Bài giảng Luật dân sự Việt Nam - TS. Bùi Quang Xuân

Chia sẻ: BUI QUANG XUAN | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:48

Thêm vào BST

Báo xấu

198
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Luật dân sự Việt Nam do TS. Bùi Quang Xuân biên soạn trình bày các nội dung chính như: Trình bày được khái niệm Luật Dân sự, phân biệt ngành Luật Dân sự với các ngành luật khác trong hệ thống pháp luật Việt Nam, trình bày được khái niệm, đặc điểm của từng nhóm quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản,...Mời các em cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Luật dân sự Việt Nam - TS. Bùi Quang Xuân

LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM KHÁI NIỆM Giảng viên: TS. BÙI QUANG XUÂN CHUNG VỀ LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM 1
LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM 2013 • Khi pháp luật càng tốt, càng hoàn thiện thì sẽ càng hạn chế được sự sai trái hay lạm dụng của con người. Nhưng cũng có một chân lý khác: Có con người đủ năng lực và đạo đức tốt thì mới có một hệ thống tư pháp trong sạch, bảo vệ được công lý của xã hội và công bằng cho người dân. Và cuối cùng thì có hay không có luật, lẽ công bằng, như định nghĩa tại Điều 45 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, phải luôn là yêu cầu tối thượng và đích đến của mọi bản án, bởi lẽ công bằng không phải là điều gì xa lạ mà chính là công lý và lẽ phải của xã hội loài người. [3] • Có thể nói, việc quy định về áp dụng pháp luật dân sự như trên, đặc biệt là về án lệ và lẽ công bằng, là một trong những điểm mới mang tính chất đột phá của Bộ luật dân sự năm 2015, thể hiện tinh thần cải cách tư pháp theo Nghị quyết số 49NQ/TW ngày 02 tháng 6 năm 2005 của Bộ Chính trị về 2 chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 và Hiến pháp năm 2013
TÀI LIỆU THAM KHẢO  Giáo trình Luật dân sự ĐHQGHN – Nhà xuất bản ĐHQGHN  Giáo trình Luật dân sự Đại học Luật Hà Nội – Nhà xuất bản Công an nhân dân  Giáo trình pháp luật đại cương – ĐHKTQD – Nhà xuất bản ĐHKTQD
MỤC TIÊU BÀI HỌC • Trình bày được khái niệm Luật Dân sự. • Phân biệt ngành Luật Dân sự với các ngành luật khác trong hệ thống pháp luật Việt Nam. • Trình bày được khái niệm, đặc điểm của từng nhóm quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản. • Trình bày khái niệm và lý giải về các nguyên tắc đặc thù điều chỉnh Luật Dân sự. • Trình bày khái niệm nguồn của Luật Dân sự và các loại nguồn của Luật Dân sự. 4
CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ • Để học được môn học này, sinh viên phải học xong các môn học: Luật Hiến pháp 5
HƯỚNG DẪN HỌC • Đọc tài liệu tham khảo. • Thảo luận với giáo viên và các sinh viên khác về những vấn đề chưa hiểu rõ. • Trả lời các câu hỏi của bài học. • Đọc và tìm hiểu thêm các vấn đề giới thiệu chung về Luật Dân sự Việt Nam. 6
CẤU TRÚC NỘI DUNG 1.1 Đối tượng điều chỉnh của Luật Dân sự 1.2 Phương pháp điều chỉnh của Luật Dân sự 1.3 Ngành luật dân sự và khoa học luật dân sự 1.4 Nguồn luật dân sự 1.5 Áp dụng luật dân sự 7
I. KHÁI NIỆM LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM 1. Đối tượng điều chỉnh 2. Phương pháp điều chỉnh 3. Định nghĩa 4. Nguồn của Luật dân sự Việt Nam
1. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH 1. Quan hệ tài sản 2. Quan hệ nhân thân: . Quan hệ nhân thân gắn với tài sản . Quan hệ nhân thân không gắn tài sản
