NGHIÏN CÛÁU<br />
RESEARCH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Asia - Pacific Economic Review<br />
Viïåc laâm xanh úã Viïåt Nam: khoá khùn vaâ giaãi phaáp<br />
<br />
Trêìn Haãi Yïën<br />
Hoåc viïån Ngên haâng, Phên viïån Bùæc Ninh<br />
<br />
<br />
Trong böëi caãnh biïën àöíi khñ hêåu nhû hiïån naåy, lûåc choån kinh tïë xanh laâ con àûúâng hûúáng túái phaát triïín bïìn<br />
vûäng. Hiïíu möåt caách khaái quaát, kinh tïë xanh bao göìm nùng lûúång xanh – dûåa vaâo nùng lûúång taái taåo vaâ sûã<br />
duång nùng lûúång coá hiïåu quaã, taåo ra viïåc laâm, baão àaãm tùng trûúãng kinh tïë bïìn vûäng, giaãm thiïíu sûå noáng lïn<br />
toaân cêìu, caån kiïåt taâi nguyïn vaâ suy thoaái möi trûúâng. Àoá laâ möåt nïìn kinh tïë nhùçm caãi thiïån àúâi söëng con ngûúâi<br />
vaâ taâi saãn xaä höåi, àöìng thúâi chuá troång giaãm thiïíu nhûäng hiïím hoåa möi trûúâng vaâ sûå khan hiïëm taâi nguyïn (theo<br />
Chûúng trònh Möi trûúâng Liïn húåp quöëc, 2010).<br />
<br />
<br />
<br />
1. Khaái quaát vïì viïåc laâm xanh Coá thïí noái rùçng sûå chuyïín tiïëp àïën möåt maâu xanh<br />
nïìn kinh tïë coá tiïìm nùng àïí taåo ra haâng triïåu cöng ùn<br />
Theo ILO, viïåc laâm xanh laâ viïåc laâm töët trong bêët kyâ<br />
viïåc laâm. Tuy nhiïn, hoå cuäng coá khaã nùng dêîn àïën thu<br />
lônh vûåc kinh tïë naâo (vñ duå: nöng nghiïåp, cöng nghiïåp,<br />
heåp trong caác ngaânh cöng nghiïåp phaát thaãi cao. Rêët<br />
dõch vuå, quaãn trõ) goáp phêìn baão töìn, phuåc höìi vaâ nêng<br />
khoá àïí dûå àoaán taác àöång chñnh xaác nhû nhûäng thûåc<br />
cao chêët lûúång möi trûúâng. Viïåc laâm xanh laâm giaãm<br />
taåi quöëc gia khaác nhau. Tuy nhiïn, hêìu hïët caác tònh<br />
taác àöång möi trûúâng cuãa caác doanh nghiïåp vaâ caác<br />
huöëng gúåi yá hiïåu quaã roâng seä laâ tñch cûåc.<br />
thaânh phêìn kinh tïë bùçng caách caãi thiïån hiïåu quaã nùng<br />
lûúång, nguyïn liïåu thö vaâ nûúác; khûã cacbon cho nïìn<br />
kinh tïë vaâ giaãm phaát thaãi khñ nhaâ kñnh; giaãm thiïíu 2. Khoá khùn cuãa viïåc laâm xanh úã Viïåt Nam<br />
hoùåc traánh têët caã caác hònh thûác laäng phñ vaâ ö nhiïîm; ÚÃ Viïåt Nam, nùm 2004, Thuã tûúáng Chñnh phuã àaä<br />
baão vïå hoùåc khöi phuåc hïå sinh thaái vaâ àa daång sinh ban haânh “Àõnh hûúáng chiïën lûúåc phaát triïín bïìn vûäng<br />
hoåc; vaâ höî trúå thñch ûáng vúái taác àöång cuãa biïën àöíi khñ úã Viïåt Nam” (Chûúng trònh Nghõ sûå 21 cuãa Viïåt Nam)<br />
hêåu. Àöëi vúái ILO, khaái niïåm vïì viïåc laâm xanh toám tùæt nhùçm thûåc hiïån muåc tiïu phaát triïín bïìn vûäng àêët<br />
viïåc chuyïín àöíi caác nïìn kinh tïë, núi laâm viïåc, doanh nûúác vaâ thûåc hiïån cam kïët quöëc tïë. Àõnh hûúáng vaâ<br />
nghiïåp vaâ thõ trûúâng lao àöång thaânh möåt nïìn kinh tïë muåc tiïu xanh hoáa nïìn kinh tïë àûúåc thïí hiïån cuå thïí<br />
bïìn vûäng, coá haâm lûúång carbon thêëp, cung cêëp cú höåi bùçng viïåc Thuã tûúáng Chñnh phuã àaä ban haânh Quyïët<br />
viïåc laâm töët cho têët caã moåi ngûúâi. àõnh söë 1393/QÀ-Ttg ngaây 25/9/2012 phï duyïåt Chiïën<br />
Chûúng trònh viïåc laâm xanh cuãa ILO hoaåt àöång lûúåc quöëc gia vïì tùng trûúãng xanh thúâi kyâ 2011-2020 vaâ<br />
theo hûúáng phaát triïín kinh tïë vaâ xaä höåi bïìn vûäng vúái têìm nhòn àïën nùm 2050 vúái 3 muåc tiïu cuå thïí: möåt laâ,<br />
möi trûúâng. Noá thuác àêíy trïn toaân thïë giúái taåo ra viïåc Taái cêëu truác vaâ hoaân thiïån thïí chïë kinh tïë theo hûúáng<br />
laâm xanh nhû möåt caách taåo ra cú höåi viïåc laâm vaâ thu xanh hoáa caác ngaânh hiïån coá, khuyïën khñch phaát triïín<br />
nhêåp töët vúái taác àöång möi trûúâng giaãm vaâ tùng khaã caác vuâng kinh tïë, sûã duång hiïåu quaã nùng lûúång vaâ taâi<br />
nùng àöëi phoá vúái nhûäng thaách thûác cuãa biïën àöíi khñ nguyïn vúái giaá trõ gia tùng cao; hai laâ, Nghiïn cûáu ûáng<br />
hêåu vaâ nguöìn lûåc khan hiïëm. Àïí laâm nhû vêåy, chûúng duång ngaây caâng röång raäi cöng nghïå tiïn tiïën nhùçm sûã<br />
trònh tuên theo hai chiïën lûúåc chñnh: möåt mùåt, noá giaãi duång hiïåu quaã hún taâi nguyïn thiïn nhiïn, giaãm<br />
quyïët vêën àïì viïåc laâm vaâ xaä höåi cuãa caác chñnh saách cûúâng àöå phaát thaãi khñ nhaâ kñnh, goáp phêìn ûáng phoá<br />
möi trûúâng àïí àaãm baão cöng viïåc töët cho caác thïë hïå hiïåu quaã vúái biïën àöíi khñ hêåu; ba laâ, Nêng cao àúâi<br />
hiïån taåi vaâ tûúng lai. Mùåt khaác, noá chuã àaåo quan têm söëng cuãa nhên dên, xêy dûång löëi söëng thên thiïån vúái<br />
àïën möi trûúâng trong thïë giúái cöng viïåc àïí thay àöíi möi trûúâng thöng qua taåo nhiïìu viïåc laâm tûâ caác ngaânh<br />
mö hònh tiïu thuå vaâ saãn xuêët. ÚÃ cêëp quöëc gia, chûúng cöng nghiïåp, nöng nghiïåp vaâ dõch vuå xanh, àêìu tû vaâo<br />
trònh naây hoaåt àöång úã nhiïìu quöëc gia khaác nhau vaâ vöën tûå nhiïn, phaát triïín haå têìng xanh vaâ 3 nhiïåm vuå<br />
trïn nhiïìu vêën àïì khaác nhau. ÚÃ cêëp àöå quöëc tïë, chiïën lûúåc laâ: giaãm cûúâng àöå phaát thaãi khñ nhaâ kñnh vaâ<br />
chûúng trònh tham gia vaâo caác cuöåc tranh luêån chñnh thuác àêíy sûã duång nùng lûúång saåch, nùng lûúång taái taåo;<br />
saách quöëc tïë vïì biïën àöíi khñ hêåu vaâ phaát triïín vaâ xêy xanh hoáa saãn xuêët; xanh hoáa löëi söëng vaâ thuác àêíy tiïu<br />
dûång bïìn vûäng, cuâng vúái caác àöëi taác cuãa mònh, möåt duâng bïìn vûäng. Àêy laâ chiïën lûúåc àêìu tiïn, toaân diïån<br />
nïìn taãng kiïën ##thûác thûåc tïë vïì caác khña caånh xaä höåi vïì lônh vûåc phaát triïín kinh tïë xanh úã Viïåt Nam. Chiïën<br />
cuãa caác vêën àïì möi trûúâng vaâ biïën àöíi khñ hêåu. lûúåc quöëc gia vïì tùng trûúãng xanh nïu roä “tùng trûúãng<br />
<br />
4 Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 5 / 2019)<br />
xanh laâ möåt nöåi dung quan troång cuãa phaát triïín bïìn caác mön hoåc liïn quan àïën viïåc laâm xanh.<br />
vûäng, àaãm baão phaát triïín kinh tïë nhanh, hiïåu quaã, bïìn Viïåc chuyïín àöíi sang nïìn kinh tïë xanh àoâi hoãi<br />
vûäng vaâ goáp phêìn quan troång thûåc hiïån Chiïën lûúåc nhûäng kyä nùng múái. Kyä nùng cêìn thiïët cho caác cöng<br />
