Tóm tắt Luận văn Thạc sỹ Ngân hàng: Nâng cao năng lực hoạt động của các Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam

i<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Sau gần 20 năm ra đời và hoạt động các NHTMCP VN đã khẳng định<br /> được vai trò, vị trí của mình trong hệ thống ngân hàng Việt Nam, góp phần<br /> tích cực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên, hoạt động của các<br /> NHTMCP VN vẫn còn nhiều hạn chế về về năng lực hoạt động (huy động và<br /> cho vay, cung ứng và đa dạng hoá các sản phẩm dịch vụ ngân hàng …) nên<br /> sức cạnh tranh yếu, thị phần hoạt động nhỏ, khó có khả năng phân tán và<br /> chống đỡ rủi ro trong hoạt động kinh doanh, do đó dễ bị tổn thương, có thể<br /> gây đổ vỡ không chỉ riêng bản thân mỗi NHTMCP VN mà còn tạo tác động<br /> xấu có tính dây chuyền tới toàn bộ hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. Vì vậy,<br /> đòi hỏi các NHTMCP VN phải nâng cao năng lực hoạt động để có thể tồn tại,<br /> phát triển và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế thị trường Việt<br /> Nam đang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> Xuất phát từ vấn đề nêu trên, học viên đã lựa chọn đề tài “Nâng cao<br /> năng lực hoạt động của các Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam” với<br /> mong muốn đưa ra một số giải pháp có căn cứ khoa học và thực tiễn, góp<br /> phần giải quyết vấn đề đang được quan tâm nêu trên.<br /> 2. Kết cấu của luận văn<br /> Luận văn được xây dựng gồm 03 chương:<br /> Chương 1. Những vấn đề cơ bản về năng lực hoạt động của Ngân hàng<br /> thương mại<br /> Chương 2. Thực trạng năng lực hoạt động của các Ngân hàng thương<br /> mại cổ phần Việt Nam<br /> Chương 3. Giải pháp nâng cao năng lực hoạt động của các Ngân hàng<br /> thương mại cổ phần Việt Nam<br /> <br /> ii<br /> <br /> Chƣơng 1<br /> NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NĂNG LỰC<br /> HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI<br /> 1.1. Một số vấn đề về ngân hàng thƣơng mại<br /> Trong mục này luận văn đã trình bày khái niệm về NHTM, NHTMCP<br /> và các hoạt động cơ bản của NHTM, gồm:<br /> - NHTM là các tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ<br /> tài chính đa dạng nhất, đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm, dịch vụ thanh toán và<br /> thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một doanh nghiệp nào<br /> trong nền kinh tế. NHTM được thành lập dưới hình thức công ty cổ phần,<br /> thuộc sở hữu cổ đông, vốn chủ sở hữu được hình thành do sự góp vốn của<br /> các cổ đông gọi là NHTMCP.<br /> - Các hoạt động cơ bản của NHTM, gồm: (1) Hoạt động huy động vốn;<br /> (2) Hoạt động tín dụng và đầu tư; (3) Hoạt động thanh toán; (4) Các hoạt<br /> động được phép khác.<br /> 1.2 Năng lực hoạt động của NHTM<br /> Để có cơ sở xem xét, đánh gia năng lực hoạt động của các NHTM,<br /> luận văn đã xem xét khái niệm năng lực và khái niệm năng lực hoạt động của<br /> NHTM; đồng thời trình bày các yếu tố và tiêu chí phản ánh năng lực hoạt<br /> động của NHTM, gồm:<br /> - Khả năng huy động vốn;<br /> - Khả năng cấp tín dụng và đầu tư,<br /> - Khả năng cung ứng các dịch vụ thanh toá;,<br /> - Khả năng đa dạng hóa và liên kết trong việc cung các sản phẩm dịch<br /> vụ ngân hàng và các dịch vụ khác có liên quan hoạt động ngân hàng;<br /> - Khả năng quản lý hoạt động ngân hàng.<br /> <br /> iii<br /> <br /> - Khả năng sinh lời;<br /> 1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng tới năng lực hoạt động ngân hàng<br /> Tại mục này, luận văn đã trình bày các nhóm nhân tố ảnh hưởng tới<br /> năng lực hoạt động của NHTM, gồm:<br /> Nhóm nhân tố chủ quan, gồm:<br /> - Vốn chủ sở hữu của ngân hàng ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh<br /> của ngân hàng trên các mặt: (1) Khả năng mở rộng tín dụng và dịch vụ; (2)<br /> Khả năng huy động vốn; (3) Khả năng đầu tư tài chính; (4) Trang bị công<br /> nghệ; (5) Xử lý tổn thất và đảm bảo an toàn trong hoạt động ngân hàng.<br /> - Công nghệ tin học và công nghệ quản trị, kiểm soát, điều hành<br /> Công nghệ tin học là cơ sở để ngân hàng: (1) Tăng khả năng lưu trữ,<br /> đẩy nhanh tốc độ xử lý các dữ liệu; (2) Đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ và<br /> liên kết cung ứng sản phẩm dịch vụ; (3) Thiết lập hệ thống giao dịch trực<br /> tuyến, xóa bỏ giới hạn địa giới hành chính và thời gian trong hoạt động ngân<br /> hàng; (4) Thiết lập hệ thống thông tin quản lý trực tuyến phục vụ hữu hiệu<br /> cho công tác quản lý điều hành, kiểm soát rủi ro trong hoạt động ngân hàng.