zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Chính - Ngân Hàng

» Tài chính doanh nghiệp

Bài giảng Tài chính doanh nghiệp: Bài 3 - Tổ hợp GD TOPICA

Chia sẻ: Cảnh Đặng Xuân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Báo xấu

65
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài 3 Cổ tức của công ty cổ phần, bài học này gồm các nội dung cần tìm hiểu sau: Cổ tức và hình thức, trình tự trả cổ tức; Chính sách trả cổ tức của công ty; Cổ tức bằng cổ phiếu; Mua lại cổ phiếu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính doanh nghiệp: Bài 3 - Tổ hợp GD TOPICA

Bài 3: C t c c a công ty c ph n BÀI 3: C T C C A CÔNG TY C PH N N i dung • C t c và hình th c, trình t tr c t c. • Chính sách tr c t c c a công ty. • C t c b ng c phi u. • M ua l i c phi u. M c tiêu Hư ng d n h c • Giúp h c viên hi u ñư c khái quát v c • C n n m khái quát nh ng v n ñ v t c c a công ty c ph n. công ty c ph n. • N m ñư c các y u t nh hư ng ñ n vi c • Nghiên c u lý thuy t v c t c ñ ng kinh doanh chính sách c t c c a công ty. th i liên h v i tình hình th c t c a • Hi u ñư c n i dung các chính sách c t c công ty c ph n niêm y t các S c a công ty. giao d ch ch ng khoán Vi t Nam. • Hi u ñư c vi c mua l i c phi u c a công ty. • Tìm hi u các văn b n pháp quy liên quan ñ n vi c tr c t c. • ð c thêm tài li u tham kh o như: o Chương 7, Giáo trình tài chính doanh nghi p – H c vi n tài chính, Ch biên PGS-TS Nguy n ðình Khiêm và TS. B ch ð c Hi n, Th i lư ng h c NXB Tài chính, 2008. o Chương 13, Tài chính doanh nghi p • 5 ti t hi n ñ i – ch biên TS. Tr n Ng c Thơ – NXB Th ng Kê, 2007. v1.0 45
Bài 3: C t c c a công ty c ph n TÌNH HU NG D N NH P M t s thông tin chính sách c t c n i b t c a công ty c ph n B n ñã có l n nào tham d ð i h i c ñông c a m t công ty c ph n và tham gia bi u quy t thông qua ngh quy t v c t c c a công ty chưa? Và ñã l n nào ñi lĩnh ti n c t c chưa? C m giác c a b n như th nào khi th c hi n nh ng công vi c ñó. N u chưa b n hãy th xem sao? Còn bi t bao ñi u thú v và bí n xung quanh v n ñ c t c. B n hãy ñ c nh ng dòng tin sau: • Ch tính riêng năm 1995, T ng s ti n các công ty niêm y t trên th trư ng ch ng khoán New York tr c t c cho c ñông là trên 130 t USD. Tuy nhiên, trong năm ñó cũng có ñ n 25% s công ty niêm y t không tr m t xu c t c nào. • Công ty M irosoft t năm 1986 ñ n năm 2003 không h tr c t c. Tuy nhiên, công ty ñã tích lũy ñư c lư ng ti n m t kh ng l (43 t USD trong 17 năm) nh ñó t o nên m t ñ ch M icrosoft hùng m nh như ngày nay. • Ngày 7/4/2008 ð i h i c ñông c a công ty c ph n phát tri n nhà Th ð c (TDH), H i ñ ng qu n tr ñưa ra phương án chia c t c v a b ng ti n m t 10%, v a b ng c phi u 10%. Tuy nhiên, nhi u c ñông ñã ph n ñ i và ñ ngh nên tr b ng m t phương án duy nh t là ti n m t. • T ñ u tháng 11 năm 2008, m c dù trong b i c nh n n kinh t khá m ñ m, th trư ng ch ng khoán trư t d c nhưng không ít doanh nghi p ñã thông báo tr c t c v i t l tr c t c gây s c, như công ty c ph n ð u tư và Xây d ng Hà N i quy t ñ nh tr c t c năm 2008 ñ n 550%; Công ty c ph n G ch ngói Nh Hi p (NHC) là 30%; Công ty c ph n M ay Phú Th nh (NPS) 40%; Công ty c ph n C u Long An Giang (ACL) 36%. Bên c nh ñó, có không ít công ty công b c t c khá th p, th m chí hoãn tr do l i nhu n th p, ch ng h n cũng trong th i gian này, công ty c ph n nhi t ñi n Ph l i (PPC) thông báo hoãn chia c t c ñ t 1/2008 do l i nhu n trong năm không ñ ñ t m ng c t c 3%; C ñông c a công ty Bông B ch Tuy t (BBT) cũng không cón hy v ng chia c t c vì kho n l và n c a công ty lên ñ n hàng ch c t ñ ng… Câu h i Xem nh ng dòng thông tin trên b n có nh ng suy nghĩ gì? Nghiên c u n i dung c a bài này có th giúp b n t gi i ñáp ñư c nh ng v n ñ mà b n vư ng m c v c t c c a công ty c ph n. 46 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n 3.1. C t c và hình th c, trình t tr c t c 3.1.1. Khái ni m v c t c • ð i v i công ty c ph n, s l i nhu n sau khi n p thu thu nh p doanh nghi p cho Nhà nư c, v cơ b n s ñư c chia thành hai ph n: o Ph n l i nhu n dành ñ tr cho các c ñông hi n hành c a công ty ñư c g i là l i t c c ph n hay c t c. o Ph n l i nhu n lưu gi l i không chia g i là l i nhu n gi l i. Như v y, c t c là kho n l i nhu n sau thu c a công ty dành tr cho các c ñông hi n h u. Vi c tr c t c hay không tr , t l và hình th c chi tr c t c cho c ñông như th nào hoàn toàn ph thu c vào k t qu ho t ñ ng kinh doanh, chính sách c t c c a công ty và do ð i h i ñ ng c ñông c a công ty quy t ñ nh. N u công ty gi l i nhi u l i nhu n ñ tái ñ u tư, thì ph n ñ tr c t c s ít và ngư c l i. T l l i nhu n sau thu c a công ty ñư c phân b cho m c ñích gi l i và chia c t c như th nào là tuỳ thu c vào chi n lư c c a t ng công ty. Nh ng công ty l n, nhi u uy tín trong kinh doanh có th dành m t t l cao l i nhu n sau thu ñ tr c t c. M t s công ty ñang tăng trư ng r t nhanh có th dành ph n l n ho c th m chí là toàn b l i nhu n sau thu ñ tái ñ u tư, ñáp ng nhu c u tăng trư ng c a công ty. M c dù v m t pháp lý không có quy ñ nh nào b t bu c các công ty ph i tr c t c cho các c ñông; tuy nhiên, h u h t các công ty làm ăn có l i nhu n ñ u th c hi n chi tr c t c cho các c ñông. • ð ñánh giá tình hình c t c c a m t công ty c ph n, ngư i ta thư ng s d ng các ch tiêu sau: o C t c m t c ph n: ch tiêu này ph n ánh m c tr c t c tính trên m t c ph n ph thông (hay còn g i là c ph n thư ng) mà c ñông nh n ñư c trong năm. C t c 1c L i nhu n sau thu dành tr c t c cho c ñông = ph n (DIV ) S c ph n ñang lưu hành o H s tr c t c hay T l chi tr c t c: ph n ánh m i quan h gi a m c c t c c ñông thư ng nh n ñư c so v i thu nh p c a m t c ph n thư ng. Ch tiêu này cho bi t công ty ñã dành bao nhiêu ph n trăm (%) thu nh p c a m t c ph n ñ tr c t c cho c ñông. C t c 1 c ph n H s tr c t c = Thu nh p 1 c ph n Trong ñó, thu nh p m t c ph n hay còn ñư c g i là lãi cơ b n 1 c ph n ñư c xác ñ nh: P h n dành tr c t c cho c L i nhu n sau thu – Thu nh p 1 ñông ưu ñãi (n u có) = c ph n (EPS ) S c ph n ñang lưu hành v1.0 47
