YOMEDIA
Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán lá phổi - TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y)
Chia sẻ: 10 10
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:16
134
lượt xem
11
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán lá phổi của TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y) trình bày tổng quan về bệnh sán lá phổi, đặc điểm sinh học của bệnh sán lá phổi, vai trò y học của bệnh sán lá phổi, phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh sán lá phổi. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm bắt nội dung chi tiết của bài giảng.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng môn Sốt rét - Kí sinh trùng và côn trùng: Sán lá phổi - TS. Nguyễn Ngọc San (Học viện quân y)
- Häc viÖn qu©n y
Bé m«n Sèt rÐt - KST - CT
S¸n l¸ phæi
Paragonimus
TS NguyÔn Ngäc San
- Tæng quan
S¸n l¸ phæi, Kerbert t×m ra ®Çu tiªn 1878 trªn hæ.
Ringer t×m ra 1879 ë ngêi chÕt. Manson thÊy
trøng SLP ë ®êm BN 1880. Sau ®ã nhiÒu t¸c gi¶
®· ph¸t hiÖn vµ NC bÖnh SLP ë nhiÒu quèc gia.
SLP Paragonimus cã trªn 40 loµi, h¬n 10 loµi KS
ë ngêi. BÖnh SLP Paragonimiasis lµ bÖnh KST
truyÒn qua thøc ¨n.
- Gi¸c miÖng
Ve §¸m trøng
Gi¸c bông
Ruét
Tói tinh
Gi¸c bông Tói bµi
ti?t
S¸n trëng
thµnh Tö Buång
cung trøng
Ve Thanh trïng Êu trïng
èng dÉn
tinh
Tinh hoµn
Tói bµi ti?t
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
S¸n l¸ phæi kÝ sinh ë tiÓu phÕ qu¶n, ®Î trøng, trøng theo
®êm ra ngoµi, hoÆc nuèt xuèng ruét råi theo ph©n ra
ngoµi.
Trøng r¬i xuèng níc, ph¸t triÓn qua c¸c G§: AT
l«ng AT ®u«i (èc - vËt chñ phô 1) AT ®u«i vµo cua,
t«m (vËt chñ phô 2) nang AT.
- Sporocy st - R edi - C ercaria
V e § ¸ m trø n g
V e T h an h trï n g Ê u trï n g
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
Khi con ngêi hay sóc vËt thÝch hîp (vËt chñ
chÝnh) ¨n ph¶i t«m, cua (vËt chñ phô 2) cã AT-
SLP cha ®îc nÊu chÝn.
AT vµo d¹ dµy vµ ruét, xuyªn qua thµnh èng
tiªu hãa vµo æ bông råi tõng ®«i mét xuyªn qua c¬
hoµnh vµ mµng phæi, vµo phÕ qu¶n phæi ®Ó lµm tæ
KS vµ ®Î trøng ë ®ã.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
Thêi gian tõ khi ¨n ph¶i Êu trïng ®Õn khi cã
s¸n trëng thµnh mÊt 5,5 - 6 tuÇn.
Qu¸ tr×nh di c trong c¬ thÓ phøc t¹p, s¸n
cã thÓ l¹c chç, c tró ë mµng phæi, mµng treo
ruét, ®i vµo gan hoÆc c¸c c¬ quan kh¸c.
Tuæi thä cña SLP lµ 6 -16 n¨m, nhng còng
cã thÓ m¾c bÖnh trªn 30 n¨m kh«ng tù khái.
- 1. ®Æc ®iÓm sinh häc
Mét sè vËt chñ kh«ng thÝch hîp ¨n ph¶i nang AT -
SLP cha ph¸t triÓn hoÆc ph¸t triÓn kh«ng ®Çy ®ñ
sÏ c tró trong tæ chøc gäi lµ vËt chñ chøa (Õch, gµ,
vÞt, lîn rõng, chuét cèng).
NÕu vËt chñ thÝch hîp ¨n ph¶i thÞt cña nh÷ng vËt
chñ chøa cã nang AT, s¸n sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn
trong vËt chñ míi.
- 2. Vai trß y häc
S¸n l¸ phæi t¹o nªn nh÷ng æ ¸p xe trong
nh¸nh phÕ qu¶n bÐ cña phæi ngêi hay sóc
vËt, ®«i khi ë mµng phæi hoÆc c¸c phñ t¹ng
kh¸c g©y nh÷ng triÖu chøng ®Æc hiÖu.
BiÓu hiÖn triÖu chøng bÖnh lÝ: hÇu hÕt s¸n l¸
phæi g©y ¸p xe ë trong phæi, g©y ch¶y m¸u vµ
ho ra m¸u.
- 2. Vai trß y häc
Mét sè SLP kÝ sinh ë mµng phæi g©y trµn dÞch
mµng phæi. TriÖu chøng ho ra m¸u kÐo dµi, tiÕn
triÓn tõng ®ît cÊp tÝnh, ho ra m¸u thêng mµu rØ
s¾t, n©u hoÆc ®á; hÇu hÕt kh«ng sèt.
Trªn h×nh ¶nh X quang phæi, c¸c tæn th¬ng nèt
mê, m¶ng mê cã hang nhá lu«n lu«n lµ triÖu chøng
chñ yÕu, h¹ch phæi sng to.
- 3. ChÈn ®o¸n
+ Dùa vµo triÖu chøng LS ®Æc hiÖu nh ho ra m¸u,
trµn dÞch mµng phæi...
+ KÕt hîp yÕu tè DT liªn quan vïng LH - SLP.
+ C§ x¸c ®Þnh lµ t×m thÊy trøng SLP trong ®êm,
trong dÞch mµng phæi hoÆc trong ph©n.
+ Mét sè XN hç trî nh Xquang phæi, CTM (b¹ch
cÇu ¸i toan t¨ng cao), MD, SHPT.
- 4. ®iÒu trÞ
+ Bithionol: 30mg/kg/ngµy 10 -15 ngµy
+ Niclofan: liÒu duy nhÊt 2mg/kg thÓ träng.
+ Praziquantel: 75mg/kg/ngµy, chia 3 lÇn 2 ngµy).
+ Triclabendazole: 10mg/kg chia 2 lÇn c¸ch 6 - 8giê.
- 5. dÞch tÔ häc
+ Nguån bÖnh: lµ ngêi, chã, mÌo; bÖnh s¸n l¸ phæi cã
æ bÖnh thiªn nhiªn.
+ MÇm bÖnh: nang Êu trïng SLP giai ®o¹n l©y nhiÔm.
+ §êng l©y: lµ ®êng tiªu ho¸, do ¨n cua, t«m sèng
hoÆc cha nÊu chÝn kÜ. TËp qu¸n ¨n cua níng cha
chÝn vµ nu«i thuû s¶n b»ng ph©n ngêi.
- Sè liÖu vÒ tØ lÖ nhiÔm
s¸n l¸ phæi n¨m 2002:
1.Lai Ch©u: 6,4 - 7,4%.
2. Lµo Cai : 3 - 4,5%.
3. Hµ Giang: 2,1% .
4. S¬n La: 3.4 - 15%.
5. Yªn B¸i: 0,9 -10,9%.
6. L¹ng S¬n: 0,3%.
7. Hoµ B×nh: 3,3 - 11,3%.
8. NghÖ An: 1 bÖnh nh©n.
- 5. dÞch tÔ häc
Loµi s¸n l¸ phæi ë ViÖt Nam:
C¸c t¸c gi¶ NC - SLP ë ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m
1976 trë vÒ tríc: ë VN cã loµi SLP: P.ringeri.
NC cña ViÖn Sèt rÐt - KST- CT TW 1995, thÊy
loµi SLP thu håi tõ chã trong vïng DT vµ thu håi
tõ mÌo g©y nhiÔm t¹i phßng thÝ nghiÖm ®îc x¸c
®Þnh b»ng PCR lµ P.heterotremus
- 6. Phßng chèng
Nguyªn t¾c phßng chèng SLP lµ c¾t ®øt c¸c
m¾t xÝch trong vßng ®êi cña s¸n.
BP h÷u hiÖu nhÊt lµ phèi hîp GDTT
“kh«ng ¨n t«m, cua cha nÊu kÜ” nh “t«m,
cua níng” víi ph¸t hiÖn BN ®iÒu trÞ ®Æc
hiÖu.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
