BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
…………/………… …/…
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
PHƯƠNG KHÁNH GIANG
NĂNG LỰC TIẾP CÔNG DÂN CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN
CẤP XÃ, HUYỆN EA SÚP, TỈNH ĐẮK LẮK
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 8 34 04 03
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Đắk Lắk, Tháng 4/2019
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học: TS. Trịnh Thanh Hà
Phản biện 1: PGS.TS Nguyễn Văn Hậu
Học viện Hành chính Quốc gia
Phản biện 2: TS. Nguyễn Văn Tuyên
Trường Đại học Tây Nguyên
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc
gia (Phân viện khu vực Tây Nguyên)
Địa điểm: Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Phân viện Khu vực Tây Nguyên, Học
viện Hành chính Quốc gia - Số 51 Phạm Văn Đồng - TP Buôn Ma Thuột - Tỉnh Đắk
Lắk
Thời gian: vào hồi 17 giờ 15 phút, ngày 04 tháng 5 năm 2019
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang
Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Tiếp công dân là một hình thức cụ thể hóa và hiện thức hóa tư tưởng "lấy dân làm
gốc" của Đảng, Bác Hồ và Nhà nước ta, giúp đảm bảo phát huy quyền làm chủ mọi mặt
của nhân dân. Qua đó, công dân thực hiện các quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản
ánh của mình để bảo vệ quyền, lợi ích của cá nhân, nhà nước và cộng đồng, góp phần
xây dựng đất nước giàu mạnh, thực hiện công bằng xã hội, mọi người có cuộc sống ấm
no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.
Chính quyền xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là cấp chính quyền gần dân
nhất và thường xuyên giải quyết các công việc hàng ngày liên quan đến quyền và lợi
ích hợp pháp của người dân và cũng thường xuyên tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến
nghị, phản ánh của người dân. Để bảo đảm hoạt động tiếp công dân ở cơ sở có hiệu quả
đòi hỏi phải xác định được những trách nhiệm cụ thể của Chủ tịch UBND cấp xã.
Trong thời gian qua, công tác tiếp công dân trên địa bàn huyện Ea Súp cơ bản đạt
được những thành tựu đáng kể. Thông qua tiếp công dân, nhiều vụ việc khiếu nại, tố
cáo đã được phát hiện, giải quyết kịp thời, có hiệu quả, góp phần ổn định chính trị - xã
hội, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, thông qua đối thoại với công dân
cũng có thể đánh giá được hiệu quả chính sách của nhà nước đối với người dân, đồng
thời là cơ sở thực tiễn để đề xuất những chính sách mới phù hợp, cấp bách… đóng góp
vào thành tựu chung của huyện, của tỉnh và đất nước.
Công tác tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã, huyện Ea Súp trong thời gian
gần đây còn nhiều hạn chế, bất cập, thể hiện trên nhiều mặt: tình hình khiếu nại, tố cáo
vẫn còn diễn biến phức tạp, nhất là tình trạng khiếu nại, tố cáo đông người, vượt cấp,
kéo dài làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, ảnh hưởng đến việc
phát triển kinh tế - xã hội chung của huyện.
Xuất phát từ quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và thực tiễn quá
trình công tác từ cơ sở, xét thấy trong hoạt động công vụ của Chủ tịch UBND cấp xã
cần phải hoàn thiện năng lực tiếp công dân. Vì vậy, với mong muốn phát huy hiệu quả
trách nhiệm của Chủ tịch UBND xã gắn với đặc thù của một địa phương cụ thể, trong
điều kiện Chính phủ đang hướng tới xây dựng một nền hành chính phục vụ nhân dân,
1
lấy nhân dân là đối tượng phục vụ, tôi chọn đề tài nghiên cứu: "Năng lực tiếp công dân
của Chủ tịch UBND cấp xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk".
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
- Đề tài cấp Nhà nước “Khiếu nại, tố cáo hành chính – cơ sở lý luận, thực trạng và
giải pháp” (2011) của TS. Lê Tiến Hào – Phó tổng Thanh tra Chính phủ
- Đề tài khoa học cấp bộ “Nghiên cứu những vấn đề, thực tiễn giải quyết khiếu
nại, tố cáo của cán bộ, công chức hiện nay” (2007) của tác giả Nguyễn Sỹ Cương –
Thanh tra Bộ Nội vụ
- Đề tài “Thực trạng công tác tiếp công dân hiện nay” của tác giả Ths. Nguyễn
Văn Kim – Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ.
- Thanh tra Chính phủ (2014), Tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu
nại, tố cáo trong tình hình mới, Nxb. Lao động – Xã hội.
- Bài viết của TS. Nguyễn Tuấn Khanh, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Thanh
tra về Trách nhiệm của Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã trong tiếp công dân, đăng trên
Công thông tin điện tử của Thanh Tra Chính phủ ngày 11/4/2016.
- Bài viết đăng tải trên VOV.VN – Thứ 4, 14:27, 24/10/2018. Dân còn khiếu nại vì
chủ tịch xã, huyện ít khi tiếp dân.
- Bài viết đăng tải trên VOV.VN – Thứ 5, 05:45, 22/11/2018 – Việc khiếu kiện
ngày càng đông, phức tạp ở Trung ương cũng bởi vì tiếp công dân ở cấp cơ sở còn yếu
kém.
- Luận văn Thạc sĩ của Phan Thị Lý (2017), Tiếp công dân trong điều kiện xây
dựng nền hành chính phục vụ - Từ thực tiễn tỉnh Vĩnh Phúc.
