Bài giảng Chương 6: Kế toán doanh nghiệp xây dựng - Nguyễn Kim Nhất

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

100
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Chương 6: Kế toán doanh nghiệp xây dựng trình bày khái niệm và đặc điểm, kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp, kế toán bảo hành sản phẩm, kế toán doanh thu hợp đồng xây dựng, lưu ý về thuế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chương 6: Kế toán doanh nghiệp xây dựng - Nguyễn Kim Nhất

CHƯƠNG 6 Keá toaùn doanh nghieäp xaây döïng GV: Nguyễn Kim Nhất Nội dung  Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm  Keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép  Keá toaùn baûo haønh saûn phaåm  Keá toaùn doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng  Löu yù veà thueá 1. Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm  Khaùi nieäm Xaây döïng laø moät ngaønh coù vò trí quan troïng trong neàn kinh teá, taïo ra cô sôû vaät chaát - kyû thuaät phuïc vuï cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng vaät chaát cuûa xaõ hoäi.  Ñeå taïo ra saûn phaåm ngaønh xaây döïng ñoøi hoûi phaûi ñöôïc thöïc hieän moät caùch lieân tuïc qua raát nhieàu khaâu: Töø khaâu thaêm doø, khaûo saùt, thieát keá, thi coâng vaø cuoái cuøng laø quyeát toaùn coâng trình. 1
1. Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm  Ñaëc ñieåm:  Nhöõng saûn phaåm xaây laép thöôøng coù quy moâ lôùn, keát caáu phöùc taïp, thôøi gian saûn xuaát daøi nhöng neáu xeùt töøng saûn phaåm thì ta laïi baét gaëp tính ñôn chieác. Do vaäy, vieäc toå chöùc quaûn lyù vaø haïch toaùn nhaát thieát phaûi coù döï toaùn thieát keá vaø thi coâng.  Saûn phaåm xaây döïng cô baûn coá ñònh taïi nôi saûn xuaát, ñoøi hoûi ñaët treân moät khu vöïc ñòa lyù nhaát ñònh thöôøng ñöôïc khaùch haøng choïn tröôùc. 1. Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm  Ñaëc ñieåm:  Baûn chaát cuûa saûn phaåm xaây döïng cuøng vôùi cô caáu hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp xaây döïng ñaõ daãn ñeán tình traïng moãi hôïp ñoàng xaây döïng thöôøng chieám gaàn heát thôøi löôïng trong naêm keá toaùn cuûa doanh nghieäp .  Giaù tieâu thuï cuûa saûn phaåm xaây döïng cô baûn döïa theo giaù döï toaùn treân cô sôû ñaõ ñieàu chænh theâm phaàn thöïc teá phaùt sinh ngoaøi döï toaùn ñöôïc duyeät hoaëc giaù thoûa thuaän vôùi chuû ñaàu tö töø tröôùc. 1. Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm  Ñaëc ñieåm:  Phaàn lôùn coâng vieäc theo hôïp ñoàng xaây döïng caàn phaûi thöïc hieän laép raùp nhieàu loaïi vaät lieäu nhieàu boä phaän chi tieát, do vaäy phaûi coù keá hoaïch toå chöùc thi coâng cuï theå ñeå traùnh toái ña söï giaùn ñoaïn trong thi coâng coâng trình.  Toå chöùc saûn xuaát trong caùc doanh nghieäp xaây döïng cô baûn ôû nöôùc ta hieän nay phaàn lôùn ñeàu theo phöông thöùc khoaùn goïn caùc coâng trình, caùc haïng muïc coâng trình ñeán caùc ñoäi, caùc xí nghieäp xaây laép trong noäi boä doanh nghieäp theo töøng hôïp ñoàng xaây döïng ñaáu thaàu ñöôïc. 2
