Xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực cho cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân

Chia sẻ: Cao Quốc Trí | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

68
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung bài viết trình bày xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực cho cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài viết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực cho cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC CHO CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN BỨC XẠ VÀ HẠT NHÂN Lê Quang Hiệp, Lê Minh Tuấn Cục ATBXHN I. Mở đầu Ứng dụng bức xạ và hạt nhân trong các ngành kinh tế xã hội đã mang lại các lợi ích không thể phủ nhận. Nhiều ứng dụng bức xạ trong khám, chữa bệnh đã góp phần trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng và không thể thay thế. Các ứng dụng trong công nghiệp, nông nghiệp cũng đã đem lại các hiệu quả về kinh tế đáng ghi nhận. Tuy nhiên, bên cạnh các lợi ích đem lại, việc sử dụng bức xạ ion hóa cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và ảnh hưởng môi trường nếu không được quản lý chặt chẽ. Bên cạnh việc phải xây dựng một khung pháp lý đầy đủ cho quản lý an toàn bức xạ, hạt nhân thì xây dựng cơ quan quản lý nhà nước có đủ năng lực để thực thi các nhiệm vụ quản lý là một yêu cầu quan trong để bảo đảm mục tiêu an toàn trong đẩy mạnh ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình. Điều này lại đặc biệt quan trọng khi Việt Nam đã quyết định chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân (NMĐHN) với mục tiêu khởi công xây dựng vào năm 2014 và đưa vào vận hành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên vào năm 2020. Để đảm bảo chất lượng, hiệu quả và tiến độ của dự án điện hạt nhân (ĐHN) đòi hỏi nhiều yếu tố trong đó yếu tố nguồn nhân lực là hết sức quan trọng. Kinh nghiệm quốc tế đã chỉ ra rằng chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ chuyên gia có trình độ cao đáp ứng yêu cầu của chương trình phát triển ĐHN và yêu cầu nghiên cứu, phát triển, ứng dụng và đảm bảo an toàn, an ninh trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử là yếu tố quyết định sự thành công của chương trình phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử ở mỗi quốc gia, đặc biệt là ở những quốc gia bắt đầu xây dựng NMĐHN đầu tiên. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ban chỉ đạo quốc gia về đào tạo nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, trong năm 2013 Cục An toàn bức xạ và hạt nhân (ATBXHN) - Cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, hạt nhân đã xây dựng kế hoạch phát triển nguồn nhân lực của Cục với mục tiêu bảo đảm để có đủ năng lực đáp ứng cho nhiệm vụ quản lý nhà nước về an toàn, an ninh và thanh sát hạt nhân đối với các ứng dụng bức xạ và dự án NMĐHN. II. Kế hoạch tuyển dụng nguồn nhân lực cho cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, hạt nhân Nhu cầu nhân lực cần thiết cho Cục ATBXHN được đánh giá trên cơ sở hoạt động thực tiễn của Cục trong những năm qua và tham khảo kinh nghiệm của các nước có ĐHN ở quy mô nhỏ và tham khảo các tài liệu hướng dẫn của IAEA (TECDOC 1254 Training the staff of the regulatory for nuclear facilities; IAEA Safety Standard GSR part 1 Governmental, Legal and Regulatory Framework for Safety; IAEA Safety Guide GS.G.1.1 Organization and Staffing of the Regulatory Body for Nuclear Facilities) và tài liệu của Uỷ ban Pháp quy hạt nhân Hoa Kỳ (Staffing, Training and technical support for startup of a nuclear safety regulatory program, G-OI-ST, US NRC 2009). Nhu cầu nguồn nhân lực của Cục ATBXHN đến năm 2015 Nhu cầu nguồn nhân lực của Cục ATBXHN đến 2015 được xác định để đảm bảo đáp ứng được các nhiệm vụ quản lý nhà nước trong giai đoạn này, cụ thể: - Bảo đảm các hoạt động quản lý nhà nước đối với các ứng dụng sử dụng nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ và quản lý chất thải phóng xạ. 5 Tập san Thông tin pháp quy hạt nhân số 3/2014| VARANS
- Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về an toàn, an ninh, thanh sát hạt nhân phục vụ quản lý NMĐHN, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu giai đoạn phê duyệt địa điểm, phê duyệt dự án đầu tư, cấp giấy phép xây dựng. - Bảo đảm các hoạt động quản lý nhà nước về an toàn đối với dự án NMĐHN, dự án xây dựng lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu giai đoạn phê duyệt địa điểm, phê duyệt dự án đầu tư, cấp giấy phép xây dựng. - Bảo đảm năng lực chuyên môn về an toàn bức xạ để hỗ trợ công tác cấp giấy phép, thanh tra đối với các hoạt động sử dụng nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ và quản lý chất thải phóng xạ. - Bảo đảm năng lực chuyên môn về an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân để tổ chức, tham gia thẩm định an toàn trong phê địa điểm, phê duyệt báo cáo đầu tư, cấp giấy phép xây dựng và hỗ trợ công tác thanh tra, kiểm tra trong giai đoạn sản xuất, chế tạo và xây dựng, lắp đặt NMĐHN, lò phản ứng nghiên cứu. Nhu cầu nhân lực đến 2015 của Cục ATBXHN được đánh giá khoảng 200 người, so với số nhân lực hiện có, thì đến năm 2015 cần tuyển dụng thêm khoảng 100 người. Nhu cầu nguồn nhân lực của Cục ATBXHN đến 2020 Nhu cầu nguồn nhân lực của Cục ATBXHN đến 2020 được xác định để đảm bảo đáp ứng được cho các nhiệm vụ quản lý nhà nước mới trong giai đoạn này so với giai đoạn đến 2015, chủ yếu là các nhiệm vụ liên quan đến quản lý an toàn NMĐHN, lò phản ứng nghiên cứu trong quá trình xây dựng, lắp đặt, chuyển giao đưa vào sử dụng và vận hành. Nhu cầu nhân lực đến 2020 của Cục ATBXHN được đánh giá là 300 người, nếu trong giai đoạn đến 2015 đã tuyển dụng đủ 200 người thì từ 2016 đến 2020 cần tuyển dụng thêm 100 người. Kế hoạch tuyển dụng cán bộ đến năm 2015 theo chuyên môn đào tạo Tổng Tổng cộng Chuyên môn tuyển dụng Chuyên môn tuyển dụng cộng 55 Khí tượng thủy văn 2 Chuyên ngành hạt nhân 45 Công nghệ thông tin 4 Chuyên ngành kỹ thuật 6 Kinh tế, tài chính, kế toán 9 Môi trường 3 Luật 12 Kỹ thuật cơ khí Ngoại ngữ, ngoại giao, quan 12 Kỹ thuật xây dựng 3 hệ quốc tế Kỹ thuật hóa và vật liệu 2 Hành chính nhà nước 6 Kỹ thuật điện và điện tử, tự 3 Xã hội nhân văn 3 đông hóa 2 Thư viện 1 Địa chất, địa chấn Tổng cộng 168 III. Kế hoạch đào tạo nhân lực Một quốc gia khi quyết định chương trình phát triển ĐHN cần xây dựng cơ quan pháp quy có đủ nguồn nhân lực có kiến thức và kinh nghiệm trong các chuyên ngành kỹ 6 Tập san Thông tin pháp quy hạt nhân số 3/2014| VARANS
thuật. Các nhân viên kỹ thuật phải có kiến thức chuyên sâu về vật lý lò, công nghệ điện hạt nhân, bảo vệ bức xạ, bảo vệ thực thể và quản lý sự cố. Cán bộ của cơ quan pháp quy cần được đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn để thực thi các nhiệm vụ quản lý đối với NMĐHN. Tuy nhiên, kinh nghiệm quốc tế đã chỉ ra rằng một số nhiệm vụ có tần suất sử dụng trong hoạt động quản lý và đòi hỏi các kiến thức kỹ thuật chuyên ngành rất sâu nên sử dụng hỗ trợ từ các đơn vị bên ngoài có thể là các chuyên gia trong nước hoặc quốc tế. Trên cơ sở nghiên cứu tài liệu hướng dẫn về phát triển và đào tạo nguồn nhân lực cho cơ quan pháp quy hạt nhân quốc gia đối với các nước bắt đầu phát triển điện hạt nhân của IAEA và của US NRC, Cục ATBXHN đã xây chương trình đào tạo cán bộ của Cục đến năm 2020 với 3 loại hình chương trình đào tạo. Chương trình đào tạo cơ bản cho cán bộ quản lý và hỗ trợ kỹ thuật Chương trình đào tạo cơ bản liên quan đến lĩnh vực chuyên môn quản lý sẽ được tổ chức định kỳ hàng năm và là chương trình đào tạo bắt buộc cho tất cả các cán bộ chuyên môn được tuyển dụng vào làm việc