Xây dựng và phát triển học liệu phục vụ đào tạo theo học chế tín chỉ tại thư viện trường Đại học Hạ Long

Phan Thị Huệ<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 186(10): 171 - 176<br /> <br /> XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN HỌC LIỆU PHỤC VỤ ĐÀO TẠO<br /> THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ TẠI THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẠ LONG<br /> Phan Thị Huệ*<br /> Trường Đại học Hạ Long<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Việc triển khai mô hình đào tạo theo học chế tín chỉ phải gắn liền với nhiều yếu tố, trong đó có<br /> một yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của mô hình đào tạo này đó chính là học liệu. Bài<br /> viết đã có những đánh giá về vai trò của học liệu trong đào tạo theo học chế tín chỉ, thực trạng về<br /> nguồn tài liệu phục vụ dạy và học của nhà trường lưu trữ tại Trung tâm Thông tin - Thư viện, từ đó<br /> đề xuất những giải pháp xây dựng và phát triển học liệu nhằm phục vụ hiệu quả việc dạy và học tại<br /> trường Đại học Hạ Long.<br /> Từ khóa: chương trình đào tạo, học chế tín chỉ, học liệu, thư viện, trường Đại học Hạ Long<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ *<br /> Học chế tín chỉ (HCTC) được hiểu là chương<br /> trình đào tạo trong đó sử dụng tín chỉ làm đơn<br /> vị đo kiến thức, đồng thời là đơn vị để đánh giá<br /> kết quả học tập của sinh viên. Sau khi tích luỹ<br /> được một số lượng tín chỉ tối thiểu là sinh viên<br /> đã hoàn thành chương trình đào tạo. Tín chỉ<br /> (Credit) là đơn vị đo lượng kiến thức sinh viên<br /> tích luỹ được qua quá trình nghe giảng lý<br /> thuyết, làm bài tập, tự nghiên cứu và tham gia<br /> các hoạt động thảo luận, thuyết trình, viết tiểu<br /> luận… theo yêu cầu và hướng dẫn của giảng<br /> viên [1]. Một tín chỉ được tính bằng khối lượng<br /> làm việc của sinh viên, bao gồm giờ học trên<br /> lớp và giờ tự học của sinh viên (Student’s<br /> workload = Contact hours + Self-studyhours).<br /> Đặc điểm quan trọng của HCTC là lấy người<br /> học làm trung tâm, giảng viên đóng vai trò là<br /> người hướng dẫn. Vì vậy, muốn có giờ giảng<br /> đạt hiệu quả, giảng viên phải đầu tư thời gian<br /> nghiên cứu, viết giáo trình, soạn tài liệu tham<br /> khảo, hướng dẫn, chấm bài, sửa bài cho sinh<br /> viên nhiều hơn. Sinh viên phải chủ động tự<br /> học, tương ứng với một giờ học trên lớp phải<br /> dành từ 2 đến 3 giờ tự học, chuẩn bị bài, làm<br /> bài tập, nghiên cứu tài liệu... Điều này, bắt<br /> buộc sinh viên phải có kỹ năng làm việc độc<br /> lập, biết sắp xếp kế hoạch cho riêng mình. [5]<br /> Để hỗ trợ hoạt động nghiên cứu cho giảng<br /> viên và khả năng tự học của sinh viên, thư<br /> viện (TV) nhà trường phải có hệ thống giáo<br /> trình, tài liệu tham khảo phong phú đó chính<br /> là học liệu. Học liệu là những vật thể được sử<br /> *<br /> <br /> Tel: 0986 132 478; Email: phanhue72@gmail.com<br /> <br /> dụng để giúp việc truyền thụ kiến thức gồm:<br /> đề cương bài giảng, giáo trình, tài liệu<br /> hướng dẫn, bài tập, bài thi, bài thí nghiệm,<br /> chuyên khảo, bài báo khoa học, luận án…<br /> có nội dung liên quan trực tiếp đến nội dung<br /> dạy - học thuộc các ngành đào tạo để giảng<br /> viên và sinh viên có thể tham khảo phục vụ<br /> giảng dạy, học tập và nghiên cứu.