Bài giảng Chẩn đoán và điều trị hôn mê hạ đường huyết - ThS.BS Trần Quang Nam

Chia sẻ: Thị Huyền | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

145
lượt xem 26
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Chẩn đoán và điều trị hôn mê hạ đường huyết - ThS.BS Trần Quang Nam sẽ giới thiệu tới các bạn những thông tin cần thiết về:Chuyển hóa đường bình thường; hạ đường huyết, triệu chứng hạ đường huyết; nguyên nhân hạ đường huyết, hạ đường huyết máu;... Mời các bạn cùng tìm hiểu và tham khảo nội dung thông tin tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chẩn đoán và điều trị hôn mê hạ đường huyết - ThS.BS Trần Quang Nam

CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ HÔN MÊ HẠ ĐƯỜNG HUYẾT ThS.BS Trần Quang Nam Bộ môn nội tiết
Chuyển hóa đường bình thường Dinh dưỡng (carbohydrates) Mô ngoại biên (cơ và mỡ) Glucose Gan Dự trữ (glycogen) và Dự trữ glucose sản xuất glucosegan (glycogen) và và thận Tụy chuyển hóa Bài tiết insulin và glucagon
Định nghĩa • Hạ đường huyết= ĐH
Khi nhịn đói • 46 giờ sau ăn, ĐH hạ thấp (8090mg/dL) Insulin • Gan sản xuất glucose Ly giải glycogen dự trữ (7080%) Tân sinh đường ( neoglucogenesis) (2025%): • Cơ  lactat, pyruvat, alanin, các acid amin • Mô mỡ: Triglycerides Glycerol, acid béo – Não chỉ có thể sử dụng được glucose
Hormon đối kháng Insulin • Glucagon: tăng sản xuất glucose từ gan • Epinephrin: ức chế phóng thích insulin từ tụy, ngăn sử dụng glucose ở mô cơ, hoạt hóa phosphorylase trong ly giải glycogen, hhóa lypase trong thủy phân Triglyceride → glycerol +ax béo. • Hạ ĐH lâu hơn: GH, ACTH, cortisol được tiết ra
Điều hòa hormon trong hạ đường huyết ĐH Đáp ứng Yếu tố kích thích Tác dụng < 80 mg Ngưng tiết ĐH thấp, ↓ thu nhận glucose/cơ, mỡ /dl insulin Catecholamines gây ↑ ly giải glycogen (gan) kích thích alpha ↑ tân sinh glucose (gan, kích thích giao cảm tế thận) bào bêta ↑ ly giải mỡ < 70 Kíc h t h íc h Hạ ĐH ↓ tiết insulin mg/dl t h ần k in h ↑ tiết glucagon t ự c h ủ ↑ ly giải glycogen (gan, cơ) ↑ tân sinh glucose (gan,thận) ↑ ly giải mỡ < 70 Đói Hệ phó giao cảm An vào mg/dl < 70 Tă n g Hạ ĐH, ↓ insulin ↑ ly giải glycogen (gan) mg/dl Glu c a g o n Tác dụng bêta của ↑ tân sinh glucose (gan) Catecholamines kích thích giao cảm tế bào alpha < 60 Taêng GH Haï ÑH ↑ ly giaûi môõ
Triệu chứng hạ đường huyết Rối loạn thần kinh tự chủ: • Đói, mồ hôi • Tim đập nhanh, hồi hộp • Tái nhợt • Run, yếu cơ Rối loạn thần kinh trung ương: hạ ĐH kéo dài, nặng nhìn đôi, mờ mắt, lú lẫn • Thay đổi tri giác hoặc hành vi • Mất trí nhớ • Co giật • Hôn mê
Triệu chứng hạ đường huyết  Tr/c thường có khi ĐH
