truyện kể tây tạng: phần 2 - nxb hội nhà văn

giờ tắt. Đến tận ngày nay, nếu ban đêm đi qua vùng đầm lầy này, người ta<br /> vẫn thấy hai ngọn lửa nhỏ lướt trên mặt nước đầm tù hãm. Chúng lang thang,<br /> như thể mãi đi tìm điều gì không bao giờ thấy được.<br /> <br /> Cô Xà cừ<br /> XƯA KIA TRONG MỘT GIA ĐÌNH NỌ CÓ BA NGƯỜI con gái, ba<br /> cô thiếu nữ tên gọi: Cô Kim, cô Ngân và cô Xà cừ. Cả ba cô đều tuyệt đẹp.<br /> Quanh vùng không có chàng trai nào là không muốn lấy được một trong ba<br /> cô làm vợ. Cô Kim và cô Ngân luôn mơ đến những vị hôn thê giàu có, dòng<br /> dõi cao sang, trong khi cô Xà cừ chỉ mong người chồng tương lai có tấm<br /> lòng thực thà, lương thiện.<br /> Một sáng đẹp trời, cô Kim xách chiếc xô nhỏ bằng vàng đi lấy nước. Cô<br /> mở cửa và lùi lại vì kinh sợ. Trên ngưỡng cửa nằm dài một kẻ ăn mày bọc<br /> trong mớ quần áo rách rưới, không tài nào nhìn rõ mặt.<br /> - Ngươi làm gì ở đây, đồ ngoại đạo? Cô Kim la lên. Xéo ngay khỏi<br /> đường đi của ta!<br /> - Giúp lão với, cô ơi, kẻ ăn mày trả lời, giọng mũi lè nhè, xương cốt lão<br /> già nua thế này, lão đứng lên khó lắm.<br /> - Ngươi hãy tự giúp mình đi, ai khiến ngươi nằm đây! Cô gái vênh mặt<br /> đáp, mũi hếch lên trời. Cha ta cần nước pha rượu, mẹ ta cần nước pha trà,<br /> còn ta, ta muốn gội đầu. Hoặc ta bước qua ngươi, hoặc ta xéo lên ngươi, chứ<br /> ta không thèm giúp ngươi đâu. Xưa nay ta vẫn muốn gì làm nấy!<br /> Cô làm như đã nói. Khi bước qua kẻ ăn mày cô giẫm phải tay ông ta. Kẻ<br /> ăn mày ngẩng đầu nhìn cô nghiêm khắc. Khi cô Kim quay về nhà thì kẻ ăn<br /> mày đã biến mất.<br /> Sáng hôm sau, cô Ngân ra khỏi nhà, tay xách một chiếc xô nhỏ bằng bạc<br /> đi lấy nước. Trên ngưỡng cửa lại vẫn kẻ ăn mày hôm trước nằm co ro. Cô<br /> gái lùi lại.<br /> - Ngươi làm gì trên ngưỡng cửa nhà ta vậy, trong mớ giẻ rách kinh tởm<br /> thế kia? Xê ra!<br /> - Cô gái xinh đẹp ơi, không dễ vậy đâu, kẻ ăn mày trả lời, vẻ áy náy.<br /> Toàn thân lão đau nhức, ái chà, cô làm ơn làm phúc giúp lão đứng dậy với!<br /> - Ngươi có điên không? Cô rút lui vẻ ghê tởm. Đưa tay cho ngươi, ta<br /> nghe nhầm chăng! Cút khỏi đây, nếu không ta bước lên người bây giờ. Nói<br /> là làm cô bước qua kẻ ăn mày, chiếc xô bạc va phải đầu ông ta. Cặp mắt nảy<br /> lửa của ông nhìn cô gái chằm chằm, rồi kẻ ăn mày biến mát.<br /> <br /> Sáng ngày thứ ba, đến lượt cô Xà cừ đi xách nước. Cô xách một chiếc xô<br /> nhỏ bằng xà cừ, lấp lánh đủ sắc cầu vồng dưới ánh mặt trời.<br /> - Xin vui lòng nhường cho cháu một lối nhỏ để đi qua, cô rụt rè đề nghị.<br /> - Rất sẵn lòng, nhưng không dễ dàng đâu. Xương cốt lão đau nhức. Lão<br /> không thể tự mình đứng dậy.<br /> - Nào, cháu sẽ giúp ông, cô Xà cừ nhã nhặn đáp. Cô đưa tay cho kẻ ăn<br /> mày, nhưng khó mà nâng được một người nặng đến thế! Suýt nữa cô ngã!