intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Kinh tế quốc tế: Chương 2 - Các lý thuyết về thương mại và đầu tư quốc tê

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:53

Thêm vào BST
Báo xấu
7
lượt xem 2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Kinh tế quốc tế: Chương 2 - Các lý thuyết về thương mại và đầu tư quốc tế" trình bày các nội dung chính sau đây: Giải thích lý do tại sao các quốc gia phải giao thương với nhau; Cơ sở và lợi ích của thương mại quốc tế; Mô hình thương mại quốc tế; Lý thuyết thương mại chính;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế quốc tế: Chương 2 - Các lý thuyết về thương mại và đầu tư quốc tê

  1. KINH TẾ QUỐC TẾ CHƯƠNG 2 CÁC LÝ THUYẾT VỀ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
  2. Mục tiêu chương 2 ▪ Giải thích lý do tại sao các quốc gia phải giao thương với nhau ▪ Cơ sở và lợi ích của thương mại quốc tế ▪ Mô hình thương mại quốc tế ▪ Lý thuyết thương mại chính: điểm mạnh, hạn chế, ▪ Vận dụng giải thích các mô hình thương mại trong thực tiễn, ví dụ Việt Nam
  3. Hệ thống hóa các lý thuyết chính
  4. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (Merchantilist) ▪ Tập hợp các quan điểm của các nhà KT chính trị học và triết học (John Stewart, Thomas Mum, Jean Bodin, …) xuất hiện ở châu Âu. ▪ Cơ sở ra đời: ▪ Xuất hiện vào thế kỷ 15-17, gắn với các phát kiến địa lý vĩ đại (Colombo, Magielang, G.De gamma). ▪ Vàng và bạc được sử dụng làm tiền tệ trong thanh toán giữa các quốc gia. ▪ Vàng và bạc được coi là của cải, thể hiện sự giàu có của quốc gia. ▪ Tích lũy được nhiều vàng và bạc giúp cho quốc gia có được các nguồn lực cần thiết để tiến hành chiến tranh. 4
  5. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (tiếp…) ▪ Tư tưởng chính: ▪ Chỉ có vàng, bạc và các kim loại quý mới tạo ra sự giàu có của các quốc gia ▪ Sức mạnh và sự giàu có của quốc gia sẽ tăng lên nếu xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu ▪ XK hàng hóa ra nước ngoài dẫn đến thu được vàng và bạc ▪ NK hàng hóa dẫn đến việc rò rỉ vàng và bạc ra nước ngoài ▪ Để đạt được mục tiêu và sự thịnh vượng: ▪ Nhà nước phải can thiệp vào nền kinh tế thông qua luật pháp và chính sách kinh tế ▪ Thi hành chính sách bảo hộ mậu dịch (thuế quan, hạn ngạch, hỗ trợ xuất khẩu…) 5
  6. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (tiếp…) ▪ Chủ nghĩa trọng thương và CSKT trong nước: ▪ Điều tiết sản xuất chặt chẽ, bảo hộ các ngành công nghiệp (miễn trừ thuế, trợ cấp, trao các ưu tiên đặc biệt) ▪ Kiểm soát lao động thông qua các phường hội thủ công • Nâng cao chất lượng LĐ và chất lượng sản phẩm →tăng XK và sự giàu có của đất nước ▪ Giữ tiền công ở mức thấp ▪ Chi phí sản xuất thấp -> sản phẩm xuất khẩu có khả năng cạnh tranh cao hơn → Trên thực tế giữ mức tiền công thấp có nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường thế giới? 6
  7. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (tiếp…) ▪ Đánh giá chung ▪ Những ưu điểm: ▪ Khẳng định được vai trò của thương mại quốc tế đối với việc làm giàu của các quốc gia ▪ Tích lũy vàng và ngoại tệ để dự phòng ▪ Gia tăng vàng và bạc (cung về tiền) sẽ có tác dụng kích thích hoạt động sx trong nước ▪ Đẩy mạnh xuất khẩu có tác dụng cải thiện CCTM và tạo việc làm. ▪ Nêu được vai trò của nhà nước trong việc điều tiết các hoạt động thương mại quốc tế ▪ Hỗ trợ của nhà nước ▪ Các biện pháp thuế và phi thuế ▪ Quan điểm chủ nghĩa tân trọng thương(neomercantilist) 7