- Luận văn Thạc sĩ của Dương Tuấn Lâm (2018), Quản lý nhà nước về hoạt động
tiếp công dân tại Ủy ban nhân dân huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình.
- Luân văn Thạc sĩ của Trịnh Hồng Sơn (2017), Năng lực cán bộ chủ chốt chính
quyền cấp xã ở huyện Hà Trung, Tỉnh Thanh hóa hiện nay.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu của luận văn:
Xây dựng cơ sở lý luận về năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã; làm
rõ những ưu điểm và hạn chế thực trạng năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND
2
cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk; từ đó đề xuất những giải pháp nhằm
hoàn thiện năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để thực hiện mục đích nêu trên, luận văn có nhiệm vụ:
+ Phân tích, làm rõ cơ sở lý luận và pháp lý của công tác tiếp công dân của Chủ
tịch UBND cấp xã.
+ Đánh giá khái quát thực trạng tiếp công dân; làm rõ những khó khăn, vướng
mắc, bất cập trong triển khai công tác tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã trên địa
bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
+ Từ những luận chứng, quan điểm, đề xuất một số giải pháp hoàn thiện năng lực
tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Là Năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã
thực hiện công tác tiếp công dân trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: Các xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
+ Về thời gian: Luận văn nghiên cứu năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND
cấp xã, huyện Ea Súp từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/12/2018.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
- Phương pháp luận:
Đề tài được nghiên cứu bằng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử, cùng những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh; các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về xây dựng nền hành chính
Nhà nước, tiếp công dân.
- Phương pháp nghiên cứu
+ Nghiên cứu lý thuyết, tài liệu liên quan đến năng lực Chủ tịch ủy ban nhân dân
cấp xã.
+ Thu thập, tổng hợp, phân tích các số liệu có được về năng lực Chủ tịch ủy ban
nhân dân cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
3
+ Ngoài ra, Luận văn cũng sử dụng một số phương pháp của khoa học hành chính
và các môn khoa học khác như: so sánh, xã hội học, lý thuyết hệ thống...
3. Đóng góp của luận văn
- Làm rõ lý luận về năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã;
- Phân tích, đánh giá thực trạng về năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND
cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk;
- Đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện năng lực tiếp công dân của Chủ tịch
UBND cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk trong điều kiện xây dựng nền
hành chính phục vụ;
- Kết quả có giá trị làm tài liệu tham khảo đối với các cơ quan có thẩm quyền, trực
tiếp là Chủ tịch UBND cấp xã trong triển khai công tác tiếp công dân; là tài liệu tham
khảo cho nhiều địa phương khác có đặc điểm, điều kiện tương đồng như huyện Ea Súp,
tỉnh Đắk Lắk. Đồng thời, Luận văn cũng là nguồn tham khảo cho bất cứ đối tượng nào
muốn tìm hiểu, mở rộng nghiên cứu trong lĩnh vực này.
4. Kết cấu của luận văn
Chương 1: Cơ sở khoa học về tiếp công dân và năng lực tiếp công dân của Chủ tịch
UBND cấp xã.
Chương 2: Thực trạng năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã, huyện Ea
Súp, tỉnh Đắk Lắk..
Chương 3: Quan điểm, giải pháp hoàn thiện năng lực tiếp công dân của Chủ tịch
UBND cấp xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
4
Chương 1
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ TIẾP CÔNG DÂN VÀ NĂNG LỰC TIẾP CÔNG DÂN
CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP XÃ
1.1. Những khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm về năng lực, năng lực quản lý
1.1.1.1. Khái niệm về năng lực
Năng lực là một khái niệm khá phức tạp và cũng được nhiều tác giả trình bày
dưới nhiều cách hiểu khác nhau.
Theo Alan Speed “Năng lực là tập hợp thành hệ thống kiến thức, kỹ năng, hành
vi và những tiêu chuẩn đủ để một người có thể thực hiện được vai trò công việc theo
đúng tiêu chuẩn đã đạt ra” [42]. Với cách tiếp cận này, tiêu chuẩn là một bộ phận
mới của năng lực ít được đề cập đến. Và như vậy, mỗi quốc gia hay tổ chức đều có thể
đưa ra những tiêu chuẩn cho những vai trò công việc khác nhau và tiêu chuẩn này
cũng có thể thay đổi. Việt Nam cũng thường quan tâm trước hết là tiêu chuẩn (nếu
là công chức, viên chức thường do pháp luật quy định). Và có thể tiêu chuẩn cũng
chứa đựng những thành tố năng lực chung nhất cho mọi vai trò công việc (chỉ theo
ngạch, chức danh,v.v.).
Các tổ chức quan tâm chủ yếu đến năng lực gắn với thực thi nhiệm vụ được
giao cho từng cá nhân- gọi chung là năng lực nghề nghiệp. Năng lực nghề nghiệp được
cấu thành bởi 3 yếu tố :
1 . Kiến thức, hiểu biết về chuyên môn;
2 . Kỹ năng thực thi công việc được giao (mức độ thành thạo);
3 . Thái độ, cách ứng xử khi thực thi công việc.
“Năng lực là sự tổng hợp những thuộc tính của cá nhân con người, đáp ứng
những yêu cầu của hoạt động và đảm bảo cho hoạt động đạt được những kết quả cao”.
