Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Tác động của đầu tư đến tăng trưởng kinh tế và hội tụ thu nhập tại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> NGUYỄN THẾ KHANG<br /> <br /> TÁC ĐỘNG CỦA ĐẦU TƯ<br /> ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ<br /> VÀ HỘI TỤ THU NHẬP TẠI VIỆT NAM<br /> Chuyên Ngành: Tài Chính Ngân Hàng<br /> Mã Số: 62.31.12.01<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> PGS. TS. Nguyễn Ngọc Hùng<br /> <br /> TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2016<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM<br /> Người hướng dẫn khoa học : PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hùng<br /> Phản biện 1 :…………………………………………………………………………….<br /> Phản biện 2 : ……………………………………………………………………………<br /> Phản biện 3 : ……………………………………………………………………………<br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp trường họp tại<br /> …………………………………………………………………………………………..<br /> Vào hồi……..giờ…….ngày …….tháng……..năm………<br /> Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Trường Đại Học Kinh tế TP.HCM<br /> <br /> [1]<br /> <br /> CHƯƠNG 1<br /> GIỚI THIỆU<br /> 1.1. Tính cấp thiết của nghiên cứu<br /> Mức độ tác động của đầu tư đến tăng trưởng kinh tế đã được rất nhiều các tác<br /> giả trên thế giới nghiên cứu với nhiều không gian, thời gian và nhiều phương pháp<br /> nghiên cứu khác nhau. Do vậy, có những sự nhận định trái chiều nhau về tác động của<br /> đầu tư đối với tăng tưởng kinh tế như: Aschauer (1989a, 1989b); Hadjimichael and<br /> Ghura (1995); Jwan and James (2014); Blomstrom and Persson (1983); Aviral Kumar<br /> Tiwari and Mihai Mutascu (2011). Ngoài ra, một trong những dự đoán quan trọng của<br /> các mô hình tăng trưởng tân cổ điển của Solow (1956) và Cass (1965) đó là các nước<br /> hoặc khu vực nghèo có xu hướng tăng trưởng kinh tế nhanh hơn các nước hoặc khu<br /> vực giàu có hơn. Tuy nhiên, vấn đề này ở Việt Nam còn rất ít nghiên cứu để đánh giá<br /> sự đóng góp của từng loại nguồn đầu tư cụ thể đến tăng trưởng kinh tế và quá trình hội<br /> tụ thu nhập bình quân đầu người trong nền kinh tế. Với lý do trên, tác giả lựa chọn và<br /> thực hiện đề tài: Tác động của đầu tư đến tăng trưởng kinh tế và hội tụ thu nhập tại<br /> Việt Nam, làm luận án tiến sĩ của mình.<br /> 1.2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu chủ yếu của luận án là đánh giá tác động của các nguồn đầu tư đến<br /> tăng trưởng kinh tế và hội tụ thu nhập tại Việt Nam. Để đạt được mục tiêu trên, luận án<br /> tập trung tìm lời giải đáp cho các câu hỏi nghiên cứu sau đây: (1) Mức độ tác động của<br /> các nguồn đầu tư đến tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam trong ngắn hạn và dài hạn như<br /> thế nào? (2). Tác động của các nguồn đầu tư như thế nào đến quá trình hội tụ thu nhập<br /> tại Việt Nam?<br /> 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu:<br /> Cơ chế tác động của đầu tư Công (si); đầu tư tư nhân trong nước (di) và đầu tư<br /> trực tiếp nước ngoài (fdi) đến tăng trưởng kinh tế (gdp) và vấn đề hội tụ thu nhập ở<br /> Việt Nam.<br /> 1.3.2. Phạm vi nghiên cứu:<br /> Đề tài nghiên cứu tập trung nghiên cứu về tăng trưởng kinh tế và các yếu tố<br /> chính như: Đầu tư công, đầu tư tư nhân trong nước và đầu tư trực tiếp nước ngoài tác<br /> <br /> [2]<br /> <br /> động đến tăng trưởng kinh tế và quá trình hội tụ thu nhập trên phạm vi tổng thể Việt<br /> Nam gồm 63 tỉnh thành trong khoảng thời gian 2000 đến 2014. Ngoài ra, trong mô<br /> hình sử dụng các biến kiểm soát có liên quan dựa vào các lý thuyết tăng trưởng kinh tế<br /> và những nghiên cứu thực nghiệm trước đây.<br /> 1.4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng trên cơ sở hàm sản xuất<br /> Cobb-Douglas được mở rộng bao gồm các biến tác động đến tăng trưởng kinh tế theo<br /> như nghiên cứu của Wei (2008), Nguyễn Minh Tiến (2014). Từ đó sẽ đánh giá mức độ<br /> tác động của đầu tư đến tăng trưởng kinh tế và quá trình hội tụ thu nhập.