<br /> Với khái niệm trên, có thể khẳng định học<br /> liệu là một trong những yếu tố quyết định đến<br /> sự thành bại của mô hình đào tạo theo HCTC.<br /> Bởi khi bắt đầu giảng dạy một môn học theo<br /> HCTC, giảng viên luôn chú trọng cung cấp<br /> danh mục tài liệu bắt buộc và đọc thêm để<br /> sinh viên tham khảo. Giảng viên muốn giảng<br /> dạy và định hướng tốt, sinh viên muốn học<br /> tập tốt phải đều cần có nguồn học liệu đầy đủ<br /> chất lượng. TV là đơn vị cung cấp nguồn học<br /> liệu, dịch vụ thông tin dưới nhiều hình thức,<br /> mức độ khác nhau, tạo các điều kiện để duy<br /> trì sự tương tác diễn ra giữa các cặp “người<br /> dạy - người học”, “người dạy - người dạy”,<br /> “người học - người học”, “người dạy, người<br /> học với môi trường học”. Sự tương tác này sẽ<br /> mạnh nếu có học liệu đầy đủ, theo sát chương<br /> trình đào tạo, được xử lý, sắp xếp, lưu trữ, tổ<br /> chức, quản lý và khai thác hiệu quả đáp ứng<br /> nhu cầu người dùng tin, khi đó TV đóng vai<br /> trò là “giảng đường thứ hai”, “người thầy thứ<br /> hai” của giảng viên và sinh viên.<br /> THỰC TRẠNG HỌC LIỆU TẠI TRUNG<br /> TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN TRƯỜNG<br /> ĐẠI HỌC HẠ LONG<br /> TV là yếu tố không thể thiếu trong quá trình<br /> đào tạo và nâng cao chất lượng đào tạo, nên<br /> 171<br /> <br /> Phan Thị Huệ<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> ngay sau lễ công bố thành lập trường (ngày<br /> 20/12/2014), Trường Đại học Hạ Long (trên<br /> cơ sở nền tảng hai trường: Cao đẳng Văn hóa,<br /> Nghệ thuật và Du lịch Hạ Long và Cao đẳng<br /> Sư phạm Quảng Ninh) đã dành nguồn kinh<br /> phí không nhỏ triển khai ứng dụng công nghệ<br /> thông tin, ứng dụng phần mềm phục vụ công<br /> tác quản trị thư viện, lắp đặt hệ thống máy vi<br /> tính, wifi miễn phí, bổ sung tài liệu, số hóa tài<br /> liệu, chú trọng phát triển nguồn học liệu bao<br /> gồm tài liệu truyền thống và tài liệu số cho<br /> thư viện:<br /> Với tài liệu truyền thống: việc bổ sung được<br /> thực hiện từ hai nguồn chính: (1) Mua tài liệu<br /> từ cơ quan phát hành, nhà xuất bản, bưu điện;<br /> (2) Thu nhận tài liệu nội bộ do nhà trường xuất<br /> bản: công trình khoa học, kỉ yếu hội thảo, giáo<br /> trình, tài liệu giảng dạy. Ngoài ra, thư viện còn<br /> nhận tài liệu qua hình thức tặng biếu nhưng số<br /> lượng không đáng kể.<br /> Với tài liệu số: đã và đang triển khai số hóa tài<br /> liệu, liên kết chia sẻ tài nguyên số với một số<br /> thư viện thuộc Hội liên hiệp thư viện các<br /> trường đại học phía Bắc; mua 02 CSDL<br /> online theo hình thức đăng ký và trả phí hàng<br /> năm để được quyền sử dụng khai thác là:<br /> ProQuest, EBSCO.