1.1.1.2. Năng lực quản lý
- Cơ sở để xác định năng lực quản lý
Năng lực quản lý gắn liền với những công việc hoạt động quản lý mà các nhà
quản lý và tập thể những nhà quản lý phải thực hiện.
- Các yếu tố xác định năng lực quản lý
5
+ Năng lực xây dựng và phát triển nhóm
+ Năng lực động viên nhân viên
+ Năng lực điều hành hoạt động (sản xuất kinh doanh hay cung cấp dịch
được) trao cho tổ chức (cục, vụ, viện,v.v.), tức quản lý việc thực thi nhiệm vụ được
giao cho tổ chức.
+ Năng lực quản lý sự thay đổi và đặt đúng mọi sự kiện đúng vào vị trí
+ Năng lực phối hợp với các bộ phận khác trong tổ chức nhằm tạo ra một tổ
chức lớn hơn thống nhất.
+ Năng lực tổ chức phối hợp hoạt động, cầu nối giữa đơn vị với các bộ phận
trong cơ cấu của tổ chức
+ Nhóm năng lực quyết định
+ Nhóm năng lực lãnh đạo
+ Nhóm Năng lực giải quyết vấn đề
+ Nhóm năng lực truyền thông, giao tiếp
Trong đề tài luận văn này chỉ tiếp cận ở 03 nhóm năng lực, đó là: Nhóm năng lực
lãnh đạo, nhóm năng lực giải quyết vấn đề, nhóm năng lực giao tiếp để nghiên cứu năng
lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã.
1.1.2. Khái niệm về tiếp công dân
1.1.2.1. Kiến nghị, phản ánh
Theo Luật Tiếp công dân năm 2013: “Kiến nghị, phản ánh là việc công dân cung
cấp thông tin, trình bày ý kiến, nguyện vọng, đề xuất giải pháp với cơ quan, tổ chức,
đơn vị, cá nhân có thẩm quyền về những vấn đề liên quan đến việc thực hiện chủ
trương, đường lối, chính sách, pháp luật, công tác quản lý trong các lĩnh vực đời sống
xã hội thuộc trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân đó”.
1.1.2.2. Khiếu nại
Theo Luật Khiếu nại năm 2011: “Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức
hoặc cán bộ, công chức đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại
quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của
người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán
6
bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm
phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình”
1.1.2.3. Tố cáo
Theo Luật Tố cáo năm 2011: “Tố cáo là việc công dân báo cho cơ quan, tổ chức,
cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức,
cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích
hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức”
1.1.2.4. Đối thoại
- Khái niệm và cơ sở pháp lý của đối thoại
Theo Đại từ điển tiếng Việt thuật ngữ "đối thoại" có hai nghĩa là:
“1. Nói chuyện qua lại giữa hai hay nhiều người với nhau.
2. Bàn bạc, thương lượng trực tiếp giữa hai hay nhiều bên với nhau để giải quyết
các vấn đề tranh chấp.”
Theo Luật Tiếp công dân năm 2013: “Tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn
vị, cá nhân quy định tại Điều 4 đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến
nghị, phản ánh của công dân; giải thích, hướng dẫn cho công dân về việc thực hiện
khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo đúng quy định của pháp luật”.
Tiếp công dân bao gồm: Tiếp công dân thường xuyên, tiếp công dân định kỳ và
tiếp công dân đột xuất.
Như vậy:
+ Chủ thể: Các cơ quan, đơn vị, tổ chức theo quy định tại Điều 4, Luật Tiếp công
dân.
+ Đối tượng: Công dân có kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo.
+ Nội dung: Lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công
dân; giải thích, hướng dẫn cho công dân về việc thực hiện khiếu nại, tố cáo, kiến nghị,
phản ánh theo quy định.
Từ các nội dung đã chỉ ra như trên, theo cách hiểu của tác giả, thì: “Tiếp công dân
là việc cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền tiếp xúc, gặp gỡ công dân ở nơi quy
định để lắng nghe, tiếp nhận các ý kiến kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công
7
dân; đối thoại, giải thích, hướng dẫn công dân thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo
đúng quy định pháp luật”
1.1.3. Khái niệm về UBND cấp xã và Chủ tịch UBND xã
1.1.3.1. Khái niệm về UBND cấp xã
Ủy ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là cơ quan chấp
hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương,
chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân cùng cấp
và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên.
Luật tổ chức chính quyền địa phương (2015) quy định nhiệm vụ và
quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã.
1.1.3.2. Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã
- Cách thức hình thành chức danh Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã
+ Điều 36, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (2015) quy định Chủ tịch Ủy
ban nhân dân xã là người đứng đầu Ủy ban nhân dân xã và có các nhiệm vụ, quyền hạn.
+ Điều 71, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (2015) quy định Chủ tịch Ủy
ban nhân dân thị trấn là người đứng đầu Ủy ban nhân dân thị trấn và có các nhiệm vụ,
quyền hạn.
- Tiêu chuẩn đối với Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã:
+ Hệ thống tiêu chuẩn chung:
- Có tinh thần yêu nước sâu sắc
- Cần kiệm liêm chính
- Có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị,
- Am hiểu và tôn trọng văn hóa, phong tục, tập quán
+ Hệ thống tiêu chuẩn cụ thể:
- Tuổi đời: không quá 45 tuổi đối với nam và 40 tuổi đối với nữ;
- Trình độ văn hóa: tốt nghiệp trung học phổ thông.
- Lý luận chính trị: có trình độ trung cấp trở lên.
