Ứng dụng vạt vi phẫu trong chấn thương chỉnh hình tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ỨNG DỤNG VẠT VI PHẪU TRONG CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH<br /> TẠI BỆNH VIỆN NHÂN DÂN GIA ĐỊNH<br /> Lâm Đạo Giang*, Nguyễn Trung Hiếu**, Nguyễn Phước Hùng**.<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Vạt vi phẫu được ứng dụng trong chấn thương chỉnh hình nhằm che phủ các cấu trúc quan<br /> trọng như xương, khớp, gân, mạch máu, thần kinh.<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả ứng dụng vạt vi phẫu trong chấn thương chỉnh hình tại Bệnh viện Nhân Dân<br /> Gia Định.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu mô tả tiền cứu hàng loạt ca từ 03/2014 đến 08/2016.<br /> Kết quả: Tỷ lệ tốt đạt 87,88% (vạt da sống hoàn toàn), 3,03% vừa (chết lớp thượng bì nhưng vạt vẫn sống),<br /> 6,06% xấu (hoại tử 1 phần vạt) và 3,03 % thất bại (vạt chết hoàn toàn).<br /> Kết luận: Vạt vi phẫu ứng dụng tại Khoa Chấn Thương Chỉnh Hình Bệnh viện Nhân Dân Gia Định cho tỉ<br /> lệ thành công cao .<br /> Từ khóa: Vạt vi phẫu, ứng dụng vạt vi phẫu.<br /> ABSTRACT<br /> FLAP MICROSURGICAL APPLICATIONS IN THE ORTHOPEDIC TRAUMA AT NHAN DAN GIA<br /> DINH HOSPITAL<br /> Lam Dao Giang, Nguyen Trung Hieu, Nguyen Phuoc Hung.<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 5 - 2016: 171 - 179<br /> <br /> Background: Flap microsurgical used in the orthopedic trauma, to cover important structures such as bones,<br /> joints , tendon , blood vessels , nerves.<br /> Objectives: Assessment results flap microsurgical applications in orthopedic trauma at Nhan Dan Gia Dinh<br /> Hospital<br /> Methods: A prospective descriptive study cases series 03/2014 to 08/2016 with subjects being inpatients<br /> with soft tissue defect at Nhan Dan Gia Dinh Hospital.<br /> Results: Results were classified good in 87.88%, fair in 3,03%, bad in 6,06%, failure in 3.03%.<br /> Conclusion: Flap microsurgical used at the department of Orthopedic of Nhan Dan Gia Dinh hospital for<br /> the high success rate.<br /> Key word: Flap microsurgical, Flap microsurgical applications .<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ khuyết hổng này có thể càng khó khăn hơn nếu<br /> khuyết hổng còn để lộ các cấu trúc quan trọng<br /> Khuyết hổng mô mềm sau tai nạn giao như mạch máu, thần kinh, gân, xương.<br /> thông, sau tai nạn lao động, bỏng, hoặc sau cắt<br /> Có một số phương pháp điều trị khuyết<br /> sẹo co rút, cắt bỏ khối u... rất thường gặp. Những<br /> hổng mô mềm như ghép da dầy, ghép da mỏng,<br /> trường hợp này thường gây khó khăn cho phẫu<br /> xoay vạt da ngẫu nhiên, vạt da hoặc cơ có cuống<br /> thuật viên chỉnh hình. Phẫu thuật điều trị những<br /> <br /> * Khoa Chấn Thương Chỉnh Hình - Bệnh viện Nhân Dân Gia Định<br /> Tác giả liên lạc: BS. CKII. Lâm Đạo Giang ĐT: 0913152716 Email: bsgiang77@gmail.com<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016 171<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> mạch vùng lân cận, vạt da hoặc cơ tự do(7). Tuy Vạt có mạch trục: nếu mạch nuôi từ mạch<br /> nhiên ghép da không thể che phủ những vùng máu hoặc một nhóm mạch máu được nhận<br /> khuyết hổng mô mềm có lộ các cấu trúc như dạng:<br /> mạch máu, thần kinh, gân và xương cũng như - Vạt có mạch chảy dọc theo trục của vạt: vạt<br /> các vùng khuyết hổng lớn. Xoay vạt ngẫu nhiên bẹn.