<br /> Tính đến tháng 05/2018, học liệu của TV nhà<br /> trường tại hai cơ sở có hơn 15.000 tên tài liệu<br /> với gần 90.000 bản, 01 cơ sở dữ liệu thư mục<br /> tra cứu, 01 cơ sở dữ liệu trực tuyến với gần<br /> 1.400.000 tài liệu số được chia sẻ từ nguồn tài<br /> nguyên thuộc Hội liên hiệp thư viện các<br /> trường đại học, qua đó từng bước đảm bảo<br /> cho giảng viên và sinh viên tìm đọc và tra cứu<br /> tài liệu. Năm học 2017-2018 TV đã phục vụ<br /> 22.000 lượt đọc/mượn tài liệu truyền thống,<br /> 12.050 lượt truy cập vào kho tài nguyên số.<br /> Với con số như trên, nếu dùng phép tính lấy<br /> tổng số lượt tài liệu, lượt truy cập chia cho<br /> với số lượng hơn 280 giảng viên, gần 5000<br /> học sinh, sinh viên của Trường, có thể thấy<br /> bạn đọc/người dùng tin sử dụng sản phẩm và<br /> dịch vụ TV để tìm thông tin phục vụ giảng<br /> dạy, học tập và nghiên cứu chưa nhiều, lượt<br /> tài liệu luân chuyển còn thấp, kho học liệu<br /> phục vụ bạn đọc đạt hiệu quả chưa cao,<br /> nguyên nhân có nhiều, song tựu chung lại, có<br /> một số nguyên nhân chính sau:<br /> 172<br /> <br /> 186(10): 171 - 176<br /> <br /> - Trường Đại học Hạ Long mới thành lập nên<br /> có nhiều việc cần giải quyết như: ổn định tổ<br /> chức, bổ sung cơ sở vật chất, mở rộng quy mô<br /> đào tạo, phát triển đội ngũ giảng viên… Nhà<br /> trường chưa xây dựng chính sách, kế hoạch<br /> phát triển học liệu. Mặt khác, nguồn thu của<br /> nhà trường chưa nhiều, kinh phí sử dụng cho<br /> bổ sung tài liệu còn hạn chế (khoảng từ 100 –<br /> 300 triệu đồng/năm học).<br /> - Tài liệu hiện có của TV chủ yếu là tài liệu về<br /> lĩnh vực giáo dục, tài liệu phục vụ các ngành<br /> đào tạo thuộc hệ cao đẳng hoặc là tài liệu tham<br /> khảo, trong khi nhà trường đang tập trung đào<br /> tạo hệ đại học, song lượng tài liệu dành cho<br /> các ngành thuộc hệ đại học chưa nhiều, chiếm<br /> khoảng 20%.<br /> - Giáo trình gắn kết với môn học/học phần<br /> chiếm khoảng 50% (chưa kể đến một số giáo<br /> trình đang sở hữu đã lạc hậu về nội<br /> dung/không phù hợp với yêu cầu đào tạo theo<br /> học chế tín chỉ). Một số học phần chưa có<br /> giáo trình mà phụ thuộc vào tập bài giảng của<br /> giảng viên, một số tập bài giảng chưa được<br /> lưu giữ tại thư viện; cùng với đó nhà trường<br /> chưa có nhiều tạp chí chuyên ngành gắn với<br /> ngành đào tạo đại học của trường.<br /> - Cách tổ chức quản lý kho tài liệu: TV đang sử<br /> dụng phương pháp quản lý kho tài liệu theo<br /> môn loại của Bảng phân loại thư viện - thư mục,<br /> tức là quản lý tài liệu theo nội dung. Điều này<br /> đúng với nghiệp vụ thư viện, nhưng chưa sát<br /> và phù hợp hợp yêu cầu quản lý tài liệu theo<br /> ngành đào tạo, theo môn học trong nhà trường.<br /> Cùng với đó, TV chưa triển khai xây dựng<br /> CSDL bài trích báo – tạp chí; CSDL toàn văn<br /> về các lĩnh vực khoa học phù hợp với từng<br /> ngành đào tạo của Trường.