Bài 3: C t c c a công ty c ph n H s tr c t c càng cao ch ng t công ty ñã s d ng ñ i b ph n l i nhu n sau thu ñ chi tr c t c cho các c ñông, ñ ng th i ch có m t ph n nh l i nhu n ñư c s d ng ñ tái ñ u tư và ngư c l i. Nh ng nhà ñ u tư mu n tìm ki m thu nh p cho tiêu dùng cá nhân t c t c và không mu n th v n may c a quá trình tái ñ u tư thư ng thích h s tr c t c cao. Ngư c l i, nh ng nhà ñ u tư mu n công ty gi l i l i nhu n ñ tái ñ u tư nh m tăng giá tr th trư ng c a c ph n l i thích h s chi tr c t c th p. 3.1.2. Hình th c và trình t tr c t c 3.1.2.1. Hình th c tr c t c Các công ty c ph n thư ng tr c t c theo các kỳ h n n ñ nh trư c: có th tr theo tháng, quý, n a năm ho c m t năm tuỳ thu c vào quy t ñ nh c a t ng công ty. C t c có th ñư c tr dư i hình th c: B ng ti n, b ng c phi u ho c b ng tài s n khác quy ñ nh t i ði u l công ty. Hi n nay, Lu t Doanh nghi p Vi t Nam cũng cho phép công ty c ph n tr c t c b ng các hình th c nêu trên. • C t c b ng ti n o Là kho n l i nhu n sau thu ñư c th hi n dư i d ng ti n m t mà công ty tr cho c ñông theo s c ph n h ñang s h u. o H u h t các công ty tr c t c b ng ti n m t, b i ñi u này tr c ti p làm tăng tài s n th c c a c ñông và t o thu n l i cho c ñông trong vi c s d ng ti n ñáp ng nhu c u tiêu dùng cá nhân. • C t c b ng c phi u o Là kho n l i nhu n sau thu ñư c th hi n dư i d ng c phi u mà công ty chia cho các c ñông theo s c ph n hi n h ñang s h u. o Vi c tr c t c b ng ti n m t có th nh hư ng tr c ti p t i kh năng thanh toán và v n b ng ti n cho ñ u tư c a công ty. Vì v y, nhi u công ty ñang tăng trư ng nhanh, thay vì tr c t c b ng ti n có th th c hi n tr c t c b ng c phi u. • Tr c t c b ng tài s n khác M c dù không có tính ch t ph bi n, song các công ty c ph n cũng có th tr c t c b ng các tài s n khác. Ch ng h n c ñông có th nh n c t c b ng các tài s n khác c a công ty như: các s n ph m c a công ty, các ch ng khoán c a m t công ty khác mà công ty s h u... 3.1.2.2. Trình t tr c t c c a công ty c ph n Trong công ty c ph n, Giám ñ c ho c T ng giám ñ c ki n ngh phương án tr c t c, H i ñ ng qu n tr ki n ngh m c c t c ñư c tr và cu i cùng ð i h i ñ ng c ñông quy t ñ nh m c c t c và thông qua phương án c t c. Vi c th c hi n tr c t c ñư c th c hi n theo trình t th i gian sau ñây: 48 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n • Ngày công b tr c t c: là ngày HðQT công ty công b trên phương ti n thông tin ñ i chúng v quy t ñ nh tr c t c c a công ty. N i dung công b g m: S c t c tr cho m i c ph n, ngày ñăng ký cu i cùng (ngày khoá s ), ngày tr c t c và phương th c thanh toán. • Ngày ñăng ký cu i cùng (N gày khoá s ): Là ngày ch t danh sách các c ñông hi n h u có quy n nh n c t c c a công ty. Công ty s l p danh sách ngư i s h u c phi u c a công ty v i m c ñích ñ th c hi n quy n ñư c nh n c t c cho c ñông. T i ngày ch t danh sách n u nhà ñ u tư có tên trong danh sách c ñông c a công ty s ñư c quy n nh n c t c. • Ngày không hư ng c t c (Ngày giao d ch không có c t c): Là ngày mà nhà ñ u tư mua c phi u không ñư c hư ng quy n nh n c t c c a ñ t chi tr ñã công b . Ngày này thư ng ñư c n ñ nh tùy thu c vào th i h n thanh toán trong giao d ch ch ng khoán do S giao d ch hay Trung tâm giao d ch ch ng khoán quy ñ nh . Ví d : n u th i h n thanh toán giao d ch ch ng khoán quy ñ nh là T+3, thì ngày giao d ch không có c t c trư c ngày ñăng ký cu i cùng 2 ngày làm vi c (t c không k ngày ngh theo quy ñ nh). Như v y, n u nhà ñ u tư mua c phi u vào trư c ngày giao d ch không có c t c thì s có tên trong danh sách c ñông ñư c quy n hư ng c t c. N u nhà ñ u tư mua c phi u vào ngày giao d ch không có c t c ho c sau ngày giao d ch không có c t c s không có tên trong danh sách c ñông ñư c quy n hư ng c t c. Vào ngày không hư ng c t c, giá c phi u thư ng s ñư c ñi u ch nh gi m ñi m t lư ng tương ng v i c t c c a 1 c ph n. • Ngày chi tr (Ngày thanh toán): Là ngày công ty th c hi n thanh toán c t c cho các c ñông, ngày này ñư c n ñ nh sau ngày khoá s m t kho ng th i gian nào ñó. Ví d : N gày 2 tháng 4 năm 2008, HðQT công ty c ph n Nam Vi t công b trên các phương ti n thông tin ñ i chúng: Vào ngày 26 tháng 4 công ty s tr c t c năm 2007 v i t l 15%/m nh giá c phi u cho các c ñông có tên trong danh sách c ñông c a công ty tính ñ n ngày 17 tháng 4. Th i gian hoàn t t thanh toán giao d ch ch ng khoán hi n ñư c quy ñ nh là 3 ngày, như v y: o Ngày công b c t c là ngày 2 tháng 4. o Ngày ñăng ký cu i cùng là ngày 17 tháng 4. o Ngày giao d ch không có c t c là ngày 15 tháng 4. o Ngày chi tr là ngày 26 tháng 4. Do ñó, n u nhà ñ u tư nào mua c phi u Nam Vi t vào ngày 15/4/2007 thì s không ñư c hư ng c t c. 3.2. Chính sách c t c c a công ty 3.2.1. T m quan tr ng c a chính sách c t c ð i v i công ty c ph n, l i nhu n sau thu là thu c quy n s h u c a c ñông. Tuy nhiên vi c phân chia s l i nhu n ñó thành ph n tr c t c và ph n ñ l i tái ñ u tư là v n ñ không ñơn gi n, b i l nó v1.0 49
