Tư duy phản biện của sinh viên ngành Giáo dục chính trị trường Đại học Đồng Tháp

Chia sẻ: LaLi Sa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ việc nghiên cứu khái niệm tư duy phản biện và vai trò của nó, tác giả phân tích những số liệu khảo sát, phỏng vấn sinh viên, qua đó làm rõ những lợi ích của tư duy phản biện, sự cần thiết cần phải trang bị tư duy phản biện, tìm hiểu về những khó khăn sinh viên gặp phải trong quá trình rèn luyện và phát triển tư duy phản biện. Tiếp đó, đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển năng lực tư duy phản biện cho sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tư duy phản biện của sinh viên ngành Giáo dục chính trị trường Đại học Đồng Tháp

379 TƯ DUY PHẢN BIỆN CỦA SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỒNG THÁP SV. Lê Ngọc Hân TS. Lê Văn Tùng Tóm tắt. Từ việc nghiên cứu khái niệm tư duy phản biện và vai trò của nó, tác giả phân tích những số liệu khảo sát, phỏng vấn sinh viên, qua đó làm rõ những lợi ích của tư duy phản biện, sự cần thiết cần phải trang bị tư duy phản biện, tìm hiểu về những khó khăn sinh viên gặp phải trong quá trình rèn luyện và phát triển tư duy phản biện. Tiếp đó, đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển năng lực tư duy phản biện cho sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp. Từ khóa: Sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp, Tư duy phản biện. 1. Đặt vấn đề Ngày nay, xã hội ngày càng hiện đại nhiều vấn đề được nảy sinh trong cuộc sống hằng ngày. Đòi hỏi mỗi người cần phải có lập trường, tư tưởng kiên định không những trong đánh giá, nhìn nhận vấn đề một cách khách quan mà còn kịp thời đưa ra những giải pháp, giải quyết hiệu quả. Tư duy phản biện được xem là một công cụ hữu hiệu để đáp ứng những yêu cầu trên. Đối với các nước phương Tây tư duy phản biện đã trở nên rất quen thuộc và ở nhiều trường đại học nó đã trở thành môn học điều kiện bắt buộc đối với sinh viên khi ra trường. Ở nước ta tư duy phản biện trong thời gian vừa qua đang nhận được rất nhiều sự quan tâm và ngày càng được đánh giá đúng với vai trò và vị trí của nó. 2. Tư duy phản biện và vai trò của nó 2.1. Khái niệm tư duy phản biện Có nhiều khái niệm về tư duy phản biện được các học giả đưa ra từ những khía cạnh và góc độ khác nhau. Dưới đây là một số định nghĩa tiêu biểu: “Tư duy phản biện là sự suy nghĩ sâu sắc, nhạy cảm, thực tế và hữu ích để quyết định niềm tin hay hành động – Robert Ennis. Tư duy phản biện là một mô hình tư duy – về một chủ đề, một vấn đề, một nội dung bất kỳ – trong đó chủ thể tư duy cải tiến chất lượng tư duy của mình bằng việc điều khiển một cách thành thạo các cấu trúc nền tảng có sẵn của tư duy và áp đặt các tiêu chuẩn của hành động trí tuệ lên quá trình tư duy của mình - Richard Paul [Dẫn theo, 3]. Tư duy phản biện là khả năng, hành động để thấu hiểu và đánh giá được những dữ liệu thu thập được thông qua quan sát, giao tiếp, truyền thông, và tranh luận - Mathew Lipman”. Theo chúng tôi, tư duy phản biện là quá trình tư duy biện chứng. Trong đó, bao gồm hai nhân tố quan trọng đó là phân tích và xử lý thông tin một cách nhanh chóng, nhằm đưa ra những luận cứ quan trọng để làm sáng tỏ vấn đề được bàn luận và đưa ra kết quả cuối cùng. Nội dung cơ bản của tư duy phản biện gồm: xác định vấn đề, nâng cao khả năng nhận thức, hình thành giải pháp.
