intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

ĐỀ ÁN " MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG VÀ SỰ VẬN DỤNG THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG Ở VIỆT NAM"

Chia sẻ: Nguyễn Thị Tú Uyên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST
Báo xấu
832
lượt xem 294
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cơ chế thị trường nước ta được điều hành bằng một hệ thống pháp luật đồng bộ và công khai. hệ thống pháp luật về kinh tế tài chính hoàn chỉnh sẽ là những công cụ điều chỉnh có hiệu lực các hoạt động kinh tế xã hội theo định hướng trước mắt và lâu dài của đất nước, với những quyết định đầy đủ về quyền lợi trách nhiệm, nghĩa vụ của các doạnh nghiệp...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐỀ ÁN " MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG VÀ SỰ VẬN DỤNG THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG Ở VIỆT NAM"

  1. ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP Một số vấn đề cơ bản về thuế giá trị gia tăng vỡ sự vận dụng thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam Giáo viên thực hiện : Sinh viên thực hiện :
  2. §Ò tμi: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vμ sù vËn dông thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë ViÖt Nam Lêi më ®Çu C¬ chÕ thÞ tr−êng n−íc ta ®−îc ®iÒu hμnh b»ng mét hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé d©n chñ vμ c«ng khai. HÖ thèng ph¸p luËt vÒ kinh tÕ tμi chÝnh hoμn chØnh sÏ lμ nh÷ng c«ng cô ®iÒu chØnh cã hiÖu lùc c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi theo ®Þnh h−íng tr−íc m¾t vμ l©u dμi cña ®Êt n−íc, víi nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çy ®ñ vÒ quyÒn lîi tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô cña c¸c doanh nghiÖp. Sù can thiÖp cã giíi h¹n cña nhμ n−íc kh«ng c¶n trë sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Trong khu«n khæ ph¸p luËt, mäi thμnh phÇn kinh tÕ ®−îc tham gia b×nh ®¼ng trong s¶n xuÊt kinh doanh (trõ lÜnh vùc nhμ n−íc cÊm). C¸c yÕu tè thÞ tr−êng quèc d©n hoμ nhËp víi thÞ tr−êng quèc tÕ, biÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i, v× môc tiªu d©n giμu n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh. Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c thμnh phÇn kinh tÕ vμ sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng vÒ nhu cÇu tiªu dïng ®· t¹o ra thÞ tr−êng ®a d¹ng, phong phó. Bªn c¹nh mÆt tÝch cùc thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ do c¬ chÕ thÞ tr−êng, cßn nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p ¶nh h−ëng ®Õn cuéc sèng cña con ng−êi. T×nh h×nh ®ã, yªu cÇu ph¶i cã sù ®iÒu tiÕt m¹nh mÏ cña nhμ n−íc ®Ó sö dông vμ ph¸t huy mÆt tÝch cùc nh− mét ®éng lùc trong c«ng cuéc ®æi míi, ®ång thêi h¹n chÕ t¸c ®éng tiªu cùc cña kinh tÕ thÞ tr−êng. VÊn ®Ò cÇn ®−îc quan t©m gi¶i quyÕt lμ nhμ n−íc ph¶i cã mét "chÝnh s¸ch" mang tÇm cì chiÕn l−îc ®ång bé vμ toμn diÖn nh»m ph¸t huy tèt c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ, ®Æc biÖt lμ vÒ tμi chÝnh - tiÒn tÖ. Trong ®ã, thuÕ lμ mét trong nh÷ng c«ng cô cã hiÖu qu¶ chñ yÕu ®Ó thùc hiÖn ph©n phèi l¹i tæng s¶n phÈm quèc néi, thu nhËp cña c¸c tÇng líp d©n c−, gãp phÇn x©y dùng nÒn tμi chÝnh quèc gia lμnh m¹nh, thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, g¾n liÒn víi yªu cÇu b¶o ®¶m c«ng b»ng x· héi trong c¬ chÕ thÞ tr−êng.
  3. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT §Ó phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi hiÖn nay, nhÊt lμ chñ tr−¬ng " c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸" ®Ó ®Êt n−íc t¹o ra sù chuyÓn biÕn to lín. Nhμ n−íc ta tiÕn hμnh c¶i c¸ch vμ hoμn thiÖn hÖ thèng thuÕ vμ thuÕ GTGT ®−îc ban hμnh vμ ®−a vμo thùc hiÖn thay cho thuÕ doanh thu tr−íc ®©y nh»m kh¾c phôc nh÷ng nh−îc ®iÓm cña thuÕ doang thu, ®ång thêi ®−a vμo sö dông mét h×nh thøc thuÕ hiÖn ®aÞ phï hîp víi ®Æc ®iÓm c¬ chÕ thÞ tr−êng hiÖn nay vμ th«ng lÖ quèc tÕ. ThuÕ GTGT lμ mét s¾c thuÕ tiªn tiÕn cña h×nh thøc thuÕ, thÓ hiÖn ®−îc vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Møc ®é thμnh c«ng trong viÖc ¸p dông luËt thuÕ míi nμy nh− thÕ nμo tuú thuéc vμo kh¶ n¨ng vËn dông vμ thùc tÕ ë mçi n−íc. Xung quanh viÖc ¸p dông VAT, vμo ViÖt Nam cßn rÊt nhiÒu b¨n kho¨n, khóc m¾c tõ gi¸, thuÕ suÊt, hay lμ khÊu trõ thuÕ Ngoμi nh÷ng thμnh c«ng ®· ®¹t ®−îc. Ta cÇn nghiªn cøu s©u nh÷ng khã kh¨n, khóc m¾c t×m ra nguyªn nh©n ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p, h−íng kh¾c phôc nh»m hoμn thiÖn h¬n luËt thuÕ GTGT, ®ång thêi nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao trong khi ¸p dông luËt thuÕ nμy. §Ò tμi ®−îc hoμn thμnh nhê cã sù t×m hiÓu s¸ch b¸o, t¹p chÝ, nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ thuÕ GTGT vμ cã sù h−íng dÉn cña thÇy c« phô tr¸ch.
