Xây dựng “Văn hóa hòa bình” – Điều kiện cho sự tồn tại của loài người trong thế giới đương đại

nguyÔn ®¾c lý<br /> <br /> <br /> X¢Y DùNG “V¡N HãA HßA B×NH” – §IÒU KIÖN<br /> CHO Sù TåN T¹I CñA LOµI NG¦êI<br /> TRONG THÕ GIíI §¦¥NG §¹I<br /> <br /> nguyÔn ®¾c lý *<br /> <br /> Tãm t¾t:<br /> Bµi viÕt ®· nghiªn cøu, luËn gi¶i vµ lµm râ kh¸i niÖm, néi dung cña v¨n hãa hßa b×nh, sù cÇn<br /> thiÕt cña viÖc x©y dùng v¨n hãa hßa b×nh v× sù tån vong vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi lµ viÖc<br /> lµm cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ cÊp b¸ch ®èi víi nh©n lo¹i hiÖn nay.<br /> Tõ khãa: V¨n hãa; V¨n hãa hßa b×nh.<br /> Ngµy nhËn bµi: 07/9/2013; Ngµy duyÖt ®¨ng bµi: 30/9/2013<br /> <br /> 1. Ngµy nay, khi b­íc sang thiªn niªn víi nh©n lo¹i hiÖn nay. Trong bµi viÕt nµy<br /> kû thø ba, nh©n lo¹i ®ang ph¶i ®èi mÆt víi chóng t«i sÏ lµm râ kh¸i niÖm, néi dung<br /> v« sè nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu ®e däa ®Õn sù cña x©y dùng v¨n hãa hßa b×nh.<br /> tån vong cña chÝnh b¶n th©n m×nh. Mét 2. V¨n hãa hßa b×nh lµ mét thuËt ng÷<br /> trong sè nh÷ng vÊn ®Ò ®ã chÝnh lµ vÊn ®Ò ®· ®­îc UNESCO nh¾c tíi tõ ®Çu thËp<br /> chiÕn tranh, xung ®ét s¾c téc, t«n gi¸o. Cã niªn 90 cña thÕ kû XX vµ nã nhanh chãng<br /> thÓ nãi r»ng, tõ sau vô tÊn c«ng khñng bè ph¸t triÓn thµnh mét phong trµo trªn<br /> vµo Trung t©m Th­¬ng m¹i thÕ giíi ë New ph¹m vi toµn thÕ giíi(1). V¨n hãa hßa b×nh<br /> Yord (ngµy 11 th¸ng 9 n¨m 2001), chóng lµ kh¸i niÖm ®­îc sö dông ®Ó chØ hÖ thèng<br /> ta ®Òu nhËn thÊy sù bïng ph¸t cña b¹o quyÒn lùc vµ quan hÖ míi gi÷a ng­êi víi<br /> lùc vµ khñng bè trªn ph¹m vi toµn cÇu ng­êi, cã nhiÖm vô b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn<br /> nh­ lµ mét “v¨n hãa” øng sö cña quèc gia bÒn v÷ng cña thÕ giíi chóng ta nh­ lµ<br /> nµy ®èi víi quèc gia kh¸c v× lîi Ých quèc “ng«i lµng toµn cÇu”, tr¸i ®Êt – tæ quèc<br /> gia; mét d©n téc nµy ®èi víi mét d©n téc chung cña mäi ng­êi(2).