Không nhận biết HĐH ở bn ĐTĐ • ĐTĐ típ 1 lâu năm • Giảm hay mất đáp ứng glucagon (sau 1 5năm) • Giảm đáp ứng giao cảm (sau 10 năm) •
Nguyên nhân hạ ĐH  Hạ ĐH Sau ăn: chỉ choáng váng, không mê • (24 giờ sau khi ăn)  Hạ ĐH Lúc đói: • (sau 56 giờ ăn bữa cuối)
Hạ đường huyết sau ăn Hạ đường huyết do phản ứng với thức ăn cắt bao tử, hấp thu carbohydrat nhanh Glucose ↑nhanh kích thích Insulin gây choáng váng, đổ mồ hôi sau vài giờ phân biệt với hội chứng dumping xảy ra 30 phút do tiết peptide dạ dày ruột Có thể dùng thuốc ức chế alphaglucosidase
Hạ đường huyết sau ăn Hạ đường huyết phản ứng trên bệnh nhân đái tháo đường: ĐH tăng 2 giờ sau ăn và lại giảm xuống mức HĐH 35 giờ sau ăn (GĐ sớm của ĐTĐ típ 2 có tăng tiết Insulin nhiều và trễ sau bữa ăn
Hạ đường huyết sau ăn • Hạ đường huyết “chức năng” • Hồi hộp đổ mồ hôi sau ăn nhiều gluxit • Do tăng tiết insulin hay tăng nhạy cảm insulin • Đo ĐH không giảm • ĐT: ăn nhiều bữa nhỏ
Hạ đường huyết khi đói • Tam chứng Whipple: • Triệu chứng HĐH xuất hiện khi đói • ĐH đói nhiều lần
Hạ đường huyết khi đói • Do thuốc: • Insulin và sulfonylurea: do quá liều, bỏ bữa, vận động quá sức. • Salicylat, Quinin, Propanolol, ethanol, disopyramid (rythmodan), pentamidin... • YTTL: quá nhỏ hoặc lớn tuổi, thiếu ăn, nhịn đói lâu ngày, suy gan, suy thận.
Hạ đường huyết khi đói Hạ đường huyết do rượu Ethanol + NAD > Acetaldehyd + NADH • Ethanol dehydrogenase Acetaldehyd + NAD> Acetat + NADH • Acetaldehyd dehydrogenase Hậu qủa: giảm NAD làm giảm tân sinh đường, dễ HĐH đói Đặc điểm: 1224 giờ sau uống rất nhiều, không ăn Hôn mê, mùi rượu ĐH 25mg/dL Có thể thiếu B1, chấn thương sọ não
Hạ đường huyết khi đói Bướu tế bào Bêta tụy • Hiếm 1/250.000 , nữ nhiều hơn nam, tuổi 50 • Đa số 1 u lành • 10% là u ác • Có thể trong đa u nội tiết • Hạ ĐH lúc đói •
Hạ đường huyết khi đói Bướu tế bào Bêta tụy  NP nhịn đói kéo dài: • ĐH 3 µU/ml là bất thường Proinsulin máu: BT từ 520% tổng số insulin, u insulinoma sẽ >25%  Định vị bướu: Bướu thường nhỏ 12 cm rất khó phát hiện • CT scan, MRI, siêu âm với đầu dò cực nhậy trong lúc mổ, chụp hình chọn lọc động mạch thân tạng.
Điều trị bướu tế bào Bêta tụy  Bướu lành: cắt bỏ bướu.  Dùng thuốc: Diazoxid ức chế sự tiết Insulin từ tụy, Streptozotocin phá hủy tế bào Bêta được dùng khi bướu ác tính.
Hạ đường huyết khi đói Bướu ngoài tụy • 2/3 nằm ở bụng • Bướu lành sợi, bướu cơ, bướu sợi TK,… • Cơ chế: • tiết ra IGF II ( insulin like Growth Factor II) • bướu rất lớn sử dụng nhiều glucose • Di căn tới thượng thận, tuyến yên làm giảm hormon đối kháng insulin • HĐH sẽ hết khi cắt u