  8. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (tiếp…) ▪ Những hạn chế: ▪ Chỉ coi vàng bạc là là hình thức của cải duy nhất của quốc gia. Nhưng trên thực tế, của cải của quốc gia còn bao gồm cả những nguồn lực phát triển ▪ Coi hoạt động thương mại là móc túi lẫn nhau (zero sum game). Nhưng trên thực tế TMQT đem lại lợi ích cho cả hai bên tham gia ▪ Nếu một quốc gia nắm giữ quá nhiều vàng hay bạc (tiền) trong điều kiện hiện nay, sẽ dễ dẫn đến lạm phát ▪ Chưa giải thích được cơ cấu hàng hóa xuất khẩu trong TMQT. ▪ Chưa thấy được lợi ích của quá trình chuyên môn hóa sản xuất và trao đổi (vì nguồn lực có hạn) 8
  9. II. Một số lý thuyết TMQT 2.1. Chủ nghĩa trọng thương (tiếp…) ▪ Quan điểm của David Hume: ▪ Phát triển cơ chế chu chuyển-tiền đồng-giá vào năm 1752 (giả định có đủ việc làm) ▪ Nội dung: thặng dư thương mại → tăng cung về tiền và lạm phát trong nước→ tăng giá hàng hóa và tiền công → mất khả năng cạnh tranh (xét trong dài hạn) ▪ MsV= PY (Ms: cung tiền; V: vận tốc của đồng tiền; P: mức giá; Y: mức sản lượng thực tế) → Tại sao cơ chế chu chuyển-tiền đồng-giá lại góp phần rung chuông báo tử chính sách trọng thương? 9
  10. II. Một số lý thuyết TMQT 2.2. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối (Absolute Advantage Theory) ▪ Lợi thế tuyệt đối ▪ 1776 xuất bản tác phẩm nổi tiếng “của cải của các dân tộc – the wealth of nations” ▪ Sự giàu có của các quốc gia được thể hiện ở khả năng sx hàng hóa chứ không phải trong việc nắm giữ tiền ▪ Đưa ra ý tưởng về lợi thế tuyệt đối để giải thích nguyên nhân dẫn đến thương mại quốc tế và lợi ích của nó. ▪ Một quốc gia có lợi thế tuyệt đối khi cmh sx và xk mặt hàng có chi phí sx thấp hơn một cách tuyệt đối so với quốc gia khác ▪ Nhờ cmh sx và xk những mặt hàng có lợi thế tuyệt đối mà cả quốc gia đều thu được lợi ích. ▪ Ủng hộ chính sách thương mại tự do 10
  11. II. Một số lý thuyết TMQT 2.2. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối (tiếp…) ▪ Mô hình thương mại ▪ Những giả thiết: 1. Thế giới chỉ có 2 quốc gia và sản xuất 2 mặt hàng. 2. Thương mại hoàn toàn tự do. 3. Chi phí vận chuyển bằng không. 4. Lao động là yếu tố sản xuất duy nhất và chỉ được di chuyển tự do giữa các ngành sản xuất trong nước. 5. Cạnh tranh hoàn hảo tồn tại trên các thị trường. 6. Công nghệ sản xuất ở các quốc gia là như nhau và không thay đổi. 11
  12. II. Một số lý thuyết TMQT Kh¸i niÖm vÒ LTT§: ◼ Mét quèc gia cã thÓ hiÖu qu¶ h¬n trong s¶n xuÊt mét sè hµng ho¸ nµy nhưng l¹i kÐm hiÖu qu¶ h¬n trong s¶n xuÊt mét sè hµng ho¸ kh¸c. C¶ hai quèc gia cã thÓ ®Òu cã lîi tõ thư¬ng m¹i nÕu mçi quèc gia chuyªn m«n ho¸ SX vµ XK nh÷ng hµng ho¸ cã hiÖu qu¶ h¬n quèc gia kh¸c. ◼ VÝ dô, MÜ cã hiÖu qu¶ h¬n Việt Nam trong s¶n xuÊt m¸y tÝnh, trong khi Việt Nam cã hiÖu qu¶ h¬n MÜ trong s¶n xuÊt cµ phª. ◼ Do ®ã Mü cã LTT§ trong SX m¸y tÝnh vµ Việt Nam cã LTT§ trong SX cµ phª.
