Bài giảng Điều trị áp xe và rò hậu môn - BS Đặng Nguyên Khôi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Điều trị áp xe và rò hậu môn, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp các bạn sinh viên có thể trình bày được giải phẫu liên quan đến áp xe và rò; Bệnh sinh; Phân loại; Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng; Nguyên tắc của một số phương pháp điều trị. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Điều trị áp xe và rò hậu môn - BS Đặng Nguyên Khôi

ĐIỀU TRỊ ÁP XE – RÒ HẬU MÔN BÀI GIẢNG SINH VIÊN Y6 BS ĐẶNG NGUYÊN KHÔI Khoidn.bmngoai@pnt.edu.vn
MỤC TIÊU Trình bày được giải phẫu liên quan đến áp xe và rò Bệnh sinh Phân loại Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng Nguyên tắc của một số phương pháp điều trị
• Áp xe và rò hậu môn trực tràng là biểu hiện các giai đoạn khác nhau của bệnh. • Áp xe ➔ viêm cấp tính • Rò ➔ mạn tính.
ÁP XE
Giải phẫu Cần hiểu các khoang ảo của vùng hậu môn – trực tràng: • Khoang quanh hậu môn • Khoang ngồi – hậu môn (ngồi – trực tràng) • Khoang gian cơ thắt • Khoang trên cơ nâng • Khoang sau hậu môn
Giải phẫu Khoang quanh hậu môn: • ở bờ hậu môn • liên tục với lớp mỡ ngồi – hậu môn ở hai bên • kéo dài vào phần dưới của giữa ống hậu môn • liên tục với khoảng gian cơ thắt.
Giải phẫu Khoang ngồi – hậu môn: • Phía trước nó được bao bọc bởi các cơ ngang vùng chậu • Phía sau: phần dưới của cơ mông lớn và dây chằng cùng – cụt. • Thành trong: cơ nâng hậu môn và cơ thắt ngoài • Thành ngoài: cơ bịt trong.
Giải phẫu Khoang gian cơ thắt: • nằm giữa cơ thắt trong và ngoài • liên tục với khoang quanh hậu môn về phía dưới và thành trực tràng về phía trên.
Giải phẫu Khoang trên cơ nâng: • phía trên là phúc mạc • hai bên là thành chậu • phía trong là thành trực tràng • phía dưới là cơ nâng.
Giải phẫu Khoang sau hậu môn: nông và sâu Khoang sâu nằm trước xương cụt, dưới cơ nâng và phía trên dây chằng hậu môn – cụt
Giải phẫu Ở đường lược, ống tuyến hậu môn đổ ra miệng tuyến hậu môn. Khoảng 80% tuyến hậu môn mở rộng ra dưới niêm 8% mở rộng đến cơ thắt trong 8% đến cơ dọc 2% đến vùng gian cơ thắt 1% xuyên qua cơ thắt trong
Bệnh sinh • 90% áp xe hậu môn là do nhiễm trùng không đặc hiệu tuyến hậu môn • Khoảng 10% do các nguyên nhân đặc hiệu.
Bệnh sinh • Theo thuyết ống tuyến (của Park) áp xe là kết quả của tắc nghẽn tuyến hậu môn và ống dẫn ➔ có thể dẫn đến tình trạng ứ đọng, nhiễm trùng và hình thành áp xe. Biểu mô tuyến hậu môn trong ống dẫn đến hình thành của rò. Clip • Các yếu tố ảnh hưởng: gồm tiêu chảy và chấn thương do phân cứng. Các yếu tố liên quan khác: nứt hậu môn, nhiễm trùng hoặc bệnh Crohn.
Phân loại Phân loại theo vị trí: • quanh hậu môn • ngồi hậu môn • gian cơ thắt • trên cơ nâng
Phân loại • Áp xe quanh hậu môn là loại phổ biến nhất, • Áp xe trên cơ nâng là hiếm nhất.
Phân loại Mủ có thể lan theo chu vi qua khoang sau hậu môn sang cả hai bên dẫn đến áp xe hình móng ngựa.
Triệu chứng • Đau, sưng và sốt là các dấu hiệu liên quan đến áp xe. • Bệnh nhân có áp xe trên cơ nâng có thể đau vùng mông • Xuất huyết trực tràng cũng đã được báo cáo. • Đau vùng hậu môn trầm trọng kèm theo các triệu chứng tiết niệu như tiểu khó, bí tiểu … ➔gợi ý áp xe gian cơ thắt hoặc trên cơ nâng.
Khám lâm sàng • Khám thấy thấy đỏ, sưng và có thể phập phều. • Nếu không có biểu hiện bên ngoài cần nghĩ áp xe gian cơ thắt hoặc trên cơ nâng khi bệnh nhân than đau dữ dội. • Thăm trực tràng có thể không khả thi vì BN quá đau, nhưng nếu được có thể phát hiện vùng sung và khối áp xe. • Với áp xe trên cơ nâng có thể sờ thấy một khối khi thăm trực tràng hoặc âm đạo. • Nội soi nói chung không phù hợp với tình trạng cấp tính.
Điều trị Nguyên tắc chung • Điều trị áp xe hậu môn gồm rạch và dẫn lưu mủ. • Điều trị bằng kháng sinh không có hiệu quả và có thể làm cho bệnh tiến triển dẫn tới tạo ra một áp xe phức tạp hơn và từ đó có thể gây tổn thương nặng hơn. • Chẩn đoán và xử trí áp xe hậu môn trễ có thể dẫn đến nhiễm trùng hoại tử đe dọa tính mạng và tử vong.
Điều trị Điều trị phẫu thuật • Rạch và dẫn lưu: Áp xe quanh hậu môn có thể dẫn lưu dưới gây tê tại chỗ. Áp xe lớn hoặc móng ngựa thường cần gây tê tủy sống hoặc gây mê và ở vị trí nằm sấp hoặc vị trí nghiêng trái.