- Chuyên môn nghiệp vụ: có trình độ trung cấp chuyên môn trở lên.
- Bồi dưỡng nghiệp vụ: Đã qua lớp bồi dưỡng quản lý hành chính Nhà nước.
1.1.4. Năng lực của Chủ tịch UBND cấp xã
8
Năng lực Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã là tập hợp các hệ thống kiến thức,
kỹ năng, phẩm chất và tác phong có thể thực hiện được vai trò công việc theo đúng
tiêu chuẩn đã đạt ra.
1.1.5. Khái niệm năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã
Năng lực t i ế p c ô n g d â n c ủ a Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã là khả năng
vận dụng linh hoạt các hệ thống kiến thức, kỹ năng, phẩm chất và tác phong của Chủ tịch
UBND cấp xã trong hoạt động tiếp xúc, gặp gỡ công dân ở nơi quy định, để lằng nghe,
tiếp nhận các ý kiến, kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân; đối thoại, giải
thích, hướng dẫn công dân thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo đúng quy định của pháp
luật.
1.2. Những căn cứ pháp lý quy định chức trách, nhiệm vụ của Chủ tịch Uỷ
ban nhân dân cấp xã về tiếp công dân
- Điiều 16, 17, Luật Cán bộ, công chức ngày 13/11/ 2008;
- Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/ 2015;
- Luật Tố cáo số 03/2011/QH13 ngày 11/11/2011.
- Luật Khiếu nại số 02/2011/QH13 ngày 11/11/2011.
- Luật Tiếp công dân số 42/2013/QH13 ngày 25/11/2013.
Từ những nội dung về lý luận và căn cứ pháp lý nêu trên, chúng tôi mạnh dạn lựa
chọn và đề xuất một số tiêu chí về nội dung tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã
như sau:
+ Tiêu chí 1: Có kiến thức ( Có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ lý luận
chính trị - Hành chính, có kiến thức về Văn hóa các dân tộc, phong tục tập quán vùng,
miền).
+ Tiêu chí 2: Có các kỹ năng ( Nghe, nói, đọc, phân tích, đối thoại)
+ Tiêu chí 3: Có tác phong, thái độ lịch sự, nghiêm túc, khiêm tốn, tôn trọng mọi
người.
+ Tiêu chí 4: Có bản lĩnh, có lập trường, khách quan, công tâm khi thực thi công
vụ.
1.3. Vai trò và sự cần thiết về năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp
xã trong hoạt động quản lý, điều hành chính quyền cấp cơ sở
9
- Tạo mối quan hệ gần gũi hơn giữa chính quyền cơ sở và người đứng đầu chính
quyền cơ sở với nhân dân, tạo sự đồng thuận trong giải quyết những vấn đề nảy sinh từ
cơ sở. Góp phần trực tiếp vào việc giải quyết tốt các quyền và lợi ích h ợ p p h á p
của người dân
- Năng lực tiếp công dân của chủ tịch UBND cấp xã quyết địch chất lượng công tác
tiếp dân ở cơ sở, sẽ giúp các cơ quan nhà nước, các cấp chính quyền cơ sở tiếp thu
các kiến nghị, góp phần hoàn thiện các cơ chế quản lý, cải tiến tổ chức bộ máy hành
chính phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.
- Năng lực tiếp công dân của chủ tịch UBND cấp xã giúp các cơ quan nhà nước xử
sớm phát hiện, lý kịp thời các khiếu nại, tố cáo, phản ánh của người dân, loại trừ các
hành vi vi phạm, bảo vệ sự công bằng, tính nghiêm minh của pháp luật, làm trong sạch
của bộ máy nhà nước.
- Năng lực tiếp công dân của chủ tịch UBND cấp xã gắn với việc cải cách nền hành
chính, giúp nhà nước điều chỉnh kịp thời các chính sách, các chế tài quản lý chưa phù
hợp hoàn thiện hơn, đồng thời đề ra những chính sách mới kịp thời, hiệu quả.
10
Chương 2
THỰC TRẠNG NĂNG LỰC TIẾP CÔNG DÂN CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN
NHÂN DÂN CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN EA SÚP, TỈNH ĐẮK LẮK
2.1. Khái quát về vị trí địa lý, đặc điểm kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng –
an ninh huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk
Vị trí của huyện nằm về phía Tây Bắc của tỉnh ĐăkLăk, cách trung tâm thành phố
Buôn Ma Thuật 70 km theo đường tỉnh lộ 1.
Dân số của huyện tính đến cuối năm 2018 có khoảng 68 nghìn người, có 28 thành
phần dân tộc cùng chung sống, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên hàng năm 1,4%, mức giảm tỷ
lệ sinh 0,5‰.
An ninh chính trị cơ bản ổn định; thường xuyên xây dựng, điều chỉnh các phương
án, kế hoạch bảo vệ an ninh chính trị trong tình hình mới.
2.2. Đặc điểm đơn vị hành chính cấp xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk
Huyện Ea súp được thành lập năm 1977 theo Nghị định số 230/NĐ-CP ngày
30/8/1977 của Chính phủ;
Thực hiện Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13, ngày 25/5/2016 của Ủy ban
Thường vụ Quốc Hội khóa 13, về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị
hành chính. Nhiệm kỳ 2016 - 2021, toàn huyện Ea Súp có 10 đơn vị hành chính cấp xã,
gồm 9 xã và 1 Thị trấn. Trong đó, xã Khu vực I ( Thị trấn Ea Súp, xã Ea Bung ); xã khu
vực II ( Xã Cư M’Lan, xã Ea Lê ); xã Khu vực III ( xã Ya Tờ Mốt, Ea Rốk, Cư K’Bang,
Ia J’Lơi, Ia Lốp, Ia R’Vê ).