  13. II. Một số lý thuyết TMQT C¬ së ®Ó x¸c ®Þnh: Chi phÝ s¶n xuÊt tuyÖt ®èi lµ thÊp nhÊt. VÝ dô: Gi¶ ®Þnh Lao ®éng (L) lµ yÕu tè sx duy nhÊt NSL§ Mü Việt Nam M¸y tÝnh 6 1 Cµ phª 4 5 ➢ Mü cã lîi thÕ tuyÖt ®èi trong s¶n xuÊtcµ phª 30 m¸y tÝnh 6L VN cã lîi thÕ tuyÖt ®èi trong s¶n xuÊt cµ phª ➢ Mü Gi¶ sö Mü ®æi s¶n xuÊt vµ xuÊtCµ phª tÝnh. chuyªn m«n hãa 6 MT = 10 khÈu m¸y VN chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cµ phª → Mü cã lîi : 6 Cµ phª 4 Cafe < 6 MT < 30 cafe ➢ C¶ hai quèc gia ®Òu cã lîi víi ®iÒu kiÖn thương m¹i lµ: → VN cã lîi : 20 Cµ phª 2/3 cµ phª < 1 m¸y tÝnh < 5 cµ phª1 MT < 5 cafe 2/3 Cafe <
  14. II. Một số lý thuyết TMQT 3. §¸nh gi¸ tư tưởng cña A.Smith vÒ TMQT: TiÕn bé: ❖ Chøng minh ®ưîc c¶ hai quèc gia ®Òu cã lîi tõ TM. ❖ Thư¬ng m¹i tù do sÏ lµm cho thÕ giíi sö dông tµi nguyªn cã hiÖu qu¶ h¬n vµ mang l¹i lîi Ých nhiÒu h¬n. ❖ NhËn thøc ®ưîc tÝnh ưu viÖt cña chuyªn m«n ho¸ SX lµ tiÕt kiÖm lao ®éng vµ t¨ng đưîc s¶n lượng hµng ho¸ cña thÕ giíi. H¹n chÕ: ❖ Dùa trªn gi¶ ®Þnh lao ®éng lµ yÕu tè SX duy nhÊt ❖ Lý thuyÕt LTT§ chØ gi¶i thÝch ®ưîc mét phÇn nhá trong TMQT, v× kh«ng ph¶i bÊt kú quèc gia nµo còng ®¹t ®ưîc LTT§
  15. II. Một số lý thuyết TMQT 2.3. Lý thuyết lợi thế so sánh (David Ricardo) ▪ Lợi thế so sánh ▪ Năm 1817 xuất bản “Các nguyên lý kinh tế chính trị- Principles of political Economy”, phát triển lý thuyết lợi thế tuyệt đối ▪ TMQT vẫn có thể xảy ra và đem lại lợi ích ngay cả khi QG có lợi thế tuyệt đối hoặc không có lợi thế tuyệt đối trong sx tất cả các mặt hàng ▪ QG nên cmh sx và xk những mặt hàng có hiệu quả sx cao hơn (lợi thế so sánh) và NK những mặt hàng có hiệu quả sx thấp hơn (không có lợi thế so sánh) 15
  16. II. Một số lý thuyết TMQT 2.3. Lý thuyết lợi thế so sánh (tiếp…) ▪ Các giả thiết: 1. Thế giới chỉ có hai quốc gia và sản xuất hai mặt hàng 2. Thương mại hoàn toàn tự do 3. Chi phí vận chuyển bằng không 4. Lợi ích kinh tế theo quy mô là không đổi 5. Lao động là yếu tố sản xuất duy nhất và chỉ được di chuyển tự do giữa các ngành sản xuất trong nước 6. Cạnh tranh hoàn hảo tồn tại trên các thị trường 7. Công nghệ sản xuất ở các quốc gia là như nhau và không thay đổi. 16