380 Xác định vấn đề: là nội dung quan trọng nhất của tư duy phản biện. Vì, khi xác định đúng những vấn đề nào là trọng tâm thì chúng ta mới xác định đúng hướng cần phải giải quyết vấn đề đó như thế nào? Nâng cao khả năng nhận thức: khi đã nhận thức đúng vấn đề cần giải quyết. Từ đó, chúng ta sẽ đưa ra những ý kiến, quan điểm của bản thân về vấn đề đó là đúng hay sai và có những lập luận tại sao nó đúng hoặc tại sao sai. Hình thành giải pháp: đó chính là quá trình tổng hợp tất cả các dữ liệu đã được đưa ra trong quá trình phản biện, chắt lọc những thông tin cần thiết, thiết lập nên những giải pháp để giải quyết vấn đề đó. 2.2. Vai trò của tư duy phản biện Tư duy phản biện là rất cần thiết, đặc biệt là đối với việc đào ở tạo bậc đại học và cao đẳng. Vì thế, hiện nay một số trường đã đưa tư duy phản biện vào chương trình đào tạo và nó trở thành môn học chính. Tư duy phản biện đã mang lại những hiệu quả thiết thực nhất, nó không những hướng cho người học biết cách phân tích và xử lý vấn đề một cách khoa học mà còn giúp chủ thể đưa ra nhiều giải pháp giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Cụ thể là: Một là, tư duy phản biện giúp sinh viên phát triển khả năng sáng tạo Với lối tư duy sáng tạo, giúp người học có thể phát triển thêm nhiều ý tưởng mới mẽ, độc đáo. Từ đó, khắc phục được lối suy nghĩ theo kiểu khập khuông, máy móc chỉ có trong sách vỡ, giáo trình. Sáng tạo là một trong những kỹ năng rất cần thiết sinh viên cần trang bị. Bởi vì, nó không chỉ quan trọng trong học tập mà còn cả đối với cuộc sống hằng ngày. Nó giúp giải quyết vấn đề đặt ra một cách nhanh chóng bằng việc đưa ra những giải pháp mới thực sự hiệu quả. Sáng tạo là khả năng tạo ra những cái mới dựa trên việc kế thừa những yếu tố tích cực của cái cũ, đồng thời khắc phục những tiêu cực. Ngoài ra, sáng tạo và tìm tòi còn là một trong những nhân tố quan trọng trong việc xây dựng động lực học tập cho sinh viên. Hai là, rèn cho sinh viên khả năng phân tích và đánh giá. Với tác dụng của tư duy phản biện một vấn đề có thể được bàn luận với nhiều khía cạnh, góc độ khác nhau. Từ đó, đưa ra những cách giải quyết vấn đề khác nhau làm cho chủ đề bàn luận trở nên phong phú và đa dạng hơn. Hơn thế, tư duy phản biện còn có một tác dụng khác cũng không kém phần quan trọng đó chính là giúp lôi cuốn người học, kích thích chủ thể sử dụng phương pháp công não vào những cuộc tranh luận nhằm đi đến kết quả cuối cùng đó chính là tìm ra chân lý. Để phân tích và đánh giá vấn đề một cách chính xác đòi hỏi mỗi sinh viên phải là những chủ thể khách quan trong việc nhìn nhận và đánh giá vấn đề phải dựa vào những luận cứ khoa học mà trong quá trình biện luận mỗi chủ thể đưa ra để bảo vệ quan điểm của mình. Và khi đã thu nhận hết tất cả các thông tin thì mỗi người sẽ có những cách nhìn nhận và đánh giá khác nhau về vấn đề đó. Ba là, giúp mỗi sinh viên trở thành những chủ thể độc lập. Với những chủ đề bàn luận tư duy phản biện giúp cho người học trở thành những chủ thể độc lập trong việc nhìn nhận, đánh giá vấn đề, mỗi người sẽ được tự do nêu lên quan điểm của bản thân về vấn đề đó. Đồng thời, đưa ra phương pháp giải quyết vấn đề đó một cách tối ưu nhất.