Phân loại đơn vị hành chính cấp xã:
- Xã loại I: Gồm 6 xã ( Ia Lốp, Ia R’Vê, Ia J’Lơi, Ea Bung, Ea Lê, Ea Rốk )
- Xã loại II: Gồm 4 xã ( Thị trấn Ea Súp, Cư K’ Bang, Cư M’Lan, Ya Tờ Mốt ).
2.3. Đánh giá thực trạng năng lực tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã
trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk
Để có cơ sở đánh giá thực trạng năng lực tiếp công dân đối với chủ tịch UBND cấp
xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tác giả đã tiếp cận nguồn dữ liệu bằng 2 cách, đó là:
11
- Cách tiếp cận 1: Lấy số liệu trên cơ sở báo cáo đánh giá kết quả tiếp công dân
và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo (nguồn: theo báo cáo Tổng kết từ năm 2016 đến
2018 của UBND huyện Ea Súp);
- Cách tiếp cận 2: Phiếu khảo sát
+ Lá phiếu khảo sát đối với Chủ tịch UBND (LP1) các xã trên địa bàn huyện Ea
Súp. Số lượng phiếu phát ra là 10 phiếu. Số phiếu thu về là 10 phiếu.
Thời gian thực hiện: Từ 19/11 đến 07/12/2018
+ Lá phiếu khảo sát dùng cho đối tượng là các công dân (LP2) đã đến UBND các
xã trên địa bàn huyện Ea Súp để giải quyết công việc và đăng ký được chủ tịch UBND
xã tiếp dân. Số lượng phiếu phát ra là 100 phiếu. Số phiếu thu về 96 phiếu.
Thời gian thực hiện: Từ 19/11 đến 07/12/2018
Căn cứ sổ theo dõi tiếp công dân của UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ea
Súp, từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/12/2018, có thể thấy về cơ bản các nguyện
vọng, kiến nghị chính đáng của nhân dân đã được tiếp thu, giải quyết, tuy nhiên hiệu
quả chưa cao; số lượt công dân đến chính quyền kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo
những năm gần đây vẫn còn nhiều, vẫn có tình trạng khiếu nại đông người, vượt cấp.
Các vụ việc phức tạp, kéo dài vẫn chưa được giải quyết triệt để. Một phần, do công dân
chưa nắm được chính sách, pháp luật của nhà nước nên có nhiều vướng mắc. Mặt khác,
chủ tịch UBND xã ở một số địa phương chưa thực sự phát huy hết tinh thần, trách
nhiệm, còn tư tưởng xem nhẹ công tác tiếp công dân, năng lực tiếp công dân giải quyết
khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của nhân dân còn hạn chế, cụ thể; có những vụ
việc với tính chất, mức độ không phức tạp nhưng để trì trệ, kéo dài, giải quyết không
dứt điểm.
2.4. Ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân
2.4.1. Ưu điểm
- Công tác tiếp công dân được Chủ tịch UBND các xã xác định là nhiệm vụ chính
trị quan trọng, mang tính lâu dài và quyết tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả
công tác này ở cơ sở.
- Công tác phối hợp giữa chính qyền cấp xã với các cơ quan chuyên môn đã được
quan tâm hơn, góp phần giải quyết kịp thời đơn, thư của công dân.
12
- Tinh thần trách nhiệm, năng lực giải quyết công việc của đội ngũ Chủ tịch
UBND cấp xã và công chức kiêm nhiệm công tác tiếp công dân được nâng lên..
2.4.2. Hạn chế
- Thứ nhất: Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác tiếp công dân
chưa được quan tâm đầu tư xây dựng và trang bị.
- Thứ hai: Việc phân công công chức kiêm nhiệm công tác tiếp công dân không có
nhiều sự lựa chọn; không được đào tạo, trang bị kiến thức chuyên môn sâu để có thể
nắm bắt và xử lý thông tin chính xác.
- Thứ ba: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ quản lý, lý luận chính trị của Chủ tịch
UBND được đào tạo thiếu đồng bộ, chắp vá, ít được tham gia bồi dưỡng các ký năng
cần thiết.
- Thứ tư: Công chức các bộ phân chuyên môn có liên quan khi được giao xác minh
đơn, thư, kiến nghị phản ánh còn lúng túng.
- Thứ năm: Điều kiện kinh tế, xã hội của địa phương chậm phát triển, dân trí thấp,
nhiều thành phần dân tộc. Các thế lực thù địch không từ bỏ ý định chống phá, lợi dụng
vấn đề dân tộc, tôn giáo, nhận thức pháp luật của người dân bị hạn chế, chúng kích
động, quấy rối, xúi giục, lôi kéo người dân khiếu nại, tố cáo vượt cấp, tụ tập đông
người, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội trên địa bàn huyện.
- Thứ sáu: Công tác quản lý nhà nước về đất đai ở một số địa phương còn buông
lỏng, để xảy ra nhiều sai phạm nhưng không phát hiện hoặc phát hiện chậm.
- Thứ bảy: Các chế tài xử lý các sai phạm thẩm quyền của cấp xã chỉ dừng lại ở
phạt vi phạm hành chính, buộc công dân tự giác khắc phục vi phạm, dẫn đến việc chấp
hành nộp phạt xong lại tiếp tục vi phạm, chưa đảm bảo tính răn đe của pháp luật.