<br /> kh¸c, mét céng ®ång nµy ®èi mét céng B¶n chÊt cña v¨n hãa hßa b×nh lµ nÒn<br /> ®ång kh¸c khi kh«ng cïng hÖ t­ t­ëng, v¨n hãa bÊt b¹o ®éng, lµ mét cam kÕt ®Ó<br /> t«n gi¸o. V¨n hãa b¹o lùc nµy næi lªn nh­ x©y dùng x· héi hßa b×nh, hßa gi¶i, ng¨n<br /> lµ mét trong nh÷ng nh©n tè nguy hiÓm lín ngõa xung ®ét vµ b¹o lùc, gi¸o dôc hßa<br /> nhÊt, ®e däa sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn tiÕp b×nh, gi¸o dôc bÊt b¹o ®éng, khoan dung,<br /> theo cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. Do vËy,<br /> ®Ó loµi ng­êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn<br /> (*)<br /> NCS TriÕt häc, gi¶ng viªn Häc viÖn C¶nh s¸t nh©n d©n.<br /> v÷ng, chóng ta kh«ng thÓ kh«ng h­íng tíi (1)<br /> C¸c ch­¬ng tr×nh x©y dùng v¨n hãa hßa b×nh do<br /> hßa b×nh vµ x©y dùng “v¨n hãa hßa b×nh”. Unesco ph¸t ®éng nh­: Tuyªn bè vµ Ch­¬ng tr×nh<br /> ThiÕt nghÜ, viÖc nghiªn cøu, luËn gi¶i sù hµnh ®éng vÒ mét nÒn v¨n ho¸ hoµ b×nh; N¨m quèc tÕ<br /> vÒ V¨n hãa Hßa B×nh ( 2000); ThËp kû quèc tÕ vÒ mét<br /> cÇn thiÕt vµ lµm râ néi dung cña viÖc x©y nÒn v¨n hãa hßa b×nh vµ phi b¹o lùc cho trÎ em cña<br /> dùng v¨n hãa hßa b×nh v× sù tån vong vµ thÕ giíi (2001-2010).<br /> (2)<br /> Xem: Edgar Morin, (1995), Hßa b×nh tr¸i ®Êt: Tæ<br /> ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi lµ viÖc lµm<br /> quèc chung cña mäi ng­êi, T¹p chÝ ng­êi ®­a tin<br /> cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ cÊp b¸ch ®èi UNESSCO, sè 11, tr.8-10.<br /> <br /> <br /> Sè 5-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 39<br /> x©y dùng "v¨n hãa hßa b×nh"...<br /> <br /> chÊp nhËn, t«n träng lÉn nhau, ®èi tho¹i cã hiÖu qu¶ lµ viÖc c¶i biÕn triÖt ®Ó vÒ mÆt<br /> liªn v¨n hãa vµ hßa gi¶i. V¨n hãa hßa b×nh v¨n hãa hiÖn t¹i, chèng l¹i b¹o lùc, xung<br /> kh«ng chØ lµ mét kh¸i niÖm mµ nã cßn lµ ®ét, chiÕn tranh. §ång thêi, chóng ta ph¶i<br /> khung quy chuÈn v¨n hãa ®Ó truyÒn c¶m t¹o dùng hÖ thèng “v¨n hãa hßa b×nh” trªn<br /> høng cho nh÷ng suy nghÜ vµ hµnh ®éng quy m« toµn cÇu. HÖ thèng v¨n hãa hßa<br /> cña tÊt c¶ mäi ng­êi v× hßa b×nh. b×nh míi nµy vµ c¸c quan hÖ g¾n liÒn víi<br /> Ch­a bao giê v¨n hãa hßa b×nh l¹i ®ang nã cÇn ph¶i chèng l¹i mét c¸ch cã hiÖu qu¶<br /> bÞ th¸ch thøc nh­ hiÖn nay. Nh÷ng th¸ch “v¨n hãa b¹o lùc”, “v¨n hãa chiÕn tranh”(3)<br /> thøc míi khiÕn chóng ta ph¶i xem xÐt l¹i – mét thø v¨n hãa tiÕc thay vÉn ®ang<br /> c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña nh©n lo¹i tõ chiÕm ­u thÕ, ®­îc c¸c thÕ lùc ®Õ quèc<br /> nh÷ng liªn kÕt bªn trong gi÷a c¸c nÒn v¨n tuyªn truyÒn, thùc hiÖn nh»m thèng trÞ<br /> hãa. Bëi v×, nh÷ng g× liªn kÕt chóng ta lµ thÕ giíi.