  4. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Ch−¬ng I Lý thuyÕt vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT). 1. Kh¸i niÖm vμ ®Æc ®iÓm. 1.1. Kh¸i niÖm: ThuÕ GTGT lμ thuÕ thu trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hμng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, l−u th«ng ®Õn tiªu dïng vμ ®−îc nép vμo ng©n s¸ch theo møc ®é tiªu thô hμng ho¸ dÞch vô. 1.2. ®Æc ®iÓm cña thuÕ GTGT. ThuÕ GTGT ®¸nh vμo c¸c gia ®o¹n s¶n xuÊt kinh doanh nh−ng chØ tÝnh phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña mçi giai ®o¹n. V× thÕ, tæng sè thuÕ thu ®−îc ë c¸c giai ®o¹n sÏ b»ng víi sè thuÕ tÝnh theo gi¸ b¸n cho ng−êi tiªu dïng cuèi cïng. §èi t−îng ®iÒu tiÕt cña thuÕ GTGT lμ phÇn thu nhËp cña ng−êi tiªu dïng sö dông ®Ó mua hμng ho¸ vμ dÞch vô. Nh− vËy vÒ nguyªn t¾c chØ cÇn thu thu thuÕ ë kh©u b¸n hμng cuèi cïng lμ ®ñ. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ rÊt khã ph©n biÖt ®©u lμ tiªu dïng cuèi cïng vμ ®©u lμ tiªu dïng trung gian v× thÕ cø cã hμnh vi mua hμng lμ ph¶i tÝnh thuÕ. NÕu lμ tiªu dïng trung gian th× sè thuÕ ®ã sÏ tù ®éng chuyÓn vμo gi¸ b¸n hμng cho ng−êi mua ë gia ®o¹n sau. Bªn c¹nh ®ã, thuÕ GTGT cßn cã tÝnh trung lËp kinh tÕ cao. ThuÕ GTGT kh«ng chÞu ¶nh h−ëng bëi kÕt qu¶ kinh doanh cña ng−êi nép thuÕ, kh«ng ph¶i lμ yÕu tè cña chi phÝ mμ chØ ®¬n thuÇn lμ mét kho¶n céng thªm vμo gi¸ b¸n cho ng−êi cung cÊp hμng ho¸ dÞch vô. ThuÕ GTGT kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi qu¸ tr×nh tæ chøc vμ ph©n chia c¸c chu tr×nh kinh tÕ. Nh− ta ®· biÕt GTGT lμ phÇn gi¸ trÞ míi ®−îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Nã ®−îc x¸c ®Þnh b»ng chªnh lÖch gi÷a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt vμ tiªu thô víi tæng gi¸ trÞ hμng ho¸, dÞch vô mua vμo t−¬ng øng tæng GTGT ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn cã gi¸ trÞ b»ng gi¸ b¸n cña s¶n phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng, nªn viÖc thu thuÕ trªn GTGT ë tõng giai ®o¹n ®¶m b¶o cho tæng sè thuÕ thu ®−îc t−¬ng ®−¬ng víi sè thuÕ tÝnh trªn gi¸ b¸n trong giai ®o¹n cuèi cïng. ChÝnh v× thÕ qu¸ tr×nh tæ chøc kinh tÕ vμ ph©n
  5. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT chia c¸c chu tr×nh kinh tÕ cã diÔn ra dμi hay ng¾n hay nh− thÕ nμo ®i n÷a th× thuÕ GTGT còng kh«ng bÞ ¶nh h−ëng. Vμ tæng sè thuÕ ë c¸c giai ®o¹n lu«n khíp víi sè tÝnh thuÕ trªn gi¸ b¸n ë giai ®o¹n cuèi cïng bÊt kÓ sè giai ®o¹n nhiÒu hay Ýt. ë n−íc ta thuÕ GTGT ®−îc nghiªn cøu tõ khi tiÕn hμnh c¶i c¸ch thuÕ b−íc mét (1990) ban hμnh thμnh luËt vμ ®−îc th«ng qua t¹i kú häp thø 11 Quèc héi kho¸ 9 ngμy 10/5/97 ®Ó chÝnh thøc ¸p dông tõ 01/01/99. 2. Néi dung c¬ b¶n cña VAT. 2.1. §èi t−îng chÞu thuÕ, ®èi t−îng nép thuÕ GTGT. * §èi t−îng chÞu thuÕ: LuËt thuÕ GTGT vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thi hμnh luËt thuÕ GTGT cña nhμ n−íc quy ®Þnh ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT lμ hμng ho¸ vμ dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh, tiªu dïng ë ViÖt Nam. * Hμng ho¸ chÞu VAT bao gåm: - Hμng ho¸, dÞch vô ®−îc s¶n xuÊt vμ tiªu dïng ë ViÖt Nam. - Hμng ho¸, dÞch vô ®−îc nhËp khÈu ®Ó tiªu dïng trong n−íc. - Hμng ho¸ vμ dÞch vô ®−îc s¶n xuÊt vμ tiªu dïng néi bé. - Hμng ho¸ vμ dÞch vô ®−îc mua, b¸n d−íi mäi h×nh thøc, bao gåm c¶ trao ®æi b»ng hiÖn vËt. ë n−íc ta quy ®Þnh danh môc 26 lo¹i hμng ho¸ dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT nh−ng hμng ho¸ ®ã th−êng cã trong c¸c tæ chøc sau: Lμ s¶n phÈm cña mét sè ngμnh ®ang cßn khã kh¨n, cÇn khuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nh−: s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, m¸y mãc nhËp khÈu mμ trong n−íc ch−a s¶n xuÊt ®−îc ... C¸c hμng ho¸ dÞch vô thuéc c¸c ho¹t ®éng kh«ng mang tÝnh chÊt kinh doanh v× lîi nhuËn hoÆc thuéc c¸c ho¹t ®éng ®−îc −u ®·i v× môc tiªu nh©n ®¹o, x· héi: Vò khÝ khÝ tμi phôc vô an ninh, quèc phßng, b¶o hiÓm nh©n thä, b¶o hiÓm häc sinh ...
