Tuổi thọ công trình và công tác bảo trì công trình xây dựng tại Việt Nam
lượt xem 2
download
Bài viết Tuổi thọ công trình và công tác bảo trì công trình xây dựng tại Việt Nam tác giả tập trung phân tích làm rõ một số khái niệm về tuổi thọ công trình, công tác bảo trì nhằm nâng cao tuổi thọ công trình và quy định pháp luật về bảo trì công trình xây dựng tại Việt Nam hiện nay.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tuổi thọ công trình và công tác bảo trì công trình xây dựng tại Việt Nam
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 TUỔI THỌ CÔNG TRÌNH VÀ CÔNG TÁC BẢO TRÌ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG TẠI VIỆT NAM Nguyễn Anh Dũng, Nguyễn Ngọc Thắng, Lê Trung Phong 1 Trường Đại học Thủy lợi, email: dung.kcct@tlu.edu 1. GIỚI THIỆU công trình, công tác bảo trì nhằm nâng cao tuổi thọ công trình và quy định pháp luật về bảo trì Đảm bảo tuổi thọ công trình ngày nay đã công trình xây dựng tại Việt Nam hiện nay. trở thành nội dung quan trọng của chiến lược quản lý tài sản ở nhiều quốc gia trên thế giới. 2. TUỔI THỌ CÔNG TRÌNH Quản lý công trình xây dựng là một quy trình được thiết lập trên cơ sở đảm bảo chất lượng Công trình xây dựng được hiểu là một hệ dài hạn thông qua các biện pháp kỹ thuật và phức tạp, tạo dựng nhằm thoả mãn các công pháp lý xuyên suốt các giai đoạn từ chuẩn bị năng khác nhau do con người đặt ra. Trong đầu tư, thực hiện đầu tư đến khai thác nhằm quá trình sử dụng công trình bị hao mòn dần đảm bảo và duy trì sự làm việc bình thường, dưới tác động của con người và các điều kiện an toàn của công trình theo quy định của thiết thiên nhiên, khí hậu đặc thù nơi công trình kế. Quy trình này được thể hiện cụ thể thông tồn tại. Quá trình hao mòn này sẽ tác động qua việc thiết lập chế độ bảo trì phù hợp cho đến sự suy giảm tuổi thọ công trình[1, 2]. từng công trình xây dựng cụ thể. Nói đến tuổi thọ công trình là chúng ta nói Tại Việt Nam, vấn đề bảo trì công trình tới thời gian tồn tại và phục vụ của một công xây dựng chưa thực sự được coi trọng. Hình trình phù hợp các yêu cầu đã được đặt ra ảnh của sự xuống cấp nhanh chóng, tình trong những điều kiện được dự định trước. trạng chất lượng ở mức báo động của các khu Tuổi thọ thể hiện bằng tổng số năm và khác chung cư là một minh chứng rõ ràng nhất cho nhau cho mỗi loại công trình. Theo thời gian, thực trạng này. Chúng ta hiện nói nhiều tới tính chất cơ, lý, hoá của vật liệu tổ hợp lên sự xuống cấp của công trình trong quá trình công trình bị thay đổi, những đặc tính riêng khai thác sử dụng. Tình trạng công tác bảo trì của công trình, của môi trường cũng thay đổi bị coi nhẹ phần nào mọi người đều có cảm dẫn đến giá trị của công trình suy giảm, tức là giác rằng công trình xây dựng là loại tài sản tuổi thọ của công trình đi dần đến giới hạn tồn tại lâu dài và hư hỏng từ từ. đặt ra ban đầu. Một dự án đầu tư xây dựng để đưa từ ý Để hiểu rõ hơn về tuổi thọ công trình, tưởng ban đầu thành hiện thực trải qua nhiều chúng ta có thể phân tích khái niệm về “chức giai đoạn khác nhau. Việc xác định tuổi thọ năng dự định”. Mỗi bộ phận công trình khi của công trình là vấn đề rất cần thiết, vì nó thiết kế được định rõ một chức năng, gọi là liên quan đến việc quyết định tiếp tục khai chức năng dự định, tương ứng theo một quy thác, sửa chữa hay phá bỏ, là cơ sở để cơ chuẩn vận hành trong một điều kiện vận hành quan quản lý của nhà nước ban hành những cụ thể. Trong quá trình sử dụng, nếu chức hướng dẫn chi tiết, tiêu chuẩn về đánh giá năng của một bộ phận không được đảm bảo chất lượng công trình[1]. theo các tiêu chí đã định sẽ ảnh hưởng tới sự Trong phạm vi bài báo này tác giả tập trung khai thác bình thường của toàn bộ công trình. phân tích làm rõ một số khái niệm về tuổi thọ Chức năng dự định của công trình còn phản 55
