Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br />
<br />
<br />
TỶ LỆ PHẾT TẾ BÀO CỔ TỬ CUNG BẤT THƯỜNG Ở THAI PHỤ <br />
TẠI BỆNH VIỆN NHÂN DÂN GIA ĐỊNH <br />
Lương Thanh Hà*, Lê Hồng Cẩm**, Bành Thanh Lan** <br />
<br />
TÓM TẮT <br />
Mở đầu: Phết tế bào cổ tử cung (PTBCTC) là xét nghiệm dùng để sàng lọc phát hiện sớm ở giai đoạn tiền <br />
ung thư cổ tử cung để có thể điều trị ngăn không cho bệnh thành ung thư xâm lấn. Pap là xét nghiệm được đề <br />
nghị trong quy trình khám thai, tuy nhiên, trên thực tế bác sĩ hiếm khi thực hiện vì nguy cơ ra huyết âm đạo. <br />
Mục tiêu: Xác định tỉ lệ phết tế bào cổ tử cung bất thường và các yếu tố liên quan ở thai phụ tại bệnh viện <br />
Nhân Dân Gia Định. <br />
Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện theo thiết kế nghiên cứu cắt <br />
ngang. Phụ nữ có thai 3 tháng đầu đến phá thai tại bệnh viện Nhân Dân Gia Định ở khoa kế hoạch hoá gia <br />
đình trong thời gian từ tháng 3 năm 2011 đến tháng 7 năm 2011. Chọn mẫu thuận tiện trong thời gian <br />
nghiên cứu, thai phụ được khám và làm PTBCTC theo phương pháp truyền thống, bệnh phẩm đọc và phân <br />
loại theo hệ thống Bethesda. <br />
Kết quả: Khảo sát 826 thai phụ tại bệnh viện Nhân dân Gia định, tỉ lệ PTBCTC bất thường ở thai phụ là <br />
0,2%, trong đó có 2 trường hợp là ASCUS. Tỉ lệ ra huyết âm đạo chiếm 20,6% trong đó đa số là ra máu ít. <br />
Chúng tôi không xác định được mối liên quan giữa PTBCTC với các yếu tố đặc điểm của dân số nghiên cứu. <br />
Kết luận: Cần cân nhắc làm PTBCTC trên phụ nữ mang thai. <br />
ABSTRACT <br />
THE PREVALENCE OF ABNORMAL PAP SMEAR AMONG PREGNANT WOMEN AT NHAN DAN <br />
GIA DINH HOSPITAL IN 2011 <br />
Luong Thanh Ha, Le Hong Cam, Banh Thanh Lan <br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014:8 ‐ 13 <br />
<br />
Background: Pap smear is a cytologic screening test used to detect early precancerous changes of the cervix <br />
so that these conditions can be managed or treated to prevent disease progression due to invasive cancer. Pap <br />
smear is not contra‐indicated during pregnancy, however, gynaecologists rarely do it due to the concern of <br />
vaginal bleeding after pap test. <br />
Objective: To determine the prevalence of abnormal pap smear and associated factors among pregnant <br />
women at Nhan Dan Gia Dinh hospital. <br />
Material and Methods: This was a cross–sectional study conducted on 826 pregnant women having <br />
abortions in the first‐trimester of pregnancy at Nhan Dan Gia Dinh hospitalfrom March to July 2011. Pap <br />
smears were performed by using the Ayre sticks to scrap the cells from the cervix and fix them to a glass slide. <br />
Results were interpreted following the Bethesda system. <br />
Results: The prevalence of abnormal pap smear was 0.2% with only 2 cases of ASCUS classification. <br />
Cervical bleeding due to pap smear taken occurred in 20.6% and most of them were mild. <br />
Conclusions: The prevalence of abnormal pap smear in pregnant women is low; however, the cervical <br />
bleeding after pap test is high, therefore, the indication for doing pap smear in pregnant women should be <br />
carefully considered. <br />
<br />
<br />
* Bệnh viện Từ Dũ ** Bộ môn Phụ Sản Đại học Y Dược TP HCM <br />
Tác giả liên lạc. PGS Lê Hồng Cẩm ĐT: 0913 645517 Email: lehongcam61@yahoo.com <br />
8 Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản và Bà Mẹ Trẻ em <br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
<br />
MỞ ĐẦU ra là có nên xem khám thai là cơ hội để sàng lọc <br />
ung thư CTC hay không. Tuy nhiên, để trả lời <br />
Ung thư cổ tử cung là bệnh ác tính thường cho câu hỏi này cần đánh giá tỷ lệ bất thường <br />
gặp ở phụ nữ. Đây là nguyên nhân gây tử PTBCTC ở nhóm phụ nữ này có đủ cao hay <br />
vong đứng hàng thứ 2 sau ung thư vú(14). Một không? Những biến cố ngoại ý xảy ra là cao hay <br />
phần ba ung thư cổ tử cung xảy ra ở độ tuổi thấp? Chính vì vậy chúng tôi thực hiện nghiên <br />
sinh sản(5). Tuổi trung bình chẩn đoán ung thư cứu này. <br />
cổ tử cung khi có thai 30‐35 tuổi(5). Tỉ lệ phết tế <br />
