Tóm tắt Luận văn Thạc sỹ Ngân hàng: Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

i<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI<br /> <br /> Trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt<br /> Nam (BIDV), hoạt động tín dụng là hoạt động đem lại nhiều lợi nhuận nhất<br /> cho ngân hàng. Đồng thời, hoạt động này cũng là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi<br /> ro nhất. Chính vì vậy, để đạt được lợi nhuận từ hoạt động tín dụng mang lại,<br /> BIDV luôn phải sẵn sàng chấp nhận những rủi ro do hoạt động này gây ra. Để<br /> hạn chế tối đa những tổn thất của hoạt động tín dụng, BIDV đã đề ra nhiều<br /> giải pháp tăng cường quản lý rủi ro tín dụng. Thời gian qua, BIDV cũng đã<br /> đạt được những thành công nhất định. Tuy nhiên, cùng với sự biến động của<br /> nền kinh tế thị trường, rủi ro tín dụng cũng ngày càng trở nên đa dạng hơn về<br /> hình thức, phức tạp hơn về mức độ và luôn có khả năng xảy ra.<br /> Hơn nữa, quản lý rủi ro tín dụng tại BIDV tuy đã được triển khai nhưng<br /> vẫn chưa thực sự đạt hiệu quả. Nhiều bộ phận liên quan đến hoạt động tín<br /> dụng chưa có sự phối hợp do một số bất cập trong quy trình tín dụng. Đồng<br /> thời, với một mô hình tổ chức chưa hợp lý, nhiều Ban, phòng còn có sự chồng<br /> chéo chức năng, nhiệm vụ dẫn đến những khó khăn trong việc xác định trách<br /> nhiệm khi rủi ro tín dụng phát sinh. Đối chiếu với mô hình quản lý rủi ro tín<br /> dụng của các ngân hàng hiện đại trên thế giới, hoạt động quản lý rủi ro tín<br /> dụng của BIDV còn chưa đáp ứng yêu cầu.<br /> Do vậy, việc nghiên cứu đề tài “Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân<br /> hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam” có tính cấp thiết cao, đáp ứng đòi hỏi<br /> của thực tiễn.<br /> 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU<br /> <br />  Nghiên cứu lý thuyết về quản lý rủi ro tín dụng của ngân hàng<br /> thương mại.<br /> <br /> ii<br /> <br />  Đánh giá thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và<br /> Phát triển Việt Nam.<br />  Đề xuất giải pháp tăng cường quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng<br /> Đầu tư và Phát triển Việt Nam.<br /> 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Nghiên cứu rủi ro và quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và<br /> Phát triển Việt Nam, và chỉ xem xét trong thời gian từ năm 2003 đến nay.<br /> 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Trong quá trình nghiên cứu luận văn, phương pháp nghiên cứu được sử<br /> dụng là phương pháp luận duy vật biện chứng, trên cơ sở đó sử dụng các<br /> phương pháp nghiên cứu cụ thể như phân tích lôgic và thống kê để phân tích<br /> và luận giải các vấn đề lý luận và thực tiễn.<br /> 5. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN<br /> <br /> Để đạt được các mục đích trên đây, luận văn được kết cấu thành 3 chương<br /> như sau:<br />  Chương I: Quản lý rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại<br />  Chương II: Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và<br /> Phát triển Việt Nam<br />  Chương III: Giải pháp tăng cường quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân<br /> hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam<br /> <br /> iii<br /> <br /> CHƯƠNG I<br /> QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA<br /> NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI<br /> <br /> 1.1. RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br /> <br /> 1.1.1. Hoạt động tín dụng của ngân hàng thƣơng mại<br /> 1.1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại<br /> Ở Việt Nam, theo Luật các tổ chức tín dụng được Quốc hội khoá X, kỳ<br /> họp thứ hai thông qua ngày 12/12/1997 thông qua, có hiệu lực ngày<br /> 01/10/1998, quy định Ngân hàng thương mại là tổ chức kinh doanh tiền tệ,<br /> mà hoạt động thường xuyên và chủ yếu là nhận tiền gửi của khách hàng với<br /> trách nhiệm hoàn trả và sử dụng lại số tiền đó để cho vay thực hiện các nghiệp<br /> vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán”1.