tại Cục ATBXHN. Chương trình đào tạo cơ bản bao gồm các khóa với nội dung chi tiết như sau: Thời TT Tên khóa Nội dung lượng Khóa đào tạo về - Kiến thức pháp quy hạt nhân quản lý pháp quy an - Khái niệm cơ bản an toàn lò phản ứng hạt 2 tuần 1 toàn hạt nhân nhân - Phê duyệt địa điểm Khóa đào tạo về - Các quá trình cấp phép hoạt động quản lý - Hoạt động thanh tra trong quá trình xây 3 tuần 2 đối với NMĐHN dựng và vận hành - Hoạt động quản lý an toàn trong tháo dỡ - Nguyên tắc thanh tra an toàn hạt nhân và Chức năng quản lý xử lý vi phạm 3 của cơ quan pháp - Thẩm định an toàn để cấp giấy phép 4 tuần quy - Quản lý rủi ro, An ninh, bảo vệ bức xạ, kế hoạch ứng phó sự cố - Thiết kế lò phản ứng hạt nhân: Công nghệ lò phản 3 tháng 4 - Vận hành lò phản ứng: ứng - Kỹ thuật trong xây dựng 7 Tập san Thông tin pháp quy hạt nhân số 3/2014| VARANS
Khoá bồi dưỡng nâng cao kiến thức về phân tích tai nạn vỡ ống nước vòng I (sự cố LOCA) Chương trình đào tạo thực hành on - the job - training Một số cán bộ chủ chốt có hướng đào tạo thành các trưởng nhóm chuyên môn tại các đơn vị quản lý nhà nước (Pháp chế, thanh tra, cấp phép, thanh sát hạt nhân) sau khi hoàn thành khóa đào tạo cơ bản sẽ được lựa chọn gửi đào tạo thực hành tại nước ngoài khoảng 6 tháng tại các nước có kinh nghiệm về quản lý NMĐHN. Dự kiến trong các năm đầu mỗi năm cử đi đào tạo 1- 2 người cho mỗi nhóm chuyên môn sâu để bảo đảm có đủ nguồn nhân lực phục vụ cho dự án ĐHN Ninh Thuận. Các năm sau đó sẽ tiếp tục đào tạo theo phương thức này nhưng với số lượng khoảng 2 - 3 người. Nội dung chương trình đào tạo thực hành dự kiến thực hiện trong giai đoạn đến năm 2015 như sau: Nội dung chương trình đào tạo thực hành TT Tên khóa Thời lượng Pháp quy hạt nhân 2 tháng 1 An toàn lò phản ứng hạt nhân 2 tháng 2 Quan trắc và đánh giá phóng xạ môi trường 2 tháng 3 Cấp phép và Thanh tra NMĐHN 2 tháng 4 5 Ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân 2 tháng Quản lý chất thải phóng xạ và tháo dỡ nhà máy điện hạt 2 tháng 6 nhân Chương trình đào tạo chuyên sâu cho cán bộ hỗ trợ kỹ thuật Chương trình đào tạo chuyên môn sâu cho nhóm các cán bộ hỗ trợ kỹ thuật sẽ được tổ chức theo các nhóm chuyên gia và chủ yếu được gửi đào tạo tại nước ngoài. Tuy nhiên, chính sách đào tạo nhân lực chuyên gia sẽ hướng tới các chuyên môn thường được sử dụng 8 Tập san Thông tin pháp quy hạt nhân số 3/2014| VARANS
trong hoạt động quản lý của cơ quan pháp quy đó là Vật lý lò phản ứng, Thủy nhiệt, Phân tích rủi ro, Phân tích tai nạn nghiêm trọng, Hệ thống NMĐHN. Các chuyên môn khác có thể sử dụng chuyên gia sẵn có trong nước từ các cơ quan khác. Nội dung chương trình đào tạo chuyên sâu cho cán bộ kỹ thuật (Đào tạo chuyên gia) dự kiến thực hiện trong giai đoạn đến 2015 như trong bảng. Chương trình đào tạo chuyên gia Thời TT Tên khóa Nội dung lượng - Các code tính toán và kiến thức cho phân tích an Phân tích an toàn tất định toàn tất định - 4 nhóm, mỗi nhóm 03 người đào tạo sử dụng 01 4 năm 1 (DSA) sử code tính toán dụng các code - Mỗi năm mỗi nhóm học 4 khóa, mỗi khóa trong 2 tính toán tuần và chương trình kéo dài trong 4 năm - Sử dụng các code tính toán cho phân tích an toàn Phân tich an xác xuất 3 năm 2 toàn xác suất - Chương trình được dự kiến đào tạo cho 4 người (PSA) trong 3 năm, mỗi năm 2 khóa trong 2 tuần Phân tích sự - Các codes tính toán sử dụng trong phân tích sự cố cố nghiêm nghiêm trọng 1 năm 3 trọng Kinh phí cần thiết cho triển khai thực hiện chương trình và kế hoạch đào tạo là khoảng 20 tỷ đồng cho mỗi năm. Kế hoạch phát triển nguồn nhân lực cho cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, hạt nhân đã được báo cáo Hội đồng An toàn hạt nhân quốc gia vào tháng 7/2013 và đang được hoàn thiện để báo cáo Chính phủ vào quý II năm 2014. 9 Tập san Thông tin pháp quy hạt nhân số 3/2014| VARANS