<br /> MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HỌC<br /> LIỆU TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẠ LONG<br /> Để có nguồn học liệu đáp ứng nhu cầu đào<br /> tạo theo học chế tín chỉ, TV cần phải thực<br /> hiện một số giải pháp sau:<br /> Định hướng phát triển học liệu<br /> Trường Đại học Hạ Long cần đầu tư đúng mức<br /> về tài chính, công nghệ, nhân lực để xây dựng<br /> phát triển, học liệu. Có chính sách ưu tiên bổ<br /> sung tài liệu dành cho các ngành đào tạo hệ đại<br /> <br /> Phan Thị Huệ<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> học, đặc biệt chú trọng ngành đào tạo trọng<br /> tâm của nhà trường: du lịch, ngoại ngữ, môi<br /> trường, công nghệ thông tin; tăng kinh phí bổ<br /> sung tài liệu phù hợp với nhu cầu từng năm,<br /> đảm bảo 100% các học phần đều có giáo trình,<br /> có sự cân đối giữa các loại tài liệu như: giáo<br /> trình, tài liệu tham khảo, sách chuyên khảo, ấn<br /> phẩm định kỳ, tạp chí chuyên ngành, CSDL<br /> online; đa dạng hóa nguồn lực thông tin trên<br /> cơ sở số hóa tài liệu, tăng cường việc liên kết<br /> chia sẻ nguồn lực thông tin/tài liệu với thư viện<br /> các trường đại học có cùng ngành đào tạo trên<br /> cơ sở các bên cùng có lợi góp phần làm giàu<br /> kho tài nguyên chung.<br /> Tài liệu được thể hiện dưới nhiều dạng khác<br /> nhau: kho học liệu phải bao gồm cả tài liệu<br /> truyền thống (tài liệu giấy) và tài liệu hiện đại<br /> (tài liệu số). Đối với tài liệu truyền thống, bổ<br /> sung đủ đầu giáo trình, tài liệu tham khảo<br /> phục vụ sinh viên theo các kỳ học tín chỉ. Đối<br /> với tài liệu số, triển khai việc số hóa các tài<br /> liệu truyền thống hiện có trong TV, đồng thời<br /> mua quyền sở hữu, quyền truy cập các CSDL<br /> chuyên ngành có uy tín, liên kết chia sẻ dữ<br /> liệu với các cơ sở đào tạo có cùng ngành đào<br /> tạo trong và ngoài nước, cung cấp cho sinh<br /> viên nhiều dịch vụ hơn trong việc truy cập và<br /> khai thác, phát huy vai trò của học liệu trong<br /> hoạt động dạy và học.<br /> Bổ sung tài liệu đảm bảo về chất lượng gắn<br /> kết với học phần/ chương trình đào tạo<br /> Để việc bổ sung tài liệu bám sát các học phần,<br /> các khoa/trưởng bộ môn lên danh mục giáo<br /> trình (học liệu chính), tài liệu tham khảo, sách<br /> công cụ (từ điển, công cụ tra cứu), tài liệu liên<br /> quan khác đề xuất TV bổ sung. Với những tài<br /> liệu TV không thể tìm mua được trên thị<br /> trường trong nước, hoặc những học phần cần<br /> có những kiến thức học thuật mới, đạt chuẩn<br /> mực thế giới, TV lập danh sách, trình Ban<br /> Giám hiệu nhà trường cho phép mua theo<br /> đường nhập khẩu hoặc mua bản quyền dịch<br /> thuật của các tác giả, các cơ sở đào tạo có uy<br /> tín trên thế giới.<br /> Với những học phần chưa có giáo trình,<br /> những học phần mang kiến thức đặc thù của<br /> địa phương, nhà trường hỗ trợ kinh phí và<br /> tính định mức giờ nghiên cứu khoa học cho<br /> giảng viên biên soạn giáo trình theo quy đinh<br /> <br /> 186(10): 171 - 176<br /> <br /> hiện hành; với các học phần thực hành<br /> khuyến khích biên soạn giáo trình điện tử.<br /> Sau khi hoàn tất việc biên soạn, nhà trường in<br /> ấn, phát hành và lưu tại TV.