<br /> Cô tự nhủ không để cho con người khốn khổ đó biết đối với cô, ông ta nặng<br /> như thế nào để ông khỏi phật lòng. Cô mỉm cười, nói:<br /> - Ông lão ơi, ông đã nằm trên đá lạnh lâu quá đấy, ông bị cóng rồi,<br /> nhưng ông sẽ thấy dễ chịu ngay thôi.<br /> - Chỉ mới nghe cô nói, lão đã ít nhiều tin cô, kẻ ăn mày nhún vai trả lời.<br /> Vì lòng tốt của cô, lão chúc cô gặp được vị hôn phu giàu có nhất vùng.<br /> - Giàu hay không giàu điều đó không quan trọng, cô Xà cừ vừa cười vừa<br /> nói, điều quan trọng là người ấy có trái tim nhân hậu cơ ạ!<br /> - Người như thế có đấy, kẻ ăn mày ấp úng, tập tễnh theo cô đến nơi lấy<br /> nước, cô Xà cừ múc nước vào xô, khi xô đã đầy, cô toan nâng lên vai.<br /> - Đợi đấy, lão sẽ giúp cô, kẻ ăn mày lật đật chạy lại và ùm, oẳng! ông<br /> làm nghiêng xô, nước đổ lênh láng ra đất.<br /> - Ông đừng phiền lòng, cô gái cười xòa, chính cháu đã nhiều lần đánh đố<br /> nước! Cô lại lấy nước đầy xô, và kẻ ăn mày giúp cô nâng cái xô lên.<br /> - Nhờ ông nâng cao hơn chút nữa, nếu không thì nặng quá!<br /> - sẵn lòng, kẻ ăn mày nâng lên nhưng cao quá cô gái không thể đỡ lấy<br /> đặt lên vai.<br /> - Xin ông đừng giận, nhưng thế này thì xô nước cao quá, cháu không với<br /> tới được.<br /> - Không sao cả, lão lại thử lần nữa,kẻ ăn mày nghiêng mạnh xô đến nỗi<br /> nước đổ ra ướt sũng lưng cô gái. Lão vụng về quá, ông lão ngao ngán nói.<br /> - Ồ không, ông không hề vụng về. Ai cũng có lúc lỡ tay làm hỏng việc gì<br /> đó, cô gái động viên ông lão. Kẻ ăn mày nhìn cô, nghĩ ngợi, ông nhấc chiếc<br /> xô lên một lần nữa và choang! Chiếc xô tuột khỏi tay ông vỡ tan tành. Lần<br /> này, cô gái không thể kiềm chế hơn được nữa, cô oà khóc. Kẻ ăn mày vẫn<br /> nhìn cô hết sức chăm chú.<br /> - Không phải là lỗi của ông đâu, ông lão, cô gái vừa nói vừa khóc nức<br /> <br /> nở, ông chỉ muốn giúp cháu thôi, nhưng bây giờ về nhà, cả nhà sẽ nổi giận.<br /> Một cái xô bằng xà cừ như thế này biết tìm đâu ra!<br /> Trong mớ quần áo rách nát, đôi mắt buồn ánh lên vẻ yêu thương.<br /> - Có khi lão sẽ sửa được xô cho cô, kẻ ăn mày dịu giọng. Ông nhanh<br /> chóng chắp nối những mảnh xà cừ, đặt chúng vào vị trí cũ và trong nháy mắt<br /> chiếc xô đã ở trước mặt cô gái, đầy nước trong. Kẻ ăn mày cũng đột nhiên<br /> thay hình đổi dạng, ông đứng thẳng dậy dẻo dai, dễ dàng nâng cái xô đặt lên<br /> vai cô gái. ông nói giọng kiên quyết và êm ái khiến cô run rẩy:<br /> - Cô có thể làm giúp ta một việc không?<br /> - Tất cả những gì cháu có thể, cô Xà cừ trả lời với tất cả nhiệt thành.<br /> Chbiết sẽ phải làm thế nào nếu không nhờ có ông giúp đỡ. Mẹ cháu sẽ không<br /> thôi mắng nhiếc cháu vì cái xô bị vỡ.<br /> - Nhờ cô hỏi gia đình xem ta có thể nghỉ qua đêm trong bếp không.<br /> - Việc này, cháu không biết liệu mẹ cháu có cho phép không. Bà không<br /> chịu được những người hành khất, cô gái buồn rầu thú thật. Nhưng cháu sẽ<br /> nói khó với bà.