<br /> tại chỗ thì hạn chế vùng cần che phủ vì diện tích<br /> - Vạt có mạch chạy trong cân mạc: vạt Trung<br /> nhỏ. Chỉ có vạt vi phẫu gồm vạt da hoặc cơ có<br /> Quốc.<br /> cuống tại chỗ hoặc vạt tự do mới đáp ứng được<br /> - Vạt có mạch trục chạy theo vách liên cơ: vạt<br /> việc che phủ này.<br /> cánh tay ngoài.<br /> Vạt vi phẫu đang được triển khai tại Khoa<br /> - Vạt mạch thần kinh da: vạt bắp chân cuống<br /> Chấn thương chỉnh hình của bệnh viện Nhân<br /> ngoại vi (sural)<br /> Dân Gia Định và chưa biết kết quả ra sao. Chúng<br /> tôi làm nghiên cứu đánh giá kết quả vạt vi phẫu - Vạt cơ da.<br /> tại khoa Chấn thương chỉnh hình của bệnh viện Vạt cơ: 5 loại theo hình thức mạch máu nuôi<br /> Nhân Dân Gia Định. của Mathes và Nahai<br /> Mục tiêu nghiên cứu Một số vạt thông dụng(6)<br /> Đánh giá kết quả vạt vi phẫu che phủ khuyết Vạt da cơ cân căng đùi<br /> hổng mô mềm. Vạt được sử dụng che phủ khuyết mô vùng<br /> Đánh giá biến chứng của việc lấy vạt tại mấu chuyển và thành bụng thấp cùng bên.<br /> vùng cho vạt. Ngoài ra còn được sử dụng như vạt tự do.<br /> TỔNG QUAN TÀI LIỆU Đây là vạt loại I theo phân loại của Mathes<br /> và Nahai, cơ được cấp máu bởi nhánh đơn của<br /> Các phương pháp che phủ nơi khuyết hổng<br /> động mạch mủ đùi ngoài.<br /> da và mô mềm<br /> Khâu trực tiếp (có hoặc không có dùng thêm<br /> kỹ thuật kéo dãn da)<br /> Ghép da<br /> Vạt tại chỗ: vạt ngẫu nhiên (vạt bất kỳ) như Hình 1: A: đường mổ; B: bóc tách vạt;<br /> vạt di chuyển tới (vạt trượt, vạt đẩy), vạt xoay<br /> chuyển, vạt hoán chuyển, vạt Z, vạt<br /> Dufourmentel....<br /> Vạt từ xa: vạt cuống bẹn - bàn tay, vạt bụng-<br /> C: xoay vạt che phủ; D: Kết quả lành sau chuyển<br /> bàn tay, vạt chéo chân, vạt chéo ngón tay...<br /> vạt. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)(6). D có<br /> Vạt có cuống mạch máu ngược dòng, thuận<br /> nguồn của tác giả<br /> dòng.<br /> Vạt cơ thon<br /> Vạt vi phẫu tự do có tái lập tuần hoàn tại nơi<br /> Được sử dụng như vạt tự do hoặc vạt đảo có<br /> nhận.<br /> cuống.<br /> Phân loại vạt vi phẫu(13,6): (Theo giải phẫu<br /> Vạt đảo che phủ khuyết mô vùng khớp háng<br /> mạch máu nuôi) và vùng ụ ngồi.<br /> Vạt ngẫu nhiên nếu mạch máu nuôi xuất<br /> Vạt tự do che phủ khiếm khuyết ở xa có nối<br /> phát từ những động mạch không hằng định<br /> cuống mạch máu. Ngoài ra có thể chuyển chức<br /> (động mạch không tên).<br /> <br /> <br /> 172 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> năng để phục hồi những chức năng bị liệt như<br /> gấp khuỷu, gấp duỗi ngón tay. Trong trường<br /> hợp này cần nối thêm nhánh thần kinh vận<br /> động.<br /> Vạt cơ thon được xếp loại II theo phân loại<br /> của Mathes và Nahai. Cuống lớn nhất ở gần và<br /> thường đi kèm với nhánh thần kinh vận động. Hình 3: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: Hình ảnh<br /> Đường mổ được phát họa như hình vẽ, bóc lâm sàng bóc tách vạt Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự<br /> tách bọc lộ cô lập cơ từ dưới lên trên, cuống vạt (1995)(6). C có nguồn của tác giả.