xã hội: Vai trò trong sự<br /> phát triển; Vai trò trong quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa; Dự án đầu tư là<br /> phương tiện để chuyển dịch và phát triển cơ cấu kinh tế; Dự án đầu tư giải quyết quan<br /> hệ cung - cầu về vốn trong phát triển; Dự án đầu tư góp phần xây dựng cơ sở vật<br /> chất - kỹ thuật nguồn lực mới cho phát triển; Vai trò của dự án đầu tư với phát triển<br /> nguồn nhân lực; Dự án đầu tư góp phần không ngừng nâng cao đời sống vật chất và<br /> tinh thần cho nhân dân, cải thiện kinh tế - xã hội của đất nước.<br /> <br /> Chương 2<br /> NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 2.1. Nội dung nghiên cứu<br /> 2.1.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu liên quan đến đề tài<br /> Điều kiện tự nhiên của huyện Chương Mỹ - thành phố Hà Nội; Các nguồn<br /> tài nguyên thiên nhiên; Tài nguyên nhân văn và du lịch.<br /> Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện như: thực trạng phát triển kinh tế - xã<br /> hội; Dân số, lao động, việc làm và thu nhập; Phát triển kinh tế - xã hội và áp lực đối<br /> với đất đai.<br /> 2.1.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất huyện Chương Mỹ giai đoạn 2000 - 2010<br /> Hiện trạng sử dụng và biến động đất đai của huyện giai đoạn<br /> 2000 - 2010. Quản lý đất đai phân theo đối tượng sử dụng. Công tác quản lý nhà<br /> nước về đất đai của huyện trong giai đoạn 2000 – 2010.<br /> 2.1.3. Thực trạng một số dự án đầu tư trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố<br /> Hà Nội giai đoạn 2000 - 2010<br /> Các dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông của huyện Chương Mỹ,<br /> thành phố Hà Nội giai đoạn 2000 - 2010. Một số các dự án khu công nghiệp và các<br /> điểm công nghiệp giai đoạn 2000 - 2010.<br /> <br /> 5<br /> <br /> 2.1.4. Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến quản lý sử dụng đất nông nghiệp trên<br /> địa bàn huyện Chương Mỹ<br /> Các dự án đầu tư và ảnh hưởng của nó đến hiện trạng sử dụng đất nông<br /> nghiệp; Biến động đất nông nghiệp; Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2000 - 2010;<br /> Chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi; Công tác quản lý nhà nước đối với đất nông<br /> nghiệp. Môi trường trên địa bàn huyện Chương Mỹ.<br /> 2.1.5. Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến môi trường<br /> Đánh giá của các hộ về vấn đề thu hồi đất thực hiện dự án tác động tới môi<br /> trường. Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến môi trường đất, môi trường nước, môi<br /> trường không khí.<br /> 2.1.6. Ảnh hưởng của các dự án đầu tư đến kinh tế - xã hội và sinh kế của người<br /> dân huyện Chương Mỹ giai đoạn 2000 - 2010<br /> Ảnh hưởng của các dự án đến tình hình phát triển kinh tế xã hội chung của<br /> huyện Chương Mỹ giai đoạn 2000 – 2010. Ảnh hưởng của các dự án đến sinh kế<br /> của người dân khi bị thu hồi đất.<br /> 2.1.7. Đề xuất các giải pháp trong công tác quản lý sử dụng đất nông nghiệp và các<br /> dự án đầu tư<br /> Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đất nông nghiệp trên<br /> địa bàn huyện. Nhóm giải pháp đối với các dự án đầu tư trên địa bàn huyện. Nhóm<br /> giải pháp đối với người bị thu hồi đất nông nghiệp.<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> 2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu<br /> - Chọn các dự án nghiên cứu.<br /> - Chọn hộ nghiên cứu.<br /> - Tiêu chí và nội dung phiếu điều tra.<br /> 2.2.2. Phương pháp điều tra, khảo sát, thu thập số liệu<br /> - Thu thập thông tin số liệu thứ cấp.<br /> - Thu thập thông tin số liệu sơ cấp.<br /> 2.2.3. Phương pháp thống kê xử lý số liệu<br /> - Đối với thông tin, số liệu thứ cấp.<br /> - Đối với thông tin số liệu sơ cấp.<br /> <br />