<br /> 1.1.1.2. Các hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại<br /> Ngân hàng thương mại là tổ chức kinh doanh với mục tiêu tối đa hoá<br /> giá trị tài sản của chủ sở hữu. Ngân hàng thương mại thực hiện những hoạt<br /> động cơ bản như hoạt động huy động vốn của ngân hàng, hoạt động cho vay<br /> và đầu tư, hoạt động trung gian thanh toán.<br /> 1.1.1.3. Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại<br /> Hoạt động tín dụng là quan hệ kinh tế giữa người đi vay và người cho<br /> vay, trong đó người cho vay nhượng lại quyền sử dụng vốn cho người đi vay<br /> dựa trên sự tín nhiệm và theo nguyên tắc có hoàn trả gốc và lãi sau một thời<br /> gian nhất định. Sự hoàn trả này không chỉ bảo tồn giá trị mà còn được tăng<br /> thêm dưới hình thức lợi tức.<br /> 1<br /> <br /> Quốc hội nước CHXHCNVN - Luật các tổ chức tín dụng nước CHXNCN Việt Nam - 1998<br /> <br /> iv<br /> <br /> Đặc điểm hoạt động tín dụng là lòng tin, tính thời hạn và tính hoàn trả.<br /> Phân loại tín dụng có thể theo một số tiêu chí sau: căn cứ theo thời hạn<br /> vay, căn cứ theo hình thức đảm bảo tín dụng, căn cứ theo mức độ rủi ro.<br /> 1.1.2. Rủi ro tín dụng của ngân hàng thƣơng mại<br /> Rủi ro tín dụng phát sinh khi một bên đối tác không thực hiện nghĩa vụ<br /> tài chính hoặc nghĩa vụ theo hợp đồng đối với ngân hàng, bao gồm cả việc<br /> không thực hiện thanh toán nợ, cho dù đó là nợ gốc hay nợ lãi khi khoản nợ<br /> đến hạn.<br /> Rủi ro tín dụng thường bao gồm: rủi ro tín dụng có thể kiểm soát và rủi<br /> ro tín dụng không thể kiểm soát.<br /> Nguyên nhân chủ quan gồm nguyên nhân từ phía cán bộ ngân hàng<br /> thương mại, cơ cấu tổ chức tín dụng, chính sách và quy trình tín dụng của<br /> ngân hàng thương mại chưa hợp lý, chưa hiệu quả gây tác động bất lợi đến<br /> quản lý rủi ro tín dụng.<br /> Nguyên nhân khách quan gồm nguyên nhân từ phía khách hàng, môi<br /> trường kinh tế, chính trị, pháp lý và các môi trường khác.<br /> 1.2. QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br /> <br /> Quản lý rủi ro tín dụng là quá trình ngân hàng tác động đến hoạt động<br /> tín dụng thông qua bộ máy và công cụ quản lý để phòng ngừa, cảnh báo, đưa<br /> ra các biện pháp nhằm hạn chế đến mức tối đa việc không thu được đầy đủ cả<br /> gốc và lãi của khoản vay, hoặc thu gốc và lãi không đúng hạn.<br /> Quản lý rủi ro tín dụng thực chất là thực hiện các biện pháp nhằm ngăn<br /> chặn khả năng rủi ro xảy ra đối với hoạt động tín dụng. Vì vậy, đánh giá quản<br /> lý rủi ro tín dụng cũng được sử dụng chỉ tiêu nợ quá hạn. Ngoài ra, đánh giá<br /> <br /> v<br /> <br /> quản lý rủi ro tín dụng có thể thông qua hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ<br /> của ngân hàng.<br /> Việc nhận biết rủi ro tín dụng có thể dựa vào một số dấu hiệu nhận biết<br /> sau: nhóm dấu hiệu phát sinh rủi ro từ phía khách hàng, nhóm dấu hiệu phát<br /> sinh rủi ro từ phía ngân hàng.<br /> 1.3. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN<br /> HÀNG THƯƠNG MẠI<br /> <br /> Những nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến quản lý rủi ro tín dụng gồm<br /> chính sách và quy trình quản lý rủi ro tín dụng, trình độ chuyên môn nghiệp<br /> vụ của cán bộ, cơ cấu tổ chức của tổ chức tín dụng, hệ thống thông tin báo cáo.<br /> Những nhân tố ảnh hưởng khách quan gồm: nhân tố từ phía người vay,<br /> nhân tố từ phía môi trường kinh tế - xã hội, nhân tố từ phía môi trường pháp<br /> lý.<br /> <br />