Bài 3: C t c c a công ty c ph n liên quan t i vi c gi i quy t m i quan h l i ích trư c m t và l i ích dài h n c a c ñông, ñ n s tăng trư ng c a công ty. ði u ñó ñòi h i các nhà qu n tr công ty ph i ho ch ñ nh chính sách c t c c a công ty. Chính sách c t c th hi n chi n lư c tr c t c c a công ty, gi i quy t m i quan h gi a vi c tr c t c và vi c tái ñ u tư l i nhu n trong phân chia l i nhu n sau thu c a công ty c ph n. Chính sách c t c là m t trong ba chính sách tài chính hàng ñ u c a công ty: Chính sách ñ u tư, chính sách tài tr và chính sách c t c. T m quan tr ng c a chính sách c t c th hi n ch : • Chính sách c t c nh hư ng tr c ti p ñ n l i ích c a c ñông. • C t c nh hư ng tr c ti p ñ n thu nh p hi n t i c a c ñông, m t khác vi c tr c t c cũng phát ra tín hi u tri n v ng c a công ty. Do v y, nó thu hút s quan tâm c a các c ñông. • Chính sách c t c nh hư ng ñ n s tăng trư ng c a công ty trong tương lai. • Chính sách c t c liên quan t i vi c s d ng ngu n ti n m t c a công ty. Vì v y, nó có m i liên h ch t ch v i chính sách ñ u tư và chính sách tài tr , t ñó nh hư ng ñ n s tăng trư ng c a công ty. Vi c tr c t c c ph n nh hư ng quy t ñ nh s l i nhu n ñ l i tái ñ u tư nhi u hay ít, ñi u này nh hư ng t i ngu n v n bên trong và nhu c u huy ñ ng v n t bên ngoài tài tr cho nhu c u ñ u tư c a công ty trong tương lai. • Chính sách c t c nh hư ng ñ n giá c phi u c a công ty. • Chính sách c t c liên quan ñ n nhi u y u t có tác ñ ng không nh ñ n giá c phi u c a công ty, nó có th làm cho giá c phi u tăng lên ho c gi m xu ng. Chính sách c t c có nh hư ng r t l n t i l i ích c a c ñông và s phát tri n c a công ty; vì v y, ban lãnh ñ o công ty c n ph i căn c vào tình hình kinh doanh, tình hình tài chính và xu th phát tri n c a công ty ñ cân nh c, l a ch n m t chính sách c t c phù h p. 3.2.2. Nh ng y u t nh hư ng ñ n chính sách c t c c a công ty c ph n M i công ty c n có ñ nh hư ng chi n lư c tr c t c và ñư c th hi n chính sách c t c. ðây là m t chính sách tài chính r t qu n tr ng liên quan ñ n chính sách ñ u tư và chính sách tài tr c a công ty. ð ñi ñ n vi c xác ñ nh m t chính sách c t c phù h p ñòi h i các nhà qu n lý c a công ty ph i xem xét nhi u y u t , trong ñó c n chú ý ñ n m t s y u t ch y u sau: • Nh ng ràng bu c c a pháp lý H u h t các nư c ñ u có nh ng quy ñ nh pháp lý liên quan ñ n vi c tr c t c mà các công ty c ph n ph i tuân th . Nh ng ràng bu c c a pháp lý có tính ch t thông l ñ i v i chính sách c t c c a công ty c ph n nhi u nư c trên th gi i là: o Ràng bu c v “l i nhu n ròng”: Theo s ràng bu c này, c t c tr cho c ñông ph i l y t l i nhu n sau thu (l i nhu n ròng) c a công ty bao hàm l i nhuân sau thu ñư c t o ra trong năm và c l i nhu n sau thu năm trư c còn l i chuy n sang n u có. 50 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n o Ràng bu c v “b o toàn v n”: S ràng bu c này nghiêm c m công ty không ñư c l y v n có tính ch t pháp ñ nh ñ tr c t c. Tùy theo pháp lu t m i nư c, vi c xác ñ nh v n có tính pháp ñ nh ñư c c th hóa, có th là v n ñi u l tính theo m nh giá c a s c ph n ñã phát hành hay s v n góp bao hàm c v n th ng dư c ph n. o Ràng bu c v “ñ m b o tài chính lành m nh”: Theo s ràng bu c này, công ty ñang g p khó khăn v m t tài chính, trong tình tr ng không ñ m b o kh năng thanh toán các kho n n ñ n h n thì không ñư c chi tr c t c. M t khác, công ty không ñư c tr c t c n u như vi c tr c t c làm cho công ty rơi vào tình tr ng m t kh năng thanh toán các kho n n ñ n h n. S ràng bu c này là nh m b o v l i ích c a nh ng ngư i cho công ty vay v n. • Cơ h i ñ u tư N u công ty có nh ng cơ h i ñ u tư h a h n kh năng tăng trư ng cao thư ng có nhu c u v n l n ñ tài tr cho ñ u tư, vì th có xu hư ng gi l i ph n l n l i nhu n sau thu ñ tái ñ u tư, gi m b t hay tránh ph i phát hành c ph n m i ra công chúng v a t n kém v a b t ti n. Do v y, ch dành ph n nh l i nhu n sau thu ñ tr c t c. • Chi phí phát hành ch ng khoán Vi c huy ñ ng v n c a các công ty trên th trư ng thông qua phát hành ch ng khoán (c phi u, trái phi u) thư ng ñư c th c hi n trên cơ s thông qua m t t ch c chuyên nghi p th c hi n nghi p v b o lãnh phát hành. T ch c này s th c hi n các công vi c c n thi t như làm các th t c xin phép phát hành, l p b n cáo b ch, ñi u tra khách hàng ti m năng, ho c b o lãnh phát hành (bao th u phát hành) ch ng khoán. ði u này s làm n y sinh kho n chi phí phát hành ch ng khoán tuỳ theo m c ñ và n i dung công vi c do t ch c này ñ m nhi m. Chi phí phát hành ch ng khoán cao hay th p s nh hư ng tr c ti p t i chi phí s d ng v n c a công ty. Vì v y, ñây là v n ñ mà ban lãnh ñ o công ty ph i cân nh c khi quy t ñ nh gi l i l i nhu n sau thu nhi u hay ít ñ tái ñ u tư, hay phát hành ch ng khoán ñ huy ñ ng tăng v n ñ u tư trên th trư ng. • Tâm lý c a ngư i ñ u