<br /> 1.5. Ý nghĩa khoa học của luận án<br /> 1.5.1. Ý nghĩa khoa học<br /> Thứ nhất, luận án sẽ bổ sung bằng chứng thực nghiệm về tác động của đầu tư<br /> công, đầu tư tư nhân trong nước và đầu tư trực tiếp nước ngoài đến tăng trưởng kinh<br /> tế. Thứ hai, luận án đóng góp thêm bằng chứng thực nghiệm cho trường hợp ở Việt<br /> Nam từ nhận định lý thuyết trong mô hình tăng trưởng tân cổ điển của Solow (1956);<br /> Cass (1965) đó là các nước hoặc khu vực nghèo có xu hướng tăng trưởng kinh tế<br /> nhanh hơn các nước hoặc khu vực giàu có hơn.<br /> 1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn<br /> Là bằng chứng thực tiễn có ý nghĩa mang tính cập nhật cho các nhà hoạch định<br /> chính sách trong việc lựa chọn nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là việc phân<br /> bổ nguồn đầu tư trong cơ cấu tổng đầu tư của nền kinh tế làm cơ sở cho việc cân đối<br /> nguồn lực hướng đến việc đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững và giảm khoản cách<br /> giàu nghèo trong xã hội. Nghiên cứu cũng đưa ra một số gợi ý chính sách cũng như đề<br /> xuất một số kiến nghị cụ thể cho Nhà Nước trong việc thực thi chính sách thu hút và<br /> sử dụng vốn đầu tư hiệu quả cho nền kinh tế.<br /> 1.6. Kết cấu của luận án<br /> Luận án gồm 138 trang, được kết cấu thành 05 chương. Chương 1 “Giới thiệu”.<br /> Chương 2 “Tổng quan lý thuyết và các nghiên cứu có liên quan”. Chương 3 “ Phương<br /> pháp nghiên cứu”, Chương 4 “Kết quả nghiên cứu”, Chương 5 “ Kết luận và Khuyến<br /> nghị”.<br /> <br /> [3]<br /> <br /> CHƯƠNG 2<br /> TỔNG QUAN LÝ THUYẾT<br /> VÀ CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN<br /> 2.1. Các khái niệm<br /> 2.1.1. Đầu tư<br /> Theo Sachs và Larrain (1993) định nghĩa tổng quát về đầu tư như sau: "Đầu tư<br /> là phần sản lượng được tích luỹ để tăng năng lực sản xuất trong thời kỳ sau của nền<br /> kinh tế".<br /> 2.1.2. Tăng trưởng kinh tế<br /> Tăng trưởng kinh tế được hiểu khá thống nhất là sự tăng sản lượng thực tế của<br /> một nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Thước đo phổ biến là mức tăng<br /> tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong một năm hoặc mức tăng GDP bình quân đầu<br /> người trong một năm. Một số nước sử dụng các chỉ số khác để xác định mức tăng<br /> trưởng kinh tế như: GNP (tổng sản phẩm quốc gia); GNI (tổng thu nhập quốc gia);<br /> NNP (sản phẩm quốc gia ròng) hoặc NNI (thu nhập quốc gia ròng).<br /> 2.1.3. Hội tụ thu nhập<br /> Hội tụ thu nhập trong kinh tế (cũng đôi khi được gọi là hiệu ứng “đuổi kịp”) là<br /> giả thuyết mà các nhà kinh tế học như Solow (1956) và Cass (1965) cho rằng thu nhập<br /> bình quân đầu người các nước hoặc tỉnh nghèo sẽ có xu hướng tăng trưởng nhanh hơn<br /> các nước hoặc tỉnh giàu có hơn. Kết quả là, cuối cùng tất cả các nền kinh tế hội tụ về<br /> một mức thu nhập bình quân đầu người. Các nước đang phát triển có tiềm năng tăng<br /> trưởng với tốc độ nhanh hơn so với các nước phát triển vì đặc tính lợi tức biên giảm<br /> dần của vốn trong các mô hình tăng trưởng tân cổ điển. Hơn nữa, các nước nghèo có<br /> thể sao chép các phương pháp sản xuất, công nghệ, và các tổ chức hoạt động của các<br /> nước đang phát triển để có cơ hội “đuổi kịp”.<br /> Tuy nhiên, không phải nước nghèo nào cũng có thể đạt mức tăng trưởng cao,<br /> nếu thu nhập quá thấp, người dân sẽ phải tiêu dùng hết những gì mình làm ra và do<br /> vậy không có tiết kiệm để đầu tư nhằm duy trì mức tư bản trên mỗi lao động khi dân<br /> số tăng và rơi vào một cái bẫy nghèo đói. Đồng thời, các nước hoặc khu vực giàu có<br /> hơn, có điều kiện để phát triển khoa học công nghệ, từ đó lợi tức biên của vốn sẽ tăng<br /> mạnh hơn và nhanh hơn các nước hoặc khu vực nghèo. Điều này dẫn đến hiện tượng<br /> phân tán thu nhập giữa các nước hoặc khu vực.<br /> <br />