BÀI 7<br />
PHƯƠNG PHÁP TẠO PHỨC<br />
1. Lý thuyết về phức chất:<br />
– Caùc phaân töû, ion coù theå keát hôïp vôùi nhau taïo phöùc chaát:<br />
CoCl3 + 6NH3 = [Co(NH3)6]Cl3<br />
<br />
Fe2+ + 6CN ̅ = [Fe(CN)6]4<br />
BF3 + F- = [BF4]-<br />
<br />
– Ñònh nghóa phöùc chaát (ôû traïng thaùi raén vaø dung dòch):<br />
<br />
Phöùc chaát laø hôïp chaát ôû nuùt maïng tinh theå coù chöùa<br />
caùc ion phöùc tích ñieän döông hay aâm (ion phöùc) coù khaû<br />
naêng toàn taïi ñoäc laäp trong dung dòch.<br />
<br />
Thaønh phaàn phöùc chaát<br />
Phöùc chaát:<br />
<br />
Phoái töû<br />
<br />
Caàu ngoaïi<br />
Caàu noäi<br />
<br />
[M (L)n]ñt<br />
Chaát taïo phöùc<br />
<br />
Ñieän tích PC = Ñt (M) + n. Ñt (L)<br />
Ví duï:<br />
<br />
K3[Fe(CN)6]<br />
<br />
[Fe(H2O)6]Cl2<br />
<br />
Soá phoái töû<br />
<br />
Nguyeân nhaân taïo phöùc chaát:<br />
<br />
Do töông taùc tónh ñieän hoaëc cho – nhaän hoaëc goàm caû 2 töông taùc<br />
treân giöõa nguyeân töû trung taâm (M) vaø phoái töû (L)<br />
Phaân loaïi PC: Cation<br />
<br />
[Co(H2O)6]3+<br />
<br />
Anion<br />
<br />
[Al(OH)4]-<br />
<br />
Trung hoøa<br />
<br />
[Fe(CO)5]<br />
<br />
Goïi teân PC : cation + anion phöùc<br />
hay<br />
<br />
cation phöùc + anion<br />
<br />
[Co(NH3)3Cl3]<br />
<br />
Haèng soá beàn cuûa phöùc (Kb)<br />
K4[Fe(CN)6] = 4K+ +[Fe(CN)6]4<br />
[Fe(CN)6]4 ⇌ Fe2+ +6CN<br />
2<br />
<br />
K kb<br />
<br />
̅<br />
<br />
6<br />
<br />
[ Fe ][CN ]<br />
<br />
4<br />
[[ Fe(CN ) 6 ] ]<br />
<br />
1<br />
Kb <br />
K kb<br />
<br />
Kkb caøng lôùn phöùc caøng keùm beàn.<br />
<br />
Ý nghĩa của hằng số bền (K, ) – hằng số<br />
không bền (Kkb, ’):<br />
- Dựa vào hằng số bền hoặc hằng số không bền<br />
của các phức, có thể tính được nồng độ của phối<br />
tử và chất tạo phức.<br />
Ví dụ: tính nồng độ của phối tử và chất tạo phức<br />
trong dung dịch [Ag(NH3)2]+ có nồng độ 1M,<br />
cho Kkb[Ag(NH3)2]+ = 5,89.10-8<br />
<br />