381 Bốn là, giúp sinh viên biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác khi tranh luận. Tôn trọng và lắng nghe ý kiến của người khác trong lúc bàn bàn luận không những là học thuật trong giao tiếp nhằm thể hiện thái độ tôn trọng người khác mà còn giúp người nghe có thể đánh giá đúng một cách khách quan về vấn đề được đó bằng cách lắng nghe toàn bộ những ý kiến và quan điểm của người đó. Một điều sinh viên cần nên chú ý đó chính là mục đích cuối cùng của tư duy phản biện là đi tìm lẻ phải hay nói cách khác là đi tìm chân lý cho nên trong quá trình thảo luận có thể không thể tránh khỏi những xung đột, bất đồng về ý kiến, quan điểm. Cho nên, mỗi người cần phải giữ được bình tĩnh biết lắng nghe ý kiến của người khác cho dù đó là ý kiến đúng hoặc sai. Chúng ta, không nên cắt ngang làm cho bài thuyết trình gián đoạn và như vậy là xem thường người khác. Tốt nhất là chúng ta nên đợi cho họ nói lên quan điểm của bản thân họ về vấn đề đó đang nói chúng ta sẽ góp ý những phần nào đã đúng chưa. Năm là, tư duy phản biện giúp sinh viên biết chắt lọc những thông tin cần thiết cho bản thân. Trong những cuộc tranh luận có nhiều ý kiến được đưa có những ý kiến đúng và những ý kiến sai đan xen lẫn nhau trong cuộc tranh luận, đòi hỏi mỗi người học cần phải biết chắc lọc những thông tin nào đáng tin cậy để đưa ra kết luận chính xác. 2.3. Kết quả khảo sát tư duy phản biện của sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp 2.3.1. Vài nét về sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp. Khoa Giáo dục Chính trị và Công tác xã hội tiền thân là khoa Giáo dục Chính trị được thành lập theo Quyết định số 08/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trường Đại học Sư phạm Đồng Tháp trên cơ sở nâng cấp Trường Cao đẳng Sư phạm Đồng Tháp. Ngày 09 tháng 05 năm 2013, Hiệu trưởng trường Đại học Đồng Tháp đã ra Quyết định số 273/QĐ-ĐHĐT về việc cơ cấu tổ chức bộ máy của trường Đại học Đồng Tháp, đổi tên khoa Giáo dục Chính trị thành khoa Giáo dục Chính trị và Công tác xã hội. Khoa Giáo dục Chính trị - Công tác xã hội bao gồm 2 chuyên ngành chính đó là: ngành Giáo dục Chính trị và Công tác xã hội. Về số lượng sinh viên của toàn khoa đang tính ở thời điểm hiện tại có 410 sinh viên. Trong đó, ngành chính trị có 271 sinh viên với 7 lớp. 2.3.2. Thực trạng tư duy phản biện của sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp Để khảo sát thực trạng tư duy phản biện của sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp chúng tôi tiến hành thăm dò ý kiến của 50 sinh viên đang học hệ chính quy các khóa đào tạo từ 2012 đến 2014 tại Khoa GDCT-CTXH, Trường Đại học Đồng Tháp (bao gồm sinh viên năm thứ 2, 3 và 4). Bảng khảo sát gồm 16 câu hỏi, trong đó có 14 câu hỏi đóng và 02 câu hỏi mở. Bên cạnh việc khảo sát bằng bảng hỏi, chúng tôi phỏng vấn trực tiếp 04 sinh viên.