QUAN HỆ TÀI SẢN • Là những quan hệ kinh tế xã hội cụ thể thông qua việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt đối với một tài sản nhất định theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, tuân thủ quy luật giá trị • Bao gồm: - Quan hệ về sở hữu - Quan hệ về nghĩa vụ dân sự và hợp đồng dân sự - Quan hệ về thừa kế - Quan hệ về chuyển quyền sử dụng đất - Quan hệ về bồi thường thiệt hại
QUAN HỆ NHÂN THÂN • Là quan hệ giữa người với người về một giá trị nhân thân của cá nhân được pháp luật thừa nhận - Quan hệ nhân thân không gắn liền với tài sản: Là những quan hệ xã hội có thuộc tính gắn liền với đời sống tinh thần của một con người và không thể tách rời quan hệ đó Vd: Tên, danh dự, nhân phẩm, uy tín… - Quan hệ nhân thân gắn liền với tài sản: Là những giá trị nhân thân khi được xác lập sẽ làm phát sinh các quyền về tài sản Vd: Quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp.
1.2.1. ĐỊNH NGHĨA Phương pháp điều chỉnh là cách thức, biện pháp mà thông qua đó, Luật Dân sự tác động đến các quan hệ nhân thân, quan hệ tài sản sao cho sự tác động của pháp luật dân sự phù hợp với tính chất, đặc điểm của các quan hệ nhân thân, quan hệ tài sản – 12
1.1. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT DÂN SỰ.
QUAN HỆ VỀ TÀI SẢN * là quan hệ giữa người với người thông qua một tài sản,tài sản được biểu hiện dưới các dạng khác nhau: vật có thực,tiền,giấy tờ trị giá được bằng tiền và các quyền tài sản. 14
QUAN HỆ VỀ TÀI SẢN Ø Quan hệ tài sản do luật dân sự điều chỉnh mang tính chất hàng hóa tiền tệ. Ø Sự đền bù ngang giá trong trao đổi là biểu hiện của quan hệ hàng hóatiền tệ Ø Là đặc trưng của quan hệ dân sự. Ø Mặc dù vậy không phải tất cả các quan hệ tài sản do luật dân sự điều chỉnh đều mang tính chất đền bù ngang giá như :quan hệ tặng cho,thừa kế tài sản Ø Vì còn chịu sự chi phối của yếu tố tình cảm, quan hệ huyết thống
Quan hệ nhân §Là quan hệ liên quan đến các thân giá trị tinh thần. §Các quyền nhân thân của con người là quyền dân sự gắn liền với một chủ thể không thể chuyển giao cho người khác. §Luật dân sự điều chỉnh các quan hệ nhân thân bằng cách xác định các giá trị nhân thân nào được coi là quyền nhân thân, đồng thời quy định các biện pháp thực hiện các quyền nhân thân. 16
QUAN HỆ NHÂN THÂN * Quan hệ nhân thân được chia thành hai loại: + Quan hệ nhân thân không liên quan đến tài sản như: họ tên, danh dự, uy tín, nhân phẩm của cá nhân hay tổ ch ứ c... • Quan hệ nhân thân có liên quan đến tài sản như: quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp, phát minh, sáng chế...
PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH Điều 1. • Bộ luật này quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý về cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân; quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản của cá nhân, pháp nhân trong các quan hệ được hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự chịu trách nhiệm (sau đây gọi chung là quan hệ dân sự). 18
2. Phương pháp điều chỉnh Phương pháp điều chỉnh đặc trưng của luật dân sự là tôn trọng sự bình đẳng, thỏa thuận của các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật dân sự
1.2.3. NGUYÊN TẮC ĐIỀU CHỈNH Nhóm nguyên tắc chung: – Nguyên tắc tôn trọng đạo đức, truyền thống tốt đẹp. – Nguyên tắc tôn trọng lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể khác – Nguyên tắc tuân thủ pháp luật. 20