Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 16: Vĩnh biệt Cửu trùng đài (Trích Vũ Như Tô)

Chia sẻ: Vũ Quang Ninh | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

382
lượt xem 51
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời quý thầy cô giáo và các bạn học sinh cùng tham khảo Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 16: Vĩnh biệt Cửu trùng đài (Trích Vũ Như Tô) thiết kế bằng Powerpoint chuyên ghiệp giúp nâng cao kĩ năng và kiến thức trong việc soạn bài giảng điện tử giảng dạy và học tập. Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 16: Vĩnh biệt Cửu trùng đài (Trích Vũ Như Tô) trình bày bằng Slide rất sống động với các hình ảnh minh họa giúp các em học sinh dễ dàng hiểu được bài giảng và nhanh chóng năm bắt các nội dung chính bài học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Ngữ văn 11 tuần 16: Vĩnh biệt Cửu trùng đài (Trích Vũ Như Tô)

Bài giảng Ngữ văn 11 Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài ( Trích kịch “Vũ Như Tô” của Nguyễn Huy Tưởng)
A/ Tìm hiểu chung :  1/ Tác giả Nguyễn Huy Tưởng (1912- 1960): 1912- 1960):  ( sgk).  2. Vở kịch “ Vũ Như Tô” :  - Thể loại : bi kịch lịch sử.  ( Thể kịch mà xung đột kịch được tạo dựng từ những mâu thuẫn không thể giải quyết được, mọi khắc phục mâu thuẫn đều dẫn đến “sự diệt vong những giá trị quan trọng”.  Nhân vật chính có say mê khát vọng lớn lao, có khi có những sai lầmtrong hành động, có kết thúc bi thảm nhưng mang ý nghĩa thức tỉnh, khơi gợi tính nhân văn của mỗi người). người).  Trang bìa của vở kịch Vũ Như Tô
Chân dung Nguyễn Huy Tưởng và ảnh chụp cùng các bạn văn
Căn nhà quen thuộc của Nguyễn Huy Tưởng
Bìa cuốn nhật ký Bìa của vở kịch “Đêm của Huy Tưởng hội Long Trì”
 - Thời điểm sáng tác: viết năm 1941. tác:  - Nội dung tác phẩm ghi lại những sự kiện xảy ra ở Thăng Long khoảng năm 1516 - 1517 ở thời Lê Tương Dực.  - Kết cấu ban đầu của tác phẩm gồm 3 hồi (đăng trên tạp chí Tri Tân năm 1943-1944) 1943-  sau đó tác giả sửa lại thành vở kịch 5 hồi.  - Tóm tắt tác phẩm ( sgk).  3. Vị trí đoạn trích ở hồi 5 ( hồi cuối của tác phẩm)
Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô trong vở kịch “Vũ Như Tô” “Vũ Tô”
B/ Đọc hiểu I. Đọc và giải nghĩa từ khó : - Phân vai đọc . Chú ý dựa vào các chỉ dẫn sân khấu để thể hiện giọng đọc cho phù hợp với tình huống kịch: + Gịong Đan Thiềm lo lắng, hốt hoảng- cứng cỏi, hoảng- đau đớn. + Gịong Vũ Như Tô thì băn khoăn, chất chứa những câu hỏi lớn vừa nhức nhối, vừa da diết; vừa khắc khoải và cuối cùng là đau đớn tột độ. + Gịong quân lính hỗn hào. + Gịong cung nữ bợ đỡ, lẳng lơ…
 II. Phân tích văn bản:  1. Tìm hiểu các xung đột kịch trong đoạn trích:  * Tóm tắt các sự việc chính diễn ra trong hồi V của vở kịch? + Mâu thuẫn 1: Tình huống kịch 1:  xảy raem, “loạn” và V xuất phátsự việc * Theo trong hồi “biến”, những từ khủng khiếp diễn ra trong hồi V xuất phát từ mâuLiệu có cách giải quyếtdân khác “loạn” đâu? thuẫn giữa nhân nào lao động khốn khổ lầm than và bọn và “biến”? hôn quân bạo chúa cùng các phe cánh của chúng.
 - Qúa trình phát triển của mâu thuẫn này đã chỉ ra tính tất yếu của hồi V :  +Mục đích xây Cửu Trùng Đài nguy nga tráng lệ để ăn chơi hưởng lạc .  +Nguyên liệu và công sức để xây Cửu Trùng Đài, là Đài, tiền bạc,của cải mà vua đã ra sức bắt thuế, tróc thợ từ dân lành, làm cho nhân dân vất vả, đói khát, chết vì bệnh dịch, tai nạn.   Tương Dực không phải là một ông vua yêu nước, thương dân. Điều này tất yếu dẫn đến “loạn” và “loạn” “biến”. biến”.  -Kết quả : hôn quân bị giết, hoàng hậu nhảy vào lửa… Cửu Trùng Đài hiện thân cho tham vọng ăn chơi của Lê Tương Dực bị đốt thành tro.
- Mâu thuẫn 2 : Giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuýthuẫn ích trực tiếp,quân thực của em *Ngoài mâu và lợi giữa quan thiết và vua, nhân thấy trong hồi V còn có mâu thuẫn nào khác? dân.  + Vũ Như Tô coi Cửu  -Ngược lại trong mắt Trùng Đài là cả phần xác dân chúng, Cửu và phần hồn của cuộc đời Trùng Đài là hiện mình ( vì đây là công trình thân của sự ăn chơi xa nghệ thuật tô điểm cho vẻ xỉ, hiện thân của tội đẹp của đất nước) . ác cha đẻ của nó – ác  Vì nó, Ông sẵn sàng Vũ Như Tô- chính là Tô- chấp nhận làm việc cho hôn kẻ thù của họ cần phải quân bạo chúa; dù bị bị trị tội thương vẫn tiếp tục chỉ đạo   Họ vui mừng khi Cửu công việc; trị tội những thợ Trùng Đài chaý, Vũ Như bỏ trốn… Tô ra pháp trường.
 - Vũ khi bị Tô chỉ pháp trường,lập Như Tô vẫn *Vì sao Như đưa ra đứng trên Vũ trường của không thểnghệ sĩ thuần tuý,:hết mình phụng sự người trả lời được câu hỏi “Ta tội gì?” hay vẫn cái đẹp. một câu “Các ngươi không hiểu được ta”.  - Ông không đứng về phía Lê Tương Dực, nhưng lại muốn mượn uy quyền, tiền bạc của hắn để thực hiện hoài bão nghệ thuật của mình.  - Nhưng lợi ích nghệ thuật mà Vũ Như Tô theo đuổi đã mâu thuẫn với thực tế đời sống của nhân dân.   Kết thúc trên chỉ ra tính bi kịch không thể điều hoà của mâu thuẫn. 
 2. Nhân vật Đan Thiềm và Vũ Như Tô :  a. Nhân vật Đan Thiềm :  - Đan Thiềm là một cung nữ nhưng lại có “bệnh” đam mê , trân trọng, nâng niu cái đẹp, cái tài của Vũ Như Tô - một kiến trúc sư biết sáng tạo cái đẹp.  - Vì mê đắm cái tài mà Đan Thiềm không quản ngại những điều thị phi, quên cả nguy hiểm của bản thân để bảo vệ Vũ Như Tô. Tô.   Đan Thiềm là một người biết “ biệt nhỡn liên tài”.
 + Đan Thiềm là ngườihết mình Vũ Như Tô ở * Tấm lòng trân trọng , khuyên bảo vệ cái tài, cái đẹp của Đan Thiềm được(ở hồihiệnnhưng khi lại để xây Cửu Trùng Đài biểu 1), trong đoạn trích như thế nào? thuyết phục ông trốn có biến lại tìm mọi cách đi.   Cả 2 lời khuyên này đều “có ý nghĩa” duy nhất : bảo vệ cái tài, cái đẹp ( “khi trước trốn đi thì ông nguy, bây giờ trốn đi thì ông thoát chết”).  => Đan Thiềm là một người không mơ mộng mà tỉnh táo, thức thời, hiểu đời, hiểu người (đây là điểm khác biệt giữa nàng và Vũ Như Tô).
-Tâm trạng của Đan Thiềm khi nhận ra thất bại của giấc mộng Cửu Trùng Đài:  + Có đến 20 lần nàng thúc giục Vũ Như Tô  “ trốn đi, lánh đi, đi đi,  + Nàng đau chạy đi”. đớn khi nghĩ  + Lời thúc giục vừa van đến sự sống xin, vừa khẩn thiết, quyết liệt: chết của Vũ  “ Ông nghe tôi ! …. Đợi Như Tô. thời là thượng sách ! Đừng để phí tài trời. Trốn đi !”
 + Đến khi + Có đến 4 lần nàng nhắc “có trốn lại yêu cầu khẩn thiết đó. cũng không + Nàng sẵn sàng lấy tính mạng của mình để đánh được nữa”, đổi sự sống còn của Vũ Đan Thiềm Như Tô “Đừng giết ông tìm mọi cách Cả . Kẻo tướng quân van xin tha mang hận về muôn đời. Tha cho ông Cả. Tôi tội cho Vũ xin chịu chết”. Như Tô.
 + Kết thúc lớp kịch thứ VII, + “Ông Cả! Đài chỉ còn tiếng kêu thảng thốt, lớn tanh tành! đau đớn, nghẹn ngào, nức nở Ông Cả ơi! Xin của Đan Thiềm. cùng ông vĩnh biệt!”.  + Những đổ vỡ của một giấc mộng lớn bây giờ thật tan hoang : ông cả, Đài lớn, cái + “ Xin cùng ông tài, cái đẹp, tất cả đền tan vĩnh biệt”. tành trong cơn biến loạn.  => Mọi cố gắng giữ gìn, bảo vệ không thành. Câu nói cuối cùng của Đan Thiềm là lời vĩnh biệt mãi mãi Cửu Trùng Đài – vĩnh biệt một giấc mộng lớn trong máu và nước mắt.
 b.Nhân vật Vũ Như Tô :  - Học sinh trao đổi nhóm theo gợi ý :  * Trong lớp kịch thứ V, Đan Thiềm giục Vũ Như Tô đi trốn.Nàng cảnh báo “ông đừng mơ mộng nữa”. Vậy theo em, mơ mộng và vỡ mộng, phải chăng là tâm trạng đầy bi kịch của nghệ sĩ tài hoa Vũ Như Tô?  * Cái tài của Vũ Như Tô trong lớp kịch được thể hiện như thế nào?Qua tìm hiểu, em thấy gíâc mộng của Vũ Như Tô bắt đầu từ đâu?  * Trong cơn biến loạn, đâu là khoảnh khắc Vũ Như Tô nhận ra giấc mộng lớn đã tan tành? Tâm trạng của ông trong khoảnh khắc ấy?
+ Cái tài của ông được ngợi ca đến mức siêu phàm, một  - Vũ thiên tài “ngàn năm chưa dễ “ngàn Như Tô có một”, “có thể sai khiến gạch đá như viên tướng cầm là một quân”. kiến + “ Tài kia không nên để uổng. Ông mà có mệnh hệ nào trúc sư thì nước ta không còn ai để tô tài ba. điểm nữa”, “đừng để phí tài nữa”, trời”.
 + Gíâc mộng ấy bắt đầu từ khi ông quyết - Nhưng Vũ định xây Cửu Trùng Như Tô vì quá Đài cho Lê Tương Dực, mượn tay bạo khao khát chúa để xây dựng một đam mê chìm công trình tô điểm cho đắm trong cái đời. đẹp mà trở  + Càng sáng suốt trong nên mơ mộng, sáng tạo, thiết kế, thi công Cửu Trùng Đài, ảo vọng. ông càng xa rời thực tế, càng ảo vọng.