  6. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Mét sè hμng ho¸ dÞc vô thiÕt yÕu phôc vô nhu cÇu ®êi sèng s¶n xuÊt céng ®ång: dÞch vô y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, th«ng tin ®¹i chóng, vËn chuyÓn kh¸ch c«ng céng b»ng xe buýt ... Tæ chøc, c¸ nh©n mua b¸n, nhËp khÈu hμng ho¸, cung øng dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT kh«ng ®−îc khÊu trõ vμ hoμn thuÕ GTGT ®Çu vμo cña c¸c hμng ho¸ vμ dÞch vô nμy. Cßn ®èi t−îng nép thuÕ: Lμ tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vμ dÞch vô chÞu VAT ë ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt ngμnh nghÒ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh, c¸ nh©n kh¸c cã nhËp khÈu hμng ho¸ chÞu VAT. 2.2. C¨n cø tÝnh. LuËt thuÕ VAT ¸p dông ë ViÖt Nam ph©n biÖt 4 møc thuÕ suÊt kh¸c nhau: 0%, 5%, 10% vμ 20% ¸p dông ®èi víi tõng nhãm mÆt hμng s¶n xuÊt hoÆc nhËp khÈu. ViÖc quy ®Þnh c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau thÓ hiÖn chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt thu nhËp vμ h−íng dÉn tiªu dïng ®èi víi hμng ho¸ dÞch vô. trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ë n−íc ta, mÆt b»ng kinh doanh cña c¸c ngμnh nghÒ ch−a ®ång nhÊt, nªn ph©n biÖt møc thuÕ suÊt VAT kh¸c nhau ®èi víi tõng nhãm mÆt hμng lμ sù cÇn thiÕt. Hμng ho¸ nhËp khÈu bao gåm tÊt c¶ hμng gia c«ng xuÊt khÈu (xuÊt khÈu ra n−íc ngoμi hoÆc khu chÕ xuÊt) ®−îc ¸p dông møc thuÕ suÊt 0% nh»m thùc hiÖn hoμn thuÕ ®· thu ë kh©u tr−íc vμ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Nh÷ng hμng ho¸ dÞch vô thiÕt yÕu, phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt vμ tiªu dïng ®−îc ¸p dông møc thuÕ suÊt thÊp lμ 5%. C¸c hμng ho¸ dÞch vô kh«ng thiÕt yÕu, cÇn thiÕt cã møc thuÕ suÊt cao lμ 20%. C¸c hμng ho¸ DÞch vô th«ng th−êng ¸p dông møc thuÕ suÊt lμ 10% c¨n cø tÝnh: NÕu c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nhiÒu lo¹i hμng ho¸, dÞch vô chÞuc¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau th× ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n riªng doanh thu tõng lo¹i hμng ho¸, DÞch vô kinh doanh theo tõng møc thuÕ suÊt quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i hμng ho¸ riªng biÖt. NÕu kh«ng h¹ch to¸n nh− vËy th× doanh nghiÖp ph¶i tÝnh thuÕ GTGT theo møc thuÕ
  7. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT suÊt cao nhÊt cña hμng ho¸, dÞch vô mμ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh trªn tæng doanh thu cña tÊt c¶ c¸c lo¹i hμng ho¸ dÞch vô b¸n ra trong kú. 2.3. Ph−¬ng ph¸p tÝnh thuÕ. 2.3.1. Ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. * §iÒu kiÖn ta xÐt vÒ ®èi t−îng ¸p dông. C¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh chÊp hμnh tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n vμ chÕ ®é sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ bao gåm c¸c doanh nghiÖp nhμ n−íc, doanh nghiÖp ®Çu t− n−íc ngoμi vμ c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c. Trõ c¸c ®èi t−îng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph−¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT. * VAT ph¶i nép ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau: ThuÕ GTGT; ph¶i nép = ThuÕ GTGT; ®Çu ra - ThuÕ GTGT; ®Çu vμo Theo ph−¬ng ph¸p nμy ng−êi ta tÝnh thuÕ trªn toμn bé gi¸ trÞ ho¸ ®¬n b¸n ra sau ®ã trõ ®i sè thuÕ ®· cã trªn c¸c ho¸ ®¬n hμng ho¸, DÞch vô mua vμo ®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép trong kú h¹ch to¸n. Tr−íc hÕt cÇn x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ®Çu ra theo c«ng thøc sau ®©y: ThuÕ Gi¸ tÝnh thuÕ cña ThuÕ suÊt thuÕ GTGT GTGT = hμng ho¸, dÞch x ®Çu ra vô chÞu thuÕ b¸n cña hμng ho¸ dÞch vô ra ®ã * Ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ: C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t−îng tÝnh thuÕ theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ khi b¸n ra hμng ho¸, dÞch vô ph¶i tÝnh thuÕ GTGT cña hμng ho¸, dÞch vô b¸n ra. Khi lËp ho¸ ®¬n b¸n hμng ho¸ DÞch vô, c¬ së kinh doanh ph¶i ghi râ hμng ho¸ b¸n ra ch−a cã thuÕ, thuÕ GTGT vμ tæng sè tiÒn ng−êi mua ph¶i thanh to¸n. Riªng ®èi víi hμng ho¸ DÞch vô ®Æc thï ®−îc dïng lo¹i chøng tõ ghi gi¸ thanh to¸n lμ gi¸ ®· cã thuÕ, th× gi¸ ch−a cã thuÕ vμ thuÕ GTGT ®Çu ra ®−îc x¸c ®Þnh:
  8. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Gi¸ thanh to¸n ThuÕ GTGT x ThuÕ suÊt thuÕ = 1 + % thuÕ GTGT suÊt ThuÕ GTGT ®Çu vμo b»ng tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT mua hμng ho¸, DÞch vô hoÆc chøng tõ nép thuÕ GTGT cña hμng ho¸ nhËp khÈu. * Ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã −u ®iÓm lμ? - §¬n gi¶n ho¸ ®−îc qu¸ tr×nh tÝnh vμ thu thuÕ b»ng c¸ch chØ cÇn tËp hîp c¸c ho¸ ®¬n b¸n vμ mua hμng ®· tÝnh s½n sè thuÕ ®Çu ra vμ sè thuÕ ®Çu vμo trªn ®ã. - §¶m b¶o ®−îc sè thu thuÕ cÇn thiÕt ë ng−êi mua hμng cuèi cïng v× ®©y thùc chÊt lμ ph−¬ng ph¸p trõ lïi sè ®· nép ®Ó x¸c ®Þnh sè cßn ph¶i nép. 2.3.2. Ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT. * §èi t−îng ¸p dông: - C¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lμ ng−êi ViÖt Nam. - Tæ chøc, c¸ nh©n n−íc ngoμi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t− n−íc ngoμi t¹i ViÖt Nam ch−a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ lμm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ. - C¬ së kinh doanh mua b¸n vμng b¹c, ®¸ quý ngo¹i tÖ. * X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép: GTGT cña ThuÕ = hμng ho¸, dÞch ThuÕ suÊt thuÕ GTGT GTGT x cña hμng ho¸ dÞch vô Ph¶i nép vô chÞu thuÕ b¸n ®ã ra ThuÕ GTGT Gi¸ thanh to¸n Gi¸ thanh to¸n cña hμng hμng ho¸, dÞch = cña hμng ho¸, ho¸ dÞch vô mua vμo vô chÞu thuÕ -
  9. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT dÞch vô b¸n ra t−¬ng øng - Gi¸ thanh to¸n cña hμng ho¸, DÞch vô b¸n ra lμ gi¸ b¸n thùc tÕ bªn ph¶i mua thanh to¸n cho bªn b¸n bao gåm c¶ VAT vμ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm mμ bªn mua ph¶i tr¶. - Gi¸ thÞ tr−êng cña hμng ho¸ DÞch vô mua vμo t−¬ng øng víi hμng ho¸ DÞch vô b¸n ra ®−îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hμng ho¸ dÞch vô mua vμo (c¶ VAT) mμ c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ®· dïng vμo s¶n xuÊt kinh doanh. Tr−êng hîp c¬ së kinh doanh kh«ng h¹ch to¸n doanh sè hμng ho¸, vËt t− dÞch vô mua vμo t−¬ng øng víi doanh sè b¸n ra ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau: Gi¸ thanh to¸n cña hμng ho¸ Gi¸ trÞ hμng Gi¸ trÞ hμng Gi¸ trÞ hμng dÞch vô mua vμo trong kú = tån kho + mua vμo tån kho +t−¬ng øng víi hμng ho¸ b¸n ®Çu kú - cuèi kú ra trong kú Ngoμi ra GTGT cßn ®−îc x¸c ®Þnh ®èi víi mét sè ngμnh nghÒ cô thÓ. Tuy vμo kinh doanh cña mçi ngμnh cã tÝnh chÊt ®Æc thï kh¸c nhau th× VAT ®−îc x¸c ®Þnh kh¸c nhau. Bªn c¹nh ®ã, luËt thuÕ GTGT cßn xem xÐt ®Õn vÊn ®Ò miÔn gi¶m thuÕ vμ hoμn thuÕ GTGT nh− thÕ nμo cho hîp lý. LuËt quy ®Þnh ®èi t−îng vμ c¸c tr−êng hîp ®−îc hoμn thuÕ GTGT tuú theo tõng c¬ së kinh doanh t−¬ng øng vμ chÕ ®é miÔn gi¶m VAT phï hîp ®Ó võa ®¶m b¶o sè thu cho NSNN nh−ng còng ®¶m b¶o ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, khuyÕn khÝch doanh nghiÖp tÝch cùc s¶n xuÊt kinh doanh. 3. Vai trß cña VAT. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thuÕ GTGT ®· thÓ hiÖn ®−îc mét sè vai trß næi bËt sau:
  10. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Thø nhÊt: VAT gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt x· héi ph¸t triÓn, më réng l−u th«ng hμng ho¸ dÞch vô ... v× thÕ VAT ®· kh¾c phôc ®−îc t×nh tr¹ng trïng l¾p cña thuÕ doanh thu. Thø hai: B¶o ®¶m nguån thu quan träng vμ æn ®Þnh cho NSNN, VAT huy ®éng vμ x¸c ®Þnh ngay tõ kh©u ®Çu vμ viÖc thu VAT ë kh©u sau cßn kiÓm tra viÖc tÝnh VAT ®· nép ë kh©u tr−íc nªn h¹n chÕ ®−îc viÖc thÊt thu thuÕ, kiÓm so¸t ®−îc nguån thu trªn ph¹m vi toμn bé nÒn kinh tÕ. Thø ba: ThuÕ GTGT gãp phÇn t¨ng c−êng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vμ thóc ®Èy viÖc mua b¸n hμng ho¸ ph¶i cã ®Çy ®ñ chøng tõ ho¸ ®¬n hîp lÖ theo luËt ®Þnh. ViÖc ®¨ng ký m· thuÕ cïng víi ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®· buéc c¶ ng−êi mua, ng−êi b¸n thùc hiÖn tèt h¬n chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ trong c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n. KÓ tõ khi luËt thuÕ GTGT chÝnh thøc ®−îc thùc thi, ChÝnh phñ vμ Bé Tμi chÝnh ®· ban hμnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ®Ó h−íng dÉn söa ®æi bæ sung. ThuÕ GTGT ®· vμ ®ang tõng b−íc ®−îc hoμn thiÖn, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vèn cã trong thêi kú chuyÓn ®æi vμ ngμy mét ph¸t huy vai trß cña thuÕ GTGT trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Çy biÕn ®éng, ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, tÝnh thùc tiÔn cña mét s¾c thuÕ trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng. 4. T¸c ®éng cña VAT ®Õn kinh tÕ x· héi. 4.1. T¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t. Th«ng th−êng gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t t¨ng hay gi¶m do nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng, c¶ vÒ kinh tÕ vμ x· héi. Trong c¬ chÕ thÞ tr−êng, quy luËt cung cÇu, quy luËt gi¸ trÞ còng cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t. Do ®ã, nÕu kh¼ng ®Þnh viÖc ban hμnh mét hÖ thèng thuÕ nãi chung vμ VAT nãi riªng cã t¸c ®éng ®Õn møc nμo víi gi¸ c¶, l¹m ph¸t, th−êng lμ khã x¸c ®Þnh. Cã ng−êi cho r»ng, viÖc ban hμnh thuÕ GTGT sÏ lμm t¨ng gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t. Tuy nhiªn ë nhiÒu n−íc, trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña thuÕ GTGT ®èi víi gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t, ng−êi ta ®· ®i ®Õn kÕt luËn lμ ®Õn nay, ch−a cã c¨n cø khoa häc nμo ®Ó kh¼ng ®Þnh r»ng b¶n chÊt thuÕ GTGT cã thÓ g©y l¹m ph¸t. NÕu cã ¶nh h−ëng nμo ®ã