- Thứ tám: Việc lập phương án bồi thường giải phóng mặt bằng triển khai các dự
án còn chậm, chưa kịp thời làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân khi đã giao đất
để thực hiện dự án mà chưa được chi trả bồi thường theo quy định.
- Thứ chín: Công tác quản lý nhà nước về môi trường chưa được quan tâm đúng
mức; việc đánh giá tác động môi trường của các nhà máy, xí nghiệp, xưởng sản xuất
chưa sát với thực tế triển khai sản xuất; ý thức của công dân trong chăn nuôi tại gia đình
chưa cao.
13
2.4.3. Nguyên nhân
2.4.3.1. Nguyên nhân khách quan
- Một là, Hệ thống văn bản Luật và văn bản dưới luật ở một số lĩnh vực như đất
đai; Tín ngưỡn, tôn giáo; quản lý, bảo vệ và phát triển rừng…thiếu tính ổn định. Chưa
có chế tài xử lý các vi phạm đảm bảo sự nghiêm minh, công bằng của pháp luật.
Cụ thể, Hiện nay chưa có nghị định hướng dẫ xử phạt vi phạm hành chính đối với
lĩnh vực Tín ngưỡng, tôn giáo. Trong khi đây là lĩnh vực hết sức nhạy cảm, phức tạp, dễ
bị lợi dụng.
- Hai là, Là địa phương thực hiện chính sách đón dân “ Kinh tế mới” và dân “ Di
cư tự do ngoài kế hoạch”, nên phần lớn các vụ khiếu nại, tố cáo thuộc lĩnh vực đất đai,
có vụ việc trải qua nhiều thời kỳ thực hiện chính sách đất đai, hồ sơ tài liệu liên quan
vừa thiếu ( thực hiện cấp đất cho nhân dân nhưng không có quyết định cấp đất) hệ
thống bản đồ hoàn công khai hoang, bản đồ dải thửa, sổ mục kê, sổ địa chính… thiếu
chính xác nên có nhiều vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai kéo dài mà không thể
giải quyết.
- Ba là, Chế tài xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, gắn với
giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo chưa có; nên có công dân lợi dụng gửi đơn thư
khiếu nại, tố cáo nhằm làm giảm uy tín đối với cán bộ, công chức, nhưng không có
chứng cứ liên quan.
- Bốn là, Giao thẩm quyền xử lý vi phạm trong lĩnh vực môi trường cho Chủ tịch
UBND cấp xã. Nhưng không trang bị máy móc, thiết bị đánh giá mức độ ô nhiễm,
không bố trí nguồn kinh phí để quy hoạch, thu gom và xử lý rác thải…
2.4.3.2. Nguyên nhân chủ quan
- Một là, Chủ tịch UBND một số xã vẫn chưa xác định được tiếp công dân
là nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả trong tiến trình cải cách nền hành chính
nhà nước; giải quyết khiếu nại, tố cáo, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an
toàn xã hội, phát huy quyền dân chủ của công dân.
- Hai là, Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, trình độ lý luận chính trị đối với
Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chưa được quan tâm đào tạo xứng tầm chức trách,
nhiệm vụ được giao.
14
- Ba là, Chưa chủ động phối hợp, phát huy sức mạnh hệ thống chính trị của địa
phương trong việc tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư của công dân; một số địa
phương tổ chức Mặt trận Tổ quốc và các Hội, đoàn thể chưa thực sự vào cuộc trong
việc vận động, thuyết phục nhân dân thực hiện theo chủ trương đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước; chưa chủ động thực hiện tuyên truyền, vận động
nhân dân, còn né tránh, ngại va chạm.
- Bốn là, Kiến thức của Chủ tịch UBND xã về văn hóa, phong tục tập quán các
vùng miền, các dân tộc thiểu số còn rất hạn chế. Không tìm được tiếng nói chung khi
tiếp công dân.
- Năm là, Lịch sử để lại nhiều bất cập, nhiều sai phạm luật đất đai dẫn đến việc thu
hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng cho người dân không được thỏa đáng ( Cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất thường sai lệch so với thực địa, cấp đất lấn ra hết hành
lang an toàn giao thông...).
- Sáu là, Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho người dân ở một
số địa phương chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao; phương pháp tuyên truyền nghèo
nàn, chưa hấp dẫn để thu hút người nghe, nội dung tuyên truyền chưa phù hợp với tình
hình mới; dẫn đến khả năng hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của công
dân còn hạn chế.
- Bảy là, Chưa được tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng đối
thoại dành riêng cho thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân.