quöëc gia vïì biïën àöíi khñ hêåu … tùng trûúãng xanh dûåa viïåc múái nöíi vaâ kyä nùng cêìn thiïët cho caác cöng viïåc<br />
trïn tùng cûúâng àêìu tû vaâo baão töìn, phaát triïín vaâ sûã hiïån taåi àûúåc àiïìu chónh. Khöng coá lûåc lûúång lao àöång<br />
duång hiïåu quaã caác nguöìn vöën tûå nhiïn, giaãm phaát thaãi àûúåc àaâo taåo phuâ húåp, viïåc chuyïín àöíi seä laâ khöng<br />
khñ nhaâ kñnh, caãi thiïån nêng cao chêët lûúång möi thïí.<br />
trûúâng, qua àoá kñch thñch tùng trûúãng kinh tïë”. Muåc<br />
Khoaãng caách vaâ thiïëu huåt kyä nùng àaä àûúåc cöng<br />
tiïu chung cuãa Chiïën lûúåc laâ thûåc hiïån “tùng trûúãng<br />
nhêån laâ möåt nuát cöí chai lúán trong möåt söë lônh vûåc,<br />
xanh, tiïën túái nïìn kinh tïë caác bon thêëp, laâm giaâu vöën<br />
chùèng haån nhû nùng lûúång taái taåo, nùng lûúång vaâ hiïåu<br />
tûå nhiïn trúã thaânh xu hûúáng chuã àaåo trong phaát triïín<br />
quaã taâi nguyïn, caãi taåo caác toâa nhaâ, xêy dûång, dõch vuå<br />
kinh tïë bïìn vûäng; giaãm phaát thaãi vaâ tùng khaã nùng hêëp<br />
möi trûúâng vaâ saãn xuêët. Viïåc sûã duång cöng nghïå saåch<br />
thuå khñ nhaâ kñnh dêìn trúã thaânh chó tiïu bùæt buöåc vaâ<br />
àoâi hoãi kyä nùng ûáng duång cöng nghïå, thñch ûáng vaâ baão<br />
quan troång trong phaát triïín kinh tïë - xaä höåi”. Cuöëi nùm<br />
trò.<br />
2016, Thuã tûúáng Chñnh phuã àaä ban haânh Quyïët àõnh<br />
söë: 2053/QÀ- TTg ngaây 28/10/2016 vïì viïåc ban haânh kïë Sûå sùén coá cuãa cöng nhên vaâ doanh nghiïåp vúái caác<br />
hoaåch thûåc hiïån thoãa thuêån Paris vïì biïën àöíi khñ hêåu. kyä nùng phuâ húåp cho cöng viïåc xanh khöng chó àoáng<br />
Kïë hoaåch àaä àïì ra 5 nhoám nhiïåm vuå: Giaãm nheå phaát vai troâ quan troång trong viïåc thuác àêíy quaá trònh<br />
thaãi khñ nhaâ kñnh, Thñch ûáng vúái biïën àöíi khñ hêåu, chuyïín àöíi sang nïìn kinh tïë xanh, maâ coân cho pheáp<br />
Chuêín bõ nguöìn lûåc, Thiïëp lêåp hïå thöëng cöng khai, chuyïín àöíi chó àaãm baão hoâa nhêåp xaä höåi vaâ cöng viïåc<br />
minh baåch, Xêy dûång vaâ hoaân thiïån chñnh saách, thïí töët. Nhaâ tuyïín duång àêìu tû vaâo cöng nghïå múái cêìn coá<br />
chïë. Riïng hai nhoám nhiïåm vuå: giaãm nheå phaát thaãi khñ khaã nùng tòm àûúåc cöng nhên vúái caác kyä nùng phuâ<br />
nhaâ kñnh vaâ thñch ûáng vúái biïën àöíi khñ hêåu coá 38/68 húåp.<br />
nhiïåm vuå, têåp trung vaâo hûúáng sûã duång nùng lûúång Nhêån thûác vïì möi trûúâng cêìn phaãi laâ möåt phêìn cuãa<br />
saåch, tùng trûúãng xanh, taái cú cêëu caác ngaânh kinh tïë, giaáo duåc vaâ àaâo taåo úã têët caã caác cêëp. Viïåt Nam cêìn coá<br />
phoâng, chöëng, giaãm nheå thiïn tai, öín àõnh àúâi söëng caác chiïën lûúåc kïët húåp caác muåc tiïu vaâ chñnh saách<br />
dên cû. Cuâng vúái xêy dûång khung khöí phaáp lyá, caác töí phaát triïín nùng lûúång, möi trûúâng, giaáo duåc vaâ kyä<br />
chûác, böå maáy liïn quan. nùng. Àöëi thoaåi xaä höåi hiïåu quaã, sûå phöëi húåp giûäa caác<br />
Coá thïí thêëy rùçng nhêån thûác cuãa Viïåt Nam vïì kinh böå vaâ giao tiïëp giûäa nhaâ tuyïín duång vaâ nhaâ cung cêëp<br />
tïë xanh, tùng trûúãng xanh vaâ viïåc laâm xanh coân rêët àaâo taåo seä laâ chòa khoáa cho sûå thaânh cöng cuãa caác<br />
haån chïë. Chuáng múái chó thoaáng qua úã möåt böå phêån chiïën lûúåc naây. Quan hïå àöëi taác cöng-tû, sûã duång caác<br />
dên cû coá trònh àöå chuyïn mön kyä thuêåt cao, chuã yïëu nguöìn lûåc vaâ kiïën ##thûác cuãa chñnh phuã vaâ kinh<br />
bao göìm caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách, caác caán böå doanh, àaä chûáng minh hiïåu quaã trong hêìu hïët caác<br />
quaãn lyá cêëp cao, caác doanh nhên lúán coá traách nhiïåm trûúâng húåp.<br />
xaä höåi, hoùåc caác nhaâ nghiïn cûáu caác chñnh saách vïì Quy mö cuãa caác ngaânh “xanh” (trûåc tiïëp liïn quan<br />
möi trûúâng,… Khaái niïåm viïåc laâm xanh chûa àûúåc àïën baão vïå möi trûúâng) trong nïìn kinh tïë coân rêët nhoã<br />
nïu úã bêët kyâ möåt vùn baãn chñnh thûác coá tñnh phaáp lyá beá. Tyã troång söë doanh nghiïåp, söë lao àöång vaâ giaá trõ<br />
naâo úã Viïåt Nam. Möåt söë ngûúâi hiïíu viïåc laâm xanh múái haâng hoáa/dõch vuå cuãa caác doanh nghiïåp thuöåc ngaânh<br />
úã bïì nöíi, àoá laâ viïåc laâm trong caác ngaânh baão vïå möi xanh chiïëm chûa àïën 1% trong töíng quy mö cuãa nïìn<br />
trûúâng, maâ khöng noái àïën viïåc laâm trong caác hoaåt kinh tïë. Caác ngaânh “xanh” cuãa Viïåt Nam múái chuã yïëu<br />
àöång kinh tïë khaác hûúáng túái viïåc baão töìn, gòn giûä vaâ thu huát lao àöång phi kyä nùng, trong àoá têåp trung vaâo<br />
phaát triïín möi trûúâng, taâi nguyïn thiïn nhiïn bïìn vûäng möåt söë ngaânh cöng nghiïåp vaâ dõch vuå. Tyã lïå lao àöång<br />
vaâ giaãm tiïu hao nùng lûúång. Ngay úã hïå thöëng giaáo phi kyä nùng trong caác ngaânh xanh xêëp xó so vúái tyã lïå<br />
duåc nghïì nghiïåp vaâ daåy nghïì, coá khaá nhiïìu tiïu chung cuãa nïìn kinh tïë. Phaát triïín khu vûåc xanh seä<br />
chuêín kyä nùng nghïì àûúåc xêy dûång vaâ thöng qua àaãm baão giaãi quyïët möåt phêìn lúán lûåc lûúång lao àöång<br />
nhûng rêët ñt trong söë àoá àïì cêåp àïën kyä nùng xanh hoáa phi kyä nùng trong nïìn kinh tïë trong tûúng lai.<br />
caác ngaânh cöng nghiïåp vaâ baão vïå möi trûúâng. Hêìu hïët Coá thïí thêëy rùçng tyã troång giaá trõ saãn xuêët haâng<br />
trong caác chûúng trònh àaâo taåo, chó coá möåt mön hoåc hoáa/dõch vuå vaâ lao àöång cuãa caác ngaânh “xanh” trong<br />
liïn quan àïën möi trûúâng laâ "An toaân vaâ vïå sinh lao quy mö cuãa nïìn kinh tïë laâ chó tiïu quan troång nhêët<br />
àöång" hoùåc baão vïå möi trûúâng chó àûúåc coi laâ möåt nöåi phaãn aánh mûác àöå hûúáng àïën baão vïå möi trûúâng cuãa<br />
dung böí sung trong caác hoaåt àöång ngoaåi khoáa. Ngay nïìn kinh tïë. Biïíu dûúái laâ kïët quaã tyã troång giaá trõ àêìu ra<br />
caã caác trûúâng àaâo taåo cho nhûäng ngaânh àûúåc coi rêët vaâ lao àöång cuãa caác ngaânh “xanh” trong nïìn kinh tïë<br />