  11. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT cña thuÕ GTGT ®Õn gi¸ c¶, th× nh÷ng ¶nh h−ëng nμy sÏ chØ lμ mét phÇn, chø kh«ng thÓ lμ tÊt c¶. VÒ lý thuyÕt, thuÕ GTGT thuéc lo¹i thuÕ gi¸n thu, mét yÕu tè cÊu thμnh trong gi¸. V× vËy, viÖc ban hμnh thuÕ GTGT cã liªn quan vμ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶ lμ tÊt nhiªn. VÊn ®Ò cÇn ®−îc xem xÐt lμ trªn thùc tÕ, ®èi víi tõng ngμnh nghÒ, tõng lo¹i s¶n phÈm hμng ho¸, dÞch vô còng nh− trªn toμn côc cña nÒn kinh tÕ, viÖc ban hμnh thuÕ gi¸n thu nãi chung, VAT cã ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ c¶ trong ph¹m vi réng hay hÑp, ®Õn khu vùc s¶n xuÊt hoÆc khu vùc kh¸c nh− thÕ nμo cßn tuú thuéc vμo møc ®é thuÕ suÊt, néi dung vμ tæ chøc thùc hiÖn cã phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi, víi tr×nh ®é d©n trÝ ... hay kh«ng? VÒ nguyªn t¾c, khi thay thÕ thuÕ doanh thu b»ng thuÕ GTGT víi møc ®éng viªn cuèi cïng nh− nhau th× ¶nh h−ëng cña thuÕ GTGT ngang víi ¶nh h−ëng cña thuÕ doanh thu ®èi víi gi¸. Tuy vËy, nÕu nhμ n−íc kh«ng cã biÖn ph¸p qu¶n lý, kiÓm tra gi¸ c¶, ®Ó cho c¸c c¬ së kinh doanh lîi dông, vin vμo thuÕ míi ®Ó t¨ng gi¸ th× v« h×nh trung, gi¸ c¶ sÏ cã t¸c ®éng xÊu. Khi ¸p dông thuÕ GTGT th× gi¸ c¶ hμng ho¸ DÞch vô nh×n chung cã khuynh h−íng t¨ng lªn së dÜ x¶y ra hiÖn t−îng nμy lμ do sù kh«ng am hiÓu hoÆc cè t×nh kh«ng hiÓu vÒ thuÕ GTGT. Bëi v×, viÖc thùc hiÖn thuÕ doanh thu tr¶i qua mét thêi gian kh¸ dμi, ®· ¨n s©u vμo tiÒm thøc cña con ng−êi tiªu dïng. Cho dï thuÕ doanh thu lμ thuÕ gi¸n thu, song ®−îc tÝnh chung vμo trong gi¸ b¸n hμng ho¸ DÞch vô nªn ng−êi tiªu dïng khã nhËn biÕt ®−îc m×nh chÝnh lμ ng−êi chÞu thuÕ cßn c¸c doanh nghiÖp b¸n hμng chØ lμ ng−êi thu hé cho nhμ n−íc mμ hä lu«n cho r»ng ®©y lμ kho¶n thuÕ ®¸nh vμo c¸c doanh nghiÖp do vËy ¸p dông thuÕ GTGT thay thÕ cho thuÕ doanh thu, mÆc dï nã còng lμ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vμo ng−êi tiªu dïng song c¬ chÕ h¹ch to¸n thay thÕ, cã nghÜa lμ thuÕ GTGT ®−îc t¸ch ra khái gi¸ b¸n hμng ho¸, DÞch vô. §iÒu nμy khiÕn cho ng−êi mua hμng thÊy râ khop¶n thuÕ cña m×nh ph¶i nép cho nhμ n−íc nªn hä c¶m gi¸c m×nh ph¶i nép mét lo¹i thuÕ míi mμ tr−íc ®©y khi mua hμng hä kh«ng ph¶i chÞu vμ ®ãng gãp. Lîi dông yÕu tè nμy c¸c doang nghiÖp ®· n©ng gi¸ b¸n hμng ho¸ DÞch vô lªn ®Ó trôc
  12. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT lîi vμ cã kh¶ n¨ng lμm gia t¨ng l¹m ph¸t thÊt tho¸t thu hÑp thÞ tr−êng tiªu dïng h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®Çu t− vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong vμ ngoμi n−íc. Do vËy lμm quy m« ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp bÞ thu hÑp lμm cho c¬ cÊu kinh tÕ bÞ biÕn ®éng chuyÓn dÞch mÊt c©n ®èi, tèc ®é t¨ng tr−ëng cã kh¶ n¨ng suy gi¶m. T×nh h×nh l¹m ph¸t ë tõng n−íc s¶y ra th−êng do nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã c¸c nguyªn nh©n kh¸ quan träng vÒ sù ph¸t triÓn chËm hay gi¶m sót vÒ kinh tÕ do chÝnh s¸ch vÜ m« hay ®iÒu hμnh cña nhμ n−íc; kinh tÕ kh«ng c©n ®èi ®−îc thu chi, thu kh«ng ®ñ chi; do t¸c ®éng cña gi¸ c¶ v× gi¸ c¶ võa lμ nguyªn nh©n nh−ng còng võa lμ hËu qu¶ cña l¹m ph¸t, v× vËy kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cô thÓ cña chÝnh s¸ch thuÕ GTGT mét c¸ch riªng rÏ. Tuy nhiªn, ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng nÕu viÖc c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ nãi chung thuÕ GTGT nãi riªng phï hîp víi quy luËt ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng, sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi ph¸t triÓn kinh tÕ b¶o ®¶m nguån thu ng©n s¸ch, do ®ã sÏ cã t¸c ®éng tèt, ng¨n chÆn hay h¹n chÕ l¹m ph¸t. Ng−îc l¹i, nÕu ®−a ra møc thuÕ qu¸ cao hay qu¸ thÊp sÏ cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ thu ng©n s¸ch vμ l¹m ph¸t. ViÖc ®¸nh gÝa t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ®Õn l¹m ph¸t kh«ng thÓ xem xÐt mét c¸ch phiÕn diÖn, côc bé, mμ ph¶i ®−îc ph©n biÖt mét c¸ch kh¸ch quan, toμn diÖn, côc bé mμ ph¶i ®−îc ph©n biÖt mét c¸ch kh¸ch quan, toμn diÖn khoa häc trong mèi quan hÖ víi khu vùc quèc tÕ trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh xÊu. Tãm l ¹i, chÝnh s¸ch VAT còng cã nh÷ng t¸c ®éng tíi gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t nhÊt ®Þnh nh−ng nÕu nhμ n−íc lμ nh÷ng ng−êi qu¶n lý cã nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm tra, qu¶n lý th× gi¶m møc ®é t¸c ®éng xÊu tíi gi¸ c¶ vμ l¹m ph¸t vμ tíi nÒn kinh tÕ x· héi. 4.2 T¸c ®éng cña VAT tíi thu ng©n s¸ch nhμ n−íc (NSNN). ThuÕ GTGT cã thÓ t¹o nguån thu ngμy t¨ng cho NSNN, th«ng qua viÖc më réng vμ bao qu¸t diÖn ®¸nh thuÕ ®èi víi mäi ho¹t ®éng nhËp khÈu, s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô. MÆt kh¸c, VAT b¶o ®¶m viÖcthu tËp trung phÇn lín sè thuÕ ®¸nh vμo tõng s¶n phÈm hμng ho¸ ngay tõ kh©u ®Çu, ®èi víi c¸c doanh