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 ánh kỳ vọng nhất định đối với việc khai thác, nguyên nhân và cách xử lý sự cố. Từ đó mang vận hành công trình đó theo một quy trình lại hiệu quả cao trong việc đảm bảo sự vận đảm bảo với độ tin cậy đặt ra[3]. hành an toàn và nâng cao tuổi thọ của công Như vậy có thể thấy rằng tuổi thọ công trình trong quá trình khai thác sử dụng. trình được định nghĩa là thời gian sử dụng Đối với một công trình không quá phức bình thường của công trình trong các điều tạp, trước đây chúng ta đều cho rằng sự vận kiện về tải trọng và tác động nhất định đã quy hành tin cậy trong một giai đoạn thời gian định trước. Tuy nhiên ở một khía cạnh khác, nhất định là đương nhiên rồi sau đó bị lão tuổi thọ công trình được nhìn nhận là thời hoá. Như vậy việc bảo trì chỉ bao gồm việc gian khai thác bình thường với mức độ an sửa chữa khi có cấu kiện hoặc công trình bị toàn quy định. Với định nghĩa thứ hai này sẽ hư hỏng, đại tu hoặc thay thế các cấu kiện dễ dàng hơn tiếp cận phương pháp đánh giá vào các khoảng thời gian xác định. Tuy nhiên và xác định định lượng tuổi thọ công trình. với sự phát triển của công nghệ và vật liệu Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng công trình xây dựng, các công trình xây dựng ngày nay hiện hữu cũng như xác định tuổi thọ công có quy mô lớn và đa dạng hơn rất nhiều. Sự trình đã được quy định trong ISO 2394 - can thiệp của những kết quả nghiên cứu mới 1998, tiêu chuẩn đánh giá hiện trạng công về vật liệu, về lý thuyết tính toán, về công trình tại Việt Nam[4]. Tuy vậy, các tính toán nghệ thi công và sự cố công trình không chỉ này khá phức tạp và hiện khó khăn trong việc do lão hoá mà còn do những nguyên nhân từ áp dụng vào tính toán thực tế cụ thể. đầu vào đòi hỏi một sự kiểm soát chặt chẽ hơn để hạn chế được các hư hỏng đối với 3. BẢO TRÌ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG công trình. Từ đây xuất hiện tư tưởng cần và Luật Xây dựng 2014[5] đã quy định về hoạt phải phòng ngừa các sự cố và ra đời khái động xây dựng mà nội hàm là các công việc niệm bảo trì phòng ngừa. Khái niệm này xuyên suốt từ chủ trương đầu tư đến kết thúc được phát triển bao gồm các hệ thống kiểm tuổi thọ công trình. Để đưa dự án từ một ý soát và lập kế hoạch bảo trì. Chi phí bảo trì tưởng ban đầu thành hiện thực thông thường cũng bắt đầu gia tăng nhanh chóng tương phải trải qua bảy giai đoạn cơ bản [4]: Nghiên quan với các chi phí vận hành khác.[1, 2]. cứu lập dự án; Tính toán và thiết kế kỹ thuật; Công tác bảo trì, đặc biệt công tác bảo trì Cung cấp vật tư, thiết bị; Thực hiện thi công phòng ngừa sẽ đem lại lợi ích rất lớn. Bảo xây dựng; Vận hành thử và hoàn chỉnh; Đưa đảm sự vận hành an toàn do việc phát hiện vào khai thác sử dụng công trình và bảo trì; sớm được các dấu hiệu của sự cố do sự hư Xử lý công trình khi đã hết tuổi thọ thiết kế. hỏng của một bộ phận nào đó. Qua các đợt Các chức năng và tiêu chuẩn vận hành cho đánh giá hiện trạng chúng ta có cơ hội nhìn mỗi bộ phận công trình đã được xác định ở nhận lại toàn bộ hệ thống trong môi trường bước thiết kế, bước tiếp theo là xác định khi làm việc thực để từ đó có thể bổ sung những nào các bộ phận công trình không thực hiện cấu kiện có độ tin cậy cao hơn. được chức năng của