coá yá nghôa vúái baão vïå möi trûúng nhû quaãn lyá nûúác, vaâ tyã troång giaá trõ àêìu ra vaâ lao àöång giûäa caác ngaânh<br />
xêy dûång, giao thöng, nùng lûúång … cuäng rêët xem nheå “xanh”. Coá thïí thêëy töíng giaá trõ saãn xuêët dõch vuå cuãa<br />
<br />
<br />
KINH TÏË CHÊU AÁ - THAÁI BÒNH DÛÚNG (Thaáng 5 / 2019) 5<br />
NGHIÏN CÛÁU<br />
RESEARCH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Asia - Pacific Economic Review<br />
caác ngaânh “xanh” chiïëm tyã troång khöng àaáng kïí trong yïëu töë naây trong lônh vûåc möi trûúâng; möåt cöng cuå mö<br />
trong töíng giaá trõ haâng hoaá dõch vuå cuãa caã nïìn kinh tïë hònh hoáa coá thïí höî trúå hoaåch àõnh chñnh saách bùçng<br />
vúái khoaãng 0.6% (nùm 2010) vaâ 1,97% (nùm 2012), caách hiïín thõ viïåc laâm.<br />
trong àoá hoaåt àöång xûã lyá raác thaãi rùæn, loãng vaâ lêm Nhaâ nûúác nïn coá nhûäng chñnh saách liïn quan àïën<br />
nghiïåp laâ ngaânh coá tyã troång giaá trõ saãn xuêët cao nhêët möi trûúâng cöng viïåc coá xu hûúáng têåp trung trong caác<br />
trong caác ngaânh “xanh”. Töíng söë lao àöång laâm viïåc ngaânh/hoaåt àöång liïn kïët trûåc tiïëp àïën cung cêëp nùng<br />
trong caác ngaânh “xanh” cuäng chiïëm tyã lïå khiïm töën lûúång khûã cacbon vaâ nêng cao hiïåu quaã nùng lûúång,<br />
vúái khoaãng 1.2% trong àoá ngaânh xûã lyá raác thaãi rùæn vaâ kiïím soaát ö nhiïîm vaâ caác dõch vuå thên thiïån vúái möi<br />
loãng chiïëm tyã lïå lao àöång cao nhêët, vúái 0.54% (nùm trûúâng. Vñ duå vïì caác lônh vûåc cöng viïåc xanh cuãa tûúng<br />
2010) vaâ 1,01% (nùm 2012). lai bao göìm: mang laåi sûå caãi thiïån vïì hiïåu quaã nùng<br />
lûúång vaâ taâi nguyïn, àùåc biïåt laâ trong lônh vûåc xêy<br />
3. Möåt söë àõnh hûúáng phaát triïín viïåc laâm xanh úã dûång (cöí phiïëu xêy dûång múái vaâ hiïån coá), maâ coân<br />
Viïåt Nam cöng nghiïåp vaâ giao thöng vêån taãi; nùng lûúång taái taåo<br />
Nhiïåm vuå caác cêëp cöng àoaân laâ tuyïn truyïìn nêng (bao göìm caã nhiïn liïåu sinh hoåc vaâ cöng nghïå taái taåo);<br />
cao nhêån thûác cho cöng nhên, lao àöång vïì viïåc laâm di àöång bïìn vûäng (tûác laâ vêån taãi haâng loaåt); quaãn lyá<br />
xanh; tham gia àaánh giaá tiïìm nùng viïåc laâm xanh, chêët thaãi vaâ taái chïë nguyïn liïåu thö; caác ngaânh cöng<br />
nhûäng bêët öín vïì viïåc laâm tiïìm êín trong viïåc thay àöíi nghiïåp sinh thaái liïn quan àïën kiïím soaát ö nhiïîm<br />
mö hònh tùng trûúãng, taái cêëu truác caác ngaânh, sûã duång (khöng khñ, nûúác, chêët thaãi, khûã nhiïîm taåi chöî, tiïëng<br />
cöng nghïå thên thiïån möi trûúâng; tham gia xêy dûång öìn); vaâ caác dõch vuå thên thiïån vúái möi trûúâng sinh thaái<br />
kïë hoaåch àaâo taåo vaâ phaát triïín nguöìn nhên lûåc cho (baão töìn, du lõch sinh thaái,…). ÚÃ caác nïìn kinh tïë àang<br />
viïåc laâm xanh nhùçm xêy dûång àöåi nguä chuyïn mön kyä phaát triïín, caác ngaânh khaác coá thïí ñt nhêët laâ quan troång,<br />
thuêåt cao tûâ caán böå quaãn lyá, caán böå nghiïn cûáu khoa cuå thïí: nhûäng ngûúâi liïn quan àïën viïåc sûã duång bïìn<br />
hoåc àïën cöng nhên laânh nghïì; tham gia xanh hoáa núi vûäng taâi nguyïn thiïn nhiïn, bao göìm caã nöng nghiïåp,<br />
laâm viïåc. lêm nghiïåp vaâ thuãy saãn; caác hoaåt àöång liïn quan àïën<br />
Taåo möëi liïn kïët maånh meä giûäa chûúng trònh vaâ cú thñch ûáng vúái biïën àöíi khñ hêåu.<br />
höåi viïåc laâm taåi àõa phûúng. Caác thaânh phöë laâ cêëp Nhû vêåy, trong böëi caãnh biïën àöíi khñ hêåu trïn toaân<br />
chñnh quyïìn gêìn nhêët vúái ngûúâi dên möåt kiïën thûác cêìu, viïåc phaát triïín viïåc laâm xanh àïí hûúáng àïën phaát<br />
chuyïn sêu vïì thõ trûúâng lao àöång àõa phûúng cuãa hoå. triïín nïìn kinh tïë xanh úã Viïåt Nam laâ xu hûúáng têët yïëu.<br />
Hoå coá thïí thiïët kïë caác chûúng trònh phuâ húåp vúái kinh Àiïìu àoá àoâi hoãi trong nhûäng chñnh saách cuãa Nhaâ nûúác<br />
tïë àõa phûúng nhu cêìu vaâ chuêín bõ moåi ngûúâi cho caác cêìn coá nhûäng bûúác ài mang tñnh àöåt phaá àïí bùæt kõp xu<br />
cöng viïåc coá sùén taåi àõa phûúng. Hiïåu quaã cuãa cung vaâ hûúáng trïn thïë giúái./.<br />
cêìu can thiïåp àûúåc thûåc hiïån maånh meä hún khi chuáng<br />
coá cùn cûá trong caác doanh nghiïåp àõa phûúng vaâ nhu<br />
cêìu thõ trûúâng viïåc laâm. ÚÃ phêìn lúán caác thaânh phöë,<br />
ngûúâi dên àûúåc àaâo taåo liïn kïët theo nhu cêìu cuãa thõ<br />
trûúâng lao àöång xanh àõa phûúng. Àiïìu naây laâ möåt<br />
caách chuã àöång àïí àaãm baão cöng viïåc phuâ húåp vúái kyä<br />
nùng vaâ traánh bêët kyâ sûå thiïëu huåt kyä nùng trong tûúng Taâi liïåu tham khaão<br />
lai dûå àoaán trong maâu xanh laá cêy nïn kinh tss. Vñ duå https://www.moitruong.com.vn/viec-lam/viec-lam-<br />
vïì caác lônh vûåc maâ moåi ngûúâi coá àûúåc sûã duång theo xanh-la-gi-va-co-may-loai--11686.htm.<br />
caác chûúng trònh bao göìm: Xêy dûång sinh thaái, kiïím<br />
http://www.ciem.org.vn/Content/files/2018/vnep20<br />
toaán vaâ tû vêën nùng lûúång, cöng nghiïåp nùng lûúång taái<br />
18/CÀ208-Viïåclaâmxanh-converted.pdf.<br />
taåo, doanh nghiïåp xanh, baão trò khu vûåc xanh/quaãn lyá<br />
àa daång sinh hoåc, cöng nghiïåp xûã lyá vaâ taái chïë chêët https://citiesatwork.eu/images/green_jobs_for_soci<br />
thaãi. Möåt söë thaânh phöë cuäng laâ taác nhên tñch cûåc trong al_inclusion_FINAL.pdf.<br />
viïåc àõnh hònh kinh tïë àõa phûúng vaâ taåo viïåc laâm àõa Kim Ngoåc, Nguyïîn Thõ Kim Thu (2015), “Xu hûúáng<br />
phûúng. phaát triïín kinh tïë xanh trïn thïë giúái”, Taåp chñ Khoa<br />
Cêìn coá sûå ûúác tñnh àõnh lûúång cuãa töíng söë viïåc laâm hoåc xaä höåi Viïåt Nam, (5), tr.9-17.<br />
liïn quan àïën möi trûúâng. Möåt ûúác tñnh àõnh lûúång vïì Nguyïîn Danh Sún (chuã biïn) (2018), Kinh tïë xanh<br />
söë lûúång cöng viïåc liïn quan àïën möi trûúâng àûúåc duy cho phaát triïín bïìn vûäng trong böëi caãnh biïën àöíi khñ<br />
trò búãi caác hoaåt àöång kinh tïë trûåc tiïëp hoùåc giaán tiïëp hêåu, NXB Chñnh trõ Quöëc gia Sûå thêåt, Haâ Nöåi.<br />
caãi thiïån sûå bïìn vûäng cuãa möi trûúâng cho nïìn kinh tïë,<br />