382 Thứ nhất, để khảo sát mức độ hiểu biết của sinh viên về tư duy phản biện, chúng tôi sử dụng các câu hỏi số 2 và 3. Đối với câu hỏi 2, thế nào là tư duy phản biện? Kết quả như sau: 12% là quá trình phân tích và xử lý thông tin, 10% là quá trình tranh luận để giải quyết vấn đề, 52% là quá trình tư duy biện chứng gồm phân tích và đánh giá một thông tin đã có theo cách nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra nhằm làm sáng tỏ và khẳng định lại tính chính xác của vấn đề, 26% tất cả các ý kiến trên. Biểu đồ 1. Nhận thức của sinh viên về tư duy phản biện Qua đó, chúng ta thấy rằng có đến 52% sinh viên đã hiểu đúng khái niệm về tư duy phản biện đó là quá trình tư duy biện chứng gồm phân tích và đánh giá một thông tin đã có theo cách nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra nhằm làm sáng tỏ và khẳng định lại tính chính xác của vấn đề, còn lại 48% sinh viên vẫn còn chưa hiểu rõ về khái niệm trên, còn khá mơ hồ và lẫn lộn với quá trình tư duy suy luận. Với câu hỏi 3, bạn có hiểu biết tư duy phản biện gồm những nội dung gì? Kết quả cho thấy 10% xác định vấn đề, 8% nâng cao khả năng nhận thức, 4% hình thành giải pháp, 78% tất cả các ý kiến trên. Theo kết quả của bảng khảo sát cho thấy có 78% người học đã nắm vững được những nội dung cốt lỗi của tư duy phản biện, còn lại 22% thì chưa nắm vững được những nội dung của phương pháp tư duy phản biện. Cụ thể là: 10% xác định vấn đề, 8% nâng cao khả năng nhận thức, 4% hình thành giải pháp. Thứ hai, để khảo sát năng lực thực hành các thao tác tư duy phản biện, chúng tôi sử dụng các câu hỏi số 4. Đối với câu hỏi số 4, các bước thực hiện tư duy phản biện? Theo số liệu khảo sát 62% nhận dạng những ý kiến liên quan đến vấn đề đưa ra, phân tích, đánh giá, trình bày kết quả của quá trình tư duy lô gic, 22% nhận dạng những ý kiến liên quan đến vấn đề đưa ra, đánh giá, phân tích, trình bày kết quả của quá trình tư duy lô gic, 10% phân tích, đánh giá, trình bày kết quả của quá trình tư duy lô gic, 6% tất cả đều sai.
383 Biểu đồ 2. Nhận thức của sinh viên về trình tự tư duy phản biện Từ những số liệu của bảng khảo sát chúng ta thấy rằng, có 38% vẫn chưa hiểu được trình tự thực hiện tư duy phản biện là như thế nào? Nhưng phần lớn sinh viên chiếm 62% đã nắm vững được quy trình thực hiện của tư duy phản biện và cách thức thực hiện chúng nhằm phát huy tối ưu hiệu quả trong quá trình phản biện. Thứ ba, để khảo sát nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng và lợi ích của tư duy phản biện, chúng tôi sử dụng các câu hỏi 16. Đối với câu hỏi số 16, theo bạn tư duy phản biện có cần thiết đối với cuộc sống và yêu cầu công việc trong tương lai không? Kết quả như sau: Có 46% rất cần thiết, 52% cần thiết, 0% không cần thiết, 2% không biết. Biểu đồ 3. Nhận thức của sinh viên về sự cần thiết của tư duy phản biện đối với cuộc sống và yêu cầu công việc
384 Từ đó, cho thấy rằng: sinh viên đánh giá rất cao về sự cần thiết của tư duy phản biện không những trong cuộc sống mà còn cả đối với nghề nghiệp tương lai chiếm đến 98%, còn lại 2 % không biết. Thứ tư, để nắm được những khó khăn sinh viên thường gặp trong việc rèn luyện tư phản biện, chúng tôi sử dụng câu hỏi số 12. Đối với câu hỏi số 12, những khó khăn bạn thường gặp trong việc rèn luyện tư duy phản biện là? Kết quả là 24% ngại nói, sợ nói sai, 20% không tự tin nói chuyện trước đám đông, 36% thiếu vốn từ và kỹ năng diễn đạt, 20% diễn đạt lủng củng, thiếu mạch lạc, 0% không biết. Biểu đồ 4. Những khó khăn sinh viên thường gặp trong việc rèn luyện tư duy phản biện. Mặc dù, hiểu được tầm quan trọng của tư duy phản biện cho nên trong quá trình học tập sinh viên đã tích cực rèn luyện. Song quá trình rèn luyện tư duy phản sinh viên đã gặp không ít khó khăn. Sau đây là những khó khăn mà sinh viên thường gặp nhất đó là: 24%,ngại nói, sợ nói sai chiếm, 20% không tự tin nói chuyện trước đám đông, 36% thiếu vốn từ và kỹ năng diễn đạt, 20% diễn đạt lủng củng, thiếu mạch lạc, 0% không biết. Thứ năm, để biết được ý kiến của sinh viên về những việc cần phải làm nhằm phát triển năng lực tư duy phản biện của mình, chúng tôi sử dụng câu hỏi mở số 16. Với câu hỏi 16, theo bạn, cần phải làm gì để phát triển năng lực tư duy phản biện? Có 24% cần đọc nhiều sách để tăng thêm vốn từ, 14% tập nói chuyện diễn đạt chỗ đông người, 6% tăng cường giao tiếp, 42% tích cực phát biểu ý kiến xây dựng bài, 8% xem bài trước khi đến lớp và đi học đầy đủ, 4% tập nói chuyện trước gương, 2% phải tự tin và tin tưởng vào khả năng của mình.