2. Keá toaùn CPSX vaø tính Zsp  Keá toaùn chi phí saûn xuaát  Tính giaù thaønh saûn phaåm xaây döïng  Baûo haønh coâng trình xaây döïng Keá toaùn chi phí saûn xuaát  Khaùi nieäm  Chi phí saûn xuaát xaây laép laø toaøn boä caùc chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong lónh vöïc hoaït ñoäng saûn xuaát xaây laép.  Noäi dung chi phí:  Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp  Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp  Chi phí söû duïng maùy thi coâng  Chi phí saûn xuaát chung Chi phí saûn xuaát  Keá toaùn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp  Laø caùc chi phí veà vaät lieäu söû duïng tröïc tieáp cho quaù trình xaây döïng  TK söû duïng: TK 621- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp  Chöùng töø: Phieáu xuaát kho, Hoaù ñôn mua vaøo, Quyeát toaùn haïng muïc coâng trình cuûa caùc toå, ñoäi thi coâng, Giaáy thanh toaùn taïm öùng,… 3
TK 621 – Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp - Giaù trò nguyeân vaät lieäu - Giaù trò nguyeân vaät lieäu xuaát duøng cho xaây döïng söû duïng khoâng heát nhaäp coâng trình. laïi kho - Giaù trò nguyeân vaät lieäu - Keát chuyeån chi phí mua vaøo khoâng nhaäp kho nguyeân vaät lieäu söû duïng ñöa ngay vaøo xaây döïng tröïc tieáp cho xaây döïng coâng trình. coâng trình ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm xaây - Giaù trò nguyeân vaät lieäu döïng. ñöôïc quyeát toaùn töø caùc toå, ñoäi thi coâng ñöôïc giao khoaùn noäi boä. Sô ñoà haïch toaùn TK 621 (5) Các khoản thu hồi NVL từ xây lắp TK 152 TK 621 (1) Xuất NVL vào công trình XD TK 111,112,331 (2) Chi phí NVL mua ngoài TK 154 TK 133 (6) Kết chuyển SP DD TK 111,112 TK 141 (3) Các khoản (4) Mua NVL bằng TT tạm ứng mua tiền tạm ứng NVL Ví duï 6.1  Công ty Thanh Bình hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, kê khai thuế GTGT theo PP khấu trừ, trong tháng 1/N có các nghiệp vụ phát sinh sau: 1. 1. Xuất ximent đưa vào thi công công trình Hoa mai: 200tr.đ. 2. Xuất vật liệu trang trí nội thất đưa vào lắp ráp tại công trình Chấn hựu: 100 tr.đ. 3. Mua ximent không nhập kho, đưa vào sử dụng trực tiếp c.trình Chấn hựu, giá mua chưa thuế:150 tr.đ, thuế GTGT 5%, chưa thanh toán. 4
Ví duï 6.1 4. Bộ phận sơn ứng 30 tr.đ tiền mặt để hoàn thiện ctrình Chấn Hựu. 5. Bộ phận sơn thanh toán tạm ứng như sau: 1. Tiền sơn chưa thuế 50 tr. Đ, thuế GTGT 10%. 2. Chi phí khác 2 tr.đ. 3. Số thiếu được bộ phận kế toán chi bù bằng tiền mặt. 6. Cuối tháng, tại công trình Chấn Hựu hoàn nhập 1 số vật liệu thừa nhập kho, trị giá 3 t.rđ. 7. Cuối tháng, kết chuyển chi phí trực tiếp theo từng công trình. VD 1  1. Nợ TK 621(HM) 200 tr  5. Nợ TK 621 (CH) 50 tr  Có TK 152 (XM) 200 tr  Nợ TK 1331 5 tr  2. Nợ TK 621 (CH) 100 tr.  Nợ TK 627 (CH) 2 tr  Có TK 152 (TTNT) 100 tr  Có TK 141 30 tr  3. Nợ TK 621 (CH) 150 tr  Có TK 111 27 tr  Nợ TK 1331 7,5 tr  6 Nợ TK 152 3 tr  Có TK 331 157,5 tr  Có TK 621(CH) 3 tr  4. Nợ TK 141 30 tr  7. Nợ TK 154 (HM) 200 tr  Có TK 111 30 tr  Nợ TK 154 (CH) 299 tr  Có TK 621 (HM) 200 tr  Có TK 621 (CH) 297 tr Có 627 (CH) 2 tr Keá toaùn chi phí saûn xuaát  CHI PHÍ NHAÂN COÂNG TRÖÏC TIEÁP  Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp laø tieàn löông, tieàn coâng, caùc khoaûn khaùc phaûi traû khaùc cho ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp xaây döïng coâng trình.  TK söû duïng: TK 622 – Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp  Chöùng töø: Baûng chaám coâng, baûng thanh toaùn tieàn löông, Baûng thanh toaùn tieàn thöôûng,… 5