theo caác tiïu chñ àûúåc xaác àõnh; ûúác tñnh àõnh lûúång<br />
cuãa caác cöng viïåc giaán tiïëp gêy ra àûúåc duy trò búãi caác<br />
<br />
<br />
6 Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 5 / 2019)<br />
Giaãi phaáp tùng cûúâng hiïåu quaã baão vïå möi trûúâng<br />
cuãa doanh nghiïåp<br />
<br />
Buâi Minh Quyânh<br />
Khoa Kinh tïë - Quaãn trõ kinh doanh, Trûúâng Àaåi hoåc Haâ Tônh<br />
<br />
<br />
Baâi viïët phên tñch taác àöång cuãa doanh nghiïåp àöëi vúái möi trûúâng chó ra nhûäng taác àöång tiïu cûåc vaâ tñch cûåc cuãa<br />
doanh nghiïåp àïën möi trûúâng; nïu ra thûåc traång vïì ö nhiïîm möi trûúâng úã Viïåt Nam hiïån nay; trïn cú súã phên<br />
tñch thûåc traång taác giaã gúåi yá möåt söë giaãi phaáp nhùçm nêng cao hiïåu quaã àïí baão vïå möi trûúâng cuãa doanh nghiïåp.<br />
<br />
<br />
<br />
1. Àùåt vêën àïì doanh nghiïåp coá qui mö ngaây caâng lúán àoâi hoãi tiïu töën<br />
lûúång nguyïn nhiïn liïåu ngaây caâng nhiïìu, vò vêåy caác<br />
Möi trûúâng söëng laâ yïëu töë quan troång quyïët àõnh<br />
doanh nghiïåp phuåc vuå àaä gia tùng khai thaác taâi nguyïn<br />
àïën sûác khoãe vaâ chêët lûúång cuöåc söëng cuãa con ngûúâi,<br />
thiïn nhiïn àïí àaáp ûáng nhu cêìu hoaåt àöång cuãa caác<br />
aãnh hûúãngrêët lúán trong viïåc phaát triïín kinh tïë xaä höåi,<br />
doanh nghiïåp, viïåc khai thaác lûúång lúán àaä laâm cho<br />
öín àõnh chñnh trõ, an ninh quöëc gia. Ngaây nay möi<br />
nhiïìu loaåi taâi nguyïn bõ caån kiïåt, gêy mêët cên bùçng<br />
trûúâng nûúác ta àang bõ xuöëng cêëp nhanh choáng, möi<br />
sinh thaái, aãnh hûúãng àïën möi trûúâng söëng.<br />
trûúâng xuöëng cêëp xuêët phaát tûâ nhiïìu nguyïn nhên<br />
khaác nhau trong àoá, nguyïn nhên quan troång haâng Thûá hai,trong thúâi gian qua viïåc phaát triïín caác khu<br />
àêìu àoá laâ lûúång khñ, raác thaãi do hoaåt àöång cuãa caác khu cöng nghiïåp, caác doanh nghiïåp saãn xuêët kinh doanh úã<br />
cöng nghiïåp, caác doanh nghiïåp, caác laâng nghïì. Do vêåy nûúác ta diïîn ra khaá nhanh song laåi chûa ài àöi vúái àêìu<br />
viïåc baão vïå möi trûúâng thöng qua haån chïë töëi àa mûác tû cú súã haå têìng vïì möi trûúâng, viïåc xêy dûång khöng<br />
raác, khñ thaãi cuãa caác doanh nghiïåp vûâa laâ möåt muåc tuên thuã thiïët kïë ban àêìu, khöng xêy dûång hoùåc cùæt<br />
tiïu, vûâa laâ möåt trong nhûäng nöåi dung cú baãn cuãa sûå giaãm hïå thöëng xûã lyá raác thaãi nïn hêìu hïët caác doanh<br />
phaát triïín bïìn vûäng cuãa xaä höåi. nghiïåp trïn caã nûúác chûa àaáp ûáng àûúåc nhûäng tiïu<br />
chuêín vïì möi trûúâng theo quy àõnh. Bïn caånh àoá, vúái<br />
2.. Taác àöång cuãa doanh nghiïåp àöëi vúái möi trûúâng caác hïå thöëng dêy chuyïìn cöng nghïåsaãn xuêët laåc hêåu<br />
dêîn àïën viïåc sûã duång keám hiïåu quaã caác nguöìn taâi<br />
2.1. Taác àöång tñch cûåc<br />
nguyïn thiïn nhiïn gêy nïn tònh traång laäng phñ vaâ<br />
Thûá nhêët, nhiïìu lônh vûåc kinh doanh maâ caác doanh lûúång raác thaãi, khñ thaãi, nûúác thaãi tùng lïn àaáng kïí.<br />
nghiïåp tham gia goáp phêìn tñch cûåc trong baão vïå möi<br />
Thûá ba, Viïåt Nam laâ möåt nûúác àang phaát triïín, nhu<br />
trûúâng, nhû doanh nghiïåp kinh doanh du lõch coá thïí<br />
cêìu saãn phêím haâng hoáa phuåc vuå saãn xuêët kinh doanh<br />
àêìu tû xêy dûång cöng viïn, höì nûúác, tröìng rûâng… goáp<br />
àang tùng cao, àïí àaáp ûáng nhu cêìu àoá, nhiïìu doanh<br />
phêìn caãi thiïån möi trûúâng, doanh nghiïåp hoaåt àöång<br />
nghiïåp hoùåc keám hiïíu biïët hoùåc vò moán lúåi trûúác mùæt<br />
trong lônh vûåc saãn xuêët cöng nghïå sinh hoåc nhùçm taåo<br />
àaä nhêåp khêíu nhûäng dêy chuyïìn cöng nghïå laåc hêåu,<br />
ra caác saãn phêím thên thiïån möi trûúâng giuáp laâm giaãm<br />
nhûäng saãn phêím haâng hoáa khöng thên thiïån vúái möi<br />
aáp lûåc lïn khai thaác vaâ sûã duång caác saãn phêím coá<br />
trûúâng.<br />
nguöìn göëc thiïn nhiïn… viïåc phaát triïín ngaânh cöng<br />
nghiïåp xûã lyá vaâ taái chïë chêët thaãi thöng qua viïåc nhêåp<br />
khêíu vaâ saãn xuêët thiïët bõ phuåc vuå xûã lyá ö nhiïîm seä caãi<br />
3. Thûåc traång ö nhiïîm möi trûúâng tûâ doanh<br />
thiïån àûúåc chêët lûúång möi trûúâng vaâ giaãi quyïët tònh<br />
nghiïåp úã Viïåt Nam<br />
traång ö nhiïîm möi trûúâng do chêët thaãi… Hiïån nay, trïn caã nûúác hiïån coá 283 khu cöng<br />
nghiïåp vúái hún 550.000m3 nûúác thaãi/ngaây àïm; 615<br />
Thûá hai, kïët quaã hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh<br />
cuåm cöng nghiïåp nhûng trong àoá chó khoaãng hún 5%<br />
cuãa doanh nghiïåp gia tùng nguöìn taâi chñnh cho doanh<br />
coá hïå thöëng xûã lyá nûúác thaãi têåp trung. Hún 500.000 cú<br />
nghiïåp, taåo ra nguöìn àoáng goáp cho ngên saách nhaâ<br />
súã saãn xuêët trong àoá coá nhiïìu loaåi hònh saãn xuêët ö<br />
nûúác, àêy chñnh laâ nguöìn taâi chñnh quan troång àêìu tû<br />
nhiïîm möi trûúâng, cöng nghïå saãn xuêët laåc hêåu. Trïn<br />
vaâo cú súã vêåt chêët, dêy chuyïìn cöng nghïå phuåc vuå cho<br />
5.000 doanh nghiïåp khai thaác khoaáng saãn, vêåt liïåu xêy<br />
hoaåt àöång caãi thiïån vaâ baão vïå möi trûúâng.<br />
dûång; hún 4.500 laâng nghïì. Hún 13.500 cú súã y tïë haâng<br />
2.2. Taác àöång tiïu cûåc ngaây phaát sinh hún 47 têën chêët thaãi nguy haåi vaâ 125.000<br />
Thûá nhêët, hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh cuãa caác m3 nûúác thaãi y tïë.<br />
<br />
<br />
KINH TÏË CHÊU AÁ - THAÁI BÒNH DÛÚNG (Thaáng 5 / 2019) 7<br />
NGHIÏN CÛÁU<br />
RESEARCH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Asia - Pacific Economic Review<br />
Kinh tïë ven biïín ngaây caâng phaát triïín keáo theo ö quaãn lyá coân haån chïë.Viïåc phaát hiïån vaâ xûã lyá caác vuå gêy<br />
nhiïîm tûâ hoaåt àöång naây cuäng ngaây möåt tùng cao vaâ ö nhiïîm möi trûúâng coân chêåm.<br />
àang úã mûác àaáng baáo àöång. “Hiïån caã nûúác coá 17 KKT Thûá ba, phaáp luêåt vïì xûã lyá ö nhiïîm möi trûúâng àöëi<br />
ven biïín àûúåc thaânh lêåp,thu huát 254 dûå aán àêìu tû caác doanh nghiïåp vêîn coân nhiïìu haån chïë, dêîn àïën<br />