<br /> s©u s¾c h¬n so víi nh÷ng g× ng¨n c¸ch XÐt vÒ ph­¬ng diÖn triÕt häc, nghÖ<br /> chóng ta. Do ®ã, cÇn cã nh÷ng chuÈn mùc thuËt vµ sö häc, v¨n hãa lµ mét bé phËn<br /> ®¹o ®øc chung ®Ó nh©n lo¹i chung sèng cÊu thµnh vµ ®éng lùc quan träng cña mäi<br /> víi nhau trong nÒn v¨n hãa hßa b×nh. chuyÓn biÕn, lµ mét trung gian trong viÖc<br /> Tõ ®ã, theo chóng t«i, ®Ó x©y dùng v¨n chuyÓn t¶i nh÷ng t­ t­ëng, nh÷ng gi¸ trÞ<br /> hãa hßa b×nh cÇn ph¶i: 1. Lµm s¸ng tá c¸c vµ s¶n phÈm trÝ tuÖ gi÷a c¸c thÕ hÖ. Nã<br /> nguån gèc cña v¨n hãa, d©n téc cña b¹o còng cã kh¶ n¨ng lµm trung gian gi÷a c¸c<br /> lùc, cña xung ®ét, cña khñng bè vµ cña nÒn v¨n minh. Khi ®ã nã cã thÓ t¹o dùng<br /> chiÕn tranh. Qua ®ã chóng ta míi xãa bá chiÕc cÇu hiÓu biÕt vµ thõa nhËn lÉn nhau<br /> ®­îc b¹o lùc tõ gèc rÔ cña nã, x©y dùng gi÷a c¸c thµnh tè c¬ b¶n cña di s¶n chung<br /> v¨n hãa hßa b×nh bÒn v÷ng. 2. X©y dùng nh©n lo¹i(4). V¨n hãa ®ång thêi còng lµ søc<br /> v¨n hãa nãi chung nh­ lµ cÇu nèi ®Ó gia m¹nh b¶o vÖ vµ s¶n xuÊt v× nã chuyÓn t¶i<br /> t¨ng sù hiÓu biÕt vµ t«n träng lÉn nhau c¸c khu«n mÉu v¨n hãa cña qu¸ khø vµ<br /> gi÷a ng­êi víi ng­êi, gi÷a c¸c d©n téc vµ hiÖn t¹i cho t­¬ng lai, lµ c«ng cô quan<br /> c¸c quèc gia; 3. T¹o dùng, ph¸t triÓn vµ träng cña nh÷ng ®æi míi v× nã cã kh¶ n¨ng<br /> phæ biÕn v¨n hãa hßa b×nh toµn cÇu gi÷a ¸p dông nh÷ng quan hÖ, nh÷ng t­ t­ëng<br /> c¸c d©n téc, khu vùc vµ trªn cÊp ®é toµn vµ nh÷ng gi¸ trÞ míi.<br /> cÇu; 4. Tuyªn truyÒn vµ ph¶n ¸nh nh÷ng D­íi gãc ®é cña triÕt häc, chóng t«i cho<br /> th«ng tin vÒ hßa b×nh vµ nh÷ng sù kiÖn r»ng v¨n hãa ®· vµ ®ang lµ nh©n tè then<br /> v¨n hãa hßa b×nh nh­ néi dung c¬ b¶n cña chèt ®Ó b¶o vÖ nÒn hßa b×nh toµn cÇu. X©y<br /> c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù thay cho c¸c dùng v¨n hãa hßa b×nh còng cã nghÜa lµ<br /> th«ng tin chñ yÕu chøa ®ùng nh÷ng sù x©y dùng th¸i ®é t«n träng ®èi víi "ng­êi<br /> kiÖn b¹o lùc. kh¸c", t«n träng mét nÒn v¨n hãa kh¸c.