15
Chương 3
QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NĂNG LỰC TIẾP CÔNG DÂN CỦA
CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP XÃ, HUYỆN EA SÚP, TỈNH ĐẮK LẮK
3.1. Quan điểm, nhận thức đối với Chủ tịch UBND xã về tiếp công dân
Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại,
tố cáo, coi đây là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống
chính trị. Để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, phát huy tinh thần Chỉ thị số
35/CT-TƯ ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối
với công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, Chỉ thị số 14/CT-
TTg ngày 18/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả công
tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong thời gian tới. Do vậy, Chủ tịch
UBND cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp cần phải có quan điểm, nhận thức đúng đắn về
tiếp công dân:
- Nhận thức đúng đắn và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các Chỉ thị, Kết
luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, chỉ đạo của
Thủ tướng Chính phủ, Chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk về công tác tiếp công
dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
- Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị; thể hiện vai trò lãnh đạo
của các cấp ủy Đảng, trách nhiệm quản lý, điều hành của chính quyền, giám sát của Hội
đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên phát huy
vai trò giám sát trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
- Tổ chức tốt công tác tiếp công dân, triển khai thực hiện nghiêm túc Luật Tiếp
công dân năm 2013. Chủ tịch UBND các xã, thị trấn, người đứng đầu cơ quan, đơn vị
phải thực hiện nghiêm túc chế độ tiếp dân theo quy định, dành thời gian thích đáng trực
tiếp gặp và đối thoại với dân, lắng nghe dân, thực sự “gần dân, hiểu dân”, kịp thời giải
quyết đúng chính sách, pháp luật những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn rà soát, thống kê những vụ việc khiếu
nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng, kéo dài, có kế hoạch cụ thể để phối hợp với các ngành
chức năng của huyện tập trung giải quyết dứt điểm.
16
- Chủ tịch UBND các xã, thị trấn có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Thanh tra
huyện, Công an huyện và các phòng ban chuyên môn của huyện để giải quyết tình trạng
công dân tập trung khiếu nại, tố cáo đông người.
- Tăng cường công tác kiểm tra trách nhiệm cán bộ, công chức công tác tiếp công
dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, yếu kém, xử lý
nghiêm minh cá nhân, tổ chức vi phạm.
3.2. Giải pháp hoàn thiện năng lực tiếp công dân của Chủ tịch ủy ban nhân
dân cấp xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk
Tác giả đề xuất các giải pháp như sau:
- Một là, Tuân thủ theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn chức danh Chủ tịch
ủy ban nhân dân cấp xã.
- Hai là, Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng để đáp ứng tiêu chuẩn cao hơn
trong tiến trình cải cách hành chính nhà nước
- Ba là, Xây dựng khung năng lực đối với chức danh Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp
xã trên địa bàn huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.
- Bốn là, Tiếp tục đổi mới công tác quy hoạch nguồn Chủ tịch ủy ban nhân dân
cấp xã gắn với công tác đào tạo, bồi dưỡng và bố trí, sử dụng
- Năm là, Phối hợp, phát huy sức mạnh hệ thống chính trị của đị phương trong việc
tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư, phòng chống tham nhũng.
- Sáu là, Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất tại trụ sở tiếp công dân
- Bảy là, Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
- Tám là, Thường xuyên kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND các xã, thị trấn
trong công tác tiếp công dân.
- Chín là, Giải pháp ngăn ngừa công dân lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để thực
hiện mục đích riêng
3.3. Kiến nghị
3.3.1. Đối với Trung ương
- Một là, Đẩy nhanh việc sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về đất đai, phù
hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trước mắt tập trung nghiên
cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định về tài chính đất đai, chính sách bồi thường, hỗ trợ,
17
tái định cư, về trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất. Giao quyền cho cơ sở trong việc
xử lý các vi phạm đất đai, xử lý bắt quả tang, giải quyết vi phạm ngay từ cơ sở.
- Hai là, Có chế tài về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo;
hướng dẫn các biện pháp xử lý đủ để răn đe các đối tượng xấu, các đối tượng bị các thế
lực thù địch cố tình lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để quấy rối tình hình an ninh chính
trị, trật tự an toàn xã hội, tố cáo sai sự thật nhằm kích động, xúi dục khiếu kiện đông
người, vượt cấp.
- Ba là, Có phương án tăng cường, đổi mới công tác tuyên truyền phổ biến, giáo
dục pháp luật với các hình thức, phương pháp phù hợp với mọi tầng lớp nhân dân, đảm
bảo thiết thực, hiệu quả.
- Bốn là, Có phương án hỗ trợ, giúp đỡ những đối tượng khó khăn trước đây không
nhận bồi thường giải phóng mặt bằng do thiếu hiểu biết, bị kích động để ổn định cuộc
sống.
- Năm là, Việc xây dựng chương trình lưu trữ hồ sơ giải quyết đơn, thư khiếu nại,
tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên thông nội bộ từ Trung ương đến địa phương là cần thiết.
- Sáu là, Có chính sách động viên, khuyến khích đối với cán bộ, công chức làm
nhiệm vụ quản lý nhà nước về tiếp công dân thường xuyên.
- Bảy là, Cần xây dựng lộ trình đào tạo và bổ sung biên chế công chức cấp xã thực
hiện nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo…
- Tám là, Giao cho các Bộ, Ngành, địa phương sớn xây dựng bộ quy chuẩn năng
lực đối với chức danh Chủ tịch UBND cấp xã, nhằm nâng cao toàn diện chất lượng đối
với người đứng đầu cấp chính quyền cơ sở về nghiệp vụ quản lý, điều hành hoạt động
UBND cấp xã, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
3.3.2. Đối với tỉnh Đắk Lắk
Tiếp công dân là nhiệm vụ rất phức tạp, đòi hỏi khi tiếp công dân phải tuân thủ
chặt chẽ quy định của pháp luật, phải linh hoạt trong xử lý các tình huống; am hiểu
pháp luật, quy trình, thủ tục liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau. Vì vậy
trong thời gian tới tác giả kiến nghị UBND tỉnh cần quan tâm triển khai:
18
- Một là, Tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu về các kỹ năng thực hiện nhiệm vụ
tiếp công dân, gắn với việc giải quyết đơn thư của công dân cho đối tượng Chủ tịch
UBND cấp xã.