<br /> Với cuộc cách mạng 4.0, để đáp ứng được<br /> nhu cầu người học, nhà trường nên cung cấp<br /> các khoá học E-learning. Để phục vụ khóa<br /> học, nhà trường không chỉ đầu tư hạ tầng<br /> công nghệ, kỹ thuật mà còn chú trọng xây<br /> dựng học liệu điện tử dưới nhiều dạng<br /> (richmedia, Mp3, text), khuyến khích giảng<br /> viên soạn bài giảng đa phương tiện, giáo trình<br /> điện tử, bài giảng phiên bản audio, ngân hàng<br /> câu hỏi trắc nghiệm trực tuyến, bài tập tình<br /> huống, chủ đề thảo luận...<br /> Thu nhận tài liệu nội bộ do nhà trường, các<br /> đơn vị thuộc trường phát hành (kỉ yếu hội<br /> nghị, hội thảo các cấp); bài viết nghiên cứu<br /> đăng trong các tạp chí chuyên ngành trong<br /> nước và quốc tế của các cán bộ, giảng viên;<br /> luận văn, luận án của cán bộ, giảng viên theo<br /> học chương trình cao học, nghiên cứu sinh xử<br /> lí lưu trữ và xây dựng thành CSDL toàn văn.<br /> Hàng năm, vào dịp nghỉ hè các khoa/trưởng bộ<br /> môn phối hợp với TV kiểm kê đầu sách và số<br /> bản/đầu sách đã đủ đáp ứng nhu cầu cho cả<br /> khóa học? Đề xuất bổ sung kịp thời, đồng<br /> thời thanh lọc những giáo trình, tài liệu lạc<br /> hậu về nội dung ra khỏi kho tài liệu truyền<br /> thống và kho tài liệu số.<br /> Tiếp tục tăng cường liên kết, hợp tác chia sẻ<br /> học liệu với thư viện tỉnh Quảng Ninh, thư<br /> viện các cơ sở đào tạo trong và ngoài nước<br /> thông qua nhiều cách khác nhau như: thiết lập<br /> hệ thống mục lục liên hợp trực tuyến, thực<br /> hiện việc cho mượn liên thư viện, trao đổi<br /> thông tin, chia sẻ các cơ sở dữ liệu toàn văn,<br /> trao đổi nguồn học liệu, tài nguyên mạng …<br /> giúp nguồn học liệu phục vụ đào tạo tín chỉ<br /> trở nên đầy đủ và hoạt động hiệu quả, tạo cơ<br /> hội cập nhật kiến thức mới cho giảng viên và<br /> sinh viên nhanh nhất.<br /> Cải tiến cách tổ chức, quản lý và sắp xếp<br /> học liệu khoa học, hợp lý<br /> Xây dựng và hoàn thiện CSDL phục vụ đào<br /> tạo tín chỉ<br /> Tập trung xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ<br /> sở dữ liệu toàn văn phục vụ hoạt động đào tạo<br /> 173<br /> <br /> Phan Thị Huệ<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> tín chỉ. Nội dung các CSDL này là chương<br /> trình môn học, giáo trình, bài giảng, bài tập,<br /> tài liệu tham khảo... với chủ đề phân chia theo<br /> môn học chung cho các ngành đào tạo và các<br /> môn học theo chuyên ngành đào tạo hiện có<br /> của trường Đại học Hạ Long. Trong mỗi môn<br /> học lại phân thành giáo trình chính và tài liệu<br /> tham khảo, tiếng Việt và tiếng nước ngoài.<br /> CSDL tạo nhiều điểm truy cập giúp người<br /> dùng tin dễ dàng tìm kiếm tài liệu.<br /> Quản lý học liệu theo môn học và công nghệ<br /> quản lý học liệu<br /> Để quản lý nguồn học liệu phục vụ đào tạo<br /> theo tín chỉ bên cạnh kí hiệu phân loại theo kỹ<br /> thuật thư viện, TV nghiên cứu xây dựng bảng<br /> kí hiệu thể hiện từng ngành/ từng môn học<br /> trong trường Đại học Hạ Long để khi biên<br /> mục sẽ “phân loại” tài liệu theo “kí hiệu môn<br /> học”. Việc này sẽ rất có ích cho công tác quản<br /> lý và phục vụ học liệu cho đào tạo theo tín<br /> chỉ, đặc biệt phù hợp với mô hình xây dựng<br /> CSDL [2].