<br /> xuất phát từ động mạch mũ đùi trong, hoặc Vạt cơ sinh đôi trong<br /> động mạch đùi, cuống dài 6 cm. Sau đó chuyển Được sử dụng che phủ 1/3 trên cẳng chân và<br /> che phủ vùng ụ ngồi, khớp háng hoặc làm vạt tự gối.<br /> do che phủ những vùng khuyết mô lớn có lộ<br /> Vạt được phân loại I theo Mathes và Nahai.<br /> gân, xương, mạch máu, thần kinh.<br /> Đường mổ phát họa nhu hình vẽ. Bọc lộ và<br /> tách cơ từ dưới lên trên. Cuống mạch nuôi là<br /> động mạch Sural xuất phát từ động mạc khoeo.<br /> Vạt được chuyển lên che phủ khuyết mô<br /> vùng 1/3 trên cẳng chân hoặc gối.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A B<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> C D<br /> <br /> Hình 2: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: Hình ảnh Hình 4: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: xoay vạt che<br /> lâm sàng vạt cơ thon tự do bàn chân phủ; D: Hình ảnh lâm sàng sau khi xoay vạt che phủ<br /> Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)(6). C có nguồn vùng tổn thương. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)<br /> của tác giả [6]. D có nguồn của tác giả<br /> <br /> Vạt cơ nhị đầu đùi Vạt da thần kinh sural<br /> Được sử dụng cho loét ụ ngồi. Được chỉ định che phủ cạnh ngoài mặt lưng<br /> bàn chân và vùng gót chân (phần không chịu<br /> Vạt được phân loại II theo Mathes và Nahai.<br /> lực).<br /> Đường mổ lấy vạt phát họa như hình vẽ. Sau<br /> Vạt dựa vào động mạch đi tùy hành với thần<br /> đó bọc lộ cơ và bóc tách từ dưới lên trên. Cuống<br /> kinh sural.<br /> mạch xuất phát từ động mạch đùi sâu. Vạt được<br /> chuyển lên che phủ vùng ụ ngồi. Điểm xoay vạt nằm trên mắt cá ngoài<br /> khoảng 03 khoát ngón tay.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016 173<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A B C D<br /> Hình 5: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: xoay vạt che phủ; D: Hình ảnh lâm sàng sau khi xoay vạt che phủ vùng<br /> tổn thương. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)(6). D có nguồn của tác giả<br /> Vạt xương mác: được sử dụng như vạt tự do để đoạn xương dài gần khớp cổ chân thì cần phải cố<br /> tái tạo lại độ dài của xương vùng bị khiếm định để làm vững khớp cổ chân.<br /> khuyết. Đường mổ được phát họa như hình vẽ. Bóc<br /> Vạt xương mác được cấp máu nuôi bởi động tách bọc lộ và cắt xương độ dài tương ứng với<br /> mạch mác. Lấy xương mác không làm ảnh vùng thiếu xương cần ghép. Ghép xương vào<br /> hưởng chức năng của chân, tuy nhiên nếu lấy vùng nhận có nối cuống mạch nuôi vạt dưới<br /> kính hiển vi.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A B C DE<br /> Hình 6: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: Hình ảnh lâm sàng sau khi lấy vạt; D, E: Hình ảnh x-quang trước<br /> và sau khi ghép vạt xương mác. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)(6) C, D, E có nguồn của tác giả<br /> Vạt gan chân trong: được sử dụng để che phủ động mạch chày sau. Đây là vạt có cảm giác vì<br /> vùng chịu lực của gót chân. kèm theo nhánh thần kinh gan chân trong.