- Hai là, UBND tỉnh Đắk Lắk cần quan tâm đầu tư xây dựng trụ sở tiếp công dân
cho các xã trên địa bàn huyện Ea Súp, nhằm đảm bảo sự khép, an toàn bí mật thông tin
khi người dân đến kiến nghị, phản ánh, tố cáo.
- Ba là, Tỉnh ủy cần xây dựng và ban hành quy định chi tiết về điều kiện, tiêu
chuẩn, khung năng lực đối với chức danh chủ tịch UBND cấp xã phù hợp với đặc điểm
tình hình huyện biên giới.
3.3.3. Đối với UBND huyện Ea Súp
- Một là, UBND huyện Ea Súp nên báo cáo, kiến nghị UBND tinh Đắk Lắk xem
xét và cho chủ trương đo đạc địa chính, thay thế toàn bộ hồ sơ địa chính đối với các xã,
nhằm đảm bảo các điều kiện về căn cứ pháp lý thực hiện chức năng quản lý nhà nước
của Chủ tịch UBND cấp xã về lĩnh vực đất đai.
- Hai là, Xem xét bổ sung các hồ sơ như Quyết định giao đất kinh tế mới, Bản đồ
hoàn công khai hoang, bản đồ dải thửa… để Chủ tịch UBND xã có căn cứ chỉ đạo địa
chính xã thực hiện việc lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho
nhân dân.
- Ba là, Ban hành quy định chung về lịch tiếp công dân định kỳ đối với Chủ tịch
UBND các xã, thị trấn. Chỉ đạo Văn phòng UBND huyện không bố trí lịch họp vào
ngày Chủ tịch UBND xã tiếp công dân (Trừ trường hợp đặc biệt).
19
KẾT LUẬN
Việc nghiên cứu đề tài “Năng lực tiếp công dân của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk” nhằm để cụ thể hóa Luật Tiếp công dân và các văn
bản pháp luật hướng dẫn kèm theo, có ý nghĩa sâu sắc cả về thực tiễn và lý luận. Luận
văn đã đạt được những kết quả nghiên cứu chính sau đây:
Nghiên cứu của đề tài đã làm rõ cơ sở khoa học về thẩm quyền, trách nhiệm và
năng lực tiếp công dân của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, trong đó đã phân tích
làm rõ khái niệm về tiếp công dân; phân tích quy trình tiếp người khiếu nại, người
tố cáo, người kiến nghị, phản ánh và đối thoại của Chủ tịch UBND xã với nhân
dân, hoạt động phối hợp trong tiếp công dân; Năng lực, các tiêu chí về khung năng
lực đối với Chủ tịch UBND cấp xã; Giải pháp hoàn thiện năng lực tiếp công dân
của Chủ tịch UBND cấp xã.
Nghiên cứu đã đánh giá được thực trạng năng lực tiếp công dân của Chủ tịch
UBND cấp xã, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2016 – 2018, trong đó phân tích
những đặc điểm tự nhiên, đặc điểm từng đơn vị hành chính cấp xã, tình hình phát triển
kinh tế - văn hóa, xã hội, quốc phòng – an ninh của huyện Ea Súp làm phát sinh tình
hình đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại địa phương; phân tích trách
nhiệm của chủ tịch UBND cấp xã trong tiếp công dân và việc thực hiện pháp luật về
tiếp công dân tại địa phương. Từ đó, chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân, bài
học kinh nghiệm từ thực tế tiếp công dân tại địa phương.
Từ những hạn chế, nguyên nhân ảnh hưởng đến chức năng quản lý nhà nước về
hoạt động tiếp công dân thực tế tại UBND huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk. Tác giả đề xuất
kiến nghị một số vấn đề với Chính phủ, UBND tỉnh Đắk Lắk, UBND huyện Ea Súp và
đề xuất năm giải pháp cơ bản để hoàn thiện năng lực tiếp công dân đối với chủ tịch
UBND cấp xã, góp phần hoàn thiện và nâng cao hoạt động quản lý nhà nước về tiếp
công dân trên địa bàn huyện Ea Súp trong thời gian tới.
Dự kiến trong thời gian tới, vấn đề về khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh các
vấn đề bức xúc mà người dân quan tâm có xu hướng còn gia tăng, do ảnh hưởng bởi
những tồn tại, hạn chế, bất cập mang tính lịch sử về đất đai, tình hình phát triển kinh tế -
xã hội tại địa phương trong kêu gọi, thu hút đầu tư; xây dựng nhiều khu công nghiệp,
20
cụm công nghiệp…, sẽ chịu ảnh hưởng bởi ô nhiễm, đền bù giải phóng mặt bằng về đất
đai… làm ảnh hưởng đến đời sống ổn định của nhân dân trong huyện. Vì vậy, đòi hỏi
Nhà nước cần phải quan tâm, trú trọng hơn nữa công tác đào tạo, bồi dưỡng, hoàn chỉnh
hệ thống tiêu chí về năng lực tiếp công dân đối với người đứng đầu chính quyền cấp cơ
sở, gắn với giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, bổ sung cơ sở lý luận và các chế tài
pháp lý cho phù hợp với tình hình mới; thực hiện hiệu quả công tác cải cách hành chính,
phòng chống tham nhũng, phát huy dân chủ, tiến đến xây dựng hệ thống chính quyền cơ
sở vựng mạnh./.