tư Tâm lý c a ngư i ñ u tư ch u nh hư ng c a các y u t mang tính ch t cá nhân như ngân sách chi tiêu gia ñình, m c ñ ch p nh n r i ro c a nhà ñ u tư. V i nh ng ngư i v hưu (ho c s p ngh hưu) có xu hư ng ch p nh n r i ro m c th p, mu n nh n thu nh p ñ u ñ n, n ñ nh ñ ñ m b o cho cu c s ng hàng ngày; do v y, h mong mu n công ty tr c t c cao và ñ u ñ n. N gư c l i, nh ng nhà ñ u tư tr tu i thư ng s n sàng ch p nh n r i ro m c cao, có th hy sinh nh ng kho n thu nh p hi n t i t c t c, ñ t ni m tin vào các kho n thu nh p trong tương lai khi giá c phi u mà h n m gi tăng lên do s thành công c a ho t ñ ng tái ñ u tư c a công ty mà h có ph n s h u. ði u này có nh hư ng tr c ti p t i quy t ñ nh c a Ban lãnh ñ o công ty v t l ph n l i nhu n sau thu dùng tr c t c là cao hay th p. • V trí c a các c ñông trong vi c th c hi n nghĩa v n p thu thu nh p cá nhân v1.0 51
Bài 3: C t c c a công ty c ph n N u công ty c ph n do m t s ñ i c ñông n m gi , thông thư ng h có khuynh hư ng mu n chia l i t c c ph n v i t l th p ñ tránh ph i n p thu thu nh p cá nhân m c cao. N gư c l i, n u công ty c ph n do s ñông các c ñông n m gi l i có khuynh hư ng mu n dành ph n l n l i nhu n sau thu ñ chia l i t c c ph n, nh m tăng thu nh p cho vi c tiêu dùng c a c ñông. • S n ñ nh v l i nhu n c a công ty M t công ty có m c l i nhu n tương ñ i n ñ nh thì công ty có th dành ph n nhi u hơn t l i nhu n sau thu ñ tr c t c. Ngư c l i, nh ng công ty có m c l i nhu n dao ñ ng l n qua các năm (khó d ñoán) thư ng có xu hư ng gi l i t l cao l i nhu n sau thu ñ ñ m b o duy trì kh năng tr c t c bình thư ng vào nh ng năm mà l i nhu n b gi m sút. • Kh năng thâm nh p vào th trư ng v n M i công ty tuỳ thu c vào quy mô, th i gian ho t ñ ng, uy tín trong kinh doanh, giai ño n phát tri n trong chu kỳ s ng c a s n ph m và doanh nghi p mà có kh năng thâm nh p vào th trư ng v n (hay kh năng huy ñ ng v n c a các công ty trên th trư ng) là không gi ng nhau. Nh ng công ty l n, có th i gian ho t ñ ng lâu, có s n ñ nh v l i nhu n, có uy tín cao trong kinh doanh, m c ñ r i ro th p thư ng có kh năng d dàng huy ñ ng v n trên th trư ng. Vì v y, các công ty này có th dành t l cao hơn l i nhu n sau thu ñ tr c t c. Ngư c l i, nh ng công ty nh , m i thành l p, m c ñ r i ro trong kinh doanh là cao, khó có th huy ñ ng v n trên th trư ng m c dù có nhu c u r t l n v v n kinh doanh. Nh ng công ty này thư ng có xu hư ng dành l i nhu n ñ l i tái ñ u tư nhi u hơn. • Quy n ki m soát công ty Khi phát sinh nhu c u v v n, công ty có th ph i huy ñ ng v n t nh ng ngu n bên ngoài b ng nhi u cách, trong ñó có th phát hành thêm c phi u m i. Phương th c này tuy làm tăng v n ch s h u, nhưng s làm tăng s c ñông c a công ty, ñi u này ñ ng nghĩa v i vi c làm “loãng quy n” c a các c ñông hi n h u. Do v y, n u như các c ñông hi n h u c a công ty mu n duy trì quy n qu n lý và ki m soát công ty, t c là c ñông không ch p nh n chia s quy n qu n lý và ki m soát công ty, thì công ty thư ng gi l i ph n nhi u l i nhu n sau thu ñ tái ñ u tư. • Tình hình dòng ti n c a công ty V lý thuy t, khi ho t ñ ng kinh doanh có lãi, sau khi ñã th c hi n các nghĩa v c n thi t v i các ch th kinh t – xã h i khác, các công ty c ph n ñ u có th s d ng l i nhu n sau thu ñ tr c t c, ho c gi l i ñ tái ñ u tư. Tuy nhiên trên th c t , vi c công ty kinh doanh có lãi l i không ñ ng nh t v i vi c công ty có ñ ngu n ti n ñ tr c t c cho các c ñông. Do v y, m t y u t c n ñư c xem xét khi quy t ñ nh tr c t c b ng ti n cho các c ñông là ph i xem xét kh năng cân ñ i v lu ng ti n c a công ty. • Chu kỳ s ng c a doanh nghi p Nhìn nh n m t cách t ng quát và lâu dài trong n n kinh t th trư ng có s c nh tranh thì m i doanh nghi p, cũng như công ty ñ u có chu kỳ s ng c a nó. Chu kỳ 52 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n s ng c a các doanh nghi p nói chung tr i qua 4 giai ño n: Kh i ñ u, tăng trư ng, hoàn thi n và suy thoái. Thích ng v i m i giai ño n trong chu kỳ s ng, ban lãnh ñ o doanh nghi p c n xây d ng chính sách tài chính (trong ñó có chính sách l i t c c ph n) cho phù h p. Ví d : Trong giai ño n kh i ñ u s n ph m c a công ty chưa chi m lĩnh ñư c th trư ng, uy tín c a công ty chưa cao, kh năng huy ñ ng v n c a công ty trên th trư ng là khó khăn; vì v y, công ty c n gi l i ph n l n l i nhu n sau thu ñ tái ñ u tư th m chí có th th c hi n chính sách c t c b ng không. Trên ñây là các y u t ch y u c n cân nh c khi ho ch ñ nh, l a ch n chính sách c t c c a công ty c ph n. 3.2.3. Chính sách c t c trong th c ti n C t c c a công ty c ph n là v n ñ tài chính r t quan tr ng và cũng r t ph c t p, nó thu hút s quan tâm c a nhi u nhà kinh t trên th gi i và ñã hình thành các trư ng phái lý thuy t v chính sách c t c. Các trư ng phái này có nh ng ý ki n r t trái ngư c nhau và v n ti p t c nh ng cu c tranh lu n. Tuy nhiên, qua th c ti n cho th y, các công ty c ph n các nư c thư ng s d ng các chính sách c t c ch y u sau ñây: 3.2.3.1. Chính sách c t c n ñ nh N i dung ch y u c a chính sách này là: công ty xác ñ nh m t m c c t c nh t ñ nh, duy trì tr c t c liên t c hàng năm và ch tăng c t c lên m c cao hơn khi công ty có th ñ t ñư c s gia tăng l i nhu n m t cách v ng ch c ñ kh năng cho phép tăng ñư c c t c. N u l i nhu n gi m