TK 622 – Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp -Tieàn löông, tieàn coâng - Keát chuyeån chi phí nhaân vaø caùc khoaûn caùc coâng tröïc tieáp ñeå tính giaù phaûi traû tính cho soá thaønh coâng trình coâng nhaân tröïc tieáp thi coâng coâng trình. Sô ñoà haïch toaùn TK 622 TK 622 TK 154 TK 334 (1) Tiền lương CN trực tiếp TK 1413 (2) Các khoản tạm ứng (4) Kết trừ lương chuyển chi phí TK 335 lương (3) Ứng trước chi phí tiền vào lương SPDD Ví duï 6.2 8. Cuối tháng tính lương và các khoản phải trả theo lương cho CN: Công trình Hoa Mai: 40 tr.đ (trong đó lao động thuê ngoài 10 tr.đ); C.trình Chấn hựu: 50 tr.đ (trong đó lao động thuê ngoài 15 tr.đ) 9. Trích trước tiền lương nghĩ phép của CNXD: C. trình Hoa Mai: 2 tr.đ; Chấn Hựu: 3 tr.đ. 10. Bộ phận sơn thanh toán lương chi phí nhân công phát sinh ở bộ phận liên quan đến c. trình Chấn hựu: 4 triệu đồng 11. Cuối tháng , kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp sang từng công trình. 6
 8. Nợ TK 622: 90 (HM: 40; CH: 50)  Có TK 334: 90.  9: Nợ 622: 5 ( HM: 2; CH: 3)  Có TK 335: 5  10 Nợ TK 622: 4 (CH : 4)  Có TK 334: 4.  11 Nợ TK 154: 99 (HM: 42; CH: 57)  Có 622 : 99 (HM: 42; CH: 57) Keá toaùn chi phí saûn xuaát  KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG MAÙY THI COÂNG  Laø bieåu hieän baèng tieàn cuûa toaøn boä hao phí veà söû duïng xe, maùy thi coâng phuïc vuï tröïc tieáp cho xaây laép coâng trình.  TK söû duïng: TK 623 – Chi phí söû duïng maùy thi coâng  Chöùng töø: Baûng phaân boå tieàn löông, Phieáu xuaát kho, Baûng tính vaø phaân boå khaáu hao, hoaù ñôn ñaàu vaøo, phieáu chi,… TK 623- Chi phí söû duïng maùy thi coâng -Caùc chi phí lieân quan - Keát chuyeån chi phí söû ñeán maùy thi coâng (chi duïng maùy thi coâng ñeå tính phí nguyeân vaät lieäu cho giaù thaønh coâng trình maùy hoaït ñoäng, chi phí tieàn löông vaø caùc khoaûn phuï caáp löông, tieàn coâng cuûa coâng nhaân tröïc tieáp ñieàu khieån maùy, chi phí baûo döôõng, söûa chöõa maùy thi coâng...). 7
Chi tieát taøi khoaûn 623  Taøi khoaûn 6231 - Chi phí nhaân coâng  Taøi khoaûn 6232 - Chi phí vaät lieäu  Taøi khoaûn 6233 - Chi phí duïng cuï saûn xuaát  Taøi khoaûn 6234 - Chi phí khaáu hao maùy thi coâng  Taøi khoaûn 6237 - Chi phí dòch vuï mua ngoaøi  Taøi khoaûn 6238 - Chi phí baèng tieàn khaùc Sô ñoà haïch toaùn TK 623 Ñôn vò tröïc thuoäc cung caâp dòch vuï maùy thi coâng TK Lieân quan TK 621, 622, 627 TK 154 TK 623 (1) (2) (3a) TK 136 TK 512 (3b) TK 3331 Sô ñoà haïch toaùn TK 623 Ñôn vò nhaän cung caâp dòch vuï maùy thi coâng TK 336 TK 623 Giaù trò dòch vuï maùy thi coâng nhaän cung caáp töø caùc ñôn vò tröïc thuoäc, coù haïch TK 1331 toaùn rieâng. 8