<br /> - Để trả công, cháu có thể để lại cho bà thứ bà tìm thấy trong đáy xô, kẻ<br /> ăn mày vừa cười vừa nói với người con gái đang hết sức kinh ngạc. Có cái gì<br /> ở dưới đáy xô? Người này không phải là một kẻ ăn mày bình thường. Cái xô<br /> xà cừ tưởng chừng không thể vá lại được nhưng chỉ trong chớp mắt đã lành<br /> lặn như mới. Biết đâu chẳng là một phúc thần?<br /> Cô gái đem xô nước về nhà. Cô hỏi bà mẹ xem bà có thể cho phép một<br /> ông lão ăn mày qua đêm trong bếp không.<br /> - Không phải lão già ghê tởm đã nằm ba đêm liền ở ngưỡng cửa nhà ta<br /> đấy chứ? Bà mẹ hỏi, đã bắt đầu nổi cáu. Cô gái cúi đầu, xách xô nước đổ vào<br /> một bồn lớn bằng đồng. Có cái gì kêu lanh canh dưới đáy bồn nước, lấp lánh<br /> như vàng. Hai mẹ con nhìn nhau im lặng. Bà mẹ vọc tay xuống nước, lấy ra<br /> một chiếc nhẫn vàng nặng trĩu, cô Xà cừ nhớ lại lời ông lão hành khất.<br /> - Cái đó kẻ ăn mày biếu mẹ, đền ơn đêm tá túc trong bếp, cô vội nói.<br /> - Một kẻ ăn mày cho vàng! Bà mẹ sửng sốt. Vậy thì đêm nay cho lão ngủ<br /> trong bếp!<br /> Chập tối, như lệ thường, cả nhà quây quần bên nhau. Ông bố uống trà, bà<br /> mẹ cuộn len, ba cô gái nói chuyện các chàng cầu hôn.<br /> Cô Kim tuyên bố:<br /> <br /> - ít nhất phải là một hoàng tử ấn Độ, không thế thì chị sẽ không lấy làm<br /> chồng.<br /> Cô Ngân đánh giá: - Không nhất thiết phải là Ấn Độ, hoàng tử với<br /> em là được rồi. Còn em, em muốn lấy ai? Cô hỏi em gái thứ ba. cô Xà cừ<br /> đang ngồi im lặng.<br /> Vừa lúc đó, cửa mở, kẻ ăn mày bước vào, ông lão chen ngang:<br /> - Lão biết một vị hôn phu cho cô Xà cừ. Chính hoàng tử Mipam sẽ rát<br /> sung sướng được lấy một cô gái đẹp người, đẹp nết như cô áy.<br /> - Hoàng tử Mipam là ai? Hai cô chị hỏi. Chàng ta có hùng mạnh, có giàu<br /> có bằng một hoàng tử Ấn Độ không?<br /> - Có thể còn giàu có hơn, hùng mạnh hơn, kẻ ăn mày vẻ bí hiểm nhìn cô<br /> Xà cừ bằng cặp mắt sâu, đoạn nói riêng với cô:<br /> - Mipam sẽ rất sung sướng được kết hôn với cô và cô sẽ hạnh phúc hơn<br /> bất cứ ai. Hãy tin lão, cô Xà cừ. Khi lão đi khỏi đây, hãy theo dấu gậy của<br /> lão, lão sẽ dẫn cô đến với chàng. Cô có muốn lấy chàng không?<br /> Cô gái nhớ lại chuyện cái xô xà cừ được sửa lại một cách kỳ diệu, cô gật<br /> đầu đồng ý. Kẻ ăn mày quay người, bước ra khỏi cửa. cô Xà cừ vội vã đi<br /> theo.<br /> - Con chạy đi đâu? Con có điên không? Bà mẹ kêu lên. Một kẻ ăn mày<br /> chỉ có thể tìm cho con một kẻ ăn mày khác làm chồng.<br /> Nhưng cô Xà cừ đã đến ngưỡng cửa nhà mình. Kẻ ăn mày biến mất.<br /> Trong ánh trăng chỉ còn một dãy lỗ đen trên mặt đất, mất hút phía đằng xa.<br /> Cô chạy theo dấu lỗ ấy.<br /> - Vậy thì, mày cứ đi theo ý mày! Bà mẹ cáu tiết la với theo. Nhưng đã<br /> thế đừng bao giờ vác mặt về nhà nữa!