<br /> Ngµy nay, trong thêi ®¹i cña c¸c c«ng §ång thêi, x©y dùng quan ®iÓm gi¶i quyÕt<br /> nghÖ th«ng tin vµ toµn cÇu hãa, c¸c x· héi xung ®ét vµ tranh luËn b»ng nh÷ng<br /> n»m trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn n¨ng ®éng ph­¬ng tiÖn hßa b×nh.<br /> vÒ v¨n hãa, kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. ë ®ã, con Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, hÇu hÕt mäi<br /> ng­êi cÇn mét thÕ giíi hßa b×nh, cã thÓ tån<br /> t¹i vµ ph¸t triÓn mét c¸ch b×nh an. Theo (3)<br /> Xem: Federico Mayor, (1995), “N¨m m­¬i n¨m sau”,<br /> chóng t«i, mét trong nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin UNESSCO, Sè 10, tr. 6-7<br /> (4)<br /> Xem: T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin Unessco, (1993), Ban<br /> ®Ó ®¹t tíi ph¸t triÓn bÒn v÷ng, an toµn vµ ®Çu vµ cuèi cïng lµ v¨n hãa, Sè 10, tr.35.<br /> <br /> <br /> 40 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 5-2013<br />  nguyÔn ®¾c lý<br /> <br /> cuéc chiÕn tranh, xung ®ét, khñng bè trªn ®øa trÎ th¬.<br /> thÕ giíi ®Òu sinh ra tõ nh÷ng nguyªn Lµn sãng khñng bè vµ tù s¸t ®ang bao<br /> nh©n s¾c téc vµ v¨n hãa(5). Bi kÞch khñng phñ thÕ giíi, chøng tá nhiÖm vô x©y dùng<br /> khiÕp cña cuéc khñng bè Trung t©m nÒn v¨n hãa hßa b×nh toµn cÇu cÇn ph¶i<br /> Th­¬ng m¹i thÕ giíi lµ lêi c¶nh b¸o vÒ sù ®­îc xem lµ mét trong nh÷ng môc ®Ých c¬<br /> b¾t ®Çu cuéc chiÕn tranh gi÷a c¸c nÒn v¨n b¶n cña loµi ng­êi vµ cña mäi quèc gia. Khi<br /> hãa. Theo chóng t«i, nh÷ng hµnh ®éng cùc v¨n hãa b¹o lùc vµ khñng bè bao phñ thÕ<br /> ®oan ®­îc thùc hiÖn bëi nh÷ng ng­êi trÎ giíi cña chóng ta, th× nhiÒu ng­êi, kÓ c¶<br /> tuæi mµ trÝ tuÖ ®­îc h×nh thµnh th«ng qua c¸c ChÝnh phñ, vÉn ch­a hiÓu ®­îc r»ng<br /> chñ nghÜa nguyªn gi¸o kh¾c kû cña c¸c cÇn ph¶i thñ tiªu nã gièng nh­ thñ tiªu<br /> nhãm khñng bè Håi gi¸o cùc ®oan, s½n nh÷ng vi rót th©m nhËp vµo m¸y vi tÝnh.<br /> sµng hy sinh m¹ng sèng cña m×nh cho Mét trong c¸c c«ng cô tèt nhÊt ®Ó tiÕn<br /> môc ®Ých ph¸ hñy vµ giÕt ng­êi v« téi hµnh c¶i tæ thÕ giíi lµ viÖc x©y dùng,<br /> thuéc v¨n hãa kh¸c, t«n gi¸o kh¸c, cÇn tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vµ phæ biÕn hÖ<br /> ®­îc ph©n tÝch tØ mØ vµ lªn ¸n. CÇn ph¶i thèng v¨n hãa hßa b×nh toµn cÇu vµ khu<br /> nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ph¸p ng¨n chÆn vµ vùc thùc sù phong phó vµ h÷u hiÖu(6).