<br /> Ngoài việc áp dụng công nghệ thông tin vào<br /> quản trị thư viện theo phần mềm hiện có, TV<br /> cần tăng cường công nghệ quản lý nguồn học<br /> liệu số hóa, thực sự là trung tâm tích hợp<br /> nguồn học liệu dạng số của nhà trường. Trong<br /> đào tạo theo tín chỉ, sinh viên sẽ được sử<br /> <br /> 186(10): 171 - 176<br /> <br /> dụng nhiều dạng bài giảng điện tử do giáo<br /> viên biên soạn, không đơn thuần chỉ có dạng<br /> dữ liệu toàn văn (fulltext) mà cả dạng dữ liệu<br /> là âm thanh và hình ảnh. Do vậy, thư viện<br /> phải có phần mềm quản trị tích hợp, có chuẩn<br /> về nghiệp vụ TT-TV, về CNTT phù hợp tiêu<br /> chuẩn quốc tế. Đồng thời phải đầu tư hạ tầng<br /> CNTT đủ mạnh đảm bảo cho giảng viên và<br /> sinh viên truy nhập và sử dụng CSDL học<br /> liệu mọi lúc và mọi nơi.<br /> Sắp xếp kho học liệu hợp lý<br /> Đối với kho tài liệu truyền thống, ngoài việc<br /> đảm bảo tổ chức kho đúng nghiệp vụ, nên chú<br /> ý những tài liệu nào thường xuyên khai thác<br /> bố trí ở vị trí thuận lợi, đặt tên cho các giá<br /> đựng tài liệu… bố trí không gian bàn ghế và<br /> ánh sáng phòng đọc, mượn khoa học, đảm<br /> bảo việc tìm kiếm và sử dụng tài liệu thuận<br /> lợi nhất.<br /> Đối với kho tài nguyên số: sắp xếp theo ngành<br /> học, cung cấp công cụ tra cứu và khai thác tài<br /> liệu thân thiện, hiệu quả trong môi trường<br /> mạng. Đối với các cơ sở dữ liệu cần phải có<br /> những hướng dẫn cụ thể và tỉ mỉ về cách thức<br /> tìm kiếm, khai thác để sinh viên có thể sử dụng<br /> các tài nguyên số một cách hữu dụng.<br /> <br /> Hình 1. Mô hình CSDL tài liệu phục vụ đào tạo tín chỉ tại Trường Đại học Hạ Long<br /> <br /> 174<br /> <br /> Phan Thị Huệ<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 186(10): 171 - 176<br /> <br /> Bảng 1. Sơ đồ hóa yêu cầu nhiệm vụ trong mối quan hệ tương tác<br /> Tương tác<br /> Người dạy người học<br /> <br /> Nhiệm vụ của TV<br /> Bao quát đầy đủ các nguồn tin theo yêu cầu<br /> của người dạy, trên cơ sở đó, thực hiện việc<br /> kiểm soát và khả năng truy cập hợp pháp<br /> đến nguồn tin.<br /> <br /> Người học người học<br /> <br /> Kiểm soát và khai thác các nguồn thông tin<br /> hiện có làm nguyên liệu cho hoạt động giảng<br /> dạy, khả năng này được thực hiện trên cơ sở<br /> nguồn thông tin đầy đủ, có tính hệ thống và<br /> có độ cập nhật cao.<br /> Giúp người học thuận lợi trong quá trình<br /> làm việc và học tập theo nhóm ...<br /> <br /> Người dạy người học với<br /> môi trường<br /> học<br /> <br /> Cung cấp các tài liệu cần thiết, máy tính nối<br /> mạng để truy cập tìm tài liệu khi cần thiết,<br /> hỗ trợ sinh viên định hình và tham gia các<br /> hoạt động nghiên cứu, học tập.<br /> <br /> Người dạy người dạy<br /> <br /> Tạo điều kiện cho người dùng tin khai thác<br /> nguồn học liệu có hiệu quả<br /> * TV phải nắm vững kế hoạch đào tạo của các<br /> khoa, thậm chí cả lịch học của từng môn học<br /> để có kế hoạch đáp ứng học liệu kịp thời, xây<br /> dựng thư mục giới thiệu tài liệu gắn với từng<br /> ngành, từng hệ đào tạo, hướng dẫn người<br /> dùng tin cách tra tìm, chỉ dẫn quyền và mức<br /> được phép khai thác các tài liệu, các nguồn<br /> tin, bộ sưu tập, cung cấp điều kiện thuận lợi<br /> đảm bảo sự tương tác giữa người dạy - người<br /> dạy, người dạy - người học, người học người học, người dạy - người học với môi<br /> trường học thông qua các dịch vụ thông tin và<br /> tổ chức các diễn đàn, hội thảo, phòng thảo<br /> luận nhóm...