<br /> Cô Xà cừ đi suốt đêm theo dấu gậy của kẻ ăn mày. Cuối cùng mặt trăng<br /> nhạt dần phía chân trời, và những tia nắng hồng của rạng đông xuất hiện. Cô<br /> gái thấy mình đến một đồng cỏ rộng. Một bác chăn cừu đang chăn đàn cừu<br /> dễ đến ngàn con.<br /> - Bác có thấy một ông lão ăn mày đingang qua đây không? Cô gái hỏi<br /> bác chăn cừu.<br /> - Tôi chả thấy ai khác ngoài lãnh chúa Mipam của chúng tôi vừa qua đây.<br /> Tất cả số cừu này là của ông đáy.<br /> Cô gái đi tiếp và chẳng bao lâu thấy một đàn bò thật lớn:<br /> <br /> - Bác có thấy một ông lão ăn mày đi ngang qua đây không? Cô hỏi bác<br /> chăn bò.<br /> - Tôi chả thấy ai khác ngoài lãnhchúa Mipam của chúng tôi vừa qua đây.<br /> Những con bò Tây Tạng này là của ông ấy.<br /> “Kẻ ăn mày đi đâu rồi nhỉ?” Cô gái tự hỏi. “Phải chăng chính ông ta là<br /> lãnh chúa Mipam? Vậy thì phải chăng ta sẽ kết hôn với một ông lão ăn<br /> mày?” Nàng lại đi, đi xa hơn nữa, gặp một đàn ngựa hỏi bác chăn ngựa.<br /> - Bác có thấy một ông lão ăn mày đi ngang qua đây không? - <br /> Không có ông lão ăn mày nào cả. Chỉ có lãnh chúa Mipam của chúng tôi vừa<br /> qua đây. Đàn ngựa này thuộc về ông ấy.<br /> Mặt trời đã nhô ra khỏi sương mù buổi sớm, soi tỏ toàn bộ cảnh vật. Cô<br /> gái bỗng dừng lại, bàng hoàng. Trước mặt cô sừng sững một tòa lâu đài tráng<br /> lệ bằng vàng, lấp lánh trong nắng ban mai. Trước lối vào lâu đài, một cụ già<br /> tóc bạc như cước tươi cười đón cô.<br /> - Đây là đền thờ Phật chăng thưa cụ? Cô gái rụt rè hỏi.<br /> - Không phải, cụ già nhã nhặn đáp... Đây là dinh thự của lãnh chúa<br /> Mipam. Chủ nhân của chúng tôi đang đợi cô.<br /> Cô gái tiến lên. Chỗ nào bàn chân cô chạm tới tức thì chỗ đó các khóm<br /> hoa tưng bừng nở và tỏa ngát hương thần tiên. Cô vừa bước vào trong lâu đài<br /> thì một tấm thảm mênh mông, hoa văn rực rỡ, trải ra trước mỗi bước chân.<br /> Và một chàng trai khôi ngô tuấn tú tiến lại gần. Cặp mắt sâu của chàng ngời<br /> ngời hạnh phúc. Theo sau chàng là một đoàn tùy tùng mang theo rất nhiều lễ<br /> vật quý hiếm, thứ nọ quý hơn thứ kia. Chàng trai tuấn tú nhẹ nhàng nâng bàn<br /> tay cô gái và nói:<br /> - Ta là Mipam. Ta cũng chính là ông lão ăn mày. Em có thuận tình lấy ta<br /> như đã hứa không?<br /> Cô Xà cừ chăm chăm nhìn chàng trai khôi ngô tuấn tú không rời mắt. Cô<br /> tưởng như trái tim mình sắp vỡ tung vì sung sướng. Như trong mơ, cô ra dấu<br /> thuận tình, và Mipam nắm tay cô dắt vào trong lâu đài. Tại đây, cô mặc một<br /> tấm áo sáng ngời bảy sắc cầu vồng, trang sức bằng san hô và ngọc quý lấp<br /> lánh. Rồi cô ngồi trên một chiếc ngai bạc. Mipam ngồi trên một ngai vàng.<br /> Cùng nhau, họ lựa chọn ngày vui nhất đời làm ngày cưới.<br /> Sau đó thì sao nhỉ? Rất lâu sau, họ vẫn chung sống hạnh phúc, bởi vì họ<br /> luôn yêu nhau say đắm.<br /> <br /> Con chim kh<br /> <br />