sút, m c c t c v n ñư c duy trì cho ñ n khi công ty th y rõ không th hy v ng ngăn ch n ñư c s gi m sút l i nhu n kéo dài trong tương lai. Trong nh ng năm g n ñây, nhi u công ty c ph n các nư c ñ t ñư c s tăng trư ng l i nhu n khá n ñ nh ñã th c hi n theo ñu i chính sách n ñ nh c t c theo hư ng duy trì t l tăng trư ng c t c n ñ nh. Hi n nay, ph n l n công ty c ph n nhi u nư c th c hi n chính sách n ñ nh c t c, b i l chính sách này ñem l i các l i ích ch y u: • Th nh t: Th c hi n chính sách n ñ nh c t c có khuynh hư ng góp ph n làm tăng giá c phi u c a công ty trên th trư ng. Chính sách n ñ nh c t c ñưa ra thông tin hay tín hi u cho các nhà ñ u tư v tri n v ng t t trong kinh doanh c a công ty. M t khác, nh ng công ty th c hi n chính sách n ñ nh c t c ñư c nhi u nhà ñ u tư ñánh giá là làm gi m thi u r i ro cho c ñông nhi u hơn nh ng công ty tr c t c tăng, gi m th t thư ng. • Th hai: Chính sách n ñ nh c t c thu hút s quan tâm nhi u hơn c a các nhà ñ u tư, t ñó làm tăng uy tín c a các công ty th c hi n chính sách này. B i vì, ph n l n c ñông c a nhi u công ty c ph n các nư c coi c t c là m t trong nh ng v1.0 53
Bài 3: C t c c a công ty c ph n ngu n thu nh p ñ trang tr i các kho n tiêu dùng thư ng xuyên, các c ñông này ưa thích chính sách n ñ nh c ñ nh. Thêm vào ñó, các t ch c tài chính trung gian như công ty b o hi m, công ty tài chính… cũng ưa thích ñ u tư vào c phi u c a các công ty tr c t c ñ u ñ n, thư ng xuyên. • Th ba: C t c n ñ nh còn là m t y u t giúp cho công ty có th d ñư c niêm y t ch ng khoán t i S giao d ch ch ng khoán hơn. nhi u nư c, c phi u mu n ñư c niêm y t thì m t v n ñ thư ng cũng ñư c xem xét là công ty ph i tr c t c thư ng xuyên và n ñ nh. Tuy v y, vi c tr c t c n ñ nh có th làm cho công ty b ñ ng trong vi c b trí ngu n v n bên trong c a công ty cho ñ u tư. M t khác, do ph i duy trì m c tr c t c n ñ nh, cho nên n u như công ty có nhu c u v n ñ u tư s ph i huy ñ ng v n t bên ngoài b ng vi c phát hành c phi u m i. Khi ñó công ty ph i b ra các kho n chi phí phát hành, d n ñ n làm cho chi phí s d ng v n ch s h u tăng lên, ñ ng th i các c ñông hi n h u ph i chia s quy n ki m soát công ty cho s c ñông m i. 3.2.3.2. Chính sách th ng dư c t c Chính sách th ng dư c t c ch u nh hư ng r t l n b i các cơ h i ñ u tư và ngu n v n tài tr cho vi c th c hi n các ñ u tư m i c a công ty. N i dung ch y u c a chính sách này là: Công ty ch tr c t c t ph n l i nhu n sau thu còn l i sau khi ñã ưu tiên dành s l i nhu n sau thu ñ tài tr cho ñ u tư trong m i quan h ñ m b o huy ñ ng theo cơ c u ngu n v n t i ưu c a công ty. Chính sách th ng dư c ph n d a trên cơ s là các nhà ñ u tư ưa thích công ty gi l i l i nhu n ñ tái ñ u tư hơn là tr c t c, n u như t su t sinh l i mà công ty có th ñ t ñư c t vi c tái ñ u tư l i nhu n cao hơn t su t sinh l i trung bình mà các nhà ñ u tư có th ñ t ñư c do t h ñ u tư vào các cơ h i khác có m c ñ r i ro tương ñương. Vi c th c hi n chính sách th ng dư c t c có th ñưa l i nh ng l i ích ch y u sau: • M t là: Giúp cho công ty ch ñ ng s d ng l i nhu n sau thu ñáp ng nhu c u v n cho th c hi n các cơ h i ñ u tư tăng trư ng, t ñó t o ra th m nh trong c nh tranh và có kh năng ñưa l i tri n v ng kinh doanh t t ñ p cho công ty trong tương lai. • Hai là: Công ty s gi m ñư c chi phí s d ng v n, b i vì v i vi c s d ng nhi u hơn l i nhu n sau thu ñ tài tr cho ñ u tư, công ty s tránh ñư c ho c gi m b t ñư c vi c phát hành thêm c phi u thư ng m i ñ huy ñ ng v n khi n cho công ty không ph i m t hay gi m b t ñư c chi phi phát hành c phi u. • Ba là: Giúp c ñông hi n h u có th gi m ho c hoãn n p m t ph n thu thu nh p cá nhân. Vi c gi l i ph n l n l i nhu n sau thu ñ tái ñ u tư, s làm gi m thu nh p hi n t i t c t c c a các c ñông, ñi u này v a giúp c ñông có th gi m ñư c ph i n p thu thu nh p cá nhân m c cao, ho c hoãn n p m t ph n thu thu nh p cá nhân sang các kỳ sau. • B n là: Giúp c ñông hi n h u tránh ph i phân chia quy n ki m soát, bi u quy t và phân chia thu nh p cho c ñông m i, vì công ty không ph i phát hành c ph n m i ho c h n ch ph i phát hành v i quy mô l n. 54 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n Tuy nhiên, vi c công ty theo ñu i th c hiên chính sách th ng dư c t c có th s d n ñ n s dao ñ ng v c t c tương ñ i l n. Như v y, có th th y r ng chính sách th ng dư c t c phù h p hơn v i nh ng công ty ñang trong giai ño n tăng trư ng, có nhi u cơ h i ñ u tư ñưa l i hi u qu và các c ñông không ph i quá lo l ng ñ n s dao ñ ng c a c t c. 3.2.3.3. Các chính sách c t c khác • Chính sách tr c t c theo t l chi tr c ñ nh Công ty c ph n cũng có th th c hi n vi c tr c t c theo m t t l chi tr c ñ nh tính trên l i nhu n sau thu c a công ty. Như v y, n u l i nhu n sau thu hàng năm c a công ty thay ñ i thì s làm cho c t c c a 1c ph n bi n ñ ng. Theo cách tr c t c này, t l tr c t c c ñ nh ñư c công ty duy trì qua các năm cho ñ n khi ñi u ki n kinh doanh c a công ty có s thay ñ i căn b n thì công ty m i ñi u ch nh t l tr c t c. Chính sách c t c này ch có m t s ít công ty áp d ng do c t c 1 c ph n có s dao ñ ng khá l n qua các năm. • Chính sách tr c t c ñ nh kỳ trong năm m c th p và chia thêm c t c vào cu i năm. M t s công ty th c hi n chính sách tr c t c ñ nh kỳ trong năm