<br /> Công nghệ quản trị, kiểm soát, điều hành giúp ngân hàng nâng cao<br /> năng lực hoạt động, khả năng cạnh tranh thông qua: (1) Nâng cao tính khả thi<br /> trong việc xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển kinh doanh ngân hàng;<br /> (2) Quản trị, kiểm soát, điều hành theo mô hình tập trung; (3) Thiết lập sự<br /> gắn bó chặt chẽ giữa phát triển hoạt động ngân hàng với quản lý, kiểm soát<br /> rủi ro nhằm xác định, đo lường, kiểm soát rủi ro.<br /> - Chất lượng nguồn nhân lực và chính sách đào tạo, sử dụng nhân<br /> lực hợp lý là nhân tố quyết định tới chất lượng và tính khả thi của việc xây<br /> dựng và thực hiện chiến lược hoạt động kinh doanh cũng như chính sách quản<br /> lý, kiểm soát rủi ro của ngân hàng; ảnh hướng rất lớn tới chất lượng sản phẩm<br /> dịch vụ ngân hàng và chất lượng công tác quản lý, kiểm soát rủi ro; giữ được<br /> <br /> iv<br /> <br /> cán bộ có trình độ, năng lực tận tâm phục vụ cho sự nghiệp ngân hàng, đồng<br /> thời xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ, thu hút những người có<br /> trình độ cao đến với ngân hàng.<br /> Nhóm nhân tố khách quan, gồm:<br /> - Môi trường hoạt động (Môi trường chính trị, kinh tế trong nước và<br /> quốc tế, chính sách kinh tế và quy định pháp luật của Nhà nước). Chính trị ổn<br /> định và nền kinh tế phát triển là môi trường thuận lợi cho hoạt động ngân<br /> hàng và ngược lại. Sự phát triển của nền kinh tế phụ thuộc rất lớn vào chính<br /> sách kinh tế của Nhà nước. Ngoài ra, các quy định của pháp luật được thiết<br /> lập đầy đủ, đồng bộ, giảm thiểu thủ tục hành chính và cơ chế xin - cho sẽ tạo<br /> môi trường pháp lý minh bạch giúp cho hoạt động của các tổ chức, cá nhân<br /> nói chung và ngân hàng nói riêng thuận lợi và an toàn<br /> - Sự gia tăng cạnh tranh giữa các ngân hàng không chỉ trong phạm vi<br /> dịch vụ ngân hàng truyền thống hoặc đơn thuần về giá (lãi suất) mà phụ thuộc<br /> chủ yếu ở chất lượng và sự đa dạng, tiện ích của các sản phẩm dịch vụ do<br /> ngân hàng cung cấp. Để tồn tại phát triển, đòi hỏi các NHTM phải nâng cao<br /> năng lực hoạt động nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu<br /> ngày càng cao của nền kinh tế và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> - Sự phát triển của khoa học công nghệ đã tạo cơ hội để các ngân<br /> hàng nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng, mở rộng khả năng cung cấp<br /> dịch vụ ngân hàng về phạm vi, không gian và thời gian, giúp ngân hàng có thể<br /> phát triển các sản phẩm mới, đang dạng hoá và liên kết trong việc cung ứng<br /> sản phẩm dịch vụ, bán chép sản phẩm; đồng thời, cho phép thiết lập hệ thống<br /> thông tin quản lý nhằm nâng cao hiệu quả điều hành và tăng cường khả năng<br /> kiểm soát, xử lý rủi ro.<br /> <br /> v<br /> <br /> Chƣơng 2<br /> THỰC TRẠNG NĂNG LỰC HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC<br /> NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM<br /> 2.1. Thực trạng năng lực hoạt động của các NHTMCP VN<br /> Trong mục này, luận văn đã trình bày và nhận xét về thực trạng năng<br /> lực hoạt động của các NHTMCP VN; trong đó có một số vấn đề nổi bật:<br /> - Về khả năng huy động vốn:<br /> Các NHTMCP VN có tốc độ tăng trưởng huy động vốn bình quân hằng<br /> năm cao hơn khá nhiều so hệ thống TCTD, đây là cơ sở để các NHTMCP VN<br /> mở rộng hoạt động cho vay và phát triển các hoạt động khác của ngân hàng.<br /> Tuy nhiên, nguồn vốn huy động từ TCKT và dân cư chủ yếu có thời hạn ngắn<br /> nên hạn chế khả năng cho vay trung, dài hạn và chứa đựng nhiều rủi ro khi sử<br /> dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn. Ngoài ra, việc các NHTMCP<br /> VN sử dụng hình thức gửi tiền và nhận tiền gửi với nhau với số lượng lớn có<br /> khả năng làm sai lệch trong việc đánh giá khả năng đáp ứng an toàn trong<br /> hoạt động ngân hàng.<br /> - Khả năng cho vay và đầu tƣ:<br /> Tăng trưởng cho vay hằng năm của các NHTMCP VN luôn cao hơn<br /> mức tăng trưởng chung của hệ thống TCTD và tỷ lệ nợ xấu có xu hướng giảm<br /> đáng kể. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến giảm tỷ lệ nợ xấu của các<br /> NHTMCP VN là gia tăng dư nợ cho vay với mức tăng trưởng cho vay hằng<br /> năm rất cao. Mặt khác, xét về số tuyệt đối thì nợ xấu của các NHTMCP VN<br /> vẫn gia tăng với mức tăng trưởng nợ xấu khá cao là 37% vào cuối năm 2006<br /> so năm 2005. Lĩnh vực được các NHTMCP VN quan tâm góp vốn đầu tư là:<br /> Công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm, công ty cho thuê tài chính, công ty<br /> kiều hối, công ty mua bán nợ và tài sản tồn đọng, … .<br /> - Khả năng cung ứng các dịch vụ:<br /> <br />