Bài giảng Kinh tế quốc tế - Chương 7: Mậu dịch quốc tế và phát triển kinh tế (international trade and economic development)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Kinh tế quốc tế - Chương 7: Mậu dịch quốc tế và phát triển kinh tế (international trade and economic development) trình bày vai trò của MDQT đối với các nước ĐPT, tỷ lệ MD ở các nước ĐPT, xuất khẩu không ổn định ở các nước ĐPT,... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế quốc tế - Chương 7: Mậu dịch quốc tế và phát triển kinh tế (international trade and economic development)

CHƯƠNG VII : MẬU DỊCH QUỐC TẾ VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ (INTERNATIONAL TRADE AND ECONOMIC DEVELOPMENT) I / Vai trò của MDQT đối với các nước ĐPT II / Tỷ lệ MD ở các nước ĐPT III / Xuất khẩu không ổn định ở các nước ĐPT IV / Công nghiệp hóa ở các nước ĐPT V / Những vấn đề đang đặt ra ở các nước ĐPT
I / Vai trò của MDQT đối với các nước ĐPT 1) Quan điểm của trường phái bi quan Cho rằng MDQT chỉ có lợi đối với các nước PT, còn các nước ĐPT không có lợi tấn công vào lý thuyết MD truyền thống 2) Quan điểm của trường phái lạc quan Cho rằng MDQT là có lợi cho mọi QG ; các nước PT có lợi mà các nước ĐPT cũng có lợi * Ta ủng hộ trường phái lạc quan vì : Ở giác độ lý thuyết : Thông qua các lý thuyết về MDQT MD tự do luôn có lợi (chương II và chương III)
Thông qua lý thuyết của các chính sách về MDQT tác hại của bất cứ hình thức can thiệp nào vào MD tự do (chương IV và chương V) Thông qua lý thuyết về liên kết KTQT lợi ích của MD tự do (chương VI) Thông qua LT về sự di chuyển nguồn lực QT lợi ích của MD tự do (chương VIII) Ở giác độ thực tiễn: Trên thực tế, MDQT ở các nước ĐPT thậm chí còn quan trọng hơn ở các nước PT (mức độ mở cửa thường cao hơn) Từ kinh nghiệm thành công của 1 số nước ĐPT (NICs, ASEAN) Mậu dịch quốc tế đóng một vai trò rất quan trọng trong phát triển kinh tế ở các nước này. Từ kinh nghiệm thành công của 1 số nước ĐPT (NICS,,,ASEAN) Cơ cấu hàng XK cũng sẽ thay đổi dần theo thời gian, theo trình độ phát triển kinh tế. MDQT có ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư ở các nước ĐPT (thống kê từ 100 QG ĐPT của WB từ 1963 – 1985)
TÁC ĐỘNG CỦA MẬU DỊCH QUỐC TẾ ĐẾN TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ Ở CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN Traïng Möùc ñoä % GDP ICOR thaùi 19631973 19731985 19631973 19731985 Môû Raát 6,8 6,0 2,5 4,4 cöûa Töông 5,0 1,8 2,6 5,0 ñoái Ñoùng Töông 4,0 1,8 3,3 6,2 cöûa ñoái 1,7 0,1 5,6 8,6 Raát
II / Tỷ lệ MD ở các nước ĐPT 1) Nguyên nhân của sự suy giảm Do cơ cấu hàng XNK XK : các sp nông nghiệp và nguyên liệu thô NK : máy móc thiết bị, vật tư kỹ thuật, … Do yếu kém trong công tác tổ chức XNK tự mình làm hại mình 2) Các giải pháp khắc phục Mạnh dạn thay đổi cơ cấu hàng XK theo hướng gia tăng các mặt hàng chế tạo, nhất là các mặt hàng chế tạo sử dụng nhiều lao động, giảm bớt XK sp NN và các nguyên liệu thô Chấn chỉnh lại công tác tổ chức XNK 3) Một số loại tỷ lệ MD khác là có ý nghĩa đối với các nước ĐPT Tỷ lệ MD theo thu nhập Tỷ lệ MD theo yếu tố đơn
HỆ SỐ CO DÃN CUNG VÀ CẦU CỦA SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP VÀ CÁC NGUYÊN LIỆU THÔ Saûn phaåm Heä soá co daõn Heä soá co daõn cung (ôû caùc caàu (ôû caùc nöôùc ñang nöôùc phaùt phaùt trieån) trieån) Ca ø p h e â 0 ,3 0 ,2 Ca c a o 0 ,3 0 .3 Ch e ø 0 ,2 0 ,1 Ñö ô ø n g 0 ,2 0 ,1 Lu ù a m ì 0 ,6 0 ,5 Ño à n g 0 ,1 0 ,4 Ca o s u 0 ,4 0 ,5 Bo â x ít 0 ,4 1 ,3 Qu a ë n g s a é t 0 ,3 0 ,7
III / Xuất khẩu không ổn định ở các nước ĐPT 1) Nguyên nhân a) Đ/v nguyên liệu thô : đã cạn kiệt, nhu cầu cũng không tăng, thậm chí còn giảm một cách tương đối b) Đ/v sp nông nghiệp : gặp nhiều khó khăn vì : Đất NN giảm, dân số tăng đất NN / người giảm Do đặc điểm của sx nông nghiệp (chịu ảnh hưởng của điều kiện thời tiết, khí hậu; phải tuân thủ theo những quy luật tự nhiên nhất định ; có tính thời vụ, chu kỳ sx dài ; dễ bị hư hỏng, cung cầu đều kém co dãn, tỷ giá kéo cánh cao,…)