m c th p và chia thêm c t c vào cu i năm trong nh ng năm công ty ho t ñ ng kinh doanh có hi u qu cao và có ti n m t d i dào. Chính sách này là s k t h p chính sách c t c n ñ nh và chính sách t l chi tr c ñ nh. V i chính sách này, công ty s căn c vào k ho ch kinh doanh, k ho ch l i nhu n c a công ty ñ xác ñ nh m t m c c t c t i thi u nh t ñ nh và theo kỳ h n trong năm s tr cho c ñông. Sau ñó, ñ n cu i năm tài chính, công ty quy t toán và xác ñ nh s l i nhu n sau thu th c t ñ t ñư c và s l i nhu n chưa phân ph i lũy k t các năm trư c ñ quy t ñ nh có chia thêm c t c vào cu i năm hay không. Vi c l a ch n chính sách c t c này t o ra s linh ho t cho công ty trong vi c tr c t c. Công ty luôn ñ m b o ñư c vi c tr c t c và ch ñ ng hơn trong s p x p s d ng ngu n ti n m t. Th c hi n chính sách này cũng ñ m b o cho các nhà ñ u tư nh n ñư c kho n c t c m c t i thi u nh t ñ nh. Vì th , chính sách này ñư c coi là s l a ch n t t nh t cho nh ng công ty thư ng có s dao ñ ng l n v l i nhu n sau thu và dòng ti n m t. 3.3. Tr c t c b ng c phi u • Công ty c ph n còn có th tr c t c cho c ñông b ng c phi u thay vì tr c t c b ng ti n. Tr c t c b ng c phi u là cách công ty phát hành thêm c phi u tương ng v i ph n giá tr l i nhu n sau thu dành tr c t c và phân ph i cho c ñông hi n h u theo t l c ph n hi n h ñang n m gi . Ví d : M t công ty tuyên b tr c t c b ng c phi u v i t l 10%, v y c ñông nào ñang n m gi 100 c ph n thì s ñư c nh n thêm 10 c ph n mà không ph i v1.0 55
Bài 3: C t c c a công ty c ph n tr ti n. Như v y, thay vì nh n c t c b ng ti n thì c ñông nh n ñư c thêm m t s c phi u m i mà không ph i tr ti n. • Có th nh n th y, vi c tr c t c b ng c phi u ñưa l i nh ng tác ñ ng ch y u sau: o Tr c t c b ng c phi u s làm cho s c phi u ñang lưu hành c a công ty tăng lên và cũng làm tăng s c ph n c a m i c ñông s h u nhưng không làm nh hư ng ñ n t l quy n s h u c a m i c ñông hi n hành. o N u như tr c t c b ng ti n thì sau khi tr c t c, tài s n c a công ty gi m ñi. ð i v i vi c tr c t c b ng c phi u thì t ng tài s n c a công ty không thay ñ i so v i trư c khi tr c t c b ng c phi u, tuy nhiên có s thay ñ i m t s kho n m c thành ph n c a v n ch s h u trên b ng cân ñ i k toán: Kho n l i nhu n chưa phân ph i s gi m ñi và kho n ñ u tư v n c a ch s h u s tăng lên tương ng (Theo ch ñ tài chính hi n hành Vi t Nam). o Tr c t c b ng c phi u s làm cho s c phi u ñang lưu hành c a công ty tăng lên; do v y, sau khi tr c t c, giá tr s sách c a m t c phi u s gi m ñi. Xem xét thu n túy v m t lý thuy t, thì vi c tr c t c b ng c phi u cũng gi ng như vi c chia nh hơn chi c bánh và như v y, sau khi tr c t c b ng c phi u, thu nh p 1 c ph n và giá 1 c ph n c a công ty s gi m xu ng. Tuy nhiên, n u cùng v i vi c tr c t c b ng c phi u, tri n v ng c a công ty là t t ñ p, l i nhu n sau thu có kh năng gia tăng m nh thì giá c phi u c a công ty có th t m th i s t gi m do hi n tư ng loãng giá, sau ñó s tăng lên do các nhà ñ u tư tin tư ng vào tương lai c a doanh nghi p. o M c tiêu c a công ty th c hi n tr c t c b ng c phi u có th là nh m ch ñ ng gi m giá c phi u ñ tăng thêm tính thanh kho n c a chúng khi giá c phi u c a công ty ñã lên m c quá cao. M t s công ty th c hi n tr c t c b ng c phi u có th là nh m có thêm v n b ng ti n cho ñ u tư t ngu n l i nhu n s au thu ; b i l , n u công ty tr c t c b ng ti n thì s ti n ñó s v tay c ñông. ñây, cũng c n phân bi t vi c tr c t c b ng c phi u và vi c tách hay chia nh c phi u. Tr c t c b ng c phi u và tách hay chia nh c phi u ñ u ñư c coi là cách th c mà công ty có th s d ng ñ ch ñ ng th c hi n gi m giá c phi u nh m tăng thêm tính thanh kho n cho c phi u. C hai vi c này ñ u d n ñ n làm tăng s lư ng c phi u ñang lưu hành; ñ u làm gi m giá tr s sách c a 1 c phi u, nhưng không làm gi m t ng giá tr tài s n và v n ch s h u c a công ty, m t khác cũng ñ u không làm nh hư ng ñ n t l quy n s h u c a c ñông hi n h u ñ i v i công ty. Tuy v y, vi c tách c phi u s làm gi m m nh giá c a 1 c ph n, trong khi ñó tr c t c b ng c phi u không làm thay ñ i m nh giá c a 1 c ph n. M t ñi m ñáng chú ý n a, như trên ñã nêu c hai vi c này ñ u không làm thay ñ i v n ch s h u c a công ty, nhưng vi c tr c t c b ng c phi u l i làm thay ñ i giá tr c a m t s kho n m c thành ph n c a v n ch s hũu trên b ng cân ñ i k toán c a công ty còn vi c tách c phi u thì không gây ra s thay ñ i nào. 56 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n Tuy nhiên, cũng c n lưu ý r ng vi c tr c t c b ng c phi u ph i trong ph m vi quy mô l i nhu n sau thu thu c s h u c a c ñông thư ng và s c phi u mà công ty còn ñư c phép phát hành. • Công ty tr c t c b ng c phi u có th ñưa l i nh ng ñi m l i và b t l i ch y u sau: o Nh ng ñi m l i: Có th giúp cho công ty ch ñ ng gi m giá c phi u nh m làm tăng thêm tính thanh kho n c a chúng khi giá c phi u ñã m c quá cao. So v i tr c t c b ng ti n, tr c t c b ng c phi u giúp cho công ty có thêm v n b ng ti n t ngu n l i nhu n sau thu ñ ñ u tư và như v y cũng s gi m b t hay không ph i phát hành thêm c ph n m i ñ huy ñ ng v n, t ñó ti t ki m ñư c chi phí phát hành và c ñông hi n h u ít ho c không ph i chia s quy n l i cho c ñông m i. Có th giúp cho các nhà qu n tr công ty gi m b t áp l c ph i liên t c tăng c