Bài giảng Nguyên lý kế toán (Lê Thị Minh Châu) - Chuyên đề 5 Kế toán doanh nghiệp thương mại

Chia sẻ: Fvdx Fvdx | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

144
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề Kế toán doanh nghiệp thương mại nhằm mô tả khái quát hoạt động mua hàng và bán hàng tại doanh nghiệp thương mại và đặc điểm kế toán trong doanh nghiệp thương mại.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Nguyên lý kế toán (Lê Thị Minh Châu) - Chuyên đề 5 Kế toán doanh nghiệp thương mại

TRƯ NG IH CM TPHCM CHUYÊN Đ 5 K toán doanh nghi p thương m i Lê Th Minh Châu M c tiêu • Sau khi nghiên c u xong chương này, b n có th : – Mô t khái quát ho t đ ng mua hàng và bán hàng t i doanh nghi p thương m i và đ c đi m k toán trong DN TM – Hi u v m t s n i dung cơ b n trong k toán DNTM: • Tính giá và ghi nh n hàng t n kho; • Đánh giá hàng t n kho và l p d phòng gi m giá hàng t n kho. • Gi i thích đi u ki n ghi nh n doanh thu và đánh giá n ph i thu; • L p báo cáo tài chính cho doanh nghi p thương m i; • Tính toán và phân tích m t s t s tài chính cơ b n c a doanh nghi p thương m i. 2 1
N i dung • Đ c đi m ho t đ ng doanh nghi p thương m i • Ghi nh n các nghi p v mua bán hàng hóa • Đánh giá hàng t n kho • Ghi nh n doanh thu và đánh giá n ph i thu • L p báo cáo tài chính cho doanh nghi p thương m i • M t s t s tài chính quan tr ng trong doanh nghi p thương m i 3 Đ c đi m ho t đ ng thương m i • Hàng hóa và lưu chuy n hàng hóa trong doanh nghi p thương m i • Các phương th c mua bán hàng hóa • Giá tr hàng hóa • Ch ng t và ki m soát n i b 4 2
Ho t đ ng thương m i Mua hàng Ph i tr Hàng hóa ngư i bán Bán hàng Thanh toán Ph i thu Ti n khách hàng Thu ti n 5 Chu trình ho t đ ng c a DN thương m i Mua hàng Thu ti n TI N HO T Đ NG KINH DOANH PH I THU C A KHÁCH HÀNG Bán ch u hàng hóa HÀNG HÓA 6 6 3
Các v n đ c a k toán DNTM • Các nghi p v – Mua hàng – Tr ti n – Bán hàng –Thu ti n • Các đ i tư ng – Hàng hóa – N ph i thu khách hàng – N ph i tr khách hàng 7 Các phương th c mua/bán hàng • Phương th c giao hàng – Giao t i kho ngư i bán – Giao t i kho ngư i mua • Phương th c thanh toán – Tr ngay/Tr ch m – Ti n m t/Chuy n kho n 8 4
Bài t p th c hành 1 • Cho bi t các lô hàng sau có đư c tính vào hàng t n kho c a công ty Huy Hoàng ngày 31/12/20x1 hay không? – Lô hàng mua tr giá 800 tri u c a công ty Ng c Dung đư c giao t i kho ngư i bán ngày 29/12/20x1 v đ n kho Công ty Huy Hoàng ngày 3/1/20x2. – Lô hàng giá v n 300 tri u bán cho công ty Xuân Thành v i giá 400 tri u. Theo h p đ ng hàng đư c giao t i kho Xuân Thành. Hàng xu t kho ngày 29/12/20x1 và đ n kho ngư i mua ngày 3/1/20x2. 9 Giá tr hàng hóa Giá mua Ko có VAT ư c KT + Chi phí mua V n chuy n, b c d - Hàng mua tr l i Không úng yêu c u - Gi m giá hàng mua Theo th a thu n - Chi t kh u mua hàng Mua s lư ng l n = Giá g c c a hàng mua 1-10 10 5
Bài t p th c hành 2 • Tính giá tr ghi s k toán c a các lô hàng sau: A. Mua 1 lô hàng c a công ty A v i giá chưa thu 200 tri u, thu GTGT đư c kh u tr 10%. Chi phí v n chuy n do bên bán ch u. B. Nh p kh u 1 lô hàng c a nhà cung c p B v i giá 400 tri u (bao g m c cư c tàu và b o hi m do bên bán ch u); thu nh p kh u 5%; thu su t thu GTGT 10% (tính trên giá nh p kh u có thu nh p kh u). Chi phí v n chuy n, b c d t c ng v kho là 22 tri u (đã bao g m thu GTGT 10%). 11 Bài t p th c hành 2 (tt) C. Mua lô hàng 300 t n c a công ty C v i giá chưa thu là 10 tri u/t n. Vì mua s lư ng trên 200 t n, công ty đư c chi t kh u 2% giá mua. Chi phí v n chuy n v kho do bên mua ch u là 11 tri u (đã bao g m thu GTGT 10%, đư c kh u tr ) D. Mua hàng X c a công ty D v i giá mua 100 tri u, chưa thu GTGT 10%. Chi phí v n chuy n 1,1 tri u đã bao g m thu GTGT 10%. Sau đó, vì m t s s n ph m b l i nên đư c gi m giá 5 tri u đ ng. – Các trư ng h p đ u thu c di n đư c kh u tr thu GTGT, tr hàng X mua cho m c đích phúc l i nên không đư c kh u tr thu GTGT. 12 6
Bài t p th c hành 2 (tt) A B C D Giá mua Chi t kh u Thu nh p kh u Thu GTGT không đư c kh u tr Chi phí v n chuy n bên mua ch u Gi m giá Giá g c c a hàng mua 13 Ch ng t - Ki m soát n i b • Mua hàng – Phi u đ ngh mua hàng – Đơn đ t hàng – Phi u nh p – Ch ng t thanh toán • Bán hàng – L nh bán hàng – Phi u giao hàng – Hóa đơn – Gi y thông báo n 14 7
Ghi nh n nghi p v • Tài kho n s d ng • Phương pháp h ch toán: – Nghi p v mua hàng – Nhi p v bán hàng 15 TK 156 “Haøng hoùa” TK 156 (KKTX) - Gía g c cuûa haøng hoùa mua - Giaù goác cuûa HH xuaát kho vaøo nhaäp kho trong kyø. - Chieát khaáu mua haøng, giaûm giaù haøng mua vaø giaù trò HH traû laïi cho ngöôøi baùn. SDCK: Trò giaù goác cuûa HH thöïc teá toàn kho cuoái kyø 16 16 8
Thí d 1 • Ngày 5/8: Cty X mua m t 1 lô hàng nh p kho v i giá 100, chưa thanh toán cho ngư i bán; • Ngày 12/8: Chuy n kho n thanh toán ti n mua hàng; • Ngày 13/8: xu t bán lô hàng đã mua v i giá 120, khách hàng chưa thanh toán; • Ngày 24/8: Ngân hàng báo Có: khách hàng thanh toán ti n mua hàng b ng chuy n kho n. (Không xét nh hư ng c a thu GTGT) 17 Mua hàng Ti n Ph i tr ngư i bán Hàng hóa 100 100 100 100 2 1 (1) Khi mua hàng, nh p kho: N Hàng hóa 100 Có Ph i tr ngư i bán 100 (2) Khi thanh toán: N Ph i tr ngư i bán 100 Có Ti n 100 18 9
Bán hàng Hàng hóa GVHB 100 100 1b Doanh thu Ph i thu KH Ti n 120 120 120 120 1a 2 19 Bán hàng (1a) Ghi nh n doanh thu: N TK Ph i thu KH 120 Có TK Doanh thu 120 (1b) Ghi nh n giá v n hàng bán: N TK Giá v n hàng bán 100 Có TK Hàng hóa 100 (2) Khách hàng thanh toán: N TK Ti n 120 Có TK Ph i thu KH 120 20 10