  17. II. Một số lý thuyết TMQT 3. VÝ dô minh häa NSL§ Mü Việt Nam M¸y tÝnh 6 1 Cµ phª 4 2 CFSX MT/Cafe cña Mü = 2/3 6L VN = 2 12 cµ phª CFSX MT/Cafe cña CFSX MT/Cafe cña Mü < VN Gi¶ sö Mü ®æi 6 MT = 10 Cµ phª ➢ Mü cã lîi thÕ so sánh trong s¶n xuÊt m¸y tÝnh → cã cã lîi so Cµ trong VNMülîi thÕ : 6 sánh phª s¶n xuÊt4cafe < 6 MT < 12 cafe Cafe ➢ Mü chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu m¸y tÝnh → VN cã lîi : 2 Cµ phª VN chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cafe 2/3 Cafe < 1 MT < 2 cafe ➢ C¶ hai quèc gia ®Òu cã lîi víi ®iÒu kiÖn thư¬ng m¹i lµ: 2/3 cafe < 1 m¸y tÝnh < 2 cafe
  18. II. Một số lý thuyết TMQT 5. §¸nh gi¸: TiÕn bé: ❖ Chøng minh lîi Ých thư¬ng m¹i kÓ c¶ trong trường hîp quèc gia không cã LTT§ ❖ Häc thuyÕt ®· chỉ ra quy luËt LTSS lµ nguån gèc cña TMQT v× bÊt kú quèc gia nµo còng có LTSS H¹n chÕ ❖ Trong CPSX míi chØ tÝnh ®Õn cã mét yÕu tè SX duy nhÊt, ®ã lµ lao ®éng. Cßn c¸c yÕu tè kh¸c như vèn, kü thuËt, ®Êt ®ai… th× kh«ng ®Ò cËp ®Õn. Do ®ã kh«ng t×m ra nguyªn nh©n sù kh¸c nhau vÒ n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c nước. ❖ C¬ së cña LTSS lµ dùa trªn sù so s¸nh c¸c CPSX, mµ thùc chÊt lµ dùa trªn sù so s¸nh c¸c gi¸ trÞ lao ®éng kh«ng ®ång nh©t, ®©y lµ bÊt hîp lý lín nhÊt cña häc thuyÕt nµy
  19. II. Một số lý thuyết TMQT 2.4. Lý thuyÕt chi phÝ c¬ héi cña Haberler 1. Kh¸i niÖm chi phÝ c¬ héi cña mét hµng hãa: Lµ sè lượng hµng hãa kh¸c ph¶i mÊt ®i (đánh đổi) ®Ó cã đủ nguån lùc s¶n xuÊt t¨ng thªm mét ®¬n vÞ hµng hãa ®ã. 2. Lîi thÕ so s¸nh dưới gãc ®é chi phÝ c¬ héi *) VÝ dô minh häa: NSL§ VN TQ G¹o 10 2 Xe m¸y 4 8
  20. II. Một số lý thuyết TMQT NSL§ VN TQ G¹o 10 2 Xe m¸y 4 8 CFCH G¹o/Xe m¸y cña VN = 2/5 CFCH G¹o /Xe m¸y cña TQ = 4 CFCH vÒ G¹o cña VN < TQ VN cã LTSS trong SX G¹o TQ cã LTSS trong SX Xe m¸y VN thùc hiÖn CMH SX G¹o, XK G¹o, NK Xe m¸y TQ thùc hiÖn CMH SX Xe m¸y, XK Xe m¸y, NK G¹o C¶ hai quèc gia ®Òu cã lîi víi ®iÒu kiÖn thư¬ng m¹i lµ: 2/5 Xe m¸y < 1 G¹o < 4 Xe m¸y
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2