2) Các giải pháp khắc phục a) Trong ngắn hạn : +Đối ngoại thông qua các Hợp đồng hàng hóa quốc tế (International Commodity Agreements) để ràng buộc trách nhiệm giữa những nước tiêu dùng chính và những nước sx chính, về thực chất đây là các Hiệp hội * Các hình thức cụ thể: Thỏa thuận tiếp thị Thỏa thuận Hợp đồng mua Thoả thuận dự trữ đệm Thỏa thuận kiểm soát XK , … + Đối nội: Vai trò của Cphủ là rất quan trọng b) Trong dài hạn : tự các nước ĐPT phải vươn lên để thay đổi dần cơ cấu hàng XK. Muốn vậy chỉ còn cách là công nghiệp hóa
MỘT SỐ HỢP ĐỒNG HÀNG HOÁ QUỐC TẾ (International Commodity Agreements) Hôïp ñoàng Thaønh vieân Coâng cuï ñeå oån ñònh Toå chöùc ca cao 26 nöôùc tieâu Döï tröõ ñeäm, Haïn ngaïch quoác teá duøng xuaát khaåu Hôïp ñoàng thieác 18 nöôùc saûn Döï tröõ ñeäm, Kieåm soaùt quoác teá xuaát xuaát khaåu Toå chöùc caø 16 nöôùc tieâu Haïn ngaïch xuaát khaåu pheâ quoác teá duøng Toå chöùc ñöôøng 4 nöôùc saûn xuaát Haïn ngaïch xuaát khaåu. Döï quoác teá 24 nöôùc tieâu tröõ ñeäm Hôïp ñoàng luùa duøng Hôïp ñoàng ña bieân mì quoác teá 43 nöôùc saûn xuaát 8 nöôùc tieâu duøng 26 nöôùc saûn
IV/ Coâng nghieäp hoùa ôû caùc nöôùc ÑPT 1. Chieán löôïc CNH thay theá nhaäp khaåu: Muïc tieâu: Thò tröôøng noäi ñòa ñoùng cöûa MD nhieàu hôn CNH laø moät quaù trình goàm 3 giai ñoaïn: - Giai ñoaïn 1: +Haøng tieâu duøng khoâng nhaäp +Nhaäp thaønh phaåm, baùn thaønh phaåm, vaät tö, kyõ thuaät… Nhieàu tieâu cöïc ( ñoïc saùch)
2. Chieán löôïc CNH höôùng veà XK Muïc tieâu: Thò tröôøng TG môû cöûa MD nhieàu hôn - Giai ñoaïn 2: XK haøng tieâu duøng ra TTTG Thu veà ngoaïi teä Mua saém maùy moùc thieát bò ( nhöõng TLSX lôùn) Saûn xuaát ra nhöõng thaønh phaåm, baùn thaønh phaåm, vaät tö… ñaõ NK ôû GÑ1 - Giai ñoaïn 3: Chuyeån giao coâng ngheä SX haøng TD cho caùc nöôùc khaùc, coøn mình thì taäp trung vaøo SX caùc saûn phaåm cheá taïo thaâm duïng TB
vaø thaâm duïng chaát xaùm Thoâng qua 2 chieán löôïc vaø 3 giai ñoaïn maø cô caáu haøng XK ôû caùc nöôùc ÑPT seõ thay ñoåi daàn theo höôùng sau: +XK caùc saûn phaåm NN vaø caùc nguyeân lieäu thoâ +XK caùc saûn phaåm cheá taïo thaâm duïng lao ñoäng +XK caùc saûn phaåm cheá taïo thaâm duïng tö baûn +XK caùc saûn phaåm cheá taïo thaâm duïng chaát xaùm 3.Chieán löôïc CNH hoãn hôïp
V/ Nhöõng vaán ñeà ñang ñaët ra ñoái vôùi caùc nöôùc ÑPT 1. Tình traïng ngheøo khoå 2. Nôï naàn choàng chaát 3. MDQT gaëp nhieàu khoù khaên 4. OÂ nhieãm moâi tröôøng 5. Ñoøi hoûi veà moät traät töï KTQT môùi (NIEO) coù lôïi nhieàu hôn ñoái vôùi caùc nöôùc ÑPT
Chuaån bò baøi cho chöông 8: 1. Haõy trình baøy nhöõng hình thöùc di chuyeån tö baûn quoác teá 2. Haõy phaân tích vai troø cuûa FDI ñoái vôùi caùc nöôùc ÑPT. Taïi sao noùi “FDI laø con dao 2 löôõi”? 3. Phaân tích tình hình thu huùt FDI cuûa VN trong thôøi gian qua 4. Baûn chaát ODA laø gì? Moät quoác gia thu huùt ñöôïc nhieàu ODA coù phaûi laø toát khoâng? 5. Phaân tích tình hình thu huùt ODA cuûa VN trong thôøi gian qua
 6. Đầu tư chứng khoán (portfolio) là gì? Tại sao đây lại là hình thức chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng nguồn vốn di chuyển hiện nay trên thế giới? Rủi ro của hình thức này? Liên hệ đến VN 7. Hãy phân tích cân bằng cục bộ tác động của sự di chuyển tư bản quốc tế? Tại sao ở các nước tư bản phát triển, tổ chức công đoàn là người bảo vệ quyền lợi cho người lao động lại thường xuyên đấu tranh chống sự di chuyển tư bản ra nước ngoài?
8. Taïi sao hieän nay treân theá giôùi nhieàu nöôùc ngöôøi ta vöøa xuaát vöøa nhaäp lao ñoäng? Lieân heä ñeán tình hình xuaát khaãu lao ñoäng cuûa VN trong thôøi gian qua 9. Haõy phaân tích hieän töôïng chaûy maùu chaát xaùm hieän nay treân theá giôùi