  13. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lín, cã kh¶ n¨ng h¹n chÕ thÊt thu ng©n s¸ch tèt h¬n thuÕ doanh thu. ViÖc thu thuÕ khÊu trõ vμ khÊu trõ l¹i dùa trªn ho¸ ®¬n chøng tõ thóc ®Èy viÖc mua b¸n cã ho¸ ®¬n lμm cho viÖc thu thuÕ s¸t víi thùc tÕ kinh doanh. Vμ thÊt thu ë kh©u tr−íc sÏ ®−îc kh¾c phôc ë kh©u sau. Tuy nhiªn còng kh«ng thÓ x©y dùng møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT qu¸ cao, g©y nhiÒu khã kh¨n cho doanh nghiÖp, t¸c ®éng kh«ng tèt tíi ho¹t ®«ng s¶n xuÊt kinh doanh vμ ®Õn NSNN. Vμo thêi ®iÓm luËt thuÕ GTGT ®−îc phª chuÈn, cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ tiÒn tÖ ch−a s¶y ra trÇm träng. Sù cè ph¸t sinh nμy n»m ngoμi ý muèn cña c¸c nhμ lμm luËt ViÖt Nam vμ ¶nh h−ëng lín ®Õn quyÕt ®Þnh vÒ triÓn khai ¸p dông thuÕ GTGT. V× thÕ yªu cÇu ®−îc ®Æt ra lμ ph¶i ®¶m b¶o æn ®Þnh thu NSNN, æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« ... Thùc tÕ khi ¸p dông VAT, mét lo¹i thuÕ hoμn toμn míi, nªn c¸c ®èi t−îng liªn quan ch−a th«ng, nÕu ch−a ®−îc chuÈn bÞ kü, ch¾c ch¾n sÏ g©y biÕn ®éng tíi thu NSNN. NÕu thu NSNN kh«ng ®¹t yªu cÇu, béi chi sÏ t¨ng, viÖc ®iÒu hμnh ng©n s¸ch cμng khã kh¨n, lóng tóng. Vμ sÏ dÉn ®Õn bÊt æn ®Þnh vÞ m«. Ng−îc l¹i, nÕu nh− cã chuÈn bÞ kü cμng, cã tËp d−ît s©u réng tr−íc khi triÓn khai ¸p dông, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cã sù kiÓm tra, qu¶n lý chÝnh s¸ch phï hîp, thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ thÞ tr−êng, th× thuÕ GTGT cã thÓ t¹o sè thu cho NSNN mét c¸ch tÝch cùc, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Bªn c¹nh ®ã, viÖc nghiªn cøu vμ x©y dùng c¸c møc thuÕ suÊt hîp lý, b¶o ®¶m sè thuÕ GTGT t−¬ng ®−¬ng hoÆc cao h¬n mét chót so víi thuÕ doanh thu, sÏ mang tÝnh kh¶ thi h¬n. Qua ®©y, ta míi thÊy VAT còng cã mÆt tÝch cùc vμ tiªu cùc ®èi víi thu NSNN. C¶ hai mÆt ®Òu ¶nh h−ëng tíi NSNN. T¸c ®éngtiªu cùc hay tÝch cùc, nhiÒu hay Ýt lμ phô thuéc vμo viÖc ®iÒu hμnh vμ qu¶n lý thuÕ GTGT. 4.3 T¸c ®éng cña VAT tíi c¸c doanh nghiÖp. VÒ mÆt lý thuyÕt thuÕ GTGTlμ ®¬n gi¶n vμ trung lËp vÒ kinh tÕ, nh−ng trong thùc tÕ, viÖc triÓn khai h¹ch to¸n vμ kiÓm tra thuÕ GTGT t¹i tõng doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lμ c«ng viÖc ®¬n gi¶n. ThËt vËy, nÕu
  14. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT tr−íc ®©y, kÕ to¸n doanh nghiÖp vμ c¸n bé thuÕ chØ cÇn lÊy doanh thu nh©n víi møc thuÕ suÊt x% lμ ra ngay kÕt qu¶ cÇn t×m, th× khi ¸p dông luËt thuÕ míi, nhiÒu khi c¶ doanh nghiÖp vμ c¬ quan thuÕ ph¶i ngåi x¸c ®Þnh ®©u lμ thuÕ ®Çu vμo, thuÕ ®Çu ra thuÕ ®−îc khÊu trõ, thuÕ kh«ng ®−îc khÊu trõ ... khèi l−îng c«ng viÖc nμy thËt lμ khæng lå. Trªn thùc tÕ, thuÕ GTGT còng Ýt nhiÒu ¶nh h−ëng tíi gi¸ thμnh s¶n phÈm. §iÒu ®ã sÏ kÐo theo nhiÒu khã kh¨n cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh vμ quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n. §Æc biÖt, trong bèi c¶nh ®ang cßn nhiÒu khã kh¨n vÒ tæng cÇu trong nÒn kinh tÕ, cø b¸n theo gi¸ cò ®· khã huèng chi ph¶i chÞu ¸p lùc t¨ng gi¸. Doanh nghiÖp r¬i vμo c¸c vßng luÈn quÈn: h«ng b¸n ®−îc hμng hoÆc kh«ng thu håi ®−îc vèn dÉn ®Õn kh«ng t¸i s¶n xuÊt ®−îc, kh«ng ®æi míi ®−îc c«ng nghÖ hoÆc kh«ng h¹ ®−îc gi¸ thμnh vμ kh«ng t¨ng ®−îc chÊt l−îng s¶n phÈm ®·n tíi hμng ho¸ l¹i cμng ø ®äng, kh«ng b¸n ®−îc ... nguyªn nh©n lμ do cã sù hiÓu lÇm vÒ thuÕ GTGT: - Do "hiÖu øng t©m lý", xuÊt ph¸t tõ nhËn thøc kh«ng ®ång ®Òu vμ t¸c ®éng cña viÖc thay thuÕ GTGT cho thuÕ doanh thu kÐo theo c¸ch thøc sö lý kh¸c nhau trong chiÕn l−îc th−¬ng m¹i, dÉn ®Õn bÊt b×nh ®¼ng trong c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp. HiÖn t−îng nμy sÏ chÊm døt khi thuÕ GTGT ®−îc phæ biÕn réng r·i vμ kü l−ìng. - ViÖc ¸p dông thuÕ GTGT ë ViÖt Nam cã g©y ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Ðn c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhËp khÈu v× hμng nhËp khÈu ph¶i chÞu thªm thuÕ nμy ngoμi thuÕ nhËp khÈu hiÖn hμnh. MÆt kh¸c, nh÷ng quy ®Þnh vÒ thêi h¹n vμ sè tiÒn ph¶i hoμn l¹i cho c¸c doanh nghiÖp cã sè thuÕ GTGT ph¶i nép ©m còng lμ mét vÊn ®Ò cÇn ®−îc quy ®Þnh cô thÓ, c«ng khai chÊp hμnh nghiªm chØnh, nhÊt lμ vÒ phÝa nhμ n−íc. Nh»m tr¸nh c¸c rñi ro vÒ vèn, rñi ro vÒ l·i suÊt hoÆc tû gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp nμy khi hä ph¶i øng ra mét sè vèn lín ®Ó thanh to¸n VAT khi mua hμng ho¸ nhËp khÈu hμng ho¸. NÕu c¸c doanh nghiÖp, nh÷ng tÕ bμo cña nÒn kinh tÕ, chÞu ¶nh h−ëng sÊu ph¸t sinh tõ viÖc ¸p dông thuÕ míi nμy nÒn kinh tÕ l¹i cμng khã phôc håi khi ®ã nh÷ng môc tiªu lín còng khã mμ thùc hiÖn ®−îc. Nh−ng VAT còng cã t¸c ®éng tèt tíi doanh nghiÖp nÕu nh− møc thuÕ suÊt ¸p dông c¬ chÕ thùc hiÖn thÝch hîp t¹o ®éng lùc cho doanh nghiÖp ph¸t
  15. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §ång thêi còng lμ ph¸t triÓn s¶n xuÊt nãi chung.