<br /> Vạt gan chân trong được cấp máu nuôi bởi<br /> động mạch gan chân trong là nhánh tận của<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A B C D<br /> Hình 7: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: xoay vạt che phủ; D: Hình ảnh lâm sàng sau khi xoay vạt che phủ<br /> vùng tổn thương. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995) [6] D có nguồn của tác giả<br /> Đường mổ được phát họa như hình vẽ. Bóc Vạt bàn chân trong: được sử dụng che phủ<br /> tách bọc lộ động mạch và thần kinh gan chân khiếm khuyết mô vùng mắt cá trong và điểm<br /> trong, cô lập vạt và xoay che phủ vùng chịu lực bám của gân gót.<br /> của gót chân. Máu nuôi vạt là nhánh nuôi da của động<br /> mạch gan chân trong.<br /> <br /> <br /> 174 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đường mổ lấy vạt được phát họa như hình máu nuôi cho vạt. Xoay vạt che phủ vùng khiếm<br /> vẽ. Bóc tách bọc lộ động mạch gan chân trong, cô khuyết.<br /> lập vạt da cùng với nhánh động mạch cung cấp<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A B C D<br /> Hình 8: A: đường mổ; B: bóc tách vạt; C: xoay vạt che phủ; D: Hình ảnh lâm sàng sau khi xoay vạt che phủ vùng<br /> tổn thương. Nguồn: Masquelet A.C và cộng sự (1995)(6) D có nguồn của tác giả<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU cho cuộc phẫu thuật để lựa chọn phương pháp<br /> tê hay mê.<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> - Sử dụng garo hơi lúc lấy vạt.<br /> Bệnh nhân nhập viện trong khoảng thời gian<br /> - Căt lọc sạch vùng tổn thương.<br /> từ 03/2014 - 08/2016 có tổn thương khuyết hổng<br /> mô mềm rộng hoặc lộ gân, xương, khớp, mạch - Thiết kế vạt vùng cho bằng bút vô trùng.<br /> máu, thần kinh. Trên 16 tuổi, hợp tác tốt và - Tiến hành lấy vạt theo thiết kế, xoay hoặc<br /> không có chống chỉ định phẫu thuật. ghép vào vùng cần che phủ.<br /> Phương pháp nghiên cứu - Cố định vùng nhận vạt bằng cố định ngoài,<br /> bột hoặc chỉ.<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> - Vùng lấy vạt sẽ được khâu da hoặc ghép da<br /> Nghiên cứu mô tả tiền cứu hàng loạt ca<br /> Chăm sóc hậu phẫu<br /> Phương pháp phẫu thuật<br /> - Duy trì tư thế nằm tránh tì đè vào cuống<br /> Chuẩn bị bệnh nhân trước mổ<br /> vạt trong 3 tuần.<br /> - Đánh giá tổng trạng: khám toàn diện về<br /> - Sưởi ấm bằng đèn chiếu từ 5 – 7 ngày đầu<br /> lâm sàng, thực hiện các cận lâm sàng cần thiết<br /> cho phẫu thuật. - Chăm sóc điều dưỡng: thay băng mỗi ngày,<br /> theo dõi màu sắc vạt.<br /> - Đánh giá vị trí, kích thước và tình trạng vết<br /> thương. Nếu vết thương có nhiễm trùng thì cắt - Kháng đông 1 tuần.<br /> lọc sạch, sử dụng kháng sinh theo kháng sinh đồ. - Kháng sinh được sử dụng theo kháng sinh<br /> Đánh giá tổn thương kèm theo như gân, xương, đồ<br /> mạch máu, thần kinh. - Xuất viện, tái khám<br /> - Đánh giá vùng cho vạt: xác định cuống Đánh giá kết quả sau mổ<br /> mạch máu nuôi vạt không bị tổn thương. Tính Theo tiêu chuẩn một số tác giả trong nước<br /> toán, ước lượng trước kích thước vạt đủ che phủ với các mức độ: tốt, vừa, xấu, thất bại(8,9) - Tốt:<br /> vùng khuyết mô cần che phủ. Vạt sống hoàn toàn, liền sẹo thì đầu.