Bài giảng "Thiết kế hệ thống thông tin - Chương 1: Đại cương về hệ thống thông tin" cung cấp cho người học các khái niệm về hệ thống thông tin, các cách tiếp cận phát triển hệ thống thông tin, vòng đời phát triển hệ thống thông tin, các phương pháp phát triển hệ thống thông tin,... Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Thiết kế hệ thống thông tin: Chương 1 - ThS. Lê Văn Tấn
- Chương 1: ĐẠI CƢƠNG VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN
VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN
CÁC PHƢƠNG PHÁP PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN
XÂY DỰNG HỆ THỐNG THÔNG TIN THÀNH CÔNG
SƠ ĐỒ TỔNG QUÁT PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
1.1.1. Các khái niệm và định nghĩa
HTTT được xác định như một tập hợp các thành phần được tổ
chức để thu thập, xử lý, lưu trữ, phân phối và biểu diễn thông tin, trợ
giúp việc ra quyết định và kiểm soát hoạt động của một tổ chức.
Một số khái niệm liên quan đến HTTT:
Dữ liệu (data)
Mô tả sự kiện, con người thế giới thực
Thông tin (information)
Hiểu biết từ dữ liệu
Các hoạt động thông tin (information activities)
Là các hoạt động xảy ra trong một HTTT, bao gồm việc thu thập, xử lý,
phân phối, lưu trữ, trình diễn dữ liệu và kiểm tra các hoạt động trong
HTTT.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
Xử lý dữ liệu (data processing)
Xử lý dữ liệu là các hoạt động tác động lên dữ liệu như tính toán, so
sánh, sắp xếp, phân loại, tổng hợp,...làm cho nó thay đổi về nội dung,
vị trí hay cách thể hiện. Các phương thức xử lý thông tin:
– Xử lý tương tác: Xử lý từng phần, xen kẽ giữa người và máy.
– Xử lý theo mẻ: Thông tin được gom lại thành mẻ mới xử lý.
– Xử lý trực tuyến: Thông tin đến xử lý ngay.
– Xử lý thời gian thực: Hành vi của hệ thống phải thoả mãn các ràng buộc
về thời gian
– Xử lý phân tán: Xử lý trên nhiều trạm
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
Giao diện
Là chỗ mà tại đó hệ thống trao đổi dữ liệu với hệ thống khác hay môi
trường. Ví dụ: màn hình, chuột, bàn phím, loa, micro,...
Môi trƣờng
Là phần của thế giới không thuộc hệ thống mà có tương tác với hệ
thống thông qua các giao diện của nó.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN
1.1.2. Hệ thống thông tin quản lý
Hệ thống thông tin quản lý là một hệ thống tích hợp Người - Máy
nhằm cung cấp các thông tin cần thiết cho việc sản xuất, quản lý và
điều hành của doanh nghiệp. Hệ thống thông tin quản lý sử dụng các
thiết bị tin học, các phần mềm, cơ sở dữ liệu, các thủ tục thủ công, các
mô hình để phân tích, lập kế hoạch và ra quyết định.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HỆ THỐNG (TIẾP)
1.1.3. Phân loại hệ thống thông tin
Theo lĩnh vực nghiệp vụ
– Hệ thống tự động văn phòng (Office Automation System)
– Hệ thống truyền thông (Communication System)
– Hệ thống xử lí giao dịch (Transaction Processing System)
– Hệ cung cấp thông tin thực hiện (Executive Information System)
– Hệ thống thông tin quản lý (Management Information System)
– Hệ trợ giúp quyết định (Decision Support System)
– Hệ chuyên gia (Expert System)
– Hệ trợ giúp điều hành (Execution Support System)
– Hệ trợ giúp làm việc theo nhóm (Groupware System)
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HỆ THỐNG (TIẾP)
1.1.3. Phân loại hệ thống thông tin
Theo đặc tính kỹ thuật
– Hệ thống thông thường (General System)
– Hệ thống thời gian thực (Real time System)
– Hệ thống nhúng (Embedded System)
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HỆ THỐNG (TIẾP)
1.1.4. Tại sao một tổ chức cần phát triển HTTT
Khắc phục hạn chế, khó khăn cản trở việc đạt mục tiêu hiện tại
Tạo ƣu thế để vƣợt qua thách thức và tận dụng cơ hội trong
tƣơng lai
Để hợp tác với đối tác
Xây dựng HTTT không đơn thuần chỉ là một giải pháp kỹ thuật. Nó là
một phần quan trọng trong chiến lược phát triển của một tổ chức, tức là
cần được tiến hành đồng thời, đồng bộ với nhiều giải pháp khác. Vì vậy
cần có một lộ trình để chuyển đổi từ hệ thống hiện tại sang hệ thống
mới.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HỆ THỐNG (TIẾP)
1.1.5. Những nội dung cơ bản của việc phát triển HTTT
Có 3 nhân tố chính:
Các hoạt động và trình tự phát triển một HTTT (phương pháp luận phát
triển hệ thống)
Các phương pháp, công nghệ và công cụ được sử dụng
Tổ chức và quản lý quá trình phát triển
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT
1.2.1. Tiếp cận định hƣớng tiến trình (process - oriented approach)
DL học phí
Chương trình quản lý học phí DL hồ sơ SV
Trùng lặp
DL hồ sơ SV
Chương trình quản lý điểm
DL điểm
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT(TIẾP)
Một số hạn chế:
Dữ liệu của mỗi chương trình ứng dụng là độc lập nhau nên không thể
sử dụng chung dữ liệu vì cấu trúc dữ liệu của mỗi chương trình là khác
nhau;
Khi tiến trình thay đổi kéo theo phải tổ chức lại các tệp dữ liệu tương
ứng;
1.2.2. Tiếp cận định hƣớng dữ liệu (data - oriented approach)
Hai ý tưởng chính của các tiếp cận này là:
Tách dữ liệu ra khỏi các xử lý;
Tổ chức cơ sở dữ liệu chung cho các hệ ứng dụng.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT
Database
DL học phí
Chương trình học phí
DL hồ sơ SV
Chương trình quản lý điểm
DL Điểm
….
……
Chương trình khác
Dữ liệu khác
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT(TIẾP)
1.2.3. Tiếp cận định hƣớng cấu trúc (structure - oriented approach)
Tiếp cận hướng cấu trúc như một bước tiếp theo của tiếp cận định
hướng dữ liệu do vậy có thể gộp hai cách tiếp cận này làm một và gọi là
tiếp cận theo hướng dữ liệu/ chức năng.
Cách tiếp cận này hướng vào việc cải tiến cấu trúc các chương trình
theo hướng mô đun hoá để dễ theo dõi, quản lý và bảo trì. Phát triển
hướng cấu trúc đề cập đến quá trình sử dụng một cách có hệ thống và
tích hợp các công cụ và kỹ thuật để trợ giúp cho việc phân tích thiết kế
hệ thống theo hướng mô đun hoá.
Các phương pháp luận hướng cấu trúc sử dụng một hay một số công cụ
để xác định luồng thông tin và các quá trình xử lý. Việc xác định và chi
tiết