TK 334 TK 335 TK 623 (2) (1) TK 154 TK 214 (3) TK 153, 142 (4) TK 152, 111, 112, 331,… (9) (5) TK 1331 Töï doanh nghieäp TK 111, 112, 331 (6) thöïc hieän TK 335 (7) (8) Ví duï 6.3 12. Doanh nghiệp giao khoán 1 phần công việc máy thi công công trình Chấn hựu cho 1 đơn vị phụ thuộc có bộ phận kế toán riêng, cuối tháng, quyết toán chi phí máy thi công, đơn vị phụ thuộc phát hành hóa đơn về chi phí máy thi công cho c.trình Chấn Hựu, giá chưa thuế: 15 tr.đ, thuế GTGT 10%, DN đã thanh toán bằng chuyển khoản. 13. Chi phí máy thi công tại công trình Chấn Hựu DN tự thực hiện như sau: 1. Chi phí vật liệu mua ngoài, đã thanh toán bằng tạm ứng: 3 tr.đ; 2. Công cụ dụng cụ, loại phân bổ 100%: 1 tr.đ; 3. Tiền lương CN phải trả cho CN vận hành máy: 4 tr.đ; 4. Khấu hao xe máy thi công: 1 tr.đ 14. Kết chuyển chi phí máy thi công theo từng công trình  12. Nợ TK 6237: 15 (CH : 15)  14. Nợ TK 154 (CH): 24  Nợ TK 1331: 1,5  Có TK 6231: 3  Có TK 112: 16,5  Có TK 6232: 4  13: Nợ TK 6232: 4 (CH)  C1 TK 6233: 1  Nợ TK 6233: 1  Có TK 6234: 1  Nợ TK 6231: 3  Có TK 6237: 15  Nợ TK 6234: 1  Có TK 141: 3  Có TK 153: 1  Có TK 334: 4  Có TK 214: 1  9
Keá toaùn chi phí saûn xuaát  KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG  Bao goàm caùc chi phí phaùt sinh ôû ñoäi, boä phaän saûn xuaát ngoaøi caùc chi phí saûn xuaát tröïc tieáp; chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaø chi phí söû duïng maùy thi coâng. Noäi dung chi phí saûn xuaát chung  Chi phí nhaân vieân phaân xöôûng: Chi phí veà tieàn löông cuûa nhaân vieân quaûn lyù ñoäi xaây döïng, chi phí caùc khoaûn trích theo löông cuûa coâng nhaân xaây laép, nhaân vieân söû duïng maùy thi coâng vaø caû nhaân vieân quaûn lyù ñoäi thi coâng.  Chi phí vaät lieäu goàm giaù trò nguyeân vaät lieäu duøng ñeå söûa chöõa, baûo döôõng taøi saûn coá ñònh.  Caùc chi phí coâng cuï, duïng cuï,... ôû ñoäi xaây laép.  Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh söû duïng taïi ñoäi xaây laép.  Chi phí dòch vuï mua ngoaøi nhö chi phí ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi söû duïng cho saûn xuaát vaø quaûn lyù ôû ñoäi xaây laép (boä phaän saûn xuaát).  Caùc chi phí baèng tieàn khaùc: Chi phí coøn laïi lieân quan ñeán xaây döïng TK 627- Chi phí saûn xuaát chung -Caùc chi phí saûn xuaát Caùc khoaûn ghi giaûm chi chung phaùt sinh trong kyø. phí saûn xuaát chung; Chi phí saûn xuaát chung coá ñònh khoâng phaân boå ñöôïc ghi nhaän vaøo giaù voán haøng baùn trong ky. Keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung vaøo beân Nôï Taøi khoaûn 154 - Chi phí saûn xuaát, kinh doanh dôû dang. 10
Chi tieát TK 627 – Chi phí saûn xuaát chung  Taøi khoaûn 6271 - Chi phí nhaân vieân phaân xöôûng  Taøi khoaûn 6272 - Chi phí vaät lieäu  Taøi khoaûn 6273 - Chi phí duïng cuï saûn xuaát  Taøi khoaûn 6274 - Chi phí khaáu hao TSCÑ  Taøi khoaûn 6277 - Chi phí dòch vuï mua ngoaøi  Taøi khoaûn 6278 - Chi phí baèng tieàn khaùc TK 334 TK 627 (1) Chi phí tiền lương bộ phận QLPX TK 154 TK 338 (2) Các khoản phải trả tính vào TK 152, 153 chi phí PX (3) Chi phí NVL dùng cho phân xưởng TK 214 (11) Kết (4) Chi phí khấu hao TSCĐ thuộc phân xưởng chuyển TK 142, 242 chi phí (5) Các khoản trả trước SảN XUấT TK 111, 112, 331 TK 352, 335 chung để (7) Các khoản tính chi trừ vào chi (6) Chi phí trích SPDD phí trích trước trước (8) TK 1331 TK 141 (10) (9) Toång hôïp chi phí saûn xuaát  Chi phí saûn xuaát ñöôïc ghi nhaän khi chuùng phaùt sinh  Keá toaùn söû duïng caùc taøi khoaûn chi phí: TK 621, 622, 623, 627 ñeå taäp hôïp chi phí saûn xuaát  Cuoái kyø, keát chuyeån chi phí saûn xuaát ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm 11
TK 154- Chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang SDÑK: xxxx • - Giaù thaønh saûn phaåm xaây • - Caùc chi phí nguyeân lieäu, laép hoaøn thaønh ñaõ baøn giao vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân (töøng phaàn, hoaëc toaøn boä) coâng tröïc tieáp, chi phí söû duïng hoaëc baøn giao cho ñôn vò maùy thi coâng, chi phí saûn xuaát nhaän thaàu chính xaây laép (caáp chung phaùt sinh trong kyø. treân hoaëc noäi boä). •- Trò giaù pheá lieäu thu hoài, giaù •- Giaù thaønh xaây laép cuûa Nhaø trò saûn phaåm hoûng khoâng söûa thaàu phuï hoaøn thaønh baøn giao chöõa ñöôïc... cho Nhaø thaàu chính chöa ñöôïc xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø keá toaùn. SDÑK: xxxx Taøi khoaûn chi tieát  Taøi khoaûn 1541 - Xaây laép: Duøng ñeå taäp hôïp chi phí, tính giaù thaønh saûn phaåm xaây, laép vaø phaûn aùnh giaù trò saûn phaåm xaây, laép dôû dang cuoái kyø (keå caû cuûa Nhaø thaàu phuï chöa ñöôïc xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø keá toaùn).  Taøi khoaûn 1542 - Saûn phaåm khaùc: Duøng ñeå taäp hôïp chi phí, tính giaù thaønh saûn phaåm khaùc vaø phaûn aùnh giaù trò saûn phaåm khaùc dôû dang cuoái kyø (caùc thaønh phaåm, caáu kieän xaây, laép,...)  Taøi khoaûn 1543 - Dòch vuï: Duøng ñeå taäp hôïp chi phí, tính giaù thaønh dòch vuï vaø phaûn aùnh chi phí dòch vuï dôû dang cuoái kyø.  Taøi khoaûn 1544 - Chi phí baûo haønh xaây laép: Duøng ñeå taäp hôïp chi phí baûo haønh coâng trình xaây döïng, laép ñaët thöïc teá phaùt sinh trong kyø vaø giaù trò coâng trình baûo haønh xaây, laép coøn dôû dang cuoái kyø. Sô ñoà haïch toaùn TK 154 TK 152 TK 621 (1a) (3) TK 622 (1b) TK 111 (4) TK 623 (1c) TK 3331 TK 627 (1d) TK 632 TK 1331 (5) TK 111,112, 331 TK 155 (2) (6) 12
Ví duï 6.4 15. Tiền lương và các khoản phải trả theo lương cho NV quản lý đội thi công: 8 tr.đ; 16. Xuất vật liệu dùng cho bộ phận quản lý các đội thi công: 0,5 tr.đ 17. Mua 1 máy lạnh dùng cho bộ phận quản lý đội thi công: 8 tr.đ, + thuế GTGT 10%, đã thanh toán bằng tiền mặt, máy này được phân bổ vào chi phí trong 16 tháng, kể từ tháng này. 18. Trích KHTSCĐ tại bộ phận quản lý đội thi công: 0,5 tr.đ 19. Chi phí điện nước, điện thoại 2 tr.