<br /> - Chuẩn bị tâm lý bệnh nhân: giải thích tình<br /> - Vừa: Phù nề hoặc chết lớp thượng bì nhưng<br /> trạng tổn thương, cách mổ lấy vạt che phủ, nơi vạt vẫn sống và che phủ được khuyết hổng mà<br /> lấy da ghép, các biến chưng có thể xảy ra, các tư không cần phải ghép da bổ sung.<br /> thế sau mổ.<br /> - Xấu: Vạt nhiễm trùng, hoại tử một phần<br /> - Ngưng hút thuốc lá (nếu có). phải cắt lọc và ghép da bổ sung (diệntích ghép<br /> Phẫu thuật da < 1/3 diện tích vạt).<br /> - Vô cảm: tùy theo vị trí và thời gian dự kiến - Thất bại: Vạt chết hoàn toàn phải cắt bỏ<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016 175<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> hoặc sống < 1/3 diện tích vạt phải thay đổi Bảng 2. Thương tổn phối hợp<br /> phương pháp để làm lành thương tổn. Tổn thương phối hợp Số bệnh nhân Tỉ lệ<br /> Khuyết hổng mô mềm rộng 8 24,24%<br /> Xử lí số liệu hoặc vùng chịu lực<br /> Các số liệu thu được xử lí bằng các phép toán Lộ xương 12 36,36%<br /> thống kê thông thường. Lộ gân 9 27,27%<br /> Lộ gân và xương 4 12,12%<br /> KẾT QUẢ Khuyết hổng mô mềm có lộ xương chiếm đa<br /> Từ 03/2014 - 08/2016 chúng tôi phẫu thuật số<br /> cho 33 bệnh nhân có khuyết hổng mô mềm vùng Bảng 3. Các loại vạt sử dụng<br /> ngón tay, bàn tay, chậu hông, cẳng chân và cổ Các loại vạt Số bệnh nhân Tỉ lệ<br /> bàn chân cần che phủ bằng vạt vi phẫu. Trong Vạt chéo ngón 3 9,1%<br /> đó có 20 nam và 13 nữ. Vạt cân mỡ 1 3,03%<br /> Vạt lưng đốt gần ngón tay 1 3,03%<br /> - Độ tuổi từ 17- 83 tuổi.<br /> Vạt cơ lưng rộng tự do 3 9,1%<br /> - Nguyên nhân gây thương tổn chủ yếu: tai Vạt cân căng đùi 1 3,03%<br /> nạn lao động 5 trường hợp, tai nạn giao thông 19 Vạt cơ nhị đầu đùi 5 15,15%<br /> trường hợp, 8 nhiễm trùng (1 tiểu đường, 1 tiêm Vạt cơ thon tự do 2 6,06%<br /> Vạt cơ sinh đôi trong 3 9,1%<br /> thuốc, 1 loét sẹo cũ, 5 loét tì đè)<br /> Vạt cơ mác ngắn 1 3,03%<br /> Bảng 1. Vị trí thương tổn Vạt sural 6 18,18%<br /> Vị trí Số bệnh nhân Tỉ lệ Vạt gan chân trong 3 9,1%<br /> Ngón tay 4 12,12% Vạt bàn chân trong 1 3,03%<br /> Bàn tay 3 9,1% Vạt da cuống bẹn 2 6,06%<br /> Vùng mấu chuyển 1 3, 03% Vạt xương mác tự do 1 3,03%<br /> Vùng ụ ngồi 5 15,15% Kết quả bảng 3 cho thấy loại vạt rất đa<br /> Vùng gối 1 3,03%<br /> dạng, tương ứng với 1 vị trí khuyết hổng có<br /> Vùng cẳng chân 4 12,12%<br /> Cổ bàn chân 15 45,45%<br /> thể có nhiều vạt che phủ, tùy theo lựa chọn<br /> của phẫu thuật viên sao cho phù hợp nhất đối<br /> Trong số các bệnh nhân nhận vào thì vùng<br /> với bệnh nhân.<br /> cổ bàn chân chiếm đa số, liên quan đến tai nạn<br /> giao thông.<br /> Bảng 4. Kết quả<br /> Vị trí Bàn tay Mấu Ụ ngồi Gối và cẳng Cổ chân Bàn chân Vạt xương Vạt cơ tự Tỉ lệ %<br /> Xếp loại chuyển chân mác do<br /> Tốt 7 1 5 4 4 3 1 4 87,88<br /> Vừa 1 3,03<br /> Xấu 2 6,06<br /> Thất bại 1 3,03<br /> <br /> Kết quả kiểm tra các vạt da đều xếp loại tốt Nơi lấy vạt: mảnh da ghép bình thường, sẹo<br /> đối với các khuyết hổng đơn thuần và các không co rút, không loét chợt, màu sắc gần<br /> thương tổ phối hợp, có 1 trường hợp vừa, 3 xấu, tương đồng với mô chung quanh, về thẩm mỹ<br /> có 1 trường hợp thất bại. bệnh nhân chấp nhận được.