  16. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Ch−¬ng II ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë ViÖt Nam 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc ban hμnh thuÕ GTGT. 1.1 . môc tiªu yªu cÇu cña viÖc ban hμnh thuÕ GTGT. ViÖc ban hμnh luËt thuÕ GTGT thay thÕ thuÕ doanh thu ë ViÖt Nam nh»m nh÷ng môc tiªu yªu cÇu chñ yÕu sau: - Thø nhÊt, h¹n chÕ nh÷ng nh−îc ®iÓm cßn tån t¹i cña thuÕ doanh thu vμ nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hμng xuÊt khÈu, kÝch thÝch c¸c ngμnh nghÒ ph¸t triÓn. - Thø hai, thuÕ GTGT ®−îc ban hμnh g¾n víi viÖc söa ®æi bæ sung mét sè s¾c thuÕ kh¸c (thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ nhËp khÈu, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ... ) lμm cho h×nh thøc thuÕ ViÖt Nam ngμy cμng hoμn thiÖn, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr−êng h¬n, t−¬ng ®ång víi h×nh thøc thuÕ trong khu vùc vμ trªn thÕ giíi gãp phÇn t¹o ra m«i tr−êng tèt cho viÖc thu hót ®Çu t− n−íc ngoμi vμo ViÖt Nam. - Thø ba, VAT ra ®êi cßn thóc ®Èy viÖc t¨ng c−êng thùc hiÖn chÕ ®é ho¸ ®¬n, sæ kÕ to¸n vμ h¹ch to¸n kinh tÕ ®èi víi c¸c nhμ doanh nghiÖp, ®¶m b¶o sè thu ngμy cμng s¸t h¬n víi thùc tÕ ho¹t ®éng cña tõng c¬ së kinh doanh, tËp trung ®−îc nguån thu thuÕ GTGT vμo NSNN ngay tõ kh©u s¶n xuÊt, h¹n chÕ ®−îc thÊt thu vÒ thuÕ ... 1.2 Sù cÇn thiÕt cña viÖc ban hμnh thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu. ChØ cã s¶n xuÊt míi t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi vμ nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhμ n−íc. Do ®ã Nhμ n−íc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm quan t©m, t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn, l−u th«ng ®−îc th«ng suèt. Mét m«i tr−êng ®Çu t− ®−îc coi lμ thuËn lîi nÕu trong ®ã cã nh÷ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®−îc qui ®Þnh phï hîp, râ rμng æn ®Þnh, Ýt biÕn ®éng ®Ó t¹o cho doanh nghiÖp yªn t©m bá vèn vμo ®Çu t− ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
  17. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Qua viÖc thùc hiÖn hÖ thèng thuÕ míi, ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ngμy cμng ph¸t triÓn æn ®Þnh, khu vùc kinh tÕ nhμ n−íc ®−îc x¾p xÕp hîp lý h¬n, c¸c doanh nghiÖp nhμ n−íc ho¹t ®éng ngμy cμng cã hiÖu qu¶, tr×nh ®é tæ chøc vμ qu¶n lý kinh doanh ngμy cμng tèt h¬n. Khu vùc kinh tÕ ngoμi quèc doanh ®−îc h×nh thμnh, ph¸t triÓn ®−íi nhiÒu h×nh thøc t− nh©n, víi tÝnh n¨ng ®éng trong tæ chøc qu¶n lý vμ ho¹t ®éng kinh doanh ®· gãp phÇn lμm cho nÒn kinh tÕ n−íc ta ph¸t triÓn. Khu vùc c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo luËt ®Çu t− n−íc ngoμi t¹i ViÖt Nam ngμy cμng ph¸t triÓn ®a d¹ng, gãp phÇn khong nhá vμo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n−íc ta trong nh÷ng n¨m qua. ë n−íc ta, cïng víi c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu kh¸c. ThuÕ doanh thu ®· ®−îc ¸p dông tõ l©u, tr−íc kia cã tªn lμ thuÕ doanh nghiÖp, sau c¶i c¸ch cã tªn lμ thuÕ doanh thu víi ®Æc tr−ng c¬ b¶n lμ cã nhiÒu thuÕ suÊt ph©n biÖt theo ngμnh hμng, mÆt hμng; thuÕ thu hμng th¸ng vμ tÝnh trªn tæng doanh thu b¸n hμng thuÕ doanh thu cã −u ®iÓm lμ tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, thu døt ®iÓm ë tõng lÇn b¸n hμng mμ kh«ng ph¶i tho¸i tr¶ sè thuÕ ®· thu ë lÇn tr−íc. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng mÆt −u ®iÓm thuÕ doanh thu còng béc lé nhiÒu nh−îc ®iÓm, ®ång thêi còng lμ khuyÕt tËt cña hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ míi. Nh−îc ®iÓm lín nhÊt lμ viÖc thu thuÕ doanh thu cßn trïng l¾p. Theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ doanh thu, ®èi t−îng chÞu thuÕ lμ toμn bé sè tiÒn thu ®−îc tõ s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu ®ã ®· lμm cho viÖc tÝnh thuÕ, thu nép thuÕ bÞ trïng l¾p, thuÕ thu chång lªn thuÕ. Bªn c¹nh ho¹t ®éng s¶n xuÊtkd xuÊt khÈu ch−a ®−îc xem xÐt −u ®·i ®óng møc. ViÖc quy ®Þnh qu¸ nhiÒu thuÕ suÊt (11 møc thuÕ suÊt; thÊp nhÊt lμ0,5%, cao nhÊt lμ 30%) cña luËt thuÕ doanh thu t¹o cho ®èi t−îng nép thuÕ dÔ lîi dông ®Ó tÝnh nép thuÕ d−íi møc nghÜa vô quy ®Þnh. Do ®ã, thuÕ doanh thu kh«ng phï hîp víi yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. §Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña luËt doanh thu tr−íc c¶i c¸ch thuÕ ®èi II Quèc héi ®· quyÕt ®Þnh ¸p dông luËt thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu vμ chÝnh thøc ®−îc thi hμnh tõ 1/1/1999 GTGT lμ thuÕ tÝnh tiÒn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña h2 dÞch vô ë tõng kh©u b¸n hμng nªn nã kh«ng trïng lÆp, thuÕ GTGTchØ ®¸nh vμo phÇn gi¸ trÞ ®·
  18. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT chÞu thuÕ ë kh©u tr−íc ®ã trë nªn rÊt khoa häc vμ cÇn thiÕt ®èi víi CNH - H§H ®−ong nhiªn nã rÊt phï hîp víi yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. ViÖc chuyÓn ®æi hoμn toμn kh«ng tÝnhvμ thu thuÕ doanh thu b¨ng thuÕ GTGT thÓ hiÖn b−íc ®i ®óng ®¾n cña qu¸ tr×nh c¶i c¸ch thuÕ giai ®o¹n II ë ViÖt Nam ®ång thêi nã còng ®−îc ®¸nh gi¸ lμ hoμn toμn míi ch−a tõng cã trong lÞch sö tμi Ýnh n−íc nhμ.' ChÝnh v× thÕ cho dï thuÕ GTGTmang l¹i nh÷ng lîi Ých c¬ b¶n cho nÒn kinh tÕ nh−ng truíc, trong c¶ nhËn thøc vμ thùc tÕ tõ h−íng dÉn ®Õn chiÓn khai ¸p dông sÏ cã nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p n¶y sinh ra g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho nhiÒu ®èi t−îng mÆc dï vËy c¶i c¸ch thuÕ ®ît II lμ mét sù cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 2. §iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ¸p dung thuÕ GTGT ë ViÖt Nam Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc ¸p dông thuÕ GTGT: Mét lμ, c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, mua b¸n hμng ho¸ lín vμ võa ph¶i thùchiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõnthuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra, x¸c ®Þnh doanh thu tÝnh thuÕ vμ khÊu trï thuÕ ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh. Hai lμ, tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý, tÝnh thuÕ ®−îc n©ng cao vÒ chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ, sæ kÕ to¸n, th«ng th¹o vÒ chÕ ®é qu¶n lý, tÝnh thuÕ, khÊu trõ thuÕ hoμn thuÕ GTGT. C¸c c¬ quan thuÕ tõng b−íc ®−îc trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh, c¸n bé c¬ quan thuÕ ngμy cμng th«ng th¹o sö dông c¸c m¹ng m¸y tÝnh, ®¹t hiÖu qu¶n cao lμm cho c«ng t¸c thu nép thuÕ ngμy cμng ®−îc kiÓm tra chÆt chÏ h¬n, nhanh gän h¬n. Ba lμ, më réng diÖn thanh to¸n mua b¸n hμng ho¸ th«ng qua c¸c tμi kho¶n ng©n hμng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc x¸c ®Þnh doanh thu ¸n hμng lμm c¨n cø cho viÖc tÝnh thuÕ ®−îc x¸c ®Þnh. Bèn lμ, ý thøc tù nguyÖn, tù gi¸c chÊp hμnh c¸c luËt thuÕ cña c¸c doanh nghiÖp tõng b−íc ®−îc n©ng cao theo ph−¬ng ch©m t¨ng c−êng "®øc trÞ" g¾n víi viÖc xö lý c¸c vi ph¹m vÒ thuÕ nghiªm minh theo ph−¬ng ch©m "ph¸p trÞ".
  19. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT N¨m lμ, hÖ thèng ph¸p luËt ngμy cμng hoμn chØnh vμ ®−a dÇn viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt vμo nÒ nÕp, kû c−¬ng, c¶ trong nhËn thøc t− t−ëng vμ ho¹t ®éng thùc tÕ. Ngoμi ra cßn cã c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c võa nh»m gióp cho cho viÖc ¸p dông luËt thuÕ GTGT ®¹t hiÖu qu¶ cao. Mçi ®iÒu kiÖn ®Òu cã vai trß, vÞ trÝ quan träng kh¸c nhau, ®ång thêi cã mèi quan hÖ bæ sung, hç trî lÉn nhau ®Ó viÖc triÓn khai luËt thuÕ GTGT ®−îc ®ång bé
  20. §Ò ¸n lý thuyÕt TCTT Ch−¬ng III Thùc tr¹ng thùc hiÖn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam 1. Mét sè thμnh tùu ®¹t ®−îc. ViÖc triÓn khai thùchiÖn c¸c luËt thuÕ míi vμ ®Æc biÖt lμ viÖc ¸p dông thuÕ GTGT ®· ®¹t ®−îc mét sè kÕt qu¶ b−íc ®Çu ®¸p øng ®−îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra. MÆc dï ®©y lμ kho¶n thêi gian nÒn kinh tÕ n−íc ta gÆp nhiÒu khã kh¨ndo bÞ t¸c ®éng cña cuéc khñng kho¶ng kinh tÕ - tμi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, h¹n h¸n råi b·o lôt x¶y ra nghiÖm träng ë c¸c tØnh T©y Nguyªn vμ MiÒn trung, råi nhiÒu khã kh¨n kh¸c n÷a. mμ theo yªu cÇu cña bé chÝnh trÞ ®Ò ra lμ ph¶i b¶o ®¶m c«ng b»ng vÒ quyÒn lîi nghÜa vô cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé kinh doanh trong nÒn kinh tÕ, gióp cho c¸c donh nghiÖp æn ®Þnh ®−îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng c−êng ho¹ch to¸n kinh tÕ, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý, n©ng cai kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong n−íc vμ trªn thÞ tr−êng quèc tÕ, b¶o ®¶m kh«ng ¶nh h−ëng lín ®Õn kÕ ho¹ch thu cña ng©n s¸ch trung −¬ng trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng æn ®Þnh ®−îc nguån thu, n©ng dÇn tû lÖ c¸c ®Þa ph−¬ng c©n ®èi ng©n s¸ch vμ ®ãng gãp cho ng©n s¸ch trung −¬ng. b¶o ®¶m æn ®Þnh thÞ tr−êng trong n−íc, tr¸nh g©y ra nh÷ng biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ ®Æc biÖt lμ gi¸ c¶ vËt t−, hμng ho¸ quan träng dïng cho s¶n xuÊt vμ tiªu dïng thiÕt yÕu ®ã æn ®Þnh s¶n xuÊt, kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n. Sau mét thêi gian triÓn khai thùc hiÖn c¸c luËt thuÕ míi ®· ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh gãp phÇn cho nÒn kinh tÕ æn ®Þnh. s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000 −íc tÝnh ®¹t 26,9% GDP vμ vèn ®Çu t− gÇn 20% so víi n¨m 1999. Tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ n¨m 2000 ®¹t 6,7%. Trong ®iÒu kiÖn thÞ tr−êng xuÊt khÈu bÞ h¹n chÕ, gi¸ c¶ hμng ho¸ gi¶m, nh−ng tæng xuÊt khÈu n¨m 2000 dù kiÕn t¨ng 21,3% so víi n¨m 1999 hoμn thuÕ GTGT ®èi víi hμng ho¸ xuÊt khÈu kho¶ng 5000 tû ®ång. C¸c kho¶n thu tõ phô phÝ vμ thuÕ ®Òu v−ît møc kÕ ho¹ch n¨m 1999 ®¹t 111,5% s¬ víi dù to¸n; n¨m 2000 ®¹t 117,5% so víi dù to¸n lμ vμ t¨ng 13% s¬ víi n¨m 1999. trong ®ã thóe GTGT ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1620 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2