385 Biểu đồ 5. giải pháp phát triển năng lực tư duy phản biện của sinh viên Để phát triển năng lực tư duy phản biện mỗi sinh viên đã đưa ý kiến, quan điểm của bản thân trong quá trình rèn luyện tư duy phản biện. Cụ thể như sau: có 24% cần đọc nhiều sách để tăng thêm vốn từ, 14% tập nói chuyện diễn đạt chỗ đông người, 6% tăng cường giao tiếp, 42% tích cực phát biểu ý kiến xây dựng bài, 8% xem bài trước khi đến lớp và đi học đầy đủ, 4% tập nói chuyện trước gương, 2% phải tự tin và tin tưởng vào khả năng của mình. Qua đó, có thể thấy rằng phần lớn sinh viên đều cho rằng việc tích cực phát biểu ý kiến xây dựng bài là quan trọng nhất chiếm đến 42% và một ý kiến khác cũng không kém phần quan trọng đó chính là cần đọc nhiều sách để tăng thêm vốn từ chiếm 24%. Từ những số liệu của bảng khảo sát có thể cho thấy rằng phần lớn sinh viên đã có những hiểu biết nhất định về tư duy phản biện như về: khái niệm, những nội dung cơ bản, cũng như tiến trình thực hiện tư duy phản biện,… Đồng thời, nhận thức được tầm quan trọng mà tư duy phản biện mang lại. Bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận sinh viên vẫn còn chưa hiểu hết được thế nào là tư duy phản biện, các thao tác thực hiện cũng như những lợi ích mà tư duy phản biện mang lại. Tuy nhiên, trong quá trình rèn luyện tư duy phản biện ngay chính bản thân sinh viên cũng gặp không ít khó khăn. Trước những thực trạng trên, chúng tôi đề xuất một số giải pháp sau đây nhằm góp phần giúp sinh viên phát triển năng lực tư duy phản biện một cách tối ưu nhất. 2.4. Kiến nghị giải pháp phát triển năng lực tư duy phản biện cho sinh viên ngành giáo dục chính trị, Trường Đại học Đồng Tháp 2.4.1. Về phía nhà trường. Đưa tư duy phản biện trở thành môn học chính. Với việc bổ sung tư duy phản biện vào chương trình đào, trở thành một trong những môn học tạo bắt buộc đối với tất cả các sinh viên ngành giáo dục chính trị đang học theo quy chế tín chỉ sẽ góp phần tạo điều kiện cho tất cả các sinh viên được học tập phương pháp tư duy phản biện và có thể vận dụng nó trong quá trình học tập. 2.4.2. Về phía giảng viên. Một là, tổ chức dạy học, trong quá trình giảng dạy đòi hỏi giảng viên phải sử dụng kết hợp nhiều phương pháp để tạo nên sự đa dạng về phương pháp giảng dạy. Bên cạnh đó, còn tạo cho người học sự hứng thú về môn học đó. Từ đó, xây dựng niềm say mê, yêu thích đối với môn học, hình thành thái độ học tập tích cực. Hai là, về hình thức kiểm tra, đánh giá, với hình thức kiểm tra, đánh giá như trước nay giảng viên thường sử dụng đó là những câu hỏi tự luận với những nội dung chính trong sách giáo trình vẫn chưa đánh giá đúng được trình độ hiểu, biết và vận dụng của người học. Trên thực tế, thì những điểm số chưa hẳn đã phản ánh đúng được thực
