Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 2 - Tĩnh học lưu chất
lượt xem 49
download
Chương 2 "Tĩnh học lưu chất" thuộc bài giảng Cơ học chất lưu trình bày khái niệm, áp suất thủy tĩnh, phương trình vi phân cơ bản của tĩnh học lưu chất, lực tác dụng lên thành phẳng, lực tác dụng lên thành cong đơn giản,... Với các bạn chuyên ngành Vật lý thì đây là tài liệu tham khảo hữu ích.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 2 - Tĩnh học lưu chất
- CHÖÔNG 2: TÓNH HOÏC LÖU CHAÁT I. Khaùi nieäm II. AÙp suaát thuûy tónh III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát IV. Lực tác dụng lên thành phẳng V. Lực tác dụng lên thành cong đơn giản VI. Ứng dụng tĩnh học tương đối
- I. Khaùi nieäm: Tĩnh học chất lưu nghieân cöùu löu chaát ôû traïng thaùi caân baèng, khoâng coù chuyeån ñoäng töông ñoái giöõa caùc phaàn töû. Tĩnh tuyệt đối: khi lưu chất nằm ở trạng thái cân bằng chỉ chịu tác dụng của một ngoại lực duy nhất là trọng lực. Tĩnh tương đối: khi lưu chất nằm ở trạng thái cân bằng chịu tác dụng của nhiều ngoại lực
- II. AÙp suaát thuûy tónh 1. Ñònh nghóa: AÙp suaát thuûy tónh laø löïc phaùp tuyeán taùc duïng leân moät ñôn vò dieän tích • AÙp suaát r thuûy tónh taïi moät ñieåm: ΔF r r ΔF dF r dF p= lim = p= ΔS 0 ΔS dS dS ΔS
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) a). AÙp suaát thuûy tónh 2. Tính chaát: taùc duïng thaúng goùc với diên ti ̣ ́ch chi ̣u lực vaø höôùng vaøo dieän tích ấy. b). Giaù trò aùp suaát taïi moät ñieåm khoâng phuï thuoäc vào höôùng đặt cuûa dieän tích chòu löïc.
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) Ta có thể chứng minh tính chất (b) như sau: xeùt söï caân baèng cuûa 1 vi phaân theå tích löu chaát hình laêng truï tam giaùc. Các lực tác dung lên ph ̣ ần tử C y z chất lưu gồm: ps z • Lực mặt: px y z; py x z; B s E pz y x; ps y s. px D O y • Lực khối: F x y z A x F x với là khối lượng riêng của chất lưu, F là lực khối
- Löïc do px taùc duïng leân maët II. AÙp suaát thuûy tónh z C y ABCD chieáu leân Ox: px. B z ps s y. z px D O E y Löïc do ps taùc duïng leân A x F x maët BCEF chieáu leân Ox: -ps . y. s.sin = -ps . y. s. z/ s F laø löïc khoái ñôn vò,. löïc = -p y. khoái taùc duïng z 1s leân phaàn töû löu chaát ρFx δxδychieáu δz leân Ox laø: 2 Do khối chất lưu nằm cân bằng nên tổng các lực tác dụng lên nó theo phương bất kỳ phải bằng không, chẳng hạn phương x, ta có:
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) px . y. z - ps . y. z + (1/2) .Fx . x. y. z =0 Hay px - ps + (1/2) .Fx . x = 0 . Khi x 0 px = ps Chứng minh tương tự z C y cho các phương khác, z ps B cuối cùng ta có: s E p D px = py = pz = pn x O y A x F x
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) 3. Đơn vị của áp suất + Hê SI: ̣ [p] = N/m2 = Pa + Hệ khác: kgf/cm2, atmotphe kỹ thuật (at), atmotphe vật lý (atm), m nước, mmHg, 1 at = kgf/cm2 = 10 m nước = 735 mmHg = 9,81.104 Pa (N/m2)
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) 4. Mặt đẳng áp, áp suaát tuyeät ñoái, aùp suaát dö, aùp suaát chaân khoâng: a). Mặt đẳng áp của chất lỏng nằm trong trường trọng lực là mặt phẳng nằm ngang. Phương trình mặt đẳng áp: Fxdx + Fydy + Fzdz = 0 b). Áp suất tuyệt đối ptđ : là giá trị đo áp suất so với chuẩn là chân không tuyệt đối, nó chính là giá trị áp suất thực. ví dụ áp suất của không khí pk = 98100 N/m2.
