Bài giảng Kỹ thuật điện B: Chương 2 - Mạch điện xác lập điều hòa

CHÖÔNG 2<br /> <br /> MAÏÏCH ÑIEÄÄN XOAY CHIEÀU<br /> HÌNH SIN<br /> <br /> 2.1. CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG ÑAËC TRÖNG CHO DOØNG ÑIEÄN SIN<br /> Doøng ñieän sin laø<br /> Dong<br /> la dong<br /> doøng ñieän xoay chieà<br /> chieu<br /> u bieá<br /> bien<br /> n ñoi<br /> ñoåi theo qui luaät<br /> hình sin vôùi thôøi gian.<br /> Trò soá<br /> so cua<br /> cuûa dong<br /> doøng ñieän, ñieän aù<br /> ap<br /> p hình sin ô<br /> ôû moät thôi<br /> thôøi ñiem<br /> ñieåm t goï<br /> goii<br /> laø trò töùc thôøi vaø ñöôïc bieåu dieãn baèng:<br /> i = Imaxsin((ωt+ψi)<br /> ((A))<br /> u = Umaxsin(ωt+ψu)<br /> (V)<br /> u<br /> <br /> u i<br /> <br /> T<br /> Trong<br /> đ ù:<br /> đoù<br /> <br /> Umax<br /> i<br /> <br /> i, u : trò töùc thôøi<br /> ωt<br /> <br /> 0<br /> <br /> Imax, Umax : trò cöïc ñaïi<br /> ψi, ψu : goc<br /> goùc pha ban ñau<br /> ñaàu<br /> <br /> ψu >0<br /> ψi < 0<br /> ωT<br /> <br /> ω: taàn soá goùc [rad/s]<br /> <br /> 2.1. CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG ÑAËC TRÖNG CHO DOØNG ÑIEÄN SIN<br /> Chu kyø T[s]: laø khoaûng thôøi gian ngaén nhaát maø doøng ñieän<br /> sin laëp laï<br /> laii trò so<br /> soá va<br /> vaø chieu<br /> chieàu bien<br /> bieán thien.<br /> thieân.<br /> Taàn soá f : laø soá chu kyø thöïc hieän ñöôïc trong 1 giaây.<br /> 1<br /> f = [Hz<br /> H ]<br /> T<br /> Quan heä giöa<br /> giöõa tan<br /> taàn so<br /> soá va<br /> vaø tan<br /> taàn so<br /> soá goc<br /> goùc :<br /> ω = 2π f<br /> Goùc leäch pha giöa<br /> Goc<br /> giöõa ñieän ap<br /> aùp va<br /> vaø dong<br /> doøng ñieän :<br /> ϕ = ψu - ψi<br /> goùc ϕ phuï<br /> goc<br /> phu thuoäc vao<br /> vaøo thong<br /> thoâng so<br /> soá cua<br /> cuûa maï<br /> mach<br /> ch ñieän :<br /> ¾ϕ > 0 : ñieän aùp nhanh pha hôn doøng ñieän<br /> ¾ϕ < 0 : ñieän ap<br /> aùp chaäm pha hôn dong<br /> doøng ñieän<br /> ¾ϕ = 0 : ñieän aùp truøng pha vôùi doøng ñieän<br /> <br /> 2.2. TRÒ HIEÄU DUÏNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN VAØ ÑIEÄN AÙP SIN<br /> T ò hi<br /> Trò<br /> hieääu duï<br /> d ng cua<br /> û ñieä<br /> ñi än ap<br /> ù vaø dong<br /> d ø ñieä<br /> ñi än hình<br /> hì h sin<br /> i ñöôï<br /> ñöô c tính<br /> tí h bang<br /> b è :<br /> <br /> U max<br /> U=<br /> 2<br /> <br /> I max<br /> I=<br /> 2<br /> <br /> Suy ra, bieåu thöùc sin vieát theo trò hieäu duïng :<br /> <br /> u = U 2 sin (ωt + ψ u )<br /> <br /> i = I 2 sin (ωt + ψ i )<br /> <br /> *Chuù yyù : Ñeå pphaân bieät caàn chuù yùy caùc kyùy hieäu :<br /> ¾<br /> <br /> i, u – trò töùc thôøi, kyù hieäu chöõ thöôøng<br /> <br /> ¾<br /> <br /> I U – trò hieäu dung<br /> I,<br /> duïng, kyù<br /> ky hieäu chöõ<br /> chö in hoa<br /> <br /> ¾ Imax,<br /> <br /> Umax – trò cöïc ñaïi (bieân ñoä)<br /> <br /> Trò hieäu duï<br /> dung<br /> ng la<br /> laø ñaï<br /> ñaii löôï<br /> löông<br /> ng quan troï<br /> trong<br /> ng cua<br /> cuûa maï<br /> mach<br /> ch ñieän xoay chieu.<br /> chieàu<br /> Caùc soá ghi treân caùc duïng cuï vaø thieát bò thöôøng laø trò hieäu duïng. Giaù trò<br /> ño ñöôïc cuûa ampere keá vaø voân keá xoay chieàu cuõng laø trò hieäu duïng. Trò<br /> hieäu duïng thöôøng ñöôïc duøng trong caùc coâng thöùc tính toaùn vaø ñoà thò<br /> vector.<br /> <br /> 2.3. BIEÅU DIEÃN DOØNG ÑIEÄN SIN BAÈNG VECTOR<br /> Töø bi<br /> bieååu thöùc ttròò soáá töùc thôøi<br /> <br /> i = I 2 sin (ωt + ψ i )<br /> <br /> u = U 2 sin (ωt + ψ u )<br /> <br /> Ñoä daøi vector (module) baèng trò hieäu duïng<br /> G ù cua<br /> Goc<br /> û vector<br /> t (argumen)<br /> (<br /> ) bang<br /> b è gocù pha<br /> h ban<br /> b ñau<br /> ñ à<br /> <br />