t c b ng ti n. Giúp c ñông có th hoãn ñư c thu thu nh p cá nhân so v i c t c b ng ti n m t. N u công ty tr c t c b ng ti n m t thì c ñông s b ñánh thu thu nh p cá nhân ngay khi công ty th c hi n chi tr . Trong khi ñó, n u tr c t c b ng c phi u, c ñông ch b ñánh thu khi th c hi n bán c phi u. Hơn n a, n u trong tương lai, công ty có tri n v ng kinh doanh t t ñ p, giá c phi u c a công ty tăng cao thì c ñông có thêm thu nh p so v i nh n ngay c t c b ng ti n. o Nh ng ñi m b t l i: Vi c tr c t c b ng c phi u như trên ñã nêu giúp cho công ty có thêm v n b ng ti n ñ ñ u tư. Tuy nhiên, n u ñ u tư c a công ty kém hi u qu không t o ra hay t o ra s gia tăng l i nhu n sau thu quá th p s d n ñ n làm cho giá c phi u c a công ty s t gi m m nh, khi ñó c ñông s ch u nhi u thi t h i. N u các nhà qu n tr công ty l m d ng quá m c vi c tr c t c b ng c phi u, công ty có th rơi vào tình tr ng “dư th a ti n”, t ñó các nhà qu n tr công ty d dãi trong chi dùng ti n v n khi n cho hi u qu s d ng v n th p. 3.4. Mua l i c phi u Trong quá trình ho t ñ ng, vì nh ng lý do nh t ñ nh, công ty c ph n có th th c hi n mua l i c phi u c a chính công ty mình, s c phi u ñó ñư c g i là c phi u qu . V y, c phi u qu là c phi u do công ty ñã phát hành và ñư c chính công ty mua l i b ng ngu n v n h p pháp. C phi u qu không còn ñư c hư ng các quy n c a c phi u thư ng như quy n bi u quy t, quy n nh n c t c... Vi c mua l i c phi u ñòi h i công ty ph i tuân th nghiêm ng t các quy ñ nh c a pháp lu t. • Thông thư ng các nư c, công ty mua l i c phi u b ng các hình th c ch y u sau: v1.0 57
Bài 3: C t c c a công ty c ph n o Mua l i c phi u trên th trư ng th c c p như mua qua S giao d ch ch ng khoán. o Công ty ñ ngh mua l i t t t c các c ñông c a Công ty. o M ua l i theo m c tiêu: M ua l i có tính ch t riêng l trên cơ s thương lư ng tr c ti p v i c ñông l n ho c m t nhóm c ñông nh t ñ nh. • Công ty th c hi n mua l i c phi u c a chính công ty mình xu t phát t nhi u lý do khác nhau nhau như: o M ua l i c phi u ñ tái cơ c u ngu n v n cho h p lý hơn; mua l i ñ duy trì giá thích h p cho c phi u trên th trư ng; o M ua l i ñ ngăn ch n s thâu tóm công ty; o Mua l i ñ thư ng c phi u cho các nhà qu n lý ho c ngư i lao ñ ng c a công ty; o Mua l i ñ ñi u ch nh gi m v n ñi u l theo ngh quy t c a ð i h i ñ ng c ñông... nhi u nư c, công ty c ph n còn th c hi n vi c mua l i m t t l c ph n nh t ñ nh t t t c c ñông c a công ty thay cho vi c tr c t c. Ph n dư i ñây ch y u xem xét vi c mua l i này. M t công ty có ñ kh năng v ti n m t ñ tr c t c cho c ñông như d ñ nh, nhưng công ty có th cân nh c s d ng s ti n d tính dành tr c t c ñ mua l i c phi u t c ñông. ð th c hi n mua c phi u t c ñông, công ty s xác ñ nh s c ph n d ki n mua l i tương ng v i s ti n d ki n dành tr c t c và công b t l c ph n mua l i trên s c ph n mà c ñông ñang n m gi , giá mua l i và th i gian mua l i. Thông thư ng giá mua l i là cao hơn giá th trư ng. C ñông có quy n l a ch n bán c ph n cho công ty ñ thu ti n v ho c có th không bán. • Vi c mua l i c ph n thay cho vi c tr c t c có nh ng tác ñ ng ch y u sau: Tương t như vi c tr c t c b ng ti n, vi c mua l i c phi u s làm gi m tài s n, gi m v n ch s h u c a công ty. Nhưng khác v i tr c t c b ng ti n, vi c mua l i làm gi m s lư ng c phi u ñang lưu hành và vì v y, nó làm cho thu nh p 1 c ph n, giá c phi u c a công ty tăng lên. • Vi c mua l i c phi u thay cho vi c tr c t c có th ñưa l i nh ng ñi m l i và nh ng b t l i ch y u sau: o Nh ng ñi m l i: Vi c mua l i c phi u ñư c xem như ñưa l i m t tín hi u l c quan cho các nhà ñ u tư, h tin r ng các quy t ñ nh mua l i c ph n c a các nhà qu n tr công ty ñưa ra th hi n các nhà qu n tr công ty ñang l c quan v tương lai phát tri n c a công ty và giá c phi u c a công ty hi n b th trư ng ñánh giá th p. ði u này cũng là m t lý do khi n cho giá c phi u c a công ty s tăng lên. Vi c công ty công b mua l i c phi u t c ñông khi n cho c ñông r ng ñư ng hơn trong vi c l a ch n theo ý thích c a h bán hay không bán c phi u. Nh ng c ñông c n ti n thì có th l a ch n là bán c phi u cho công ty. Trong khi ñó, nh ng c ñông chưa c n ti n thì ch ñơn gi n quy t ñ nh 58 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n là gi l i c phi u và như v y, nh ng c ñông này cũng hoãn n p ñư c m t ph n thu thu nh p n u so v i trư ng h p công ty tr c t c b ng ti n. Vi c mua l i c phi u cũng giúp cho các nhà qu n tr công ty gi m ñư c áp l c tăng c t c b ng ti n. N u vi c dư th a ti n m t c a công ty ch có tính ch t t m th i, các nhà qu n tr thích s d ng s ti n d ki n dành tr c t c ñ mua l i c phi u t c ñông hơn là công b tăng c t c b ng ti n mà không có kh năng duy trì ñư c nó. o Nh ng ñi m b t l i: Trong trư ng h p có th có nhi u c ñông chưa nh n th y rõ căn c và m i liên h gi a vi c công ty mua l i c phi u và vi c tr c t c b ng ti n, t ñó làm cho vi c th c hi n k ho ch mua l i c phi u c a công ty g p tr ng i. N u công ty ñ t giá mua l i quá cao thì có th gây ra s b t l i cho các c ñông chưa c n ti n v n gi l i c phi u c a công ty. M t khác, nh ng công ty mà c phi u có tính thanh kho n y u n u công ty ñ t giá mua quá cao thì sau khi k t thúc chương trình mua l i giá c phi u có th s t gi m m nh. v1.0 59