nûúác ngoaâi vúái töíng vöën àùng kyá laâ 42 tyã USD vaâ 1.079 caác töí chûác vaâ caá nhên thûåc hiïån cöng taác baão vïå möi<br />
dûå aán àêìu tû trong nûúác, vúái töíng vöën àêìu tû àùng kyá trûúâng vêîn chûa coá àuã quyïìn haån phaáp lñ àïí xûã lyá<br />
khoaãng 805,2 nghòn tyã àöìng. Hiïån taåi, möåt söë dûå aán lúán maånh caác trûúâng húåp vi phaåm, àiïìu naây àaä haån chïë<br />
quan troång taåi caác KKT àaä hoaân thaânh vaâ ài vaâo hoaåt rêët nhiïìu hiïåu quaã hoaåt àöång phaát hiïån, ngùn chùån<br />
àöång nhû: Nhaâ maáy Loåc dêìu Dung Quêët; Nhaâ maáy caác haânh vi vi phaåm phaáp luêåt vïì baão vïå möi trûúâng.<br />
TNHH Cöng nghiïåp nùång Doosan Viïåt Nam (KKT Dung<br />
Thûá tû, caác cêëp chñnh quyïìn trong thúâi gian trûúác<br />
Quêët); Khu cöng nghiïåp cú khñ ö tö Chu Lai - Trûúâng<br />
vêîn chûa nhêån thûác àêìy àuã àïën taác haåi cuãa ö nhiïîm<br />
Haãi(KKT múã Chu Lai); Caác nhaâ maáy xi mùng, nhiïåt<br />
möi trûúâng do hoaåt àöång cöng nghiïåp cuãa caác doanh<br />
àiïån taåi KKT Nghi Sún…. Theo tñnh toaán cuãa Ban quaãn<br />
nghiïåp gêy ra dêîn àïën chûa coá sûå quan têm àuáng mûác<br />
lyá caác KKT ven biïín, tñnh chung caác lônh vûåc phaát triïín<br />
àöëi vúái cöng taác baão vïå möi trûúâng, buöng loãng quaãn<br />
kinh tïë nhû cöng nghiïåp, nöng nghiïåp, dõch vuå,töíng<br />
lñ, thiïëu traách nhiïåm trong viïåc kiïím tra, giaám saát vïì<br />
lûúång phaát thaãi khñ CO2 cuãa caác KKT ven biïín nùm<br />
möi trûúâng.<br />
2010 àaåt trïn 7,42 triïåu têën (bònh quên lûúång phaát thaãi<br />
trïn möåt àêìu ngûúâi laâ 4,06 têën CO2), chuã yïëu laâ lûúång Thûá nùm, yá thûác traách nhiïåm vïì baão vïå möi trûúâng<br />
phaát thaãi cuãa caác nhaâ maáy nhiïåt àiïån. Dûå baáo àïën cuãa möåt söë ngaânh, cêëp chñnh quyïìn, töí chûác kinh tïë<br />
nùm 2020, taåi caác KKT ven biïín seä coá 15 nhaâ maáy coân keám; tònh traång chuá troång lúåi ñch kinh tïë trûúác mùæt,<br />
nhiïåt àiïån, vúái töíng cöng suêët laâ 16.629 MW theo coi nheå cöng taác baão vïå möi trûúâng coân khaá phöí biïën.<br />
phûúng aán saãn xuêët àiïån (SXÀ) cao, 13 nhaâ maáy hoaåt Cöng taác tuyïn truyïìn, giaáo duåc vïì baão vïå möi trûúâng<br />
àöång, vúái töíng cöng suêët 11.678 MW theo phûúng aán trong xaä höåi coân chûa àûúåc quan têm, dêîn àïën chûa<br />
SXÀ trung bònh vaâ 11 nhaâ maáy, vúái töíng cöng suêët phaát huy àûúåc yá thûác tûå giaác, traách nhiïåm cuãa caác töí<br />
9.767 MW theo phûúng aán SXÀ thêëp. chûác, caá nhên, cöång àöìng trong viïåc tham gia gòn giûä<br />
vaâ baão vïå möi trûúâng.<br />
Nùm 2016, caã nûúác àaä xaãy ra gêìn 50 vuå viïåc xaã chêët<br />
thaãi àöåc haåi ra caác doâng söng, ven biïín, gêy ö nhiïîm Thûá saáu, cöng taác qui hoaåch vïì khu, cuåm, àiïím<br />
möi trûúâng nghiïm troång. Caác ngaânh thûúâng xuyïn àïí cöng nghiïåp chûa àûúåc quan têm àuáng mûác, tònh<br />
xaãy ra sûå cöë möi trûúâng laâ: khai thaác khoaáng saãn, saãn traång qui hoaåch traân lan, thiïëu àöìng böå vaâ chhöìng<br />
xuêët sùæt theáp, caác nhaâ maáy nhiïåt àiïån, saãn xuêët phên cheáo àang coân diïîn ra phöí biïën àaä gêy khoá khùn nhêët<br />
boán, hoáa chêët vaâ caác nhaâ maáy xi mùng... Trong àoá àõnh chho cöng taác quaãn lyá möi trûúâng. Tònh traång cêëp<br />
nhûäng vuå coá tñnh chêët nghiïm troång, qui mö aãnh pheáp àêìu tû traân lan maâ chûa tñnh túái khaã nùng xûã lyá<br />
hûúãng lúán nhû vuå viïåc ö nhiïîm möi trûúâng gêy caá chïët möi trûúâng coân rêët phöí biïën.<br />
taåi caác tónh ven biïín miïìn Trung, caá chïët trïn söng 4.2. Nguyïn nhên tûâ phña doanh nghiïåp<br />
Bûúãi úã tónh Thanh Hoáa; sûå cöë suåt höì chûáa chêët thaãi Thûá nhêët: yá thûác traách nhiïåm vïì baão vïå möi trûúâng<br />
tuyïín quùång chò keäm cuãa nhaâ maáy tuyïín nöíi chò keäm cuãa chuã doanh nghiïåp coân haån chïë; chûa nhêån thûác<br />
úã tónh Cao Bùçng; vúä búâ bao höì nûúác àaäi titan cuãa Cöng àêìy àuã àûúåc taác haåi cuãa noá, dêîn àïën xem nheå cöng<br />
ty traách nhiïåm hûäu haån Tên Quang Cûúâng úã tónh Bònh taác baão vïå möi trûúâng. Coá trûúâng húåp do àùåt nùång<br />
Thuêån; chön lêëp buân thaãi traái pheáp úã tónh Àöìng Nai; vuå muåc tiïu töëi àa hoáa lúåi nhuêån, doanh nghiïåp àaä vi<br />
thaãi chêët thaãi rùæn thaåch cao chûáa photpho cûåc àöåc vúái phaåm quy trònh khai thaác, khöng àêìu tû vaâo quaá trònh<br />
haâm lûúång lúán úã tónh Haãi Phoâng... xûã lyá chêët thaãi, khöng thûåc hiïån nghiïm tuác nhûäng quy<br />
àõnh vïì möi trûúâng.<br />
4. Nguyïn nhên phaát sinh ö nhiïîm möi trûúâng tûâ Thûá hai: trònh àöå nguöìn lûåc khöng àaãm baão phuåc<br />
caác doanh nghiïåp vuå cho cöng taác xûã lyá chêët thaãi: nhiïìu doanh nghiïåp<br />
4.1. Nguyïn nhên tûâ phña hïå thöëng quaãn lyá nhaâ nûúác nguöìn nhên lûåc chûa àuã khaã nùng nïn khöng thïí thûåc<br />
Thûá nhêët, nhûäng cú chïë, chñnh saách, phaáp luêåt baão hiïån àuáng yïu cêìu xûã lyá caác chêët thaãi trûúác khi xaã ra<br />
vïå möi trûúâng úã nûúác ta hiïån nay coân nhiïìu bêët cêåp, möi trûúâng.<br />
caác hïå thöëng vùn baãn vïì baão vïå möi trûúâng coân chûa<br />
hoaân thiïån, chûa àöìng böå, nöåi dung chöìng cheáo hoùåc 5. Möåt söë giaãi phaáp nhùçm tùng cûúâng hiïåu quaã<br />
thiïëu tñnh nhêët quaán, vùn baãn ban haânh thûúâng xuyïn baão vïå möi trûúâng cuãa doanh nghiïåp<br />
thay àöíi àaä gêy ra nhûäng khoá khùn vaâ caãn trúã nhêët 5.1. Àöëi vúái hïå thöëng quaãn lyá nhaâ nûúác<br />
àõnh cho caác doanh nghiïåp trong viïåc chêëp haânh cöng<br />
Thûá nhêët, xêy dûång cú chïë, chñnh saách, phaáp luêåt<br />
taác baão vïå möi trûúâng;<br />
baão vïå möi trûúâng möåt caách khoa hoåc, àùåc biïåt hoaân<br />
Thûá hai,caác phûúng kyä thuêåt àïí phuåc vuå cöng taác thiïån hïå thöëng phaáp luêåt vïì xûã lyá ö nhiïîm möi trûúâng<br />
kiïím àõnh, ào lûúâng ö nhiïîm möi trûúâng coân laåc hêåu, àöëi caác doanh nghiïåp, raâ soaát nhûäng vùn baãn, qui àõnh<br />
khöng àaáp ûáng yïu cêìu kiïím tra, trònh àöå caác nhaâ truâng lùåp hoùåc laåc hêåu àïí göåp laåi, boã búát nhùçm taåo ra<br />