bào cổ tử cung (PTBCTC) bất thường khác Mục tiêu chính <br />
nhau tùy dân số, tuy nhiên có khoảng 1% ‐ 8% Xác định tỉ lệ phết tế bào cổ tử cung bất <br />
PTBCTC bất thường phát hiện trong thai thường ở thai phụ tại bệnh viện Nhân Dân <br />
kỳ(8,10,15). Khoảng 1% ung thư cổ tử cung được Gia Định. <br />
chẩn đoán trong thai kỳ(17). Phụ nữ mang thai Mục tiêu phụ <br />
nếu PTBCTC bất thường thì có khoảng 84% Xác định mối liên quan giữa tuổi, tuổi quan <br />
nhiễm HPV (Human Papilloma Virus)(13). Ước hệ tình dục lần đầu, tình trạng kinh tế xã hội và <br />
tính có khoảng 1/1000‐1/5000 ca thai phụ mắc tiền căn sản phụ khoa với phết tế bào cổ tử cung <br />
ung thư cổ tử cung(13,18). Như vậy ung thư cổ tử bất thường. <br />
cung khi có thai là loại ung thư thường gặpvà <br />
cũng là nguyên nhân gây tử vong cao(8). Nhiều ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br />
nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ mang thai có Thiết kế nghiên cứu <br />
cơ hội chẩn đoán ung thư cổ tử cung giai đoạn Nghiên cứu được thực hiện theo thiết kế <br />
1 gấp 3 lần so với nhóm lứa tuổi sinh sản(1), nghiên cứu cắt ngang thực hiện tháng 3 năm <br />
Triệu chứng của ung thư cổ tử cung trên thai 2011 đến tháng 7 năm 2011 tại bệnh viện Nhân <br />
phụ cũng giống như phụ nữ không mang thai. Dân Gia Định. <br />
Xuất huyết âm đạo là triệu chứng phổ biến <br />
nhất chiếm (43% ‐54%), trong khi đó có từ 30% Đối tượng nghiên cứu <br />
‐ 50% phụ nữ mang thai không có triệu Dân số mục tiêu <br />
chứng(12). Từ năm 1943 tầm soát ung thư cổ tử Phụ nữ có thai tại thành phố Hồ Chí Minh. <br />
cung được làm như một phần trong chăm sóc <br />
Dân số nghiên cứu <br />
tiền sản ở Đan Mạch. Ở Mỹ, từ năm 1960 tầm <br />
Phụ nữ có thai 3 tháng đầu đến phá thai tại <br />
soát ung thư cổ tử cung được làm cho phụ nữ <br />
bệnh viện Nhân Dân Gia Định ở khoa kế hoạch <br />
mang thai đến khám thai lần đầu nếu trước đó <br />
hoá gia đình. <br />
họ không được tầm soát. Theo Hiệp hội Sản <br />
Phụ Khoa Hoa Kỳ (ACOG) 2002 thai kỳ trở Dân số chọn mẫu <br />
thành thời điểm thích hợp cho sàng lọc ung Phụ nữ có thai 3 tháng đầu đến phá thai tại <br />
thư CTC, đặc biệt đối với những phụ nữ bệnh viện Nhân Dân Gia Định ở khoa kế hoạch <br />
không thường xuyên khám sức khỏe(3,4,9). Theo hoá gia đình trong thời gian từ tháng 3 năm 2011 <br />
Trung Tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật đến tháng 7 năm 2011. <br />
Hoa Kỳ 2006, PTBCTC nên được làm cho phụ Cỡ mẫu <br />
nữ mang thai. <br />
Mục đích của nghiên cứu là xác định tỉ lệ <br />
Trong hoàn cảnh thực tế hiện nay của ta, phết tế bào tử cung bất thường ở thai phụ, nên <br />
PTBCTC vẫn là phương tiện đơn giản, rẻ tiền và cỡ mẫu được tính theo công thức sau: <br />
hiệu quả để tầm soát ung thư CTC, tuy nhiên đa <br />
Công thức: <br />
số bác sĩ đều không thực hiện do tình trạng ra <br />
huyết âm đạo sau khi làm PTBCTC. Câu hỏi đặt N = z2 (1‐/2) p (1‐p)/d2 <br />
<br />
<br />
<br />
Sản Phụ Khoa 9<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br />
<br />
Trong đó: Phương pháp xử lý số liệu <br />
α = 0,05 với độ tin cậy 95%. Số liệu được nhập và mã hóa theo quy ước. <br />
Z trị số từ phân phối chuẩnZ (1‐/2)giá trị <br />
2<br />
Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 16.0. Sử <br />
ngưỡng của độ tin cậy. dụng thống kê mô tả tần suất, phần trăm, trung <br />
Z (1‐/2) = 1,96 bình để mô tả đặc điểm đối tượng nghiên cứu. <br />
Tỉ lệ bệnh ước tính trong quần thể p=0,4(6). Tìm yếu tố liên quan bằng phép kiểm chi bình <br />
Sai số cho phép: d=1% = 0,25. phương, nếu vọng trị 18 tuổi 636 77 PTBCTC là ASCUS. <br />
Số lần mang thai trung bình 1,5 ± 0,04 Bệnh nhân thứ 2 (mã số lam c2762.11) <br />
Có thai ≤ 2 lần 680 82,3<br />
Thai phụ 23 tuổi, nghề nghiệp công nhân, <br />
Có thai > 2 lần 146 17,7<br />
Số con hiện có trung bình 1,08 ±0,03 học trung học cơ sở, chưa kết hôn, chưa có thai <br />
≤ 2 con 788 95,4 lần nào. Quan hệ tình dục lần đầu năm 22 tuổi <br />
> 2 con 38 4,6 và chỉ có 1 bạn tình, ngừa thai bằng phương <br />
Tuổi giao hợp sớm