Bài 3: C t c c a công ty c ph n TÓM LƯ C CU I BÀI • C t c là kho n l i nhu n sau thu c a công ty dành tr cho các c ñông hi n h u. • Các ch tiêu ñánh giá tình hình tr c t c: h s tr c t c, c t c/1c ph n (DIV), Thu nh p m t c ph n (EPS) và t su t c t c. • Hình th c tr c t c: b ng c phi u, b ng ti n và b ng tài s n khác. • Trình t tr c t c: ngày công b tr c t c → ngày ñăng ký cu i cùng → ngày giao d ch không hư ng c t c → ngày tr c t c. • Chính sách tr c t c nh hư ng t i: l i ích c ñông hi n h u, s tăng trư ng c a công ty trong tương lai và giá c phi u c a công ty. • Các chính sách tr c t c trong th c ti n: chính sách c t c n ñ nh, chính sách th ng dư c t c và chính sách c t c khác. M i chính sách ñ u có nh ng ưu và như c ñi m riêng. 60 v1.0
Bài 3: C t c c a công ty c ph n CÂU H I ÔN T P 1. Hãy phân tích m i quan h gi a chính sách ñ u tư và chính sách c t c c a công ty c ph n? 2. M t công ty c ph n ñang có tri n v ng tăng trư ng r t nhanh, v y nên l a ch n th c hi n chính sách n ñ nh c t c hay chính sách th ng dư c t c và gi i thích vì sao? 3. Hãy gi i thích: vì sao m t công ty c ph n ñang tăng trư ng nhanh và tri n v ng kinh doanh khá t t l i l a ch n tr c t c b ng c phi u? 4. Hãy tìm hi u tình hình th trư ng ch ng khoán Vi t Nam năm 2008 và gi i thích vì sao t i ð i h i ñ ng c ñông năm ñó không ít công ty c ph n, c ñông hi n h u l i ph n ñ i d ñ nh c a H i ñ ng qu n tr v vi c tr c t c b ng c phi u? 5. N u m t công ty c ph n th c hi n mua l i c phi u ñư c coi là thay vì tr c t c b ng ti n s nh hư ng như th nào ñ n giá tr tài s n, v n ch s h u và giá c phi u trên th trư ng c a công ty? BÀI T P Bài t p 1 Công ty H i Kim có tình hình năm N như sau: • S s n ph m tiêu th trong năm: 1.400 s n ph m v i giá bán chưa có thu giá tr gia tăng 1 tri u ñ ng/s n ph m. • Chi phí s n xu t kinh doanh trong năm: o T ng chi phí c ñ nh kinh doanh: 120 tri u ñ ng. o Chi phí bi n ñ i cho 1 s n ph m: 48.000 ñ ng. • Lãi ti n vay v n kinh doanh ph i tr trong năm là 100 tri u ñ ng. • Công ty ph i n p thu thu nh p doanh nghi p v i thu su t 25%. • H s tr c t c là 0,6. S c ph n thư ng lưu hành trong năm là 100.000 c ph n. Yêu c u: 1. Hãy xác ñ nh thu nh p 1 c ph n (EPS) c a công ty? 2. Xác ñ nh c t c 1 c ph n? Bài t p 2 Công ty c ph n H ng Hà hi n có 400.000 c ph n thư ng (hay c ph n ph thông ñang lưu hành). D ki n trong năm t i ñ t ñư c l i nhu n trư c thu là 2.000 tri u ñ ng. Công ty ph i n p thu thu nh p v i thu su t 25%. Hi n công ty có các d án ti m năng kh thi v i t ng s v n ñ u tư là 1.200 tri u ñ ng. Vi c huy ñ ng v n ñ th c hi n ñ u tư theo ñ nh hư ng v n duy trì cơ c u ngu n v n m c ti u v i h v n ch s h u là 60% còn l i s d ng v n vay. Yêu c u: 1. Xác ñ nh thu nh p 1 c ph n (EPS) c a công ty? 2. N u công ty th c hi n chính sách th ng dư c t c thì c t c 1 c ph n và h s tr t c c a công ty là bao nhiêu? Bi t r ng: Công ty không có c phi u ưu ñãi và trong năm t i công ty không phát hành thêm, cũng không mua l i c phi u. v1.0 61
Bài 3: C t c c a công ty c ph n Bài t p 3 Công ty c ph n ð ng Ti n có tài li u v năm N như sau: • T ng s v n kinh doanh bình quân s d ng trong năm là 10.000 tri u. Trong ñó, v n ch s h u là 40%, v n vay là 60% v i lãi su t vay v n 10%/năm. • L i nhu n trư c lãi vay và thu là 2.000 tri u ñ ng. Công ty n p thu thu nh p v i thu su t là 25%. • Năm trư c công ty ñã tr c t c 2.000ñ/c ph n. S c ph n thư ng ñang lưu hành c a công ty là 300.000 c ph n. • Công ty ñang có 2 d án ñ u tư có tính kh thi v i t ng s v n ñ u tư là 2.250 tri u ñ ng. Vi c huy ñ ng v n th c hi n ñ u tư v n ñ m b o theo cơ c u ngu n v n trên. Yêu c u: 1. N u công ty th c hi n chính sách c t c n ñ nh, duy trì t c ñ tăng c t c ñ u ñ n m i năm 5%, thì c t c m t c ph n năm N c a công ty và s l i nhu n ñ l i tái ñ u tư là bao nhiêu? 2. N u năm N công ty th c hi n chính sách th ng dư c t c thì c t c m t c ph n là bao nhiêu? Bài t p 4 Công ty c ph n Kim Sơn có tình hình năm N như sau: • Công ty duy trì cơ c u ngu n v n v i h s n là 60% và h s v n ch s h u là 40%. Công ty v n có kh năng ñư c các ngân hàng thương m i cho vay v n ñ u tư. • Trong năm công ty ñ t ñư c l i nhu n sau thu là 5.000 tri u ñ ng. Yêu c u: 1. N u công ty không phát hành c phi u m i ñ huy ñ ng v n và dành toàn b l i nhu n ñ tái ñ u tư. V y, công ty có th huy ñ ng t i ña bao nhiêu v n cho ñ u tư mà v n duy trì ñư c cơ c u ngu n v n ñã nêu trên? 2. Gi s công ty có 2 d án ñ u tư kh thi v i t ng s v n là 12.000 tri u ñ ng. D ki n huy ñ ng v n theo cơ c u ngu n v n ñã l a ch n ñư c nêu trên và th c hi n chính sách th ng dư c t c. V y, s l i nhu n sau thu có th dành ñ tr c t c trong năm là bao nhiêu? Bài t p 5 M t công ty c ph n có tình hình sau: • Theo s li u B ng cân ñ i k toán trư c ngày công ty công b c t c: o S v n ñ u tư c a ch s h u: 450.000.000 ñ ng o Th ng dư v n c ph n: 1.550.000.000 ñ ng o L i nhu n sau thu chưa phân ph i: 300.000.000 ñ ng o C ng v n ch s h u: 2.300.000.000 ñ ng • T ng s c ph n ñang lưu hành th i ñi m khóa s là 50.000 c ph n. • Công ty công b tr c t c b ng c phi u v i t l là 20% s c phi u ñang lưu hành. Yêu c u: Hãy xác ñ nh các kho n trên c a B ng cân ñ i k toán sau khi tr c t c b ng c phi u. 62 v1.0

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.