<br /> ph¶n øng trong khu«n khæ cña hÖ thèng C¶m gi¸c kh«ng tin t­ëng vµ thï ®Þch mµ<br /> v¨n hãa hßa b×nh chø kh«ng ph¶i dïng mét sè d©n téc vµ s¾c téc thuéc c¸c nÒn<br /> b¹o lùc, chiÕn tranh ®Ó chèng l¹i b¹o lùc. v¨n hãa kh¸c nhau c¶m nhËn thÊy trong<br /> ViÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khñng bè tù s¸t quan hÖ víi nhau, ®· dÉn tíi chiÕn tranh,<br /> lµ ë viÖc t¸c ®éng ®Õn trÝ tuÖ cña nh÷ng kÎ khñng bè vµ tù s¸t. Do vËy, ph¶i x©y dùng<br /> tù s¸t tù nguyÖn ®ã nhê v¨n hãa hßa b×nh v¨n hãa hßa b×nh, lµm s¸ng tá c¸c céi<br /> cã ¶nh h­ëng tr­íc khi ®Çu ãc cña chóng nguån s©u xa nhÊt cña xung ®ét, sö dông<br /> bÞ tiªm nhiÔm bëi t­ t­ëng b¹o lùc. Cã thÓ c¸c ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶i quyÕt<br /> tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ph¸p xung ®ét vµ t¹o dùng niÒm tin, hiÓu biÕt<br /> nhËn thøc nguån gèc sinh ra tÝnh nhÊt thÓ vµ t«n träng ®èi víi tÝnh nhÊt thÓ, s¾c téc<br /> cña chóng, hoµn toµn hiÓu ®­îc nh÷ng vµ v¨n hãa cña mçi d©n téc míi mong<br /> nguyªn cí sinh ra th¸i ®é bÊt m·n cña muèn k×m chÕ ®­îc b¹o lùc, xung ®ét,<br /> chóng, ph©n tÝch c¸c ph­¬ng h­íng lo¹i bá khñng bè. HÖ thèng v¨n hãa hßa b×nh nµy<br /> nh÷ng nguyªn cí Êy. CÇn ph¶i ph©n tÝch cÇn ®­îc luËn chøng, tæ chøc vµ ¸p dông<br /> nh÷ng sù kh¸c biÖt v¨n hãa, còng nh­ ngay lËp tøc ë cÊp ®é d©n téc còng nh­ ë<br /> nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña mäi nÒn v¨n cÊp ®é toµn cÇu.<br /> hãa d©n téc. Cung cÊp kÕt qu¶ cho c«ng Theo chóng t«i, tÊt c¶ mäi tæ chøc ®Òu<br /> chóng b»ng nh÷ng ph­¬ng thøc thuyÕt ph¶i hîp t¸c chÆt chÏ trong viÖc x¸c lËp hÖ<br /> phôc tíi møc nh÷ng kÎ tù s¸t tù nguyÖn thèng v¨n hãa hßa b×nh toµn cÇu vµ khu<br /> thay ®æi c¸ch nghÜ vµ øng xö cña m×nh. vùc. Cã thÓ x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh v¨n<br /> CÇn ph¶i b¾t chóng hiÓu ®­îc r»ng sù hãa hßa b×nh d©n téc vµ quèc tÕ kh¸c nhau<br /> sèng cña chóng vµ sù sèng cña nh÷ng nh­ mét bé phËn cña hÖ chuÈn míi nhê sö<br /> ng­êi v« téi kh¸c lµ quý gi¸ nhÊt, r»ng dông nh÷ng kÕt qu¶ tèt nhÊt cña c¸c c«ng<br /> chóng kh«ng ph¶i lµ anh hïng mµ lµ tr×nh nghiªn cøu quèc tÕ ®Ó t¸c ®éng ®Õn<br /> nh÷ng kÎ man dî xÊu xa nhÊt v× chóng<br /> giÕt h¹i b¶n th©n m×nh vµ nh÷ng ng­êi v« (5)<br /> Xem: Khñng bè vµ chèng khñng bè qua l¨ng kÝnh<br /> b¸o chÝ, (2006), Nxb. Th«ng tÊn, Hµ Néi, tr. 27.