- II. AÙp suaát thuûy tónh (tt) 4. Mặt đẳng áp, áp suaát tuyeät ñoái, aùp suaát dö, aùp suaát chaân khoâng: c). Áp suất dư pd: là giá trị đo áp suất so với chuẩn là áp suất khí trời (pa) tại vị trí đo (còn gọi là áp suất tương đối) hay áp suất được so sánh với áp suất khí quyển: pd = ptđ – pa d). Áp suất chân không pck: là áp suất còn thiếu cần phải thêm vào cho bằng áp suất khí trời: pck = pa – ptđ = 98100 N/m2 – ptđ = – pd
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát 1. Phương trì nh vi phân cơ ban. ̉ Xét khoái chất lỏng vi phaân , caïnh x, y, z, caân baèng , khoái löôïng rieâng ρ. z r F=(F ̣ x ,Fy ,Fz ) + Löïc khoái đơn vi: z y p p p x x + Löïc taùc duïng leân khoái hình hoäp x y O x theo phöôngr Ox laø : dF = Fxρδxδyδz Löïc khoái: Bx r � p � Löïc maët aùpdFlöïc: Sx = pδyδz �p+ δx � δyδz � x � p = δxδyδz x
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) Lực tác đông lên châ ̣ ̉ ́t long gô ̀m: lực khối và lực măṭ . Toång ngoaïi löïc taùc duïng chieáu leân phöông r x: r r p dF =dF Bx +dF Sx = Fxρδxδyδz δxδyδz x AÙp duïng ñònh luaät I Newtonz cho r 1 phaàn töû löu chaát p caân baèng: y z p dF=0 Fxρδxδyδz δxδyδz=0p p x x x x y p 1 p x hay ρFx = 0 � Fx − =0 xρ x
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) Vaäy dang ve ̣ ́ c tơ phöông trình cô baûn tónh hoïc löu chaát laø: r 1 −− F − grad(p) =0 ρ Dưới dạng tọa độ Đêcác � 1 p � �Fx =0 � � ρ x � � 1 p � 1 ��Fy =0 �+ � Fx dx + Fy dy + Fz dz − dp = 0 � ρ y � ρ � 1 p � �Fz =0 � � ρ z
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) a). Chất lỏng nằm trong trường trọng lực: Fx; Fy= 0; Fz= 1 ρ = const p ���� gdz = dp gz + = const -g ρ ρ p pA pB Hay z + = const z A + = zB + (1) γ γ γ Hay p B = p A +γh AB Hay p = p a + γh (2) pa (1), (2) là phương trình thủy tĩnh pA p trong phương trình thủy tĩnh là áp suất tuyệt pBhAB zA đối ptđ hoặc áp suất dư zB pdư Chuẩn 0
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) Bài tập áp dụng B pB z Bài 1: viết phương trình hAB=zB-zA zB thủy tĩnh cho 2 điêm A ̉ A pA zA và B như hình vẽ: y x
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) b). Chất khí nằm trong trường trọng lực, nén được: Chaát khí laø khí lyù töôûng, söû duïng phöông trình khí lyù töôûng: p p ρ= = RT RT dp p dp g = g = dz dz RT p RT Nếu nhiệt độ khối khí thay đổi theo độ cao, ví dụ theo qui luật T = To – az với a > 0, To là nhiệt độ ứng với z = 0 (thường lấy là mực nước biển). Khi đó: dp g = dz p R(To az)
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) b). Chất khí nằm trong trường trọng lực, nén được: g Lấy tích phân hai vế Lnp = Ln ( To az ) +Ln(C) ta được: aR Kí hiệu po là áp suất ở g Lnpo = Ln ( To ) +Ln(C) độ cao z = 0, ta có: aR �To � po po = C � � C = g �aR � ToaR Cuối cùng ta thu g được phương �T0 − az �aR p = p0 � � trình tĩnh học khí � T0 � quyển:
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) 2. Ứng dụng a). Các áp kế p=0, chân không tuyệt đối pa B B hdưA pa htđ A A A A hckA B pA = pB + pdưA = pdưB + hdư pdưA = pdưB hck htđ = hdư pckA = hck
- III. Phöông trình vi phaân cô baûn cuûa tónh hoïc löu chaát (tt) 2. Ứng dụng b). Định luật hai bình thông nhau: Một ống hình chữ U hở hai đầu đựng hai chất lỏng khối lượng riêng 1 và 2 tương ứng (hình vẽ). • Từ phương trình thuỷ tĩnh ta có • pA = pA’ + 2gh2 ; pB = pB’ + 1gh1 (1) pA = pA’ = p Ta có: p + 2h (m ặ pt đ B = p ẳ B’ + 1h1 ng áp) và p (2) A’ = pB’ = pa 2 ; A B Từ các (1) và (2) ta suy ra: γ1h1 = γ2 h 2
- c). Đinh ̣ luât ̣ Pascal: Taïi moät vò trí naøo ñoù trong löu chaát neáu aùp suaát taêng leân moät ñaïi löôïng Δp thì ñaïi löôïng naøy seõ ñöôïc truyeàn ñi trong toaøn mieàn löu chaát. → öùng duïng trong maùy neùn thuûy Kích löïc thủy lực P 1 2P P1 P2 p' S2 S2 P1 S1 S2 Hay P2 .P1 S1 η Hiệu suất máy, η
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Bài tập
3 p | 680 | 102
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 4 - Động lực học lưu chất
45 p | 267 | 22
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 3 - Động học chất lưu
50 p | 178 | 15
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 5 - Dòng chảy đều trong ống
14 p | 140 | 15
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 6 - Thế lưu
24 p | 122 | 10
-
Bài giảng Cơ học chất lưu: Chương 1 - Mở đầu
43 p | 160 | 7
-
Bài giảng Vật lý đại cương - Chương 2: Cơ học
70 p | 8 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn