Baøi giaûng Lyù thuyeát Taøi chính - Tieän teä<br />
<br />
NOÄI DUNG<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
<br />
CHÖÔNG 6: TÍN DUÏNG<br />
<br />
1. Cô sôû hình thaønh vaø phaùt trieån tín duïng<br />
2.Baûn chaát vaø chöùc naêng cuûa tín duïng<br />
3. Caùc loaïi hình tín duïng<br />
4. Vai troø cuûa tín duïng<br />
<br />
ThS. Ñaëng Thò Quyønh Anh<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
TÀI LIỆU ĐỌC THÊM<br />
<br />
1. Cô sôû hình thaønh vaø phaùt trieån tín duïng<br />
<br />
1. Phạm Thị Thu Hằng (2011), ‘Nguy cơ khủng hoảng nợ công toàn cầu<br />
<br />
Khaùi nieäm tín duïng<br />
<br />
và nhìn lại nợ công ở Việt Nam’, Tạp chí Ngân hàng số 15, tháng<br />
08/2011.<br />
<br />
Tín duïng laø quan heä chuyeån nhöôïng taïm thôøi<br />
moät löôïng giaù trò (döôùi hình thöùc tieàn teä hoaëc<br />
hieän vaät) töø chuû theå sôû höõu sang chuû theå söû duïng<br />
treân cô sôû phaûi coù söï hoaøn traû moät löôïng lôùn hôn<br />
giaù trò ban ñaàu.<br />
<br />
2. Huỳnh Thị Hương Thảo (2012), ‘Tín dụng thương mại – kênh hỗ trợ<br />
vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp’, Tạp chí Thị trường tài chính<br />
tiền tệ, số 13(358), tháng 7/2012.<br />
<br />
3. Nguyễn Văn Thanh, Trần Đình Nam (2010), ‘Bức tranh nợ công của<br />
Việt Nam trong giai đoạn hiện nay’, Tạp chí Khoa học và đào tạo<br />
ngân hàng, số 116+117, tháng 01+02/2012.<br />
<br />
4. Đỗ Thiên Anh Tuấn (2013), Tương lai nợ công của Việt Nam: xu<br />
hướng và thử thách’, Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright.<br />
<br />
5. UBKT của Quốc Hội và UNDP tại Việt Nam (2013), Nợ công và tính<br />
bền vững ở Việt Nam: quá khứ, hiện tại và tương lai, Báo cáo nghiên<br />
cứu RS-05, NXB Tri thức.<br />
http://www.economist.com/content/global_debt_clock<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
a. Xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm chu chuyeån voán<br />
tieàn teä trong neàn kinh teá<br />
<br />
2. Cô sôû khaùch quan cuûa söï hình<br />
thaønh vaø phaùt trieån tín duïng<br />
<br />
Ñoái vôùi nhaø nöôùc<br />
a. Xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm tuaàn hoaøn voán tieàn teä trong neàn<br />
kinh teá<br />
<br />
Ñoái vôùi doanh nghiệp<br />
Ñoái vôùi hoä gia ñình<br />
<br />
b. Xuaát phaùt töø nhu caàu ñaàu tö, chi tieâu vaø sinh lôïi cuûa caùc<br />
chuû theå trong neàn kinh teá<br />
<br />
Taïi moät thôøi ñieåm trong neàn kinh teá luoân coù nhöõng chuû<br />
theå taïm thôøi thöøa tieàn nhöng laïi coù moät soá chuû theå khaùc<br />
taïm thôøi thieáu tieàn.<br />
Ñaây laø ñieàu kieän caàn cho söï ra ñôøi cuûa tín duïng.<br />
<br />
6<br />
<br />
ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br />
<br />
7<br />
<br />
1<br />
<br />
Baøi giaûng Lyù thuyeát Taøi chính - Tieän teä<br />
<br />
b. Xuaát phaùt töø nhu caàu ñaàu tö, chi tieâu vaø<br />
sinh lôïi cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá<br />
<br />
2. Cô sôû khaùch quan cuûa söï hình<br />
thaønh vaø phaùt trieån tín duïng<br />
<br />
Ngöôøi thöøa voán: muoán tìm kieám lôïi nhuaän<br />
thoâng qua nhöõng ñoàng tieàn nhaøn roãi<br />
Ngöôøi thieáu voán: caàn coù voán ñeå ñaùp öùng nhu<br />
caàu chi tieâu, phaùt trieån saûn xuaát.<br />
Ñaây laø ñieàu kieän ñuû ñeå thuùc ñaåy tín duïng ra ñôøi<br />
vaø phaùt trieån.<br />
<br />
Chủ thể tạm thời<br />
thừa vốn<br />
<br />
Chủ thể tạm thời<br />
thiếu vốn<br />
Vốn<br />
<br />
Doanh nghiệp<br />
Cá nhân, hộ gia đình<br />
Chính phủ<br />
<br />
Doanh nghiệp<br />
Cá nhân, hộ gia đình<br />
Chính phủ<br />
<br />
10<br />
<br />
2.Baûn chaát vaø chöùc naêng cuûa tín duïng<br />
<br />
11<br />
<br />
Quaù trình vaän ñoäng cuûa voán tín duïng<br />
Giai ñoaïn phaân phoái tín duïng (1)<br />
Giai ñoaïn söû duïng voán tín duïng (2)<br />
Giai ñoaïn hoaøn traû voán tín duïng (3)<br />
<br />
Baûn chaát<br />
Tín duïng laø quan heä chuyeån nhöôïng taïm thôøi voán treân<br />
cô sôû cuûa söï tin töôûng, tín nhieäm<br />
<br />
(1)<br />
<br />
Tín duïng laø quan heä chuyeån nhöôïng taïm thôøi voán treân<br />
cô sôû coù hoaøn traû<br />
Tín duïng laø söï vaän ñoäng cuûa tö baûn cho vay<br />
<br />
GIAÙ TRÒ VOÁN GOÁC<br />
CHUÛ THEÅ<br />
CHO VAY<br />
<br />
CHUÛ THEÅ<br />
ÑI VAY<br />
<br />
(2)<br />
<br />
GIAÙ TRÒ VOÁN GOÁC + LÔÏI TÖÙC<br />
<br />
(3)<br />
12<br />
<br />
Chöùc naêng cuûa tín duïng<br />
<br />
13<br />
<br />
2.Caùc loaïi hình tín duïng<br />
Tín duïng thöông maïi<br />
<br />
a.<br />
<br />
Phaân phoái laïi voán tieàn teä trong neàn kinh teá<br />
Phaân phoái tröïc tieáp<br />
Phaân phoái giaùn tieáp<br />
b. Taïo ra caùc coâng cuï löu thoâng tín duïng vaø tieàn tín duïng<br />
<br />
Tín duïng ngaân haøng<br />
Tín duïng nhaø nöôùc<br />
Caùc loaïi hình tín duïng khaùc<br />
<br />
Caùc coâng cuï tín duïng: laø caùc giaáy xaùc nhaän nôï trong<br />
quan heä tín duïng<br />
Tieàn tín duïng: tieàn maët vaø buùt teä<br />
<br />
14<br />
<br />
ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br />
<br />
17<br />
<br />
2<br />
<br />
Baøi giaûng Lyù thuyeát Taøi chính - Tieän teä<br />
<br />
1. Tín duïng thöông maïi<br />
<br />
1. Tín duïng thöông maïi<br />
Vốn được luân chuyển từ doanh<br />
nghiệp tạm thời thừa đến doanh nghiệp<br />
tạm thời thiếu<br />
<br />
Laø quan heä tín duïng giöõa caùc doanh nghieäp vôùi<br />
nhau ñöôïc thöïc hieän döôùi hình thöùc mua baùn<br />
chòu haøng hoùa<br />
Ñaëc ñieåm<br />
<br />
Thời hạn tín dụng ngắn<br />
<br />
Đặc điểm sản xuất phù hợp với nhau<br />
<br />
18<br />
<br />
19<br />
<br />
Coâng cuï löu thoâng tín duïng<br />
<br />
1. Tín duïng thöông maïi<br />
Khaùi nieäm<br />
Laø quan heä tín duïng giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau ñöôïc<br />
thöïc hieän döôùi hình thöùc mua baùn chòu haøng hoùa<br />
<br />
Cô sôû hình thaønh:<br />
xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm tuaàn hoaøn voán trong quaù trình saûn xuaát<br />