<br /> téi kh¸c. Mäi th¸nh ®­êng, mäi gi¸o héi (6)<br /> Xem:Federico Mayor, (1993), Lêi kªu gäi bÊt b¹o<br /> ®Òu kh«ng ®¸ng gi¸ m¹ng sèng cña mét lùc, T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin Unessco, sè 10, tr.19.<br /> <br /> <br /> Sè 5-2013 Nh©n lùc khoa häc x· héi 41<br /> x©y dùng "v¨n hãa hßa b×nh"...<br /> <br /> bÇu kh«ng khÝ v¨n hãa thÕ giíi. xung ®ét vµ chiÕn tranh gi÷a c¸c nÒn v¨n<br /> HÖ thèng v¨n hãa hßa b×nh trªn thùc tÕ minh ®ang næi lªn vµ theo dù b¸o cña c¸c<br /> cã thÓ thay thÕ v¨n hãa b¹o lùc hiÖn ®ang nhµ khoa häc, nh÷ng yÕu tè nµy sÏ chi<br /> chiÕm ­u thÕ, thóc ®Èy viÖc duy tr× sù ph¸t phèi hµnh ®éng cña nh©n lo¹i thÕ ë thÕ kû<br /> triÓn bÒn v÷ng toµn cÇu vµ chèng l¹i b¹o XXI(7). Nguy c¬ xung ®ét, tù huû diÖt gi÷a<br /> lùc, chñ nghÜa khñng bè vµ hiÖn t­îng c¸c nÒn v¨n minh ®ang t¨ng lªn. Do vËy,<br /> khñng bè b»ng tù s¸t, ®iÒu nµy sÏ ®em l¹i khi h×nh thµnh v¨n ho¸ hoµ b×nh vµ phi<br /> nh÷ng ®Þnh h­íng míi vµ chØ ra c¸c b¹o lùc, kh¾c phôc tÖ sïng b¸i chiÕn<br /> ph­¬ng h­íng míi cho sù tån t¹i vµ ph¸t tranh, lßng thï hËn vµ b¹o lùc ®· h×nh<br /> triÓn tiÕp theo cña nh©n lo¹i. Chóng t«i cho thµnh hµng ngh×n n¨m, nÕu dõng l¹i ë lêi<br /> r»ng, x©y dùng v¨n hãa hßa b×nh tr­íc hÕt kªu gäi gi¸o dôc c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai theo<br /> cÇn thùc hiÖn ®­îc c¸c thµnh tè sau ®©y: tinh thÇn khoan dung, hîp t¸c, t«n träng<br /> Mét lµ, x©y dùng "HÖ thèng v¨n hãa vµ v¨n ho¸ vµ gi¸ trÞ cña c¸c nhãm x· héi<br /> giao tiÕp v× hßa b×nh" réng r·i tíi mäi ®èi kh¸c, lµ ch­a ®ñ. Chóng ta cÇn ph¶i hiÓu<br /> t­îng. Ch­¬ng tr×nh nµy sÏ giíi thiÖu c¸c ®­îc nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch<br /> bé phim, c¸c vë kÞch, c¸c cuéc ®èi tho¹i víi quan cña xung ®ét gi÷a c¸c nÒn v¨n minh,<br /> c¸c nhµ v¨n, c¸c ®¹o diÔn, c¸c h­íng dÉn t¹o ra c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp vµ cã hiÖu<br /> viªn mét c¸ch cã c¨n cø vµ cã néi dung