YOMEDIA
Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán máu - TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y)
Chia sẻ: 10 10
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:20
97
lượt xem
7
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Mời các bạn cùng tham khảo Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán máu - TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y) dưới đây để nắm bắt những nội dung kiến thức về bệnh do sán máu gây ra, bệnh sán ở một số nơi trên thế giới, 4 loại bệnh sán máu, đặc điểm sinh học của bệnh sán máu. Tài liệu là nguồn tham khảo hữu ích dành cho các bạn sinh viên ngnah Y tham khảo trong quá trình học tập và nghiên cứu.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán máu - TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y)
- Häc viÖn qu©n y
Bé m«n Sèt rÐt - KST - CT
S¸n m¸u
Schistosoma
TS NguyÔn Ngäc San
- Tæng quan
BÖnh do s¸n m¸u g©y ra phæ biÕn ë
nhiÒu n¬i thuéc ch©u Phi, ¸, MÜ La
Tinh, mét sè ®¶o ë Th¸i Binh D¬ng.
Cã 4 lo¹i s¸n m¸u:
Schistosoma japonicum
Schistosoma haematobium
Schistosoma mansoni
Schistosoma intercalatum
- Giíi thiÖu hinh thÓ
Trøng c¸c lo¹i s¸n m¸u
S.japonicum S.haematobium
S.mansoni
S.intercalatum
- S¸n m¸u trëng thµnh
1- S.japonicum; 2- S.haematobium;3- S.mansoni A- S¸n ®ùc; B- S¸n
c¸i; C- Trøng
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
S.japonicum : KS ë hÖ thèng TM cöa trong gan,
m¹c treo. Trøng theo ph©n ra ngoµi
S.haematobium : KS ë hÖ thèng TM bµng
quang. Trøng theo níc tiÓu hoÆc ph©n ra
ngoµi.
S.mansoni : KS hÖ thèng TM ®¹i trµng, m¹c
treo ruét. Trøng theo ph©n ra ngoµi.
S.intercalatum : VÞ trÝ KS nh S.mansoni.
Trøng theo ph©n hoÆc níc tiÓu ra ngoµi.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
S¸n trëng thµnh ®Î trøng ë c¸c mao m¹ch,
tõ ®Êy trøng x©m nhËp vµo lßng ruét, hoÆc
vµo lßng bµng quang, tïy theo tõng loµi.
Gd di chuyÓn cña trøng trong m« cã tÇm
quan träng vÒ mÆt bÖnh häc, kÐo dµi 1- 2
th¸ng.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
Trøng xuyªn qua thµnh ruét, thµnh bµng
quang, g©y ra viªm, dÇn dÇn liÒn sÑo, dµy
lªn, ng¨n c¶n trøng kh«ng qua ®îc, trøng
tÝch lòy g©y tæn th¬ng t¹i chç.
§«i khi trøng theo m¸u vµo gan, CQ sinh
dôc…
Trøng s¸n m¸u ra ngo¹i c¶nh, r¬i vµo níc,
sau vµi giê, AT l«ng chui ra khái trøng, b¬i
tù do trong níc, tim ®Õn c¸c loµi èc thÝch
hîp.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
AT l«ng vµo èc, trong c¬ thÓ èc, tõ mét
AT l«ng sÏ ph¸t triÓn thµnh rÊt nhiÒu AT
®u«i.
Sè lîng vµ nhÞp ®é phãng thÝch AT ®u«i
phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn m«i trêng.
ë ®iÒu kiÖn tèt nhÊt, mçi ngµy mçi èc
phãng thÝch ra hµng ngµn AT ®u«i. Trung
b×nh tõ mét AT l«ng vµo sÏ ph¸t triÓn
thµnh hµng tram nghin AT ®u«i.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
AT ®u«i b¬i léi tù do trong níc, khi cã
ngêi b¬i léi díi níc, AT ®u«i ®¸nh h¬i,
tim mäi c¸ch chui qua da vËt chñ bá l¹i phÇn
®u«i.
NÕu nhóng ch©n vµo níc cã AT ®u«i, chØ
mét phót còng bÞ AT ®u«i chui qua da.
NÕu kh«ng gÆp vËt chñ thi AT ®u«i sÏ chÕt
sau vµi giê.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
Vµo c¬ thÓ ngêi, AT s¸n m¸u vµo hÖ tuÇn
hoµn, lªn phæi, vÒ tim, theo ®¹i tuÇn hoµn
®i kh¾p c¬ thÓ, cuèi cïng ph¸t triÓn thµnh
s¸n trëng thµnh ë hÖ thèng TM cöa.
Sau khi thô tinh, s¸n tíi c¸c vÞ trÝ thÝch hîp
(tïy loµi) vµ ®Î trøng ë ®ã.
§êi sèng s¸n m¸u ë ngêi 20 - 25 nam
- 2. Vai trß y häc
Ph¶n øng da: ngøa, næi mÈn tõng ®¸m.
NhiÔm ®éc m¸u: cã biÓu hiÖn qu¸ mÉn.
Giai ®o¹n toµn ph¸t cña bÖnh: t¬ng øng
víi Gd s¸n c¸i vµo m¹ch m¸u ®Î trøng.
Tïy thuéc tõng lo¹i s¸n cã biÓu hiÖn LS
kh¸c nhau.
- 3. ChÈn ®o¸n
Cd quyÕt ®Þnh dùa vµo XN tim thÊy
trøng s¸n trong c¸c bÖnh phÈm, ph©n,
níc tiÓu, hoÆc trong m« khi sinh thiÕt.
Thêng chØ tim thÊy trøng trong giai
®o¹n toµn ph¸t cña bÖnh.
Cã thÓ dùa vµo LS vµ miÔn dÞch.
- 4. ®iÒu trÞ
Thuèc cã antimoan, dehydroemetin…
HiÖn nay dïng c¸c lo¹i thuèc:
- Niridazole (ambilhar): ®éc, Ýt dïng.
- Oxamniquine (vansil): chØ cã t¸c
dông víi S.mansoni.
- Praziquantel: cã t¸c dông tèt ®iÒu trÞ
c¸c lo¹i s¸n m¸u.
- 5. DÞch tÔ vµ phßng chèng
Do nhung ®ßi hái chÆt chÏ cña vßng ®êi sinh häc s¸n
m¸u, nªn bÖnh s¸n m¸u thêng lu hµnh ë nhung
n¬i cã c¸c lo¹i èc thÝch hîp.
Tinh hinh kinh tÕ, x· héi cã ¶nh hëng ®Õn lu
hµnh vµ lan truyÒn bÖnh.
Sö dông nguån níc ao, hå, s«ng, suèi, phong tôc
phãng uÕ xuèng níc… lµ yÕu tè nguy c¬ nhiÔm
bÖnh.
Nhung ngêi lµm ruéng, cÊy lóa níc, nghÒ chµi
líi, ®¸nh b¾t thñy s¶n, dÔ m¾c bÖnh nµy.
- 5. DÞch tÔ vµ phßng chèng
C¸c BP phßng bÖnh c¸ nh©n chØ cã thÓ ¸p
dông víi nhung ngêi ®i qua VLH trong mét
thêi gian ng¾n, kh«ng cã nhu cÇu sinh ho¹t,
lµm viÖc díi níc.
dèi víi d©n ë vïng cã bÖnh lu hµnh, c¸c
BPPB c¸ nh©n: ®i ñng, b«i trªn da nhung
thuèc xua Êu trïng ®u«i… rÊt khã ¸p dông.
- 5. DÞch tÔ vµ phßng chèng
Ch¬ng trinh PCBGS vµ c¸c biÖn ph¸p phßng
bÖnh tËp thÓ rÊt tèn kÐm vi ph¶i ®iÒu trÞ hµng
lo¹t,.
Ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp níc s¹ch, gi¶i quyÕt
triÖt ®Ó nguån ph©n b»ng c¸c lo¹i hè xÝ hîp quy
c¸ch, khoa häc…
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...