<br /> * Để kích thích sinh viên tìm kiếm tài liệu,<br /> thông tin của TV ngoài việc tăng cường các<br /> dịch vụ thư viện hiện có: mượn tài liệu về nhà,<br /> đọc tài liệu tại chỗ, tra cứu tài nguyên số tại<br /> thư viện, sao chụp tài liệu, sao lưu sách điện<br /> tử... TV nên mở thêm một số dịch vụ như:<br /> Tổ chức triển lãm giới thiệu tài liệu theo<br /> chuyên đề, theo ngành đào tạo; tổ chức hội<br /> thảo, nói chuyện chuyên đề với sự tham gia<br /> của các chuyên gia, doanh nhân trong và<br /> ngoài trường về các lĩnh vực, ngành nghề đào<br /> tạo hiện có của nhà trường.<br /> Triển khai hình thức đăng kí mượn qua mạng,<br /> mở diễn đàn trao đổi, tư vấn thông tin trên<br /> <br /> Yêu cầu cụ thể<br /> - Cung cấp cho người dùng tin quyền<br /> truy cập và mức độ khai thác nguồn học<br /> liệu của trường.<br /> - Cung cấp dịch vụ trao đổi thông tin giữa<br /> người dạy và người học (giải đáp, hướng<br /> dẫn, kiểm tra...)<br /> Cung cấp dịch vụ phổ biến thông tin<br /> chọn lọc, cung cấp thông tin theo<br /> chuyên đề, tìm tin, phổ biến thông tin<br /> hiện đại; tổ chức diễn đàn, hội thảo dưới<br /> nhiều hình thức khác nhau..<br /> Cung cấp dịch vụ tài liệu gốc, dịch vụ<br /> trao đổi thông tin, tạo lập các diễn đàn,<br /> hội thảo nhóm...<br /> Cung cấp dịch vụ tư vấn thông tin, thiết<br /> bị hỗ trợ, không gian học tập, giúp<br /> người dạy - người học tự học và tự<br /> nghiên cứu.<br /> <br /> website của TV, bạn đọc có thể giao tiếp trực<br /> tuyến, gọi điện trao đổi hay tư vấn thông tin<br /> trực tiếp từ cán bộ thư viện. Dịch vụ này<br /> không chỉ cung cấp thông tin học thuật phục<br /> vụ cho việc dạy và học theo mô hình đào tạo<br /> tín mà còn tư vấn, hỗ trợ sinh viên trong việc<br /> tìm kiếm, khai thác thông tin.<br /> Tổ chức dịch vụ cung cấp thông tin theo<br /> chuyên đề theo nhu cầu bạn đọc; triển khai<br /> dịch vụ mượn liên thư viện.<br /> Đánh giá chất lượng học liệu của TV trong<br /> phục vụ đào tạo<br /> Hàng năm, TV xây dựng kế hoạch đánh giá<br /> chất lượng học liệu dựa vào một số chỉ tiêu cơ<br /> bản: số lượng người dùng tin/bạn đọc thường<br /> xuyên sử dụng sản phẩm và dịch vụ của TV,<br /> số lượt tài liệu đọc, mượn, số lượt truy cập<br /> vào kho tài nguyên số; Đặc biệt chú trọng ba<br /> chỉ số:<br /> * Chỉ số thống kê vòng quay trung bình của<br /> tài liệu, được tính theo công thức:<br /> Vqt = L<br /> Vtl<br /> <br /> Trong đó: Vqt: Vòng quay trung<br /> bình của tài liệu/vốn tài liệu<br /> L: Tổng số lượt mượn, đọc; lượt<br /> truy cập<br /> Vtl: Số tài liệu hiện có của thư viện<br /> <br /> * Chỉ số thống kê đánh giá mức độ đáp ứng<br /> của tài liệu với ngành/ học phần đang đào tạo,<br /> được tính theo công thức:<br /> 175<br /> <br />