s©u qu¶ nh»m ng¨n chÆn vµ gi¶i quyÕt chóng,<br /> s¾c, c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc dµnh cho c¶ nh»m ph¸t triÓn ®èi tho¹i vµ ®èi t¸c gi÷a<br /> cha mÑ lÉn cho trÎ con, v.v.. Nh÷ng nç lùc c¸c nÒn v¨n minh. §©y chÝnh lµ néi dung<br /> nµy cÇn ph¶i ®i liÒn víi nh÷ng c«ng tr×nh vµ môc ®Ých chÝnh yÕu cña v¨n hãa hßa<br /> nghiªn cøu triÕt häc vµ nghÖ thuËt b×nh vµ x©y dùng v¨n hãa hßa b×nh v× sù<br /> nghiªm tóc, ®iÒu nµy cã thÓ thóc ®Èy viÖc tån vong cña nh©n lo¹i.<br /> ph¸t triÓn vµ phæ biÕn kh«ng nh÷ng c¸c<br /> c«ng tr×nh nghiªn cøu trong lÜnh vùc qu¶n TµI LIÖU THAM KH¶O<br /> lý vµ chÝnh trÞ häc mµ cßn c¶ c¸c c«ng 1. Edgar Morin, (1995), Hßa b×nh tr¸i<br /> tr×nh nghiªn cøu c¨n b¶n vµ cÈn thËn vÒ ®Êt: Tæ quèc chung cña mäi ng­êi, T¹p chÝ<br /> v¨n hãa, giao tiÕp, v¨n häc vµ nghÖ thuËt ng­êi ®­a tin UNESSCO, sè 11, tr.8-10.<br /> v× hßa b×nh. 2. Federico Mayor, (1993), Lêi kªu gäi<br /> Hai lµ, x©y dùng vµ tæ chøc "HÖ thèng bÊt b¹o lùc, T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin<br /> th«ng tin vµ liªn l¹c ®¹i chóng v× hßa b×nh" Unessco, sè 10, tr.19.<br /> réng r·i, m¹nh mÏ vµ cã nguån lùc (Peace 3. Federico Mayor, (1995), “N¨m m­¬i<br /> Media and Telecommunications Network), n¨m sau”, T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin<br /> ho¹t ®éng trªn c¸c cÊp ®é khu vùc vµ toµn UNESSCO, Sè 10, tr. 6-7.<br /> cÇu nh»m môc ®Ých duy tr× hÖ thèng v¨n 4. Xem: T¹p chÝ Ng­êi ®­a tin Unessco,<br /> hãa hßa b×nh toµn cÇu vµ khu vùc. (1993), Ban ®Çu vµ cuèi cïng lµ v¨n hãa,<br /> Ba lµ, x©y dùng hÖ thèng "Nghiªn cøu Sè 10, tr.35.<br /> thÕ giíi" vµ "Gi¸o dôc theo tinh thÇn cña 5. NguyÔn §¾c Lý, (2012), ChiÕn tranh<br /> v¨n hãa hßa b×nh" cÇn ph¶i trë thµnh m«n vµ hßa b×nh ë thêi hiÖn ®¹i, T¹p chÝ Th«ng<br /> häc b¾t buéc ë mäi cÊp gi¸o dôc: nhµ trÎ, tin khoa häc x· héi, sè 3, tr.13.<br /> tr­êng phæ th«ng, tr­êng trung häc,<br /> tr­êng ®¹i häc, gièng nh­ nh÷ng m«n<br /> (7)<br /> Xem: NguyÔn §¾c Lý, (2012), ChiÕn tranh vµ hßa<br /> khoa häc c¬ b¶n kh¸c.<br /> hiÖn b×nh ë thêi ®¹i, T¹p chÝ Th«ng tin khoa häc x·<br /> 3. Tãm l¹i, hiÖn nay c¸c m©u thuÉn, héi, sè 3, tr.13.<br /> <br /> <br /> 42 Nh©n lùc khoa häc x· héi Sè 5-2013<br />