đ + thuế GTGT 10%, đã thanh toán bằng tiền mặt; 20. Chí phí vệ sinh môi trường, khác: 0,5 tr. Đ 21. Kế toán tập hợp chi phí SX chung, và phân bổ cho từng công trình theo tiền lương công nhân trực tiếp SX.  15. Nợ TK 6271: 8  20. Nợ TK 6277: 0,5  Có TK 334: 8  Có TK 331: 0,5  16. Nợ TK 6272: 0,5  21. Nợ TK 154: 12  Có TK 152: 0,5  Có TK 6271: 8  17: Nợ TK 6273: 0,5  Có TK 6272: 0,5  Nợ TK 242: 7,5  Có TK 6273: 0,5  Nợ TK 1331: 0,8  Có TK 6274: 0,5  Có TK 111: 8,8  Có TK 6277: 2,5  18. Nợ TK 6274: 0,5 Phân bổ CP SXC:  Có TK 214: 0,5 HM: 12/90*40= 5,3  19. Nợ TK 6277: 2 CH: 12/90*50= 6,7  Nợ TK 1331: 0,2  Có TK 111: 2,2 Ví dụ 6.5  Cuối kỳ, công trình Hoa mai hoàn thành được 20%, bên giao thầu chấp nhận thanh toán, cty đã xuất hóa đơn bán hàng, giá chưa thuế GTGT 300 tr. Thuế GTGT 10%; Công trình Chấn hựu hoàn thành được 40%, bên giao thầu chấp nhận thanh toán, cty đã xuất hóa đơn bán hàng, giá chưa thuế GTGT 550 tr. Thuế GTGT 10%;  Một số thông tin bổ sung khác: chi phí quản lý doanh nghiệp: 12.000.000; chi phí tài chính: 2.000.000; doanh thu hoạt động tài chính: 5.000.000. Thu nhập khác: 4.200.000; Chi phí khác 1.300.000.  Yêu cầu tính kết quả kinh doanh trong kỳ. 13
Thieät haïi trong xaây döïng  Thieät haïi trong xaây döïng cô baûn chuû yeáu laø do xaây döïng sai thieát keá phaûi ñaäp boû vaø xaây laïi hoaëc do caùc söï coù kyõ thuaät baát ngôø.  Khi phaùt sinh thieät haïi trong xaây döïng, caàn phaûi xaùc ñònh ñöôïc ñoái töôïng thu hoài ñeå ñeà xuaát phöông höôùng xöû lyù. Sau khi tröø ñi caùc khoaûn thu hoài, phaàn thieät haïi coøn laïi doanh nghieäp thöôøng baét ngöôøi gaây thieät haïi phaûi boài thöôøng moät phaàn (hoaëc toaøn boä) vaø doanh nghieäp phaûi chòu moät phaàn (hoaëc toaøn boä). Keá toaùn thieät haïi trong xaây döïng TK 154 TK 152 (1) TK 111 (2) TK 1388, 334 (3) TK 632 (4) Ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang  Neáu hôïp ñoàng xaây döïng qui ñònh thanh toaùn theo tieán ñoä keá hoaïch thì chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø laø giaù trò cuûa khoái löôïng xaây laép chöa hoaøn thaønh hoaëc ñaõ hoaøn thaønh nhöng chöa baøn giao tính ñeán cuoái kyø döïa treân tyû leä hoaøn thaønh do doanh nghieäp töï xaùc ñònh.  Neáu hôïp ñoàng xaây döïng qui ñònh thanh toaùn theo khoái löôïng coâng vieäc hoaøn thaønh thì chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø laø toaøn boä chi phí saûn xuaát ñaõ boû ra cho khoái löôïng coâng vieäc chöa ñöôïc nghieäm thu. 14
Phöông phaùp tính giaù thaønh  Phöông phaùp giaûn ñôn Caên cöù vaøo chi phí dôû dang ñaàu kyø, chi phí phaùt sinh sinh taäp hôïp ñöôïc trong kyø vaø keát quaû ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang cuoái kyø naøy, keá toaùn seõ tính giaù thaønh caùc giai ñoaïn xaây laép hoaøn thaønh trong kyø theo coâng thöùc: Giaù thaønh Chi phí Chi phí Chi phí Chi phí coâng trình = saûn xuaát saûn xuaát - saûn xuaát - loaïi tröø + hay haïng dôû dang phaùt sinh dôû dang khoûi muïc coâng ñaàu kyø trong kyø cuoái kyø giaù trình thaønh Phöông phaùp tính giaù thaønh  Phöông phaùp ñôn ñaët haøng Khi baét ñaàu thöïc hieän thi coâng, moãi ñôn ñaët haøng ñöôïc môû moät phieáu tính giaù thaønh. Chi phí xaây döïng ñöôïc taäp hôïp rieâng cho töøng ñôn ñaët haøng. Trong kyø, khi ñôn ñaët haøng naøo hoaøn thaønh, keá toaùn seõ toång hôïp chi phí phaùt sinh ñeå tính giaù thaønh ñôn ñaët haøng ñoù (khoâng ñôïi ñeán cuoái kyø). Ñeán cuoái kyø, ñôn ñaët haøng naøo chöa hoaøn thaønh thì toaøn boä chi phí phaùt sinh treân töøng ñôn ñaët haøng töø ñaàu ñeán thôøi ñieåm ñoù laø chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø. Phöông phaù tính giaù thaønh  Tính theo ñònh möùc:  Tröôùc heát phaûi caên cöù vaøo ñònh möùc kinh teá kyõ thuaät hieän haønh vaø döï toaùn chi phí ñöôïc duyeät ñeå tính giaù thaønh ñònh möùc cuûa saûn phaåm.  