<br />
8 Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 5 / 2019)<br />
hïå thöëng vùn baãn vïì baão vïå möi trûúâng, hïå thöëng vùn Thûá saáu: thûåc hiïånquy hoaåch phaát triïín caác<br />
baãn quaãn lyá nhaâ nûúác vïì möi trûúâng àêìy àuã, dïî khucöng nghiïåp, caác laâng nghïì àaãm baão tñnh khoa<br />
nghiïn cûáu, dïî hiïíu. hoåc cao, traánh tònh traång quy hoaåch thiïëu àöìng böå,<br />
Trong hïå thöëng vùn baãn, qui àõnh àêìy àuã vaâ chùåt chöìng cheáo seä gêy ra khoá khùn cho cöng taác quaãn lñ<br />
cheä vïì traách nhiïåm cuãa doanh nghiïåp trong baão vïå noái chung vaâ cöng taác quaãn lñ möi trûúâng noái riïng.<br />
möi trûúâng; xêy dûång mûác phaåt àöëi vúái vi phaåm xaã thaãi 5.2. Àöëi vúái doanh nghiïåp<br />
cuãa caác doanh nghiïåp, bïn caånh àoá cêìn àûa ra caác Thûá nhêët: Doanh nghiïåp cêìn nêng cao yá thûác traách<br />
chñnh saách ûu àaäi, khuyïën khñch àöëi vúái caác doanh nhiïåm àöëi vúái cöng taác baão vïå möi trûúâng, tiïën haânh<br />
nghiïåp àaãm baão àiïìu kiïån baão vïå möi trûúâng nhû tuyïn truyïìn, phöí biïën cho lao àöång toaân doanh<br />
giaãm thuïë, ûu àaäi àêìu tû, vay vöën… nghiïåp nhêån thûác àûúåc chêët lûúång möi trûúâng laâ nhên<br />
Thûá hai,nêng cao trònh àöå chuyïn mön nguöìn töë quan troång àöëi vúái chêët lûúång cuöåc söëng noái chung<br />
nhên lûåc vaâ phûúng tiïån kyä thuêåt phuåc vuå trong cöng vaâ àöëi vúái viïåc àaãm baão vïì söë lûúång vaâ nêng cao chêët<br />
taác kiïím soaát, baão vïå möi trûúâng, tòm hiïíu caác lûúång nguöìn nguyïn, nhiïn, vêåt liïåu, tûâ àoá goáp phêìn<br />
phûúng tiïån kyä thuêåt kiïím soaát, baão vïå möi trûúâng nêng cao hiïåu quaã hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh cuãa<br />
hiïån àaåi maâ caác nûúác tiïn tiïën àang sûã duång, xêy doanh nghiïåp noái riïng.Doanh nghiïåp cêìn nghiïm tuác<br />
dûång àöìng böå hïå thöëng xûã lyá möi trûúâng trong caác nhaâ thûåc hiïån baáo caáo àaánh giaá taác àöång vaâ cam kïët baão<br />
maáy, caác khu cöng nghiïåp theo caác tiïu chuêín quöëc vïå möi trûúâng khi coá kïë hoaåch triïín khai àêìu tû dûå aán.<br />
tïë, tiïën haânh xêy dûång lùæp àùåt hïå thöëng quan trùæc Thûá hai: Àêìu tû caác nguöìn lûåc cêìn thiïët àïí àaãm<br />
nûúác thaãi taåi caác doanh nghiïåp, caác khu cöng nghiïåp baão khaã nùng baão vïå möi trûúâng trong quaá trònh hoaåt<br />
nhùçm giaám saát mûác àöå xaã thaãi cuãa caác doanh nghiïåp, àöång saãn xuêët kinh doanh cuãa doanh nghiïåp.<br />
phaát hiïån vi phaåm cuãa caác doanh nghiïåp àïí xûã lyá kõp<br />
Àaâo taåo nguöìn nhên lûåc coá trònh àöå chuyïn mön vïì<br />
thúâi, traánh tònh traång xêëu gêy ö nhiïîm möi trûúâng trêìm<br />
möi trûúâng nhùçm aáp duång caác quy àõnh vaâ quy chuêín<br />
troång xaãy ra.<br />
quöëc gia vaâ quöëc tïë vïì möi trûúâng; chuyïn mön hoáa<br />
Thûá ba, trao quyïìn tûå chuã trong phaåm vi cêìn thiïët caán böå quaãn lyá möi trûúâng trong doanh nghiïåp laâ<br />
àïí caác töí chûác, caá nhên thûåc hiïån cöng taác baão vïå nhûäng ngûúâi am hiïíu caác hoaåt àöång cuãa doanh<br />
möi trûúâng, àùåc biïåt laâ lûåc lûúång Caãnh saát möi trûúâng nghiïåp, am hiïíu vïì caác vùn baãn phaáp luêåt möi trûúâng,<br />
àuã quyïìn haån phaáp lñ àïí xûã lyá maånh caác trûúâng húåp vi am hiïíu vïì hïå thöëng tiïu chuêín möi trûúâng; coá khaã<br />
phaåm. Phên cêëp traách nhiïåm quaãn lyá nhaâ nûúác vïì baão nùng vêån haânh caác hïå thöëng xûã lyá chêët thaãi cuãa doanh<br />
vïå möi trûúâng roä raâng nhùçm àõnh hûúáng cho doanh nghiïåp, coá khaã nùng àaánh giaá taác àöång möi trûúâng<br />
nghiïåp thûåc thi, tuên thuã caác yïu cêìu cuãa cú quan nhaâ trong suöët quy trònh saãn xuêët cuãa doanh nghiïåp nhùçm<br />
nûúác coá thêím quyïìn nhû thïë naâo, àöìng thúâi sûå phên àaãm baão hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh cuãa doanh<br />
cêëp roä raâng cuäng giuáp cho caác cú quan chûác nùng vaâ nghiïåp töëi thiïíu hoáa taác àöång xêëu àïën möi trûúâng.<br />
doanh nghiïåp dïî daâng truy cûáu traách nhiïåm khi coá sai<br />
soát xaãy ra. 6. Kïët luêån<br />
Thûá tû, thêím àõnh, àaánh giaá taác àöång möi trûúâng Möi trûúâng laâ yïëu töë quan troång aãnh hûúãng túái chêët<br />
àöëi vúái caác dûå aán àêìu tû àïí quyïët àõnh cêëp giêëy pheáp lûúång cuöåc söëng noái chung vaâ sûå phaát triïín kinh tïë, xaä<br />
àêìu tû. Àöëi vúái caác khu cöng nghiïåp, caác doanh höåi .Baão vïå möi trûúâng laâ nhiïåm vuå cêëp thiïët khöng<br />
nghiïåp saãn xuêët cêìn coá quy àõnh bùæt buöåc vïì hïå thöëng chó cuãa riïng ai.Àêy laâ möåt vêën àïì phûác taåp vaâ khoá<br />
thu gom, xûã lñ nûúác thaãi, phên tñch möi trûúâng têåp khùn hiïån nay, àïí àaåt àûúåc hiïåu quaã thûåc sûå cêìn coá<br />
trung hoaân chónh múái àûúåc pheáp hoaåt àöång, àöìng thúâi sûå nöî lûåc tûâ caã caác cú quan chuyïn mön, chñnh quyïìn<br />
thûúâng xuyïn coá baáo caáo àõnh kyâ vïì hoaåt àöång xûã lñ àõa phûúng, doanh nghiïåp vaâ toaân xaä höåi trong viïåc<br />
nûúác thaãi, raác thaãi taåi àoá. Qui trònh naây cêìn àûúåc thûåc nghiïn cûáu, phên tñch, àûa ra giaãi phaáp cuäng nhû töí<br />
hiïån cöng khai, minh baåch, taåo àiïìu kiïån àïí moåi töí chûác thûåc hiïån./.<br />
chûác vaâ caá nhên coá thïí tham gia àaánh giaá taác àöång<br />
cuãa caác dûå aán àöëi vúái möi trûúâng.<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
Thûá nùm, àêíy maånh cöng taác tuyïn truyïìn, giaáo<br />
duåc vïì möi trûúâng nêng cao nhêån thûác, yá thûác chêëp Böå Taâi nguyïn möi trûúâng (2016). Baáo caáo cuãa Böå<br />
haânh phaáp luêåt baão vaâ traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh TNMT taåi höåi nghõ toaân quöëc vïì baão vïå möi<br />
nghiïåp trong viïåc gòn giûä vaâ baão vïå möi trûúâng. Haâng trûúâng(24/8/2016)<br />
nùm caác cú quaãn lyá nhaâ nûúác cêìn töí chûác caác höåi Töíng cuåc Möi trûúâng (2017) “Baáo caáo töíng kïët<br />
thaão, chuyïn àïì vïì möëi quan hïå giûäa möi trûúâng vaâ cöng taác möi trûúâng nùm 2016”, Töíng cuåc Möi trûúâng<br />
