TRƯ NG ð I H C BÁCH KHOA TP. HCM<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Khoa Kyõ Thuaät Xaây Döïng - BM KTTNN<br />
<br />
Gi ng viên: PGS. TS. NGUY N TH NG<br />
E-mail: nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr<br />
Web: http://www4.hcmut.edu.vn/~nguyenthong/<br />
3/8/2011<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
N I DUNG MÔN H C<br />
<br />
1<br />
<br />
CHƯƠNG 1: Cơ s pp Sai phân h u h n.<br />
CHƯƠNG 2: Bài toán khu ch tán.<br />
CHƯƠNG 3: Bài toán ñ i lưu - khu ch tán.<br />
CHƯƠNG 4: Bài toán th m.<br />
CHƯƠNG 5: Dòng không n ñ nh trong kênh h .<br />
CHƯƠNG 6: ðàn h i tóm t t & pp. Ph n t hũu h n.<br />
CHƯƠNG 7: Ph n t lò xo & thanh dàn.<br />
CHƯƠNG 8: Ph n t thanh d m ch u u n<br />
CHƯƠNG 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng (bi n<br />
d ng ph ng, ng su t ph ng, t m v ch u<br />
u n).<br />
3/8/2011<br />
<br />
2<br />
<br />
Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
TÀI LI U THAM KH O<br />
1. Phương pháp s trong cơ h c k t c u. PGS. PTS.<br />
Nguy n M nh Yên. NXB KHKT 1999<br />
2. Water Resources systems analysis. Mohamad<br />
Karamouz and all. 2003<br />
3. Phương pháp PTHH. H Anh Tu n-Tr n Bình. NXB<br />
KHKT 1978<br />
4. Phương pháp PTHH th c hành trong cơ h c.<br />
Nguy n Văn Phái-Vũ văn Khiêm. NXB GD 2001.<br />
5. Phương pháp PTHH. Chu Qu c Th ng. NXB KHKT<br />
1997<br />
6. The Finite Element Method in Engineering. S. S.<br />
RAO 1989.<br />
7. 3/8/2011 gi ng PP S<br />
Bài<br />
NG D NG. TS. Lê ñình H ng.<br />
3<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
GI I THI U<br />
3/8/2011<br />
<br />
4<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
ng su t ph ng<br />
<br />
Bi n d ng ph ng<br />
<br />
Y<br />
<br />
Y<br />
<br />
T<br />
<br />
e<br />
<br />
T<br />
<br />
X<br />
<br />
X<br />
ZZ<br />
<br />
Tính cho chi u dày th c e c a k t c u<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
Bài toán tính<br />
cho 1m chi u dày (Z)<br />
5<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
6<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
1<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
PH N T<br />
TAM GIÁC B C 1<br />
<br />
Mi n tính toán chia thành các ph n t tam<br />
giác có 3 nút.<br />
M i nút có 2 chuy n v th ng<br />
u, v theo phương x & y.<br />
u1 <br />
v <br />
Vectơ chuy n v nút<br />
1<br />
ph n t tam giác có 6 thành ph n:<br />
<br />
u 2 <br />
(e)<br />
d = <br />
v 2 <br />
u 3 <br />
8 <br />
3/8/2011<br />
v3 <br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
<br />
{ }<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
7<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Hàm n i suy chuy n v d ng tuy n tính bên trong<br />
ph n t :<br />
<br />
Ký hi u l c nút:<br />
<br />
v3<br />
<br />
f1y<br />
<br />
u3<br />
v1<br />
1<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
f3x<br />
<br />
3<br />
<br />
v2<br />
2<br />
<br />
f2y<br />
<br />
f3y<br />
<br />
u ( x , y ) = α1 + α 2 x + α 3 y<br />
<br />
v( x , y) = α 4 + α 5 x + α 6 y<br />
3<br />
<br />
2<br />
<br />
f2x<br />
<br />
f1x<br />
1<br />
<br />
u2<br />
Y<br />
<br />
u1<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Y<br />
X<br />
<br />
X<br />
9<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
10<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Xét ph n t<br />
ư c:<br />
<br />
XÁC ð NH<br />
MA TR N [B]<br />
<br />
tam giác tuy n tính v i quy<br />
3 (b,c)<br />
<br />
Y<br />
<br />
{ε} = [B]{u ( e) }<br />
<br />
X<br />
1 (0,0)<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
11<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
2 (a,0)<br />
12<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
2<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
u ( x , y ) = α1 + α 2 x + α 3 y<br />
<br />
v( x , y ) = α 4 + α 5 x + α 6 y<br />
u 1 1 0<br />
v 0 0<br />
1 <br />
u 1 a<br />
⇒ 2 = <br />
v 2 0 0<br />
u 3 1 b<br />
<br />
3/8/2011<br />
Dr. n Th 0<br />
PGS. v 3 <br />
Nguy0 ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Quan h Chuy n v - Bi n d ng<br />
<br />
0 0 0 0 α1 <br />
0 1 0 0 α 2 <br />
<br />
0 0 0 0 α 3 <br />
<br />
0 1 a 0 α 4 <br />
c 0 0 0 α 5 <br />
<br />
0 1 b c α 6 <br />
<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
∂u <br />
<br />
<br />
ε xx ∂x <br />
∂v <br />
ε yy = <br />
<br />
ε ∂y <br />
xy ∂u ∂v <br />
∂y + ∂x <br />
<br />
<br />
<br />
{d } = [A ]{α}<br />
(e)<br />
<br />
(e)<br />
<br />
13<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Do ñó:<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
15<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
{d } = [A ]{α}<br />
(e)<br />
<br />
[ ] {d }<br />
−1<br />
<br />
(e)<br />
<br />
{ε} = [B]{d ( e) }<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
16<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
MA TR N<br />
ðÀN H I<br />
[D]<br />
<br />
0<br />
c<br />
0 0 0 <br />
c<br />
1 <br />
[B] = 0 (b − a ) 0 − b 0 a <br />
<br />
ac<br />
( b − a )<br />
−c<br />
−b c a 0 <br />
<br />
<br />
17<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
[B] = [N][A (e) ]−1<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
(e)<br />
<br />
ε xx <br />
{ε} = ε yy = [N]{α} = [N] A (e)<br />
<br />
ε <br />
xy <br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Ta ñã có:<br />
<br />
α1 <br />
α <br />
ε xx 0 1 0 0 0 0 2 <br />
<br />
<br />
α 3 <br />
ε yy = 0 0 0 0 0 1 = [N ]{α}<br />
ε 0 0 1 0 1 0 α 4 <br />
α <br />
xy <br />
5<br />
<br />
α 6 <br />
<br />
<br />
Do ñó:<br />
<br />
14<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
18<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
3<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Quan h<br />
<br />
ng su t - Bi n d ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
ng su t - Bi n d ng<br />
ng su t ph ng ( ng su<br />
<br />
σ xx <br />
ε xx <br />
E<br />
<br />
<br />
σ yy = [D]ε yy =<br />
2<br />
σ <br />
ε 1 − ν<br />
xy <br />
xy <br />
<br />
Ma tr n ñàn h i<br />
3/8/2011<br />
<br />
19<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
21<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Module ñàn h i<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
NGUYÊN T C CHUNG<br />
Trong pp. PTHH khi thi t l p<br />
phương trình ta ch xét l c t i<br />
các v trí NÚT c a ph n t (tam<br />
giác, t giác,…)<br />
C n quy ñ i<br />
các ngo i l c b t kỳ v l c nút<br />
tương ñương.<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
22<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
23<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
QUY ð I L C<br />
NGO I L C<br />
(B N THÂN, PHÂN B )<br />
V L C NÚT PH N T<br />
<br />
Bài toán<br />
<br />
<br />
<br />
σxx <br />
εxx <br />
