CHÖÔNG 3<br />
<br />
MAÏÏCH ÑIEÄÄN XOAY CHIEÀU<br />
BA PHA<br />
<br />
3.1. KHAÙI NIEÄM CHUNG<br />
Doøng ñieän xoay chieu<br />
Dong<br />
chieàu 3 pha ñöôc<br />
ñöôïc söû<br />
sö duï<br />
dung<br />
ng roäng rai<br />
raõi trong<br />
coâng nghieäp vì :<br />
- Truyen<br />
Truyeàn taû<br />
taii ñieän nang<br />
naêng baè<br />
bang<br />
ng mach<br />
maïch ñieän 3 pha tieá<br />
tiett kieäm<br />
ñöôïc daây daãn, giaûm bôùt toån thaát ñieän naêng vaø toån thaát ñieän<br />
aùp so vôù<br />
ap<br />
vôii truyen<br />
truyeàn taû<br />
taii baè<br />
bang<br />
ng doø<br />
dong<br />
ng moät pha.<br />
pha<br />
- Ñoäng cô ñieän 3 pha coù caáu taïo ñôn giaûn vaø ñaëc tính toát<br />
hôn ñoäng cô ñieän moät pha.<br />
pha<br />
Maïch ñi<br />
M<br />
ñieään 3 pha<br />
h b<br />
bao goààm : nguoààn ñi<br />
ñieään 3 pha,<br />
h ñöôøng<br />
daây truyeàn taûi vaø caùc taûi 3 pha.<br />
<br />
3.2. NGUOÀN 3 PHA<br />
<br />
1/ Cach<br />
Caùch taï<br />
tao<br />
o ra nguon<br />
nguoàn ñieän 3 pha<br />
<br />
Phan<br />
Phaà<br />
n quay<br />
(rotor) : laø<br />
nam chaâm<br />
ñieän N – S.<br />
<br />
Phaà<br />
tónh (stator)<br />
m loõnigtheù<br />
p seõ laàn löôït queùt qua caùc daây<br />
Khin quay<br />
rotor, :töøgoàtröôø<br />
rotor<br />
xeû raõnh,lam<br />
g caùtchieä<br />
raõnnh cac<br />
ñaëtc ba<br />
quaácoù<br />
quan<br />
n stator,<br />
stator<br />
laøtrong<br />
m xuat<br />
xuaá<br />
caù<br />
söùc ñieän ñoäng cam<br />
söc<br />
caûm öng<br />
öùng trong moi<br />
moãi<br />
quaá<br />
(pha<br />
A),<br />
BY<br />
phaboädaâdaâ<br />
y yquaá<br />
n n: eAX<br />
,<br />
e<br />
,<br />
e<br />
.<br />
Caù<br />
c söùc ñieän ñoäng naøy coù daïng hình<br />
(pha B) vaø CZ A<br />
(phaBC);Ccoù cuøng<br />
sin, cuøng bieân ñoä, cuøng taàn soá, vaø leäch nhau moät goùc 120°.<br />
soá vong<br />
so<br />
daây va<br />
vaø leäch nhau 1 goc<br />
Nguoà<br />
ànvoø3ngpha<br />
hday<br />
naø<br />
øy ñöôï<br />
ñ c goïi laø<br />
lgoùø cnguoààn 3 pha<br />
h ñoá<br />
ñ ái xöùùng (hay<br />
(h caân<br />
120° trong khoâng gian.<br />
<br />
baèng).<br />
<br />
3.2. NGUOÀN 3 PHA<br />
1/ Cach<br />
Caùch taï<br />
tao<br />
o ra nguon<br />
nguoàn ñieän 3 pha<br />
Neu<br />
Neá<br />
u chon<br />
choïn söù<br />
söcc ñieän ñoäng eA cua<br />
cuûa pha A co<br />
coù goc<br />
goùc pha ban ñau<br />
ñaàu<br />
baèng 0, ta coù :<br />
<br />
e A = E p 2 sin ωt<br />
eB = E p 2 sin (ωt − 120°)<br />
eC = E p 2 sin<br />
i (ωt + 120°)<br />
<br />
3.2. NGUOÀN 3 PHA<br />
2/ Nguon<br />
Nguoàn 3 pha noi<br />
noái hình sao (Y) – Quan heä giöõ<br />
giöa<br />
a caù<br />
cacc ñaï<br />
ñaii<br />
löôïng daây vaø pha khi maïch ñoái xöùng<br />
Ba ñiem<br />
ñieåm cuoi<br />
cuoái X<br />
X, Y<br />
Y, Z noá<br />
noii vôi<br />
vôùi nhau thanh<br />
thaønh ñiem<br />
ñieåm trung tính N<br />
(hay O) cuûa nguoàn, ba ñieåm ñaàu goïi laø 3 ñaàu pha, ta ñöôïc nguoàn<br />
3 pha 4 daây<br />
eA<br />
UAN, UBN, UCN : caùc ñieän aùp pha nguoàn<br />
I<br />
I<br />
pA<br />
<br />
A<br />
<br />
dA<br />
<br />
IpB<br />
<br />
B<br />
<br />
IdB<br />
<br />
eC IpC<br />
<br />
C<br />
<br />
IdC<br />
<br />
eB<br />
N<br />
<br />
N<br />
<br />
UAB, UBC, UCA : caùc ñieään aùp daây nguoà<br />
g n<br />
Vì nguoàn 3 pha ñoái xöùng neân :<br />
<br />
U AN = U BN = U CN = U pn = E p<br />
U AB = U BC = U CA = U d<br />
<br />