kinh doanh cuûa doanh nghieäp<br />
<br />
Ñoái töôïng tín duïng: haøng hoùa, saûn phaåm hoaøn chænh<br />
Chuû theå tín duïng: caùc nhaø saûn xuaát kinh doanh<br />
<br />
Thöông<br />
phieáu laø<br />
xaùc nhaän<br />
nôï ñaëc bieät<br />
phaùt sinh<br />
trong quan<br />
heä tín duïng<br />
thöông maïi<br />
<br />
Tính tröøu töôïng<br />
<br />
Tính phaùp lyù<br />
<br />
Tính löu thoâng<br />
<br />
20<br />
<br />
Caùc loaïi thöông phieáu<br />
<br />
Căn cứ vào chủ<br />
thể phát hành<br />
<br />
Thương phiếu<br />
Hoái phieáu (Bill of exchange): laø leänh ñoøi tieàn voâ ñieàu kieän do<br />
ngöôøi baùn kyù phaùt ra leänh cho ngöôøi mua khi tôùi haïn phaûi thanh<br />
toaùn moät soá tieàn nhaát ñònh cho ngöôøi baùn hay baát kyø moät ngöôøi<br />
naøo xuaát trình hoái phieáu<br />
<br />
Hối phiếu<br />
Lệnh phiếu<br />
<br />
Leänh phieáu (Promissory notes) laø leänh traû tieàn voâ ñieàu kieän do<br />
ngöôøi mua kyù phaùt cam keát seõ traû moät soá tieàn nhaát ñònh vaøo moät<br />
ngaøy nhaát ñònh cho ngöôøi thuï höôûng.<br />
<br />
Thương phiếu đích danh<br />
Căn cứ vào tính<br />
chất chuyển<br />
nhượng<br />
<br />
21<br />
<br />
Thương phiếu ký danh<br />
Thương phiếu vô danh<br />
22<br />
<br />
ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br />
<br />
23<br />
<br />
3<br />
<br />
Baøi giaûng Lyù thuyeát Taøi chính - Tieän teä<br />
<br />
No.12345/200x<br />
<br />
BILL OF EXCHANGE<br />
<br />
No.12345/2007<br />
<br />
PROMISSORY NOTE<br />
<br />
For USD 32,000<br />
<br />
Ho Chi Minh City, August 15,200x<br />
<br />
For GBP 5,243<br />
<br />
London, 25th December 2007<br />
<br />
At ..xxx.. Sight of this FIRST bill of exchange (SECOND of the<br />
same tenor and date being unpaid) pay to the order of Asia<br />
Commercial Bank the sum of UNITED STATES DOLLARS<br />
THIRTY TWO THOUSAND ONLY.<br />
<br />
On the 25th March 2008 fixed by the promissory – note, we promise<br />
to pay to Food Company or order in Ho Chi Minh City the sum of<br />
FIVE THOUSAND TWO HUNDRED FOURTY – THREE<br />
POUNDS STERLING.<br />
<br />
Drawn under our invoice No.12345 dated July 15, 200x<br />
TO: YAMAGUCHI CO.LTD<br />
TOKYO, JAPAN<br />
<br />
For and on Behalf of Sithers Johnson Ltd.<br />
<br />
For and on Behalf of Cholonimex<br />
(Authorized Signature)<br />
THAI DUC TUAN<br />
24<br />
<br />
2.Tín duïng ngaân haøng<br />
<br />
25<br />
<br />
Khaùi nieäm<br />
<br />
Khái niệm<br />
Tín duïng ngaân haøng laø quan heä tín duïng giöõa ngaân<br />
haøng vaø caùc chuû theå khaùc trong xaõ hoäi, trong ñoù<br />
ngaân haøng vöøa ñoùng vai troø laø ngöôøi ñi vay, vöøa laø<br />
ngöôøi cho vay.<br />
<br />
Các hình thức cấp tín dụng ngân hàng<br />
<br />
30<br />
<br />
Caùc hình thöùc caáp tín duïng ngaân haøng<br />
Căn cứ vào mục<br />
đích tín dụng<br />
Căn cứ vào thời<br />
hạn tín dụng<br />
Căn cứ vào bảo<br />
đảm tín dụng<br />
Căn cứ vào phương<br />
pháp hoàn trả<br />
<br />
31<br />
<br />