nó. Từ đây đưa đến khái Tăng cường hiệu quả vận hành với các niệm “sự cố chức năng” được định nghĩa là tham số liên quan tới vận hành thường xuyên sự thiếu khả năng đáp ứng một tiêu chuẩn được tham chiếu và phân tích ảnh hưởng vận hành mong muốn nào đó của bộ phận đồng thời có biện pháp khắc phục, loại bỏ công trình[2]. nếu cần thiết, nhờ đó loại bỏ được các sự cố Cần xác định được các loại sự cố có thể xảy không đáng có. Thực hiện công tác bảo trì là đã góp phần quan trọng thực hiện chiến lược ra, phân tích ảnh hưởng của từng loại sự cố tới bảo tồn công trình đồng thời tạo ra loại hình toàn hệ thống. Làm được điều này chúng ta có dịch vụ mới có tính chuyên nghiệp cao, tính thể phòng ngừa các sự cố trên cơ sở xác định chuyên môn hoá cao. được nguồn gốc các sự cố. Việc thống kê đúng, Những vấn đề vừa bàn trên là một phần đầy đủ các loại sự cố sẽ giúp giảm bớt lãng phí của lý thuyết về quản lý bảo trì và trong đó thời gian, kinh phí cho việc đánh giá mức độ, có nhiều vấn đề đang được coi là mục tiêu 56
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 của chiến lược bảo tồn công trình xây dựng. dụng cho từng loại hình công trình khác nhau. Điều mấu chốt của chiến lược này là cung Việc áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài cũng cần cấp một trình tự công tác theo từng bước một được nghiên cứu, bổ sung để có thể áp dụng để giải quyết tất cả các vấn đề đồng thời và phù hợp với điều kiện đặc thù Việt Nam. áp dụng cho mọi đối tượng có liên quan tới công trình trong quá trình khai thác sử dụng. 4. KẾT LUẬN Khi bàn về bảo trì công trình chúng ta cần Nhìn ở góc độ một dự án và lợi ích quốc nghiên cứu sâu một số đặc trưng cơ bản của gia trong một chiến lược bảo tồn công trình công trình có liên quan trực tiếp tới công tác xây dựng mà chúng ta ý thức được thì công bảo trì đó là tuổi thọ công trình, sự lão hoá trình cần được xem xét, đánh giá hiệu quả sử tựnhiên, hao mòn vô hình và hữu hình của dụng của nó trong suốt chu trình tuổi thọ. Nội công trình. Đây là những nội dung học thuật dung chiến lược này đã vượt ra khỏi những quyết định việc hình thành cơ chế về bảo trì công việc trước đây ta vẫn coi bảo trì như là nhằm phát huy công năng của từng công trình. sự sửa sang kiến trúc, tu sửa thay thế các kết Nhằm mục đích đưa ra cách tiếp cận một cấu bị hư hỏng. Nội dung quan trọng của cách chặt chẽ, nghiêm túc và có hệ thống vấn chiến lược này là vấn đề chất lượng công đề bảo trì, ngày 12/05/2015 Thủ tướng Chính trình phải được nhìn nhận và quán triệt xuyên phủ đã ban hành Nghị định số 46/2015/NĐ-CP suốt quá trình hình thành và tồn tại theo yêu về Quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây cầu tuổi thọ của mỗi công trình. dựng. Nghị định đã nhấn mạnh cho được lợi thế Vì vậy trong nội dung yêu cầu mới về về kinh tế và tiện nghi khai thác sử dụng công quản lý chất lượng công trình xây dựng có trình xây dựng và hệ thống kỹ thuật theo đúng đặt ra thành trách nhiệm của người thiết kế thiết kế. Nội dung Nghị định đề cập đến các nội phải đưa ra những yêu cầu cho các đối tượng dung cơ bản như [6]: (1) Mọi công trình xây công trình cần thiết phải bảo trì. Chủ quản lý dựng phải được bảo trì; (2) Bảo trì phải theo sử dụng, chủ sở hữu công trình có nghĩa vụ quy định; (3) Quy trình bảo trì do nhà thầu thiết và trách nhiệm bảo vệ cho công trình không kế lập và bàn giao cho chủ đầu tư cùng với hồ bị xuống cấp nhanh, đáp ứng nhu cầu sử sơ thiết kế. Nhà thầu cung cấp thiết bị bàn giao dụng trong suốt tuổi thọ yêu cầu. Các vấn đề