Toå chöùc haïch toaùn rieâng bieät soá chi phí saûn xuaát xaây laép thöïc teá phuø hôïp vôùi ñònh möùc vaø soá chi phí saûn xuaát xaây laép cheânh leäch thoaùt ly ñònh möùc, thöôøng xuyeân thöïc hieän phaân tích nhöõng cheânh leäch naøy ñeå kòp thôøi ñeà ra caùc bieän phaùp khaéc phuïc nhaèm tieát kieäm chi phí saûn xuaát vaø haï giaù thaønh saûn phaåm xaây laép.  Khi coù thay ñoåi ñònh möùc kinh teá, kyõ thuaät caàn kòp thôøi tính toaùn laïi giaù thaønh ñònh möùc vaø xaùc ñònh soá cheânh leäch chi phí chi phí xaây laép do thay ñoåi ñònh möùc cuûa soá saûn phaåm ñang saûn xuaát dôû dang cuoái kyø tröôùc (neáu coù). 15
Phöông phaù tính giaù thaønh  Tính theo ñònh möùc: - Treân cô sôû giaù thaønh ñònh möùc, soá chi phí chi phí xaây laép cheânh leäch thoaùt ly ñònh möùc ñaõ ñöôïc taäp hôïp rieâng vaø soá cheânh leäch do thay ñoåi ñònh möùc ñeå tính giaù thaønh thöïc teá saûn phaåm xaây laép hoaøn thaønh trong kyø theo coâng thöùc: Giaù thaønh Cheânh leäch Cheânh leäch thöïc teá saûn Giaù thaønh do thay ñoåi ± do thoaùt ly phaåm xaây = ñònh möùc ± ñònh möùc ñònh möùc laép 3. Baûo haønh coâng trình xaây döïng  Trích tröôùc chi phí baûo haønh coâng trình 352 TK 627 Trích tröôùc chi phí baûo haønh coâng trình 3. Baûo haønh coâng trình  Thöïc hieän baûo haønh coâng trình 111, 1112, 152,… 621, 622, 627 1544 352 (3a) (1) (2) 133 711 (4) 641 DN KHOÂNG COÙ BOÄ PHAÄN BAÛO HAØNH RIEÂNG (3b) 16
3. Baûo haønh coâng trình  Thöïc hieän baûo haønh coâng trình 336 352 DN COÙ BOÄ PHAÄN BAÛO HAØNH RIEÂNG (1A) 111, 112 711 (2) (3) 641 (1B) 4. Keá toaùn doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng  Doanh thu bao goàm:  Doanh thu ban ñaàu ñöôïc ghi trong hôïp ñoàng  Caùc khoaûn taêng, giaûm khi thöïc hieän hôïp ñoàng, caùc khoaûn tieàn thöôûng vaø caùc khoaûn thanh toaùn khaùc neáu caùc khoaûn naøy coù khaû naêng laøm thay ñoåi doanh thu, vaø coù theå xaùc ñònh ñöôïc moät caùch ñaùng tin caäy. Sô ñoà haïch toaùn NHAØ THAÀU THANH TOAÙN THEO KEÁ HOAÏCH TK 111, 112 TK 511 TK 337 TK 131 (1) (2) (3) TK 3331 17
Sô ñoà haïch toaùn NHAØ THAÀU THANH TOAÙN THEO KHOÁI LÖÔÏNG TK 111, 112 TK 511 TK 131 (1) (2) TK 3331 5. Löu yù veà thueá  Hôïp ñoàng qui ñònh thanh toaùn theo möùc ñoä hoaøn thaønh thöïc teá doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng baèng vôùi doanh thu tính thueá thu nhaäp doanh nghieäp do ñoù khoâng phaùt sinh cheânh leäch giöõa thueá vaø keá toaùn. 5. Löu yù veà thueá  Hôïp ñoàng qui ñònh thanh toaùn theo tieán ñoä keá hoaïch, doanh thu keá toaùn ñöôïc ghi nhaän theo möùc ñoä öôùc tính hoaøn thaønh cuûa beân nhaø thaàu neân khoâng phuï thuoäc vaøo soá tieàn ghi treân hoùa ñôn GTGT.  Soá tieàn ghi nhaän treân hoùa ñôn thöôøng thaáp hôn doanh thu do keá toaùn ghi nhaän vaø giaù voán haøng baùn hôïp lyù do keá toaùn ghi nhaän seõ cao hôn giaù voán hôïp lyù ñöôïc thueá chaáp nhaän töông öùng vôùi phaàn doanh thu chòu thueá.  Cheânh leäch doanh thu lôùn hôn laø khoaûn cheânh leäch taïm thôøi chòu thueá.  Cheânh leäch giaù voán haøng baùn lôùn hôn laø khoaûn cheânh leäch taïm thôøi ñöôïc khaáu tröø. 18
Ví duï 7: toång hôïp  Công ty XD A&B hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, kê khai thuế GTGT theo PP khấu trừ, trong năm thực hiện 2 công trình I và II;  Công trình I: Tổng dự toán: 600 tr.đ:  Hạng mục XD: 550 tr  Hạng mục trang trí nội thất 50 tr.  Công trình II:Thanh toán theo kế hoạch thi công, Tổng giá trị chưa thuế GTGT 3 tỷ đ. Khách hàng ứng trước 10% ngay khi ký HĐ, xong nền móng: 30%, xong phần thô: 30%, Hoàn thành bàn giao 25%, sau 1 năm bảo hành 5%, hóa đơn phát hành theo tiến độ thanh toán tiền. Ví duï 7: toång hôïp  Chi phí phát sinh trong năm: 1. Nhận ứng trước C.trình I: 330 tr.đ, trả bằng tiền gởi NH. 2. Chi tiền mặt trả tiền thuê nhân công bên ngoài thu dọn mặt bằng ctrình II: 5 tr. 3. Xuất VLXD: 700 tr. (ctr I: 300 tr; Ctr II: 400 tr). 4. Mua NVL không nhập kho đưa vào sử dụng: Ctr I: 60 tr, Ctr. II: 404 tr, thuế GTGT 23,2 tr, chưa thanh toán cho người bán. 5. Xuất kho công cụ dụng cụ sử dụng tại ctrI: 5 tr; Ctr II: 15 tr, các công cụ này phân bổ 1 lần. 6. Tiền lương phải trả: Ctr I 50 tr; Ctr II 180 tr; Nhân viên quản lý đội thi công ctr I 10 tr; Nhân viên quản lý đội thi công ctr II: 30 tr; Trích BHXH, BHYT, BHTN theo quy định Ví duï 7: toång hôïp 7. Khấu hao máy móc thiết bị dùng cho ctr I 25,6 tr, Ctr II: 30,1 tr. 8. Chi phí SD máy thi công bên ngoài: Ctr I: 5 tr, Ctr II: 16,2 tr, thuế GTGT 10%, chưa thanh toán. 9. Chi phí điện, nước, điện thoại Ctr I: 2 tr, ctr II: 3 tr, thuế GTGT 10%, thanh toán tiền mặt. 10. Bàn giao hạng mục 1 Ctr I , tổng tiền thanh toán được: 665,5 triệu, trong đó có thuế GTGT 10%, cty nhận tiền mặt. 11. Thiệt hại do thi công sai thiết kế ctr II: NVL: 4 tr, nhân công 0,2 tr, phế liệu thu hồi được 0,2 tr (nhập kho). Chi phí bồi thường thiệt hại do đội trưởng đội thi công phải trả 50%, còn lại ghi vào chi phí QLDN. 19
Ví duï 7: toång hôïp 12. Phần nền móng ctr II đã hoàn thành, được khách hàng nghiệm thu, thanh toán tiếp 30% phần giá trị là 990 tr.. Cty xuất hóa đơn cho cả lần 1 và 2 là 1320 tr (Kể cả thuế GTGT 10%). 13. Mua thiết bị trang trí nội thất, đưa ngay vào công trình I, giá mua chưa thuế: 40 tr, thuế GTGT 10%, thanh toán bằng chuyển khoản. 14. Đến 31/12/N ctr I mới hoàn thành hạng mục 1, hang mục 2 chưa hoàn thành, kế toán phân bổ chi phí SX chung ctr I theo giá dự toán. 15. Ctr II đánh giá tỷ lệ hoàn thành 45%. 16. Tính toán, định khoản. Ví duï 7 1 Nợ TK 112 330 Có TK 131 330 2 Nợ TK 6271( Ctr I) 3 Nợ TK 6271( Ctr II) 5 Có TK 111 8 3 Nợ TK 621( Ctr I) 300 Nợ TK 621( Ctr II) 400 Có TK 111 700 Ví duï 7 4 Nợ TK 621 (I) 60 Nợ TK 621 (II) 404 Nợ TK 1331 23,2 CÓ TK 331 487,2 5 Nợ TK 627 (I) 5 Nợ TK 627 (II) 15 CÓ TK 153 20 20