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 176 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> Một số hình ảnh lâm sàng<br /> Vạt chéo ngón<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Sau mổ 1 tuần Sau mổ 1 tháng<br /> Vạt bàn<br /> tay:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Thiết kế vạt Sau mổ 1 tuần<br /> Vạt cơ<br /> thon tự<br /> do:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Thiết kế vạt Sau mổ 1 tuần<br /> Vạt cơ sinh<br /> đôi trong:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Sau mổ Sau mổ 1 tháng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016 177<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> <br /> Vạt<br /> Sural<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Sau mổ Sau mổ 3 tháng<br /> Vạt cơ sinh đôi trong:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Sau mổ Sau mổ 3 tháng<br /> Vạt bàn chân trong:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Sau mổ Sau mổ 10 ngày<br /> Vạt cơ sinh đôi trong cho gãy hở nặng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Vạt xương mác tự do:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trước mổ Bóc tách lấy vạt Sau mổ Sau mổ 6 tháng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 178 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> BÀN LUẬN dụng VAC để vừa hút dịch vừa che phủ bảo vệ<br /> tạm thời các cơ quan cần che phủ cho đến khi<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi có nhiều vạt làm vạt. Nghiên cứu của Defranzo(2) đã ủng hộ<br /> được lựa chọn sử dụng tùy theo vị trí và kích quan điểm này.<br /> thước của tổn thương cũng như mô cần được<br /> che phủ. Việc lựa chọn vạt phụ thuộc vào tình KẾT LUẬN<br /> trạng sức khỏe của bệnh nhân, vị trí và kích - Ứng dụng vạt vi phẫu trong chấn thương<br /> thước tổn thương, mô cần che phủ, kỹ năng của chỉnh hình tại bệnh viện Gia Định cho kết quả<br /> phẫu thuật viên(5) . Tuy nhiên, điều trị khuyết rất khả quan (97% thành công).<br /> hổng mô mềm (KHPM), chúng tôi luôn ưu tiên - Không có biến chứng nơi cho vạt.<br /> lựa sử dụng các vạt tại chỗ có cuống mạch liền,<br /> sau đó mới đến vạt tự do, vì vạt tự do khó thực<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Byrd HS, Spicer TE, Cierny GD (1985), “Management of open<br /> hiện và dễ bị thất bại. Trong trường hợp vạt tibial fractures”, Plast Reconstr Surg., 76, pp. 719-722.<br /> cuống liền không đáp ứng được do: KHPM ở vị 2. Defranzo AJ, Argenta LC, Marks M. W. (2011), “The use of<br /> trí mà vạt cuống mạch liền không với tới được, vacuum-assisted closure therapy for the treatment of lower-<br /> extremity wounds with exposed bone”, Plast Reconstr Surg,<br /> hoặc có tổn thương vùng cuống mạch vạt, cũng 108, pp. 1184-1190.<br /> như khi đã sử dụng vạt cuống mạch liền bị thất 3. Godina M. (1986), “Early microsurgical reconstruction of<br /> complex trauma of the extremities”, Plast Reconstr Surg, 78(3),<br /> bại, thì chỉ định sử dụng vạt tự do là hoàn toàn<br /> pp. 285-292.