hiïåu quaã saãn xuêët kinh dooanh cuãa doanh nghiïåp, (Böå Taâi nguyïn vaâ Möi trûúâng)<br />
àöìng thúâi thûúâng xuyïn truyïìn taãi caác thöng àiïåp vïì Dûúng Vùn Maäo (2018), “Caác khu kinh tïë ven biïín<br />
traách nhiïåm baão vïå möi trûúâng thöng qua nhiïìu cöng Viïåt Nam: Tùng cûúâng àöíi múái cöng nghïå, giaãm thiïíu<br />
cuå khaác nhau nhû pano, biïín hiïåu, àaâi, baáo, inter- phaát thaãi khñ nhaâ kñnh”, taåp chñ möi trûúâng söë 2.<br />
net…<br />
<br />
KINH TÏË CHÊU AÁ - THAÁI BÒNH DÛÚNG (Thaáng 5 / 2019) 9<br />
NGHIÏN CÛÁU<br />
RESEARCH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Asia - Pacific Economic Review<br />
Nhûäng xu hûúáng Marketing trûåc tuyïën vaâ quaãng caáo<br />
kyä thuêåt söë taåi thõ trûúâng Viïåt Nam nùm 2019<br />
<br />
Àúái Thõ Huyïìn Thû<br />
Trûúâng Àaåi hoåc Giao thöng Vêån taãi<br />
<br />
<br />
<br />
Vaâo thúâi kò cöng nghïå söë marketing truyïìn thöëng vêîn àûáng vai troâ quan troång tuy nhiïn marketing trûåc tuyïën laâ<br />
möåt lônh vûåc caác doanh nghiïåp taåi Viïåt Nam àaä dêìn trúã nïn phaát triïín maånh meä búãi sûå thay àöíi cuãa thúâi àaåi<br />
cöng nghïå söëtûâ àoá aãnh hûúáng àïën thoái quenàöëi tûúång khaách haâng vaâ sûå hiïåu quaã cuãa noá àem laåi cho doanh<br />
nghiïåp. Taåi àêy chuáng ta seä têåp trung vïì xu hûúáng cuãa Marketing trûåc tuyïën trong nùm 2019, caác doanh nghiïåp<br />
coá thïí sûã duång àïí phaát triïín vaâ phuåc vuå cho bêët kò muåc àñch marketing naâo cuãa mònh.<br />
<br />
<br />
<br />
1. Taåi sao marketing trûåc tuyïën laåi rêët quan online chiïëm 43% gêìn nhû gêëp àöi so vúái quaãng caáo<br />
troång? trïn TV vaâ gêëp nhiïìu lêìn so vúái caác loaåi hònh quaãng<br />
caáo khaác).<br />
Dûåa theo söë liïåu nghiïn cûáu vïì thõ trûúâng taåi Viïåt<br />
nam, hïët quñ 3/2018 coá hún 64 triïåu dên sûã duång inter-<br />
net ( chiïëm 67% dên söë) trïn töíng söë 96 triïåu dên, tùng 2. Àõnh hûúáng dûä liïåu marketing (Data-driven<br />
28% so vúái cuâng kyâ nùm trûúác. Trong àoá coá hún 55 Marketing)<br />
triïåu ngûúâi sûã duång taâi khoaãn maång xaä höå ( chiïëm 85% Data-driven Marketing laâ viïåc têån duång dûä liïåu àïí<br />
ngûúâi duâng internet vaâ 57% töíng dên söë). Söë ngûúâi sûã töëi ûu hoáa quaãng caáo Online vaâ quaãng baá thûúng hiïåu.<br />
duång smartphone àïí truy cêåp maång xaä höåi chiïëm túái Quaá trònh naây bao göìm viïåc thu thêåp, phên tñch dûä liïåu<br />
91%; trung binhg möåt ngûúâi online 25 giúâ trïn 1 tuêìn. tûâ khaách haâng nhû thoái quen, haânh vi, mong muöën,<br />
Ngoaâi ra mûác phñ caác goái dûä liïåu internet cuãa Viïåt hoaân caãnh… àïí töëi ûu hoáa hiïåu quaã caác chiïën dõch<br />
Nam so vúái khu vûåc laâ thuöåc mûác thêëp, vaâ viïåc dïî marketing.<br />
daâng truy cêåp àûúåc wifi miïîn phñ úã khùæp núi. Xu Hiïån nay, thõ trûúâng Viïåt Nam àaä chi ra 320 triïåu<br />
hûúáng shopping online cuäng caâng ngaây tùng vaâ dïî USD vaâo quaãng caáo online tuy nhiïn viïåc thu thêåp, lûu<br />
daâng thuêån tiïån hún rêët nhiïìu, vaâ sûå xuêët hiïån cuãa caác trûä vaâ sûã duång data-driven chûa àûúåc nhiïìu, dêîn àïën<br />
doâng smartphone phên hoaá nhiïìu cêëp khaác nhau dêîn hiïåu quaã marketing chûa cao. Chñnh vò vêåy caác doanh<br />
àïën gia tùng söë lûúång ngûúâi sûã duång àiïån thoaåi thöng nghiïåp cêìn têån duång nguöìn thöng tin dûä liïåu cuãa<br />
minh. Trung bònh möåt ngûúâi seä truy cêåp 150 lêìn vaâo khaách haâng tûâ àêëy nghiïn cûáu tòm hiïíu sêu àûúåc thoái<br />
maång xaä höåi trong 1 ngaây, àiïìu naây chûáng toã nïëu quen, haânh vi khaác haâng tûâ àoá xêy dûång àûúåc chiïën<br />
doanh nghiïåp xaác àõnh àûúåc àuáng àöëi tûúång, àuáng lûúåc marketing phuâ húåp àaåt àûúåc hiïåu quaã cao vaâ<br />
thúâi àiïím àïí quaãng caáo hay quaãng baá hònh aãnh cuãa giaãm àûúåc chi phñ.<br />
mònh àïí tiïëp cêån àûúåc àöëi tûúång khaách haâng seä dïî<br />
Vúái sûå höî trúå cuãa cöng nghïå viïåc thu thêåp, töíng<br />
daâng tiïëp cêån àûúåc nhiïìu àöëi tûúång khaách haâng úã<br />
húåp vaâ lûu trûä thöng tin cuãa khaách haâng trúã nïn dïî<br />
nhiïìu núi cuâng möåt thúâi àiïím hún so vúái nhûäng caách<br />
daâng hún bao giúâ hïët. Hiïån nay caác cöng ty thûúâng sûã<br />
marketing truyïìn thöëng.<br />
duång caác nguöìn dûä liïåu tûâ caác chiïën dõch quaãng caáo<br />
Tha statistic, Doanh thu trïn thõ trûúâng Marketing trûåc tuyïën vaâ dûä liïåu nhên khêíu hoåc, möåt söë dûä liïåu tûâ<br />
trûåc tuyïën lïn túái 744 triïåu àö la Myä vaâo nùm 2019. hïå thöëng quaãn lyá quan hïå khaách haâng, vaâ ngoaâi ra<br />
Phên khuác lúán nhêët cuãa thõ trûúâng laâ Marketing trïn mua dûä liïåu tûâ bïn thûá 3. Do àoá viïåc thu thêåp thïm<br />
caác nïìn taãng maång xaä höåi vúái khöëi lûúång thõ trûúâng laâ cac nguöìn thöng tin laâm phong phuá dûä liïåu vaâ àöìng<br />
744 triïåu àö la Myä vaâo nùm 2019. Hiïån nay coá nhûäng böå hoaá caác dûä liïåu rêët quan troång . Hiïån nay caác nïìn<br />
nïìn taãng àûúåc sûã duång nhiïìu nhû Google hay maång taãng nhû Google vaâ Facebook àang àûúåc àa söë caác<br />
xaä höåi nhû Facebook, Instagram, trong àoáquaãng caáo nhaâ quaãng caáo taåi Viïåt Nam duâng àïí nhùæm vaâo muåc<br />
trïn facebook chiïëm 61% sau àoá laâ google vaâ youtube. tiïu khaách haâng. Nhûäng nïìn taãng naây dûã duång nhûäng<br />
Quaãng caáo online àaä thay àöíi caách thûác truyïìn thöng dûä liïåu caá nhên bao göìm thöng tin caá nhên, thöng tin<br />
vaâ trúã thaânh möåt cöng cuå truyïìn thöng quan troång hún võ trñ, súã thñch… àïí hûúáng túái caác nhoám àöëi tûúång<br />
so vúái quaãng caáo trïn TV truyïìn thöëng ( Quaãng caáo khaách haâng muåc tiïu. Tuy nhiïn nhûäng thúâi gian gêìn<br />
<br />
10 Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 5 / 2019)<br />
àêy viïåc kïët húåp böí sung nhûäng thöng tin coá liïn quan aãnh roä neát súã thñch, thoái quen tiïu thuå phûúng tiïån<br />
àïën haânh vi thûåc tïë thu àûúåc thò thoái quen sûã duång truyïìn thöng cuãa Viïåt Nam.<br />