386 lực của người học. Vì nếu người học chỉ cần học thuộc lòng và chép lại một cách máy móc như trong giáo trình, bài giảng hoặc lời giảng của giảng viên sẽ được điểm cao. Ngược lại những người nào không thuộc y xì từng câu, từng chữ trong bài học thì sẽ bị điểm thấp. Mặc dù, họ vẫn hiểu và biết vận dụng những nội dung đó vào thực tế. Vì vậy, trong kiểm tra đánh giá giảng viên nên thay đổi để đánh giá đúng thực lực của người học bằng những câu hỏi mở như đánh giá thường xuyên, đánh giá thông qua tiểu luận, bài tập nhóm, vở tự học, thảo luận nhóm, kết quả đánh giá và tự đánh giá, khuyến khích người học đánh giá kết quả học tập của nhau… Như vậy, vừa có thể đánh giá được trình độ hiểu, biết của người học. Đồng thời, đánh giá được khả năng vận dụng những tri thức mới của bài học để giải quyết những vấn đề mà cuộc sống đã và đang đặt ra. 2.4.3. Về phía bản thân sinh viên. Một là, thường xuyên cập nhật thông tin. Trong quá trình học tập đòi hỏi sinh viên không những phải nắm vững kiến thức về chuyên môn. Mà còn phải trang bị, cập nhật những thông tin cần thiết đối với cuộc sống hằng ngày như: pháp luật, chính trị, xã hội,… để không ngừng bổ sung vào vốn hiểu biết của mình, làm giàu tri thức cho bản thân; Hai là, rèn kỹ năng lập luận, trình bày ý kiến trước đám đông.Sinh viên phải trở thành những người thật năng động không chỉ trong học tập phải thường xuyên phát biểu ý kiến, tham gia xây dựng bài. Mà còn cả trong giao tiếp hằng ngày, trong những cuộc họp,… phải rèn cho mình thói quen trong việc thường xuyên đưa ra ý kiến, quan điểm của bản thân đánh giá vấn đề đó; Ba là, nỗ lực của bản thân. Tự bản thân sinh viên phải tự nổ lực học tập phấn đấu vương lên, phải đặt ra cho mình những mục tiêu, dự định tương lai để có những hướng đi đúng đắn. 3. Kết luận Việc trang bị tư duy phản biện cho sinh viên ngành Giáo dục chính trị Trường Đại học Đồng Tháp là rất cần thiết. Với những lợi ích mà tư duy phản biện mang lại không những làm cho sinh viên trở thành những người đầy nhiệt huyết, năng động, sáng tạo. Bên cạnh đó, giúp sinh viên tự rèn luyện cho bản thân những kỹ năng cần thiết cho nghề nghiệp tương lai, đáp ứng được yêu cầu của các nhà tuyển dụng. Kết quả nghiên cứu này cần được mở rộng về phạm vi và nội dung nghiên cứu tiến tới có thể đề xuất một hệ thống giải pháp đồng bộ nhằm đào tạo tư duy phản biện cho người học trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ một khi đất nước đang bước vào thời kỳ phát triển và hội nhập quốc tế. Tài liệu tham khảo [1]. Bùi Thị Loan, “Dạy và rèn kỹ năng tư duy phản biện cho sinh viên”, Tạp chí Phát triển và Hội nhập, số 7(17) – Tháng 11-12/2012. [2]. Phạm Thị Ly, “Về khái niệm tư duy phản biện”, Tạp chí Văn hóa Nghệ An, số 234 ngày 10 -12 -2012. [3]. http://lypham.net/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=276 &Itemid=2 [4]. Richard Paul và Linda Elder, The Guide Miniature đến khái niệm tư duy phê phán và Công cụ, Quỹ Critical Thinking Press, 2008). [5]. Đỗ Kiên Trung, “Về những vai trò của tư duy phản biện và những yêu cầu cho việc giảng dạy ở Việt Nam”, Tạp chí Phát triển và Hội nhập, số 5(15) – Tháng 7-8/2012. [6]. Huỳnh Hữu Tuệ “Tư duy phản biện trong học tập đại học”, Bản tin ĐHQG Hà Nội, số 232 tháng 6 năm 2010. news.vnu.edu.vn/btdhqghn/Vietnamese.