Bài giảng: Nuôi cấy mô - Tế bào thực vật bằng tế bào trần và kỹ thuật chuyển gen

Chia sẻ: Trâu Quân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

Thêm vào BST

Báo xấu

189
lượt xem 51
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nuôi cấy mô tế bào thực vật là kĩ thuật cho phép nuôi cấy dễ dàng những tế bào thực vật hay mô phân sin sạch bệnh trong môi trường nhân tạo thích hợp để tạo ra

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng: Nuôi cấy mô - Tế bào thực vật bằng tế bào trần và kỹ thuật chuyển gen

Chủ đề: NUÔI CẤY MÔ – TẾ BÀO THỰC VẬT BẰNG TẾ BÀO TRẦN VÀ KĨ THUẬT CHUYỂN GEN
KHÁI NIỆM Nuôi cấy mô tế bào thực vật là kĩ thuật cho phép nuôi cấy dễ dàng những tế bào thực vật hay mô phân sinh sạch bệnh trong môi trường nhân tạo thích hợp để tạo ra những khối tế bào hay những cây hoàn chỉnh trong ống nghiệm.
CƠ SỞ SINH LÍ CỦA CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ- TẾ BÀO  TÍNH TOÀN NĂNG: Là khả năng của 1 tế bào hình thành 1 cây hòa chỉnh trong điều kiện nuôi cấy thích hợp, do trong tế bào có chứa bộ AND(NST) hoàn chỉnh, chứa toàn bộ thông tin di truyền cho 1 chu kì sống hoàn chỉnh. AND mARN Protêin tính trạng
 Tùy từng tế bào, từng loại mô, từng thời kì sinh trưởng, phát triển mà các gen phù hợp hoạt động; các gen không cùng hoạt động như nhau trong các giai đoạn phát triển của cơ thể (do cơ chế điều hòa hoạt động của gen).
 SỰ PHÂN CHIA, PHÂN HÓA, PHẢN PHÂN HÓA CỦA TẾ BÀO:  Phân hóa: 1 tế bào 1khối tế bào(phân hóa) mô cơ quan hệ cơ quan.  Phản phân hóa: khi các tế bào đã phân hóa thành các mô chức năng riêng biệt nhưng vẫn có thể quay về trạng thái chức năng phôi sinh ban đầu ki gặp điều kiện thuận lợi.
• Các đặc tính trên được xác định dựa trên cơ sở là đặc điểm di truyền nhưng sự thay đổi môi trường cũng có ảnh hưởng trực tiếp đến các đặc tính đó.
CÁC NHÂN TỐ ĐẢM BỎ THÀNH CÔNG TRONG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO THỰC VẬT:  Đảm bảo điều kiện vô trùng, phòng thí nghiệm phải chuyên hóa cao.  Chọn đúng môi trường và chuẩn bị môi trường đúng cách.  Chọn mô cấy, xử lí mô cấy thích hợp trước và sau khi cấy.
CÁC BƯỚC TRONG KĨ THẬY NUÔI CẤY MÔ- TẾ BÀO THỰC VẬT  Tạo vật liệu khởi đầu: thường chọn chồi là bộ phận nuôi cấy thích hợp nhất khử trùng cấy trong môi trường khởi động để tái sinh  Giai đoạn nhân nhanh: vật liệu khởi đầu được chuyển sang môi trường nhân nhanh có bổ sung Xitokinin để tái sinh 1 thành nhiều chồi.  Giai đoạn tạo cây hoàn chỉnh: tách riêng các chồi cho vào môi trường tạo rể (bố sung Auxin) mỗi chồi ra rể thành 1 cây hoàn chỉnh.  Giai đoạn ra cây: cây trong ống nghiệm đủ tiêu chuẩn (chiều cao, số lá, số rể) sẽ được chuyển sang môi trường tự nhiên.
CÁC HÌNH THỨC NUÔI CẤY MÔ • Nuôi cấy mô thực vật • Nuôi cấy mô bằng tế bào trần
NUÔI CẤY MÔ THỰC VẬT  Nuôi cấy mô của cơ quan tách rời: VD: củ cà rốt cắt lát tách mảnh mạch rây xử lí+ nuôi cấy mô phôi phôi nảy mầm cây non trong ống nghiệm cây trưởng thành
 Nuôi cấy từ mô hay cơ quan: VD: từ 1 mô lá tách tế bào nuôi cấy trên đĩa Pêtri điều kiện thuận lợi sẽ hình thành những cây non trồng chậu phát triển cây trưởng thành.
 Nuôi cấy đỉnh sinh trưởng: Từ 1 mô phân sinh của đỉnh sinh trưởng của rễ hoặc thân nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng sẽ tạo nên cây con
Nuôi cấy mô sẹo từ hạt phấn( Auxin rất quan trọng): Nuôi cấy bao phấn có hạt phấn chín môi trường thuận lợi bao phấn chín sẽ phân hóa bằng cách: nhân sinh sản sẽ tiêu biến nhân sinh dưỡng sẽ nguyên phân tạo mô sẹo nuôi dưỡng cây đơn bội(n) xử lí cônxixin cây trưởng thành(đơn bội kép).
NUÔI CẤY MÔ BẰNG TẾ BÀO TRẦN  Khái niệm tế bào trần: Là tế bào thực vật bị loại bỏ vách bởi 1 xử lí enzim. Đó là tế bào tự do, cô lập, không định hướng( vì không còn chịu sự tương quan trong hệ thống thực vật).
SỰ CÔ LẬP VÀ NUÔI CẤY TẾ BÀO TRẦN  Sự cô lập: Trước hết phải xử lí vật liệu khởi đầu( lá, mô sẹo, dịch treo tế bào…) với enzim phân hủy vách( Xenlulaza, HemiXenlulaza, Pectolyaza…).
Ví dụ: phương pháp tạo tế bào trần từ lá: Lá làm sạch lá bằng Clorox 10% rửa lại lá 3 lần bằng nước cất tiệt trùng tách lớp biểu bì dưới của lá+ gây co nguyên sinh 1h bằng Mannitol 10% enzim thu được tế bào trần.
 Sức trương tế bào bình thường thì được cân bằng với sức ép cơ học của vách vách mất, để tế bào không bị vỡ thì cho vào những chất gây co nguyên sinh (CaCl2,KCl,Mannitol…) hòa tan trong Enzim khi xử lí
SỰ NUÔI CẤY Thành phần của môi trường nuôi cấy lỏng hay đặc tùy thuộc vào vaät liệu thực vật.Môi trường này có thêm Auxin và Xitokinin để giúp sự tái tạo vách và các lần phân cia đầu tiên
 Đảm bảo đủ các yếu tố dinh dưỡng: axit amin, polyamin, Hydrolysat Cazein, nước dừa, mạch nha…  Đảm bảo điều kiện nhiệt độ, PH, ánh sáng,áp suát thẩm thấu….