Nghieân cöùu<br />
<br />
-Tín dụng sản xuất kinh doanh<br />
-Tín dụng tiêu dùng<br />
<br />
Phaân tích öu ñieåm, nhöôïc ñieåm cuûa tín duïng ngaân haøng<br />
Phaân bieät tín duïng ngaân haøng vaø tín duïng thöông maïi<br />
Taïi sao tín duïng ngaân haøng laø hình thöùc phoå bieán trong<br />
neàn kinh teá<br />
<br />
-Tín dụng ngắn hạn<br />
-Tín dụng trung hạn<br />
-Tín dụng dài hạn<br />
-Tín dụng không bảo đảm<br />
- Tín dụng có bảo đảm<br />
- Tín dụng trả góp<br />
- Tín dụng phi trả góp<br />
<br />
32<br />
<br />
ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br />
<br />
35<br />
<br />
4<br />
<br />
Baøi giaûng Lyù thuyeát Taøi chính - Tieän teä<br />
<br />
3. Tín duïng nhaø nöôùc<br />
Tín dụng TM<br />
<br />
Tín dụng<br />
NHTM<br />
<br />
Tín dụng<br />
nhà nước<br />
<br />
Khaùi nieäm<br />
<br />
Khái niệm<br />
<br />
Caùc loaïi traùi phieáu nhaø nöôùc<br />
<br />
Đối tượng tín dụng<br />
Thời hạn tín dụng<br />
Phạm vi tín dụng<br />
Qui mô tín dụng<br />
Đảm bảo tín dụng<br />
Thủ tục<br />
Công cụ LTTD<br />
36<br />
<br />
Khaùi nieäm<br />
<br />
39<br />
<br />
Phaân loaïi<br />
Caên cöù vaøo thôøi gian<br />
Tín duïng ngaén haïn<br />
Tín duïng trung, daøi haïn<br />
Caên cöù vaøo hình thöùc huy ñoäng<br />
Huy ñoäng voán qua phaùt haønh chöùng töø coù giaù<br />
Huy ñoäng voán thoâng qua caùc hieäp ñònh vay nôï<br />
Caên cöù vaøo phaïm vi huy ñoäng<br />
Tín duïng trong nöôùc<br />
Tín duïng nöôùc ngoaøi<br />
<br />
Tín duïng nhaø nöôùc laø quan heä tín<br />
duïng giöõa nhaø nöôùc vaø caùc chuû theå<br />
khaùc trong xaõ hoäi, trong ñoù nhaø<br />
nöôùc tham gia vôùi tö caùch laø beân ñi<br />
vay baèng caùch phaùt haønh caùc giaáy<br />
tôø coù giaù ñeå huy ñoäng voán, phuïc vuï<br />
cho nhu caàu cuûa ngaân saùch nhaø<br />
nöôùc.<br />
<br />
40<br />
<br />
Caùc loaïi traùi phieáu nhaø nöôùc<br />
Căn cứ vào phạm vi<br />
<br />
Trái phiếu quốc tế<br />
<br />
-Trái phiếu quốc nội<br />
- Trái phiếu quốc tế<br />
<br />
Căn cứ vào mục đích<br />
<br />
Căn cứ vào tính chất<br />
chuyển nhượng<br />
<br />
Trái phiếu euro (Eurobond)<br />
<br />
-Trái phiếu chiết khấu<br />
- Trái phiếu coupon<br />
- Trái phiếu tích lũy<br />
- Trái phiếu vĩnh cửu<br />
- Trái phiếu vô danh<br />
- Trái phiếu ký danh<br />
- Trái phiếu đích danh<br />
<br />
Trái phiếu nước ngoài (foreign bond)<br />
<br />
- Tín phiếu kho bạc<br />
-Trái phiếu kho bạc<br />
- Trái phiếu đầu tư<br />
<br />
Căn cứ phương pháp<br />
hoàn trả<br />
<br />
ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br />
<br />
41<br />
<br />
Anh<br />
Mỹ<br />
<br />
Trái phiếu<br />
Nhật<br />
<br />
Traùi phieáu nöôùc ngoaøi laø loaïi traùi phieáu ñöôïc phaùt haønh taïi<br />
nöôùc coù ñoàng tieàn ghi treân traùi phieáu<br />
<br />
43<br />
<br />
Traùi phieáu chaâu aâu laø loaïi traùi phieáu ñöôïc phaùt haønh vaø<br />
baùn khoâng phaûi taïi nöôùc coù ñoàng tieàn ghi treân traùi phieáu<br />
<br />
44<br />
<br />
5<br />
<br />