Bài giảng "Bệnh học thủy sản - Chương 2: khái niệm cơ bản về bệnh lý" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái niệm, nguyên nhân và điều kiện phát sinh bệnh lý, các loại bệnh – thể bệnh và tính cảm nhiễm,... Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Bệnh học thủy sản: Chương 2 - Hồ Phương Ngân
- CHƯƠNG II
KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH LÝ
- I. KHÁI NIỆM
1. Mối quan hệ giữa môi trường sống và cơ
thể sinh vật:
Kích thích bên ngoài → cơ thể sinh vật→
biến đổi từ từ
đột ngột
- 2. Định nghĩa:
• Bệnh:
• Bệnh lý:
- • Định nghĩa về bệnh:
Tác nhân gây Xuất Con cá
bệnh tác động hiện các này đã
dấu hiệu bị
Tác nhân gây bệnh lý bệnh
bệnh xâm nhập
Hoạt động Hoạt động sống bị rối loạn
sống bình
thường Hoạt động sống bị ngừng trệ
Hoạt động sống bị phá hủy
- • Bệnh là biểu hiện trạng thái bất thường
của cơ thể sinh vật với sự biến đổi xấu
của môi trường xung quanh, cơ thể nào
thích ứng được thì tồn tại và ngược lại
không thích ứng thì mắc bệnh và chết
(Brown, E.E and gratzek, J.B., 1980)
- Bệnh không chỉ phát sinh do sự lây
nhiễm mầm bệnh mà còn do các
vấn đề về môi trường và dinh
dưỡng gây ra
- Những biểu hiện bất thường của ĐVTS
- BỆNH LÝ
Tôm nổi lên trên
Cá nổi đầu mặt nước và tấp
vào ven bờ
Phản ứng của cơ thể bằng sự thay đổi một
phần hay toàn bộ chức năng sinh lý bình
thường của cơ thể sinh vật khi có tác nhân gây
bệnh xâm nhập, đồng thời có sự thay đổi đột
ngột của các yếu tố ngoại cảnh
- II. NGUYÊN NHÂN VÀ ĐIỀU KIỆN
PHÁT SINH BỆNH LÝ
- NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
BỆNH LÝ
• Sniezko 1974 1+2=Không bệnh
2+3= bệnh không xảy
1+3=có thể bệnh do
môi trường
ra
1+2+3= bệnh xảy ra
- 1. Nguyên nhân phát sinh bệnh lý:
Là những yếu tố kích thích vào cơ thể làm ĐVTS
thay đổi hoạt động sinh lý bình thường và làm
ĐVTS bệnh (sinh vật gây bệnh, môi trường, bản
thân sinh vật).
Vd:
- Tác động một số kích thích bên ngoài
- Do thiếu các chất cơ thể cần
- Tác động trực tiếp của sinh vật gây bệnh
- Sinh lý sinh vật thay đổi
- 2. Điều kiện phát sinh bệnh:
- Nguồn gốc gây bệnh
- Tính mẫn cảm của ĐVTS đối với mầm
bệnh
- Do quá trình sinh sản và lan truyền của
mầm bệnh
- Môi trường sống của ĐVTS không tốt
- → Có 03 điều kiện phát sinh bệnh chủ yếu:
• Cơ thể sinh vật suy yếu
• Tác nhân gây bệnh có điều kiện phát sinh
• Môi trường nuôi bất lợi cho cơ thể sinh vật
- III. CÁC LOẠI BỆNH – THỂ BỆNH
VÀ TÍNH CẢM NHIỄM
1. Các loại bệnh
a. Căn cứ vào các nguyên nhân gây
bệnh:
- Bệnh truyền nhiễm:
- Bệnh không truyền nhiễm:
- a. Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh:
BỆNH TRONG NUÔI TRỒNG
THỦY SẢN
Bệnh truyền nhiễm Bệnh không truyền
nhiễm
Ký sinh Dinh Môi
Vi khuẩn Vi rút Nấm Độc tố
trùng dưỡng trường
- III. CÁC LOẠI BỆNH – THỂ BỆNH
VÀ TÍNH CẢM NHIỄM
b. Căn cứ vào vị trí ký sinh ở các cơ quan, các tổ chức:
- Bệnh ngoài da:
Trên cá: bệnh trắng đuôi, nấm thủy mi, Trichonosis,
Lernaeosis,…
Trên tôm: tiêm mao trùng Zoothamnium, Epistylis,
bệnh đốm đen, ăn mòn phụ bộ,…
- Bệnh ở mang:
Trên cá: Dactylogyrosis, Trichodinosis,
Ichthyophthyriosis
Trên tôm: vi khuẩn, nấm, tiêm mao trùng, tảo, các
chất cặn bã bám trên mang làm mang tôm có màu nâu
- III. CÁC LOẠI BỆNH – THỂ BỆNH
VÀ TÍNH CẢM NHIỄM
- Bệnh đường ruột: viêm ruột do vi trùng,
nguyên sinh động vật, sán lá, sán dây,
giun tròn, giun đầu móc,…
- Bệnh máu: Bệnh đốm đỏ,
Trypanosomosis, Sanguinicolosis
- Bệnh ở một số cơ quan khác: mắt, não,
cơ, túi mật, xoang, bụng, gan,…
- III. CÁC LOẠI BỆNH – THỂ BỆNH
VÀ TÍNH CẢM NHIỄM
2. Các thể bệnh: căn cứ vào triệu chứng
- Bệnh cấp tính
- Bệnh thứ cấp tính
- Bệnh mãn tính
- III. CÁC LOẠI BỆNH – THỂ BỆNH
VÀ TÍNH CẢM NHIỄM
BỆNH
BỆNH BỆNH
BỆNH
THỨ CẤP MÃN TÍNH
CẤP TÍNH
TÍNH
Bệnh Diễn Tỷ lệ Gây Bệnh Diễn Gây Tác hại
xảy biễn nhiễm chết xảy ra biễn chết chủ yếu
ra đột bệnh cao ở cao, tác rất từ bệnh rải rác lên sinh
ngột nhanh đàn hại lớn từ chậm trưởng