maång qua caác thiïët bõ di àöång seä tùng maånh hún vaâ tûâ Àiïìu naây cho thêëy video vêîn laâ phûúng thûác tiïëp<br />
àoá caác nhaâ marketing coá thïí coá nhûäng dûå àoaán dûåa thõ nöåi dung àûáng àêìu hiïån nay vaâ phûúng thûác tiïëp thõ<br />
vaâ nhu cêìu gêìn nhêët hay dûä liïåu suy àoaán nhùçm biïët nöåi dung töët hún video chùæc chó coá thïí laâ Video trûåc<br />
àûúåc roä súã thñch roä raâng hún. Vñ duå: tûâ viïåc khaách tiïëp (Live Video).<br />
haâng tòm möåt saãn phêím naâo noá thò hïå thöëng seä suy<br />
Video tiïëp thõ kyä thuêåt söë laâ möåt caách trong caác caách<br />
àoaán hay gúåi yá cho khaách haâng nhûäng saãn phêím liïn<br />
sûã duång hiïåu quaã trong caã marketing truyïìn thöëng vaâ<br />
quan hay tûúng tûåvúái tòm kiïëm cuãa hoå.<br />
marketing trûåc tuyïën. Ngên saách thûåc tïë vaâ cú chïë saãn<br />
Chñnh vò vêåy, khi caác bïn têån duång tñch húåp nhiïìu xuêët video àûúåc hiïíu roä vaâ àûúåc ghi laåi, vò baãn thên<br />
caác nguöìn dûä liïåu àïí xaác àõnh muåc tiïu khaách video laâ möåt phûúng tiïån thïë kyã 20. Tuy nhiïn, bêy giúâ<br />
haâng,thò hoå seä cêìn xêy dûång nïìn taãng quaãn lñ phên tñch video àûúåc kïët húåp vúái caác söë liïåu ngûúâi duâng chñnh<br />
dûä liïåu àïí coá thïí thu thêåp dûä liïåu, tòm phên khuác àïí xaác vaâ coá giaá trõ vö cuâng chñnh xaác cuãa phûúng tiïån kyä<br />
nhùæm muåc tiïu dûåa trïn caác dûä liïåu hoå coá vúái sûå trúå thuêåt söë àïí cung cêëp dûä liïåu hûäu ñch hún nhiïìu vïì caách<br />
giuáp cuãa tiïëp thõ tûå àöång ( Automation Marketing) vaâ caác nöî lûåc cuå thïí àang thûåc hiïån.<br />
AI ( trñ tuïå nhên taåo ). Sûã duång AI àïí queát dûä liïåu vaâ<br />
Àùåc biïåt live video thûúâng àûúåc gùæn liïìn vúái nhûäng<br />
cung cêëp thöng tin chuyïn sêu seä giuáp giaãm búát thúâi<br />
influencer ( nhûäng nhên vêåt coá têìm aãnh hûúãng nhêët<br />
gian phên tñch tòm ra mêîu söë chung cuãa caác söë liïåu thu<br />
àõnh trïn internet ). Cho duâ àoá laâ thïë hïå múái cuãa<br />
àûúåc hiïån taåi vaâ trûúác àoá.Hiïån nay xu hûúáng viïåc sûã<br />
nhûäng ngûúâi coá aãnh hûúãng truyïìn thöng xaä höåi hoùåc<br />
duång Customer Data flatform trong quaãn lyá vaâ sûã duång<br />
caác nguöìn truyïìn thöëng, chùèng haån nhû ngûúâi nöíi<br />
dûä liïåu taåi Viïåt nam àaä gia tùng àaáng kïí phuåc vuå muåc<br />
tiïëng, diïîn viïn vaâ ca sô, viïåc phaát trûåc tiïëp vúái möåt<br />
àñch quaãn lñ hay phên tñch dûä liïåu phuåc vuå tiïëp thõ<br />
ngûúâi coá aãnh hûúãng àang tûúng taác trûåc tiïëp vúái caác<br />
quaãng caáo, mang laåi lúåi ñch cho viïåc tiïëp thõ caá nhên<br />
bònh luêån laâ möåt sûác huát lúán àöëi vúái khaán giaã.<br />
hoaá, tùng traãi nghiïåm ngûúâi duâng, tùng tûúng taác…<br />
Livestream video tûâ möåtinfluencer coá aãnh hûúãng laâ<br />
Nöåi dung quaãng caáo êën tûúång vaâ caâng ngaây caâng möåt hònh thûác tiïëp thõ kyä thuêåt söë cûåc kyâ hûäu ñch ngay<br />
trúã nïn caá nhên hoaá cho tûâng àöëi tûúång khaách haâng bêy giúâ. Tñnh tûå phaát vaâ tñnh tûúng taác cuãa phaát trûåc<br />
Chêët lûúång cuãa möåt quaãng caáo kyä thuêåt söë luön luön tiïëp chùæc chùæn coá thïí laâ möåt sûác huát lúán khi àûúåc thûåc<br />
laâ vêën àïì quan troång, nhûng giúâ àêy, möåt ngûúâi múái hiïån àuáng, vúái tñnh caách àûúåc lûåa choån töët.<br />
quan têm àïën viïåc tòm hiïíu sêu hún vïì àöëi tûúång dûå - Mobile Marketing<br />
àõnh laâ ai. Coá möåt sûå hiïíu biïët sêu sùæc hún, tinh vi hún<br />
Phaát triïín töëi ûu traãi nghiïåm trïn thiïët bõ àiïån thoaåi<br />
vïì möåt thõ trûúâng muåc tiïu vaâ coá thïí nhùæm muåc tiïu thõ<br />
di àöång àaä ko coân laâ xu hûúáng maâ trúã nïn thaânh möåt<br />
trûúâng àoá chñnh xaác hún laâ möåt xu hûúáng tùng trong<br />
àiïìu bùæt buöåc khi muöën phaát triïín Marketing trûåc tuyïën.<br />
tiïëp thõ hiïåu quaã hún. Vò vêåy, trong khi nöåi dung àöëi<br />
tûúång chung àaä, àang vaâ seä luön laâ taâi liïåu quan troång, Theo söë liïåu vaâo nùm 2018 ,s öë lûúång ngûúâi duâng<br />
chuyïn biïåt cho caác ngaânh hoùåc chuyïn gia cuå thïí internet coá àiïån thoaåi thöng minh chiïëm 96% ngûúâi<br />
cuäng coá thïí mang laåi kïët quaã êën tûúång. Àiïìu àoá, kïët húåp duâng internet vaâ 64% töíng dên söë Viïåt Nam. Möîi ngûúâi<br />
vúái viïåc caãi thiïån caác kyä thuêåt ào lûúâng hiïåu quaã nöåi duâng smartphone truy cêåp internet trung bònh 2.8<br />
dung, giûä cho tiïëp thõ nöåi dung coá liïn quan vaâ tiïën vïì giúâ/ngaây cao hún so vúái 2.4 giúâ/ngaây trïn desktop vaâ<br />
phña trûúác. Khaách haâng coá theã tûúng taác vúái nhûäng thoái quen chaåm sûã duång àiïån thoaåi di àöång àïí truy<br />
quaãng caáo mònh thêëy hûáng thuá thay vò xem nhûäng cêåp maång xaä höåi chiïëm hún 80% thúâi gian. Möåt söë<br />
quaãng caáo raác khöng phuâ húåp vúái nhu cêìu hiïån taåi. cöng ty vêîn chûa quan têm àïën töëi ûu hoaá traãi nghiïåm<br />
trïn àiïån thoaåi di àöång vaâ chó sûã duång phiïn baãn daânh<br />
- Video Marketing vaâ Live Video<br />
cho desktop cuäng seä dêîn àïën nhiïìu bêët tiïån hay löîi<br />
Theo statista, chi phñ sûã duång vaâo Video Marketing tñch húåp hoùåc khöng höî trúå. Nhêån thêëy nhûäng àiïím<br />
nùm 2019laâ 20 triïåu USD, tùng 82,8% so vúái nùm ngoaái. bêët cêåp vaâ töëi ûu traãi nghiïåm ngûúâi duâng trïn àiïån<br />
Vaâ xu hûúáng sûã duång Video Marketingseä dêîn àêìu söë thoaåi di àöång trúã nïn xu hûúáng trong nùm 2019. ÀIïím<br />
hoáa vúái 80% nöåi dung trûåc tuyïën seä àûúåc trònh baây cöët loäi trong mobile marketing àoá laâ trang web töëi ûu<br />
dûúái daång visual. Theo online video Forecast 2 trïn maân hònh àiïån thoaåi hay ûáng duång riïng. Thiïët kïë<br />
Trong thõ trûúâng ngaây caâng caånh tranh gay gùæt àïí caác trang web thên thiïån vúái di àöång hiïån nay laâ<br />
thu huát sûå chuá yá cuãa khaách haâng, video seä laâ kïnh phûúng phaáp phöí biïën ngoaâi ra coân möåt söë phûúng<br />
truyïìn thöng vaâng àêíy maånh thûá haång tòm kiïëm, lûúåt phaáp khaác nhû cöng nghïå AMP giuáp tùng töëc àöå truy<br />
tûúng taác vaâ lûúång truy cêåp website. cêåp daânh c