cho chủ đầu tư quy trình bảo trì đối với thiết bị kỹ thuật bảo trì, nâng cấp là những nội dung do mình cung cấp trước khi lắp đặt vào công hiện đang thu hút các cơ quan khoa học, các trình; (4) Xác định trách nhiệm của tổ chức, cá nhà chuyên môn nghiên cứu. nhân liên quan tới công tác bảo trì; (5) Cách 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO thức tổ chức thực hiện bảo trì công trình và quy định sự cần thiết v à vai trò của công tác kiểm [1] Trần Chủng, Phương pháp và tiêu chuẩn định chất lượng phục vụ công tác bảo trì; đánh giá tuổi thọ công trình xây dựng. (6) Quy định về chi phí bảo trì: nguồn và trách NXB Xây dựng, Hà Nội, 1994. nhiệm chi trả; (7) Quy định về quản lý Nhà [2] Trần Chủng, Bảo trì công trình xây nước đối với công tác bảo trì công trình. dựng. Viện Khoa học Công nghệ Xây Nghị định 46/2015/NĐ-CP [6] là quy định dựng, 2012. pháp luật buộc chúng ta phải bảo trì cho công [3] Nguyễn Văn Hùng, Một phương pháp xác định tuổi thọ và tuổi thọ còn lại của trình xây dựng. Song bảo trì như thế nào chúng công trình, Tạp chí Khoa học Công nghệ ta cần có các tiêu chuẩn kỹ thuật để hướng dẫn Xây dựng, số tháng 3/2010. cách thức bảo trì. Đây là nhiệm vụ không dễ [4] Tiêu chuẩn Quốc tế ISO 2394-1998 - dàng vì các loại tiêu chuẩn như vậy ở nước ta Nguyên lý chung về độ tin cậy và tuổi không có hoặc có nhưng lạc hậu. Nghị định thọ của kết cấu công trình. cũng quy định thời hạn về việc ban hành bộ [5] Luật xây dựng 2014 số 50/2014/QH13 tiêu chuẩn kỹ thuật về công tác bảo trì. Tuy ngày 18/06/2014. nhiên đến nay, bảo trì công trình xây dựng ở [6] Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày Việt Nam mới đang dừng lại ở việc tuân thủ 12/05/2015của Chính Phủ về Quản lý các thông tư hướng dẫn công tác bảo trì áp chất lượng và bảo trì công trình xây dựng. 57
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bảo đảm tuổi thọ của công trình ngay từ khâu thiết kế
8 p | 267 | 122
-
Bài giảng Bệnh học và sửa chữa công trình: Phần 1 - TS. Nguyễn Hoàng Giang
32 p | 213 | 40
-
An toàn điện trong nông nghiệp part 1
14 p | 180 | 32
-
Giáo trình Hệ thống treo di chuyển - Hệ thống lái (MĐ: Công nghệ ô tô) - CĐ Cơ Điện Hà Nội
75 p | 66 | 17
-
Quy trình bảo trì, bảo dưỡng thiết bị
13 p | 121 | 15
-
Giáo trình Xây, trát và mô đun thi công bê tông (Nghề: Kỹ thuật xây dựng) - Trường Cao Đẳng Lào Cai
135 p | 38 | 8
-
Bài giảng Sự cố công trình xây dựng - Phạm Sanh
89 p | 90 | 8
-
Nghiên cứu xây dựng định mức tiêu hao điện năng của các trạm bơm tiêu và đề xuất các giải pháp giảm thiểu
7 p | 78 | 6
-
Bài giảng môn cung cấp điện - Chương 3
4 p | 76 | 6
-
Ảnh hưởng của phụ gia khoáng và nhiệt độ môi trường đến tuổi thọ của công trình bê tông cốt thép ở môi trường biển
4 p | 18 | 4
-
Xây dựng chương trình tính toán chế độ nhiệt máy biến áp dựa trên mô hình động của IEC
7 p | 69 | 4
-
Một số phương pháp xác định tuổi thọ còn lại của công trình xây dựng
10 p | 36 | 3
-
Giáo trình Sử dụng máy lu: Phần 1
24 p | 9 | 2
-
Dự báo tuổi thọ còn lại của công trình cầu dầm giản đơn bê tông cốt thép dựa trên các mô hình học máy
7 p | 3 | 2
-
Thông tin Xây dựng cơ bản và khoa học công nghệ xây dựng – Số 5/2019
47 p | 21 | 2
-
Nghiên cứu độ cứng vững và tuổi thọ, độ tin cậy của cụm ổ trục chính máy tiện CNC Eclipse 300 khi tải ngoài thay đổi
7 p | 35 | 2
-
Đánh giá tình trạng và dự báo tuổi thọ hữu ích còn lại của bộ trao đổi nhiệt dạng tấm thông qua dự báo ngắn hạn giá trị chênh áp dòng nước biển
10 p | 8 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn