intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng giống cây rừng : Những vấn đề chính trong cải thiện giống cây rừng part 2

Chia sẻ: Asdfada Asfsgs | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

230
lượt xem
54
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các bước chính của một chương trình cải thiện giống cây rừng. 1. Quy trình cải thiện giống cây rừng bằng sơ đồ. 2. Các bước chính : 2.1. Chọn loài: 2.2. Chọn xuất xứ: - Phân bố, sinh trưởng trên điều kiện tương ứng vị trí sinh thái khác nhau = phân ly tính chất (biến dị địa lí) tạo ra các dạng khác nhau = gọi là xuất xứ = Xuất xứ chính là tên địa phương mà người ta tiến hành lấy giống Vd: tên một giống được viết Mỡ, xuất xứ Lạng Sơn Mỡ, xuất xứ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng giống cây rừng : Những vấn đề chính trong cải thiện giống cây rừng part 2

  1. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng V. C¸c b­íc chÝnh cña mét ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng. 1. Quy tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng b»ng s¬ ®å. 2. C¸c b­íc chÝnh : 2.1. Chän loµi: 2.2. Chän xuÊt xø: - Ph©n bè, sinh tr­ëng trªn ®iÒu kiÖn t­¬ng øng vÞ trÝ sinh th¸i kh¸c nhau => ph©n ly tÝnh chÊt (biÕn dÞ ®Þa lÝ) t¹o ra c¸c d¹ng kh¸c nhau => gäi lµ xuÊt xø => XuÊt xø chÝnh lµ tªn ®Þa ph­¬ng mµ ng­êi ta tiÕn hµnh lÊy gièng Vd: tªn mét gièng ®­îc viÕt Mì, xuÊt xø L¹ng S¬n Mì, xuÊt xø Yªn B¸i. - XuÊt xø bao gåm 2 lo¹i: xuÊt xø nguyªn sinh vµ xuÊt xø ph¸i sinh. + XuÊt xø nguyªn sinh: Lµ gièng tån t¹i trong rõng tù nhiªn + XuÊt xø ph¸i sinh: Lµ xuÊt xø tån t¹i trong rõng trång Vd : Keo l¸ trµm, xuÊt xø Tr¶ng Bom - KiÓm tra, ®¸nh gi¸ xuÊt xø th«ng qua kh¶o nghiÖm => kh¶o nghiÖm xuÊt xø 11
  2. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng V. C¸c b­íc chÝnh cña mét ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng. 1. Quy tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng b»ng s¬ ®å. 2. C¸c b­íc chÝnh : 2.1. ... 2.3. Chän läc c©y tréi vµ g©y t¹o gièng míi: - Do hiÖn t­îng ph©n ly h÷u tÝnh trong mét quÇn thÓ (mét xuÊt xø) c¸c c¸ thÓ cã ®Æc ®iÓm di truyÒn rÊt kh¸c nhau v× thÕ ph¶i tiÕn hµnh chän läc ®Ó cã ®­îc c¸ thÓ tèt nhÊt. - VÒ c©y tréi : C©y tréi lµ c©y cã sinh tr­ëng nhanh nhÊt trong rõng, cã chÊt l­îng gç còng nh­ c¸c s¶n phÈm kh¸c theo môc ®Ých kinh tÕ ®¹t yªu cÇu cao nhÊt cña nhµ chän gièng. + C©y tréi dù tuyÓn : c©y tréi chän b»ng m¾t + C©y tréi ®­îc chän läc dùa vµo kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc ®Þa + C©y ­u viÖt: Lµ c©y tréi cã KG tèt ®­îc chän th«ng qua kh¶o nghiÖm hËu thÕ => toµn bé viÖc chän läc nh­ trªn gäi lµ viÖc chän läc theo nghÜa hÑp vµ rÊt phô thuéc vµo tù nhiªn. - §Ó t¨ng nguån nguyªn liÖu dïng cho chän läc con ng­êi tiÕn hµnh c«ng t¸c lai gièng nh»m t¹o biÕn dÞ tæ hîp mét c¸ch cã ®Þnh h­íng theo môc tiªu chän gièng. - Ngoµi lai gièng ®èi víi c©y rõng cßn ¸p dông ph­¬ng ph¸p g©y ®ét biÕn cÊu tróc NST hay ®ét biÕn gen gäi chung lµ ph­¬ng ph¸p g©y ®ét biÕn ®Æc biÖt lµ ®ét biÕn sè l­îng NST (gäi lµ ph­¬ng ph¸p ®a béi thÓ). 12
  3. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng V. C¸c b­íc chÝnh cña mét ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng. 1. Quy tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng b»ng s¬ ®å. 2. C¸c b­íc chÝnh : 2.1. ... 2.4. Kh¶o nghiÖm gièng: Lµ so s¸nh gièng t¹o ra víi gièng ®¹i trµ cã s½n trong s¶n xuÊt chØ cã nh÷ng gièng nµo cã n¨ng suÊt cao, phÈm chÊt tèt hay chèng chÞu cao míi ®­îc nh©n gièng ®­a vµo s¶n xuÊt. 13
  4. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng V. C¸c b­íc chÝnh cña mét ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng. 1. Quy tr×nh c¶i thiÖn gièng c©y rõng b»ng s¬ ®å. 2. C¸c b­íc chÝnh : 2.1. ... 2.5. Nh©n gièng: Lµ b­íc cuèi cïng cña mét ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn gièng. §Ó gi÷ ®­îc c¸c ®Æc tÝnh tèt cña c©y gièng ng­êi ta th­êng dïng c¸c ph­¬ng thøc nh©n gièng kh¸c nhau. Cã 3 h×nh thøc nh©n gièng: - Nh©n gièng b»ng h¹t: LÊy h¹t tõ xuÊt xø tèt (tõ gièng tèt) trång vµo rõng gièng hay v­ên gièng sau ®ã lÊy h¹t ®­a vµo s¶n xuÊt. - Nh©n gièng sinh d­ìng: §©y lµ ph­¬ng thøc ph©n bµo vÒ c¬ b¶n kh«ng cã sù t¸i tæ hîp cña chÊt liÖu di truyÒn cho nªn c¸c c©y míi ®­îc t¹o ra vÉn gi÷ nguyªn c¸c ®Æc tÝnh vèn cã cña c©y mÑ lÊy vËt liÖu gièng. VËt liÖu lÊy gièng sinh d­ìng (hom, cµnh ghÐp, m«,…) t¹o c©y gièng sau ®ã ®em trång vµo rõng gièng hay v­ên gièng sau ®ã lÊy vËt liÖu sinh d­ìng tõ rõng vµ v­ên gièng nµy ®­a vµo s¶n xuÊt. - KÕt hîp gi÷a nh©n gièng sinh d­ìng vµ b»ng h¹t: LÊy vËt liÖu sinh d­ìng ®em trång vµo v­ên gièng theo s¬ ®å chÆt chÏ (cña nhiÒu dßng v« tÝnh) sao cho 2 c©y gièng trong cïng mét dßng trong v­ên gièng kh«ng cã c¬ héi giao phÊn víi nhau, nh­ vËy h¹t gièng thu ®­îc lµ kÕt qu¶ cña lai kh¸c dßng => t¹o ra ­u thÕ lai vµ ®­a vµo s¶n xuÊt. 14
  5. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng VI. B¶o tån nguån gen c©y rõng. - Kh¸i niÖm nguån gen: Lµ nh÷ng vËt thÓ mang th«ng tin di truyÒn sinh häc ®­îc ding lµm ®èi t­îng ®Ó t¹o ra hay tham ra t¹o ra nh÷ng gièng míi ë §V, TV hay VSV. (c©y, h¹t gièng, h¹t phÊn, m« ph«i, …) - Kh¸i niÖm b¶o tån nguån gen c©y rõng: ChÝnh lµ b¶o tån c¸c vËt thÓ mang th«ng tin di truyÒn sinh häc mµ ®èi t­îng cã thÓ tham gia hoÆc t¹o ra gièng míi ë c©y rõng. - Sù cÇn thiÕt cña b¶o tån c©y rõng: C©y rõng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó trong ®ã cã rÊt nhiÒu loµi c©y quÝ hiÕm vµ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Ngµy nay con ng­êi míi khai th¸c sö dông cã hiÖu qu¶ mét sè loµi trong sè hµng ngh×n loµi cã s½n trong tù nhiªn lý do ch­a biÕt gi¸ trÞ kinh tÕ hoÆc biÕt nh­ng ch­a cã ®iÒu kiÖn sö dông. Do khai th¸c kh«ng hîp lý, bõa b·i mµ tÝnh ®a d¹ng sinh häc hiÕm dÇn lµm cho nguån gen mÊt dÇn v× thÕ mµ khi biÕt ®­îc gi¸ trÞ kinh tÕ hoÆc gi¸ trÞ khoa häc cña chóng hay ®iÒu kiÖn sö dông th× l¹i kh«ng cßn n÷a. ChÝnh v× vËy cÇn ph¶i b¶o tån nguån gen c©y rõng. 15
  6. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng VII. Quan hÖ gi÷a c¶i thiÖn gièng c©y rõng víi di truyÒn häc vµ chän gièng c©y n«ng nghiÖp . - Chän gièng nãi riªng vµ c¶i thiÖn gièng c©y rõng nãi chung lµ mét lÜnh vùc häc thuËt dùa trªn nguyªn lý c¬ b¶n cña di truyÒn häc còng nh­ c¸c ph­¬ng ph¸p chän gièng c©y NN phæ biÕn, xong chän gièng hay c¶i thiÖn gièng c©y rõng vÉn cã mét sè nÐt ®Æc tr­ng riªng: + C©y rõng cã ph©n bè tù nhiªn réng cho nªn nã th­êng bao gåm nhiÒu d¹ng biÕn dÞ ®Þa lý (nhiÒu xuÊt xø) nªn viÖc chän xuÊt xø lµ rÊt cã hiÖu qu¶. + C¸c loµi c©y rõng chñ yÕu lµ giao phÊn trong khi c¸c c©y n«ng nghiÖp chñ yÕu lµ tù thô phÊn. KÕt qu¶ giao phÊn kh¸c víi tù thô phÊn ë 2 ®iÓm: • Giao phÊn trong quÇn thÓ lu«n tån t¹i 3 kiÓu gen : AA, Aa vµ aa trong khi AA vµ Aa l¹i cã cïng KH nªn ng­êi ta ph¶i chän nhiÒu lÇn míi cho gièng tèt. • Nhê hiÖn t­îng giao phÊn mµ tÝnh ®a d¹ng cña quÇn thÓ giao phÊn lµ cao rÊt so víi quÇn thÓ tù thô phÊn. => V× vËy nguån biÕn dÞ tù nhiªn cña c©y rõng lµ rÊt phong phó, v× thÕ ®èi víi chän gièng c©y rõng th× chän lµ chÝnh cßn t¹o lµ cÇn thiÕt. 16
  7. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng VII. Quan hÖ gi÷a c¶i thiÖn gièng c©y rõng víi di truyÒn häc vµ chän gièng c©y n«ng nghiÖp . Cây lâm nghiệp Di truyền học Cây nông nghiệp + C©y rõng cã ®êi sèng dµi ngµy => mÊt nhiÒu thêi gian v× thÕ ®èi víi c©y rõng ng­êi ta th­êng cã ph­¬ng ph¸p chän läc sím. + NhiÒu loµi c©y rõng cã kh¶ n¨ng sinh s¶n sinh d­ìng => b¶o tån nh÷ng ®Æc ®iÓm quý cña c©y tèt ë thÕ hÖ sau. + S¶n phÈm thu ho¹ch tõ c©y rõng phÇn lín kh«ng liªn quan nhiÒu ®Õn søc khoÎ cña ng­êi tiªu dïng. Sö dông nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ sinh häc tiªn tiÕn (chuyÓn gen) kh«ng bÞ c¶n trë, lªn ¸n. + C©y rõng ®­îc ph©n bè trong hÖ sinh th¸i quÇn x· sinh vËt cã thµnh phÇn loµi rÊt phøc t¹p. V× vËy c«ng t¸c b¶o tån nguån gen g¾n liÒn víi viÖc b¶o tån c¶ hÖ sinh th¸i. 17
  8. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng VIII. Qu¶n lÝ gièng. - ……………. - Do c©y rõng cã chu kú kinh doanh dµi nªn chÊt l­îng gièng ban ®Çu ®em trång cã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh v× thÕ mµ vÊn ®Ò qu¶n lÝ gièng ®Æc biÖt ®­îc quan t©m. - HiÖn nay ë n­íc ta ®ang l­u tr÷ c¸c gièng cã nguån gèc rÊt kh¸c nhau do: + C¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng cung cÊp ë ®Þa ph­¬ng. + §­îc mua b¸n tù do trªn thÞ tr­êng lµ nguån gièng hçn t¹p. + Do c¸c c«ng ty liªn hiÖp tù nhËp vÒ tõ n­íc ngoµi hoÆc do mét sè c¸n bé mang tõ n­íc ngoµi vÒ. + Do c¸c c¬ së nghiªn cøu, c¸c viÖn khoa häc trao ®æi víi n­íc ngoµi lµ nguån gièng gèc theo c¸c xuÊt xø ®­îc x¸c ®Þnh. 18
  9. Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong c¶i thiÖn gièng c©y rõng VIII. Qu¶n lÝ gièng. + Nguån gièng cña c¸c dù ¸n trång rõng do c¸c tæ chøc quèc tÕ cung cÊp. + Nguèn gièng do c¸c c¬ quan nghiªn cøu chän t¹o trong thêi gian gÇn ®©y lµ gièng ®· ®­îc chän läc, lai gièng vµ kh¶o nghiªm gièng. =>Nh­ vËy, nguån gèc gièng lµ rÊt kh¸c nhau nªn chÊt l­îng còng rÊt kh¸c nhau. Do ®ã ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng gièng cho trång rõng ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lÝ gièng. + Kh¸c víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ¶nh h­ëng cña gièng tèt ®­îc thÓ hiÖn rÊt nhanh nªn khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi d©n sö dông gièng tèt. Trong khi ®ã ¶nh h­ëng cña gièng tèt trong kinh doanh rõng lµ rÊt l©u dµi. V× thÕ bªn c¹nh viÖc tuyªn truyÒn ®éng viªn khuyÕn kÝch, cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch hç trî ng­êi d©n sö dông gièng tèt. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2