Chương 7<br />
PHƯƠNG SAI THAY ĐỔI<br />
<br />
1<br />
<br />
NỘI DUNG<br />
1. Bản chất của phương sai thay đổi<br />
2. Nguyên nhân của phương sai thay đổi<br />
3. Hậu quả của phương sai thay đổi<br />
4. Cách phát hiện phương sai thay đổi<br />
5. Biện pháp khắc phục phương sai thay<br />
đổi<br />
2<br />
<br />
1. Bản chất của phương sai thay đổi<br />
Một giả thiết quan trọng của mô hình hồi quy tuyến<br />
tính cổ điển là các sai số ngẫu nhiên ui trong hàm<br />
hồi quy tổng thể có phương sai không thay đổi và<br />
bằng σ2 (homoscedasticity).<br />
<br />
Var (Ui) = σ2 (i = 1, 2, …, n)<br />
Nghĩa là phương sai có điều kiện của Yi (bằng với<br />
phương sai của ui) không đổi khi biến X nhận các<br />
giá trị khác nhau.<br />
Ví dụ: mức độ dao động giữa tiết kiệm của từng hộ gia đình<br />
so với mức tiết kiệm trung bình (của nhóm các hộ gia đình<br />
có cùng thu nhập) thì không thay đổi giữa các nhóm hộ gia<br />
3<br />
đình có thu nhập khác nhau.<br />
<br />
1. Bản chất của phương sai thay đổi (tt)<br />
<br />
Phương sai không đổi<br />
<br />
Phương sai thay đổi<br />
<br />
Ví dụ: Khi thu nhập (X) tăng thì chi tiêu cho các mặt hàng xa xỉ<br />
tăng và mức biến động dữ liệu của biến chi tiêu (Y) càng lớn.<br />
Chúng ta có trường hợp phương sai tăng dần khi X tăng dần. 4<br />
<br />
2. Nguyên nhân của phương sai thay đổi<br />
Một số nguyên nhân phương sai của ui thay đổi:<br />
Do bản chất của các mối quan hệ kinh tế đã chứa<br />
đựng hiện tượng này.<br />
Ví dụ: công ty có lợi nhuận cao thường có chính sách cổ<br />
tức biến động nhiều hơn công ty có lợi nhuận thấp, do đó<br />
σ2i tăng theo lợi nhuận.<br />
<br />
Do công cụ và kỹ thuật thu thập, xử lý số liệu<br />
được cải tiến nên sai số đo lường và tính toán có<br />
xu hướng giảm dần, dẫn đến σ2i có khả năng<br />
giảm.<br />
Ví dụ: Ngân hàng có thiết bị xử lý dữ liệu tiên tiến sẽ có ít<br />
sai sót trong báo cáo tài chính hàng tháng hoặc quý<br />
5<br />
<br />