<br /> thích hợp. Trong nghiên cứu của chúng tôi, có 5 4. Hertel L., Levin L. S. (2001), “Lower extremity microsurgical<br /> cas sử dụng vạt tự do là do nhiễm trùng xương, reconstruction”, Plast Reconstr Surg, 108, pp. 1029-1032.<br /> 5. Lister G.D (1988). Emergency free flaps. In: Green DP editor.<br /> tổn thương rộng cần có lớp đệm tốt mà vạt cơ tại Operative Hand Surgery 1988; p. 1127-49.<br /> chỗ không đáp ứng được hoặc vạt tại chỗ không 6. Masquelet A.C, Gilbert A (1995). An Atlas of Flaps in Limb<br /> với tới được. Trong đó có 1 trường hợp thất bại. Reconstruction, Lippincott Williams and Wilkins, page 10-66.<br /> 7. Nguyễn Anh Tuấn (1998). Che phủ mất da bàn tay bằng các<br /> Việc lựa chọn thời điểm che phủ rất quan vạt da có cuống mạch nuôi tai chỗ, vùng hay vạt da tự do nối<br /> trọng Godina M.(3). Đa số các tác giả đồng thuận mạch vi phẫu thuật. Luận văn thạc sĩ, trang 2-16.<br /> 8. Nguyễn Viết Ngọc, Lê Văn Đoàn và cs (2012). Đánh giá kết<br /> là nên lập kế hoạch càng sớm càng tốt cho tạo quả điều trị khuyết da vùng ngón tay bằng vạt da cân mu bàn<br /> hình vạt che phủ khuyết hổng mô mềm ngay tay hình đảo. Tạp chí chấn thương chỉnh hình Việt Nam, số<br /> đặc biệt, 2012, 289-293.<br /> sau khi bị thương(1,4,10,11). Bởi vì các tổn thương<br /> 9. Nguyễn Việt Tiến (2006). Điều trị khuyết da chi trên bằng vạt<br /> cấp tính có lộ gân cơ, xương, mạch máu và thần cuống mạch liền. Tài liệu giảng dạy lớp tập huấn sau đại học.<br /> kinh cần che ngay thì đầu, nếu không các cơ Bệnh viện108, tháng 5 năm 2006. 4-11.<br /> 10. Parrett B. M., Matros E., Pribaz J. J., et al (2006), “Lower<br /> quan này sẽ chết. Trong khi có tổn thương do extremity trauma: Trends in the management of soft-tissue<br /> nhiễm trùng thì cần được kiểm soát tốt trước khi reconstruction of open tibia-fibula fracture”, Plast Reconstr<br /> làm vạt. Trong nghiên cứu của chúng tôi có 2 Surg, 117, pp. 1315-1322.<br /> 11. Parrett B. M., Pribaz J. J. (2010), “Lower extremity<br /> trường hợp gãy hở cẳng chân cần che phủ thì reconstruction”, Rev Med Clin Condes, 21(1), pp. 66-75.<br /> đầu bằng vạt cơ sinh đôi trong cho kết quả lành 12. Pederson WC, Oishi S (2001). Upper extremity microsurgery.<br /> Plast Reconstr Surg 2001,107(6):1540-3.<br /> xương, chống nhiễm trùng rất tốt. Các vạt da<br /> 13. Võ Văn Châu (1998). Các vạt da vi phẫu dùng trong phẫu<br /> chéo ngón và da cuống bẹn che phủ bàn tay thuật tái tạo tứ chi, Nguyên tác Masquelet A.C. Tài liệu lưu<br /> cũng tương tự, cần phải thực hiện trong phẫu hành nội bộ. Trung Tâm Chấn Thương Chỉnh Hình, trang 9-<br /> 63.<br /> thuật khẩn. Các trường hợp còn lại, làm phẫu<br /> thuật bán khẩn khi nhiễm trùng đã được kiểm<br /> Ngày nhận bài báo: 15/08/2016<br /> soát. Bởi vì nếu còn nhiễm trùng thì vạt che phủ<br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/09/2016<br /> có thể làm nhiễm trùng không kiểm soát được và<br /> thất bại(12). Trong trường hợp nhiễm trùng hoặc Ngày bài báo được đăng: 15/11/2016<br /> không có điều kiện che phủ khẩn thì có thể sử<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định năm 2016 179<br />