Bài t p th c hành 4 Có các nghi p v kinh t phát sinh t i Cty TM T n Thành: 1. Ngày 2/4/20x2: Mua c a Cty Ng c Duy m t lô hàng v i giá 520 tri u đ ng, chưa thanh toán. 2. Ngày 2/4/20x2: chi ti n m t tr ti n v n chuy n lô hàng t Cty Ng c Duy v nh p kho: 12 tri u đ ng. 3. Ngày 15/4/20x2: xu t bán ½ lô hàng đã mua cho Cty Vi t Cư ng, giá bán: 300 tri u đ ng, khách hàng chưa thanh toán. 4. Ngày 22/4/20x2: chuy n kho n thanh toán cho Cty Ng c Duy ti n mua hàng nghi p v 2. 5. Ngày 28/4/20x2: Công ty Vi t Cư ng thanh toán 200 tri u đ ng b ng ti n g i ngân hàng. 21 Bài t p th c hành 4 Các nghi p v kinh t phát sinh đư c ghi nh n trong Nh t Ký c a Cty TM T n Thành như sau (đvt: tri u đ ng) Ngày Di n gi i N Có 2/4/x2 Mua hàng c a Ng c Duy Hàng hóa 520 Ph i tr ngư i bán 520 2/4/x2 Chi ti n v n chuy n hàng v kho Hàng hóa 12 Ti n m t 12 22 11
Bài t p th c hành 4 (tt) Ngày Di n gi i N Có 15/4/x2 15/4/x2 22/4/x2 28/4 23 nh hư ng phương trình k toán V n ch s h u Tài s n = N ph i tr + LN chưa V n đ u tư phân CSH ph i Hàng t n kho Ph i tr ngư i bán 100 = 100 Ti n Ph i tr ngư i bán -100 -100 24 12
Bài t p th c hành 5 • K toán trư ng công ty A yêu c u phân lo i các nghi p v mua hàng g n ngày cu i năm như sau: – N u chưa tr ti n trong năm thì chuy n sang ghi năm sau – N u đã tr ti n trong năm thì ghi vào năm nay • Gi i thích nh hư ng c a cách ghi trên đ n phương trình k toán và báo cáo tài chính cu i kỳ 25 nh hư ng phương trình k toán V n ch s h u Tài s n = N ph i tr + LN chưa V n đ u tư phân CSH ph i Ph i thu KH Doanh thu 120 = 120 Hàng hóa GVHB -100 = -100 Ti n – Ph i thu KH 120 - 120 = 0 0 0 26 13
Bài t p th c hành 6 • Gi i thích câu nói sau: Ghi nh n doanh thu m c dù hàng chưa giao cho khách hàng là m t th thu t làm đ p báo cáo tài chính. • Th thu t trên có th phát hi n trên Báo cáo tài chính nào? 27 nh hư ng c a thu GTGT • Thu GTGT đư c tính trên cơ s giá tr gia tăng trong quá trình kinh doanh thương m i. – Khi doanh nghi p mua hàng, thu GTGT (thu đ u vào) đư c kh u tr s làm phát sinh m t kho n ph i thu là “Thu GTGT đư c kh u tr ”. – Khi doanh nghi p bán hàng, thu GTGT s làm phát sinh m t ph i tr v thu (Thu GTGT đ u ra) S thu GTGT S thu GTGT S thu GTGT đ u = - ph i n p đ u ra vào đư c kh u tr 28 14
Thí d 2 • Công ty X mua 1 lô hàng v i giá 100 (giá chưa thu , thu su t GTGT 10%) và bán v i giá 120 (giá chưa thu , thu su t GTGT 10%). 29 Ph i tr NB Hàng hóa Giá v n hàng bán 1 2 110 100 100 100 Thu GTGT đư c k/tr 10 10 Doanh thu Ph i thu KH 3 120 132 4 Thu GTGT ph i n p 10 12 30 15
Bài t p th c hành 7 • Ngày 2/5/x1, Công ty X mua hàng chưa tr ti n v i giá 300 tri u (chưa bao g m thu GTGT 10%), chi phí b c d v n chuy n v kho đã tr b ng ti n m t là 11 tri u (đã bao g m thu GTGT 10%). • Ngày 10/5/x1, lô hàng đư c bán v i giá 400 tri u chưa thu ti n (chưa bao g m thu GTGT 10%). Chi phí v n chuy n hàng đ n kho khách hàng: 22 tri u (đã bao g m thu GTGT 10%) do bên mua ch u. • Cu i tháng, kh u tr thu GTGT đ u vào và đ u ra, n p thu GTGT cho Nhà nư c. 31 Ngày Di n gi i N Có 2/5/x1 Mua hàng Hàng hóa 300 Thu GTGT đư c kh u tr 30 Ph i tr ngư i bán 330 2/5/x1 Chi phí v n chuy n Hàng hóa 10 Thu GTGT đư c kh u tr 1 Ti n 11 32 16
Ngày Di n gi i N Có 10/5/x1 10/5/x1 31/5/x1 31/5/x1 33 Đánh giá hàng t n kho • Đánh giá hàng t n kho là xác đ nh giá tr hàng t n kho cu i kỳ, đ ng th i tính giá tr hàng xu t kho trong kỳ. • Hàng t n kho đư c ghi nh n ban đ u theo giá g c. • Do hàng hóa đư c nh p v nhi u l n v i giá khác nhau, có 4 phương pháp tính giá hàng t n kho: – Đích danh – Nh p trư c – xu t trư c (FIFO) – Nh p sau – xu t trư c (LIFO) – Bình quân gia quy n 34 17
Thí d 4 • Hàng X t n đ u tháng 1 là 30kg, đơn giá 100đ/kg. Ngày 3.1, mua 70kg v i giá 120đ/kg. Ngày 5.1, xu t bán 80kg. • Theo PP FIFO, giá xu t là: 30kg x 100 đ/kg + 50kg x 120đ/kg = 9.000đ • Theo PP LIFO, giá xu t là: 70kg x 120đ/kg + 10kg x 100đ/kg = 9.400đ • Theo PP BQGQ, giá xu t là: 80kg x [8.400đ + 3.000đ)/(70kg + 30kg)] = 9.120đ 35 Bài t p th c hành 8 S d ng d li u c a thí d 4 đ đi n vào b ng sau: T n đ u kỳ Mua trong kỳ Xu t trong kỳ T n cu i kỳ FIFO 3.000 8.400 9.000 2.400 LIFO 3.000 8.400 9.400 2.000 BQGQ 3.000 8.400 9.120 2.280 Nh n xét? N u giá bán là 125đ/kg, tính l i nhu n g p trong t ng trư ng h p? Nh n xét? 36 18
L p d phòng gi m giá hàng hóa • Hàng hóa có th b gi m giá tr khi m t ph m ch t ho c l i th i d n đ n giá tr thu n có th th c hi n th p hơn giá g c. • Giá tr thu n có th th c hi n = Giá ư c tính có th bán – CP ư c tính đ bán • Nguyên t c Th n tr ng: HTK ph i đư c báo cáo theo “giá th p hơn gi a giá g c và giá tr thu n có th th c hi n”. • K toán c n l p d phòng gi m giá hàng t n kho và ghi nh n ngay kho n t n th t do gi m giá. 37 Thí d 5 • Vào cu i năm 20x1, Công ty may XT có m t lô hàng t n kho lâu ngày, b l i m t. Giá g c trên s sách là 100 tri u đ ng, giá có th bán đư c là 32 tri u đ ng, chi phí đ bán là 2 tri u đ ng. • Giá tr thu n có th th c hi n là: 32 - 2 = 30 tri u đ ng • K toán l p d phòng gi m giá là: 100 – 30 = 70 tri u đ ng 38 19
TK D phòng gi m giá HTK - Là TK đi u ch nh gi m cho các TK hàng t n kho - Ph n nh s hi n có và tình hình tăng, gi m c a kho n d phòng gi m giá hàng t n kho TK D phòng gi m giá HTK Hoàn nh p d phòng Trích l p d phòng gi m giá HTK gi m giá HTK SD: S d phòng gi m giá HTK hi n có 39 39 Hàng hóa DP GGHTK GVHB SD. 100 70 70 SD. 100 SD. 70 B ng CĐKT BCKQHĐKD Hàng t n kho 30 GVHB +70 Hàng hóa 100 LN -70 DP GGHTK (70) 40 20