0 εxx <br />
1 − ν ν<br />
E<br />
<br />
<br />
<br />
ν 1− ν<br />
0 εyy <br />
σyy = [D]ε yy =<br />
1 − 2ν <br />
σ <br />
ε (1 + ν)(1 − 2ν) 0<br />
0<br />
<br />
εxy<br />
xy <br />
xy <br />
<br />
2 <br />
3/8/2011<br />
<br />
Module ñàn h i<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
n d ng theo<br />
phương th ng góc m t tính toán B NG<br />
ZERO)<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
<br />
<br />
0 ε xx <br />
1 ν<br />
<br />
ν 1<br />
0 ε yy <br />
<br />
1 − ν <br />
0 0<br />
ε xy<br />
2 <br />
<br />
20<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
ng su t - Bi n d ng<br />
BI N D NG ph ng (bi<br />
<br />
Bài toán<br />
<br />
t theo phương<br />
th ng góc m t tính toán B NG ZERO)<br />
<br />
σ xx <br />
ε xx <br />
<br />
<br />
σ yy = [D]ε yy <br />
σ <br />
ε <br />
xy <br />
xy <br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
L C NÚT PH N T<br />
L c nút do l c th tích (ví d tr ng<br />
lư ng b n thân)<br />
Quy ñ i v nút d a<br />
trên nguyên lý “Công c a l c th tích<br />
B NG công l c nút quy ñ i” (ph n m m<br />
CT t tính)<br />
L c nút do l c b m t gây ra (áp l c<br />
th y t nh, ñ t,…)<br />
Quy ñ i v nút d a<br />
trên nguyên lý “Công c a l c b m t<br />
B NG công l c nút quy ñ i” (ph n m m<br />
CT t tính, nh vào các thông s nh 24p<br />
3/8/2011<br />
pattern,…).<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
4<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
CÔNG TH C QUY ð I T NG QUÁT<br />
<br />
Ký hi u quy ñ i tương ñương: f3y(p)<br />
3<br />
<br />
3<br />
p1<br />
<br />
1<br />
<br />
py<br />
px<br />
<br />
pn<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
f3x(p)<br />
<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
n<br />
<br />
∑F<br />
f2y(p)<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
1<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
(p)<br />
<br />
2 f2x<br />
<br />
25<br />
<br />
i ,∆<br />
<br />
i =1<br />
<br />
.u i, ∆ = ∫ µ ∆ ( x, y).u ∆ ( x, y)dV + ∫ p ∆ ( x, y).u ∆ ( x, y)dS<br />
V<br />
<br />
S<br />
<br />
Công l c m t<br />
Công l c nút<br />
Công l c kh i<br />
tương ñương<br />
Ví d : Tr ng lư ng b n thân bài toán ph ng:<br />
µ x ( x , z) = 0<br />
<br />
µ z ( x , z ) = −ρg ( N / m 3 )<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
26<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
MA TR N ð C NG<br />
PH N T TAM GIÁC<br />
TUY N TÍNH<br />
<br />
Ta có:<br />
<br />
[k e ] = ∫ [B] [D][B].dV<br />
T<br />
<br />
Vi<br />
<br />
V i [B], [D] không ph thu c vào phép<br />
tính tích phân (ñ c l p dV)<br />
<br />
[k e ] = [B]T [D][B]. ∫ dV<br />
Vi<br />
3/8/2011<br />
<br />
27<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
28<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
PHƯƠNG PHÁP S<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
Chương 9: Gi i thi u sơ lư c v ph n t ph ng<br />
<br />
∫ dV = 0.5.a.c.h<br />
<br />
Vì:<br />
<br />
NG D NG<br />
<br />
Vi<br />
<br />
T<br />
<br />
h chi u dày t m (hs.)<br />
<br />
[k e ] = 1 ach[B]T [D][B]<br />
2<br />
<br />
PH N T<br />
GIÁC B C 1<br />
<br />
Có [B], [D]<br />
[ke] (ph bi n dùng [D] cho 2 bài<br />
toán: ng su t ph ng & bi n d ng ph ng)<br />
3/8/2011<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
29<br />
<br />
3/8/2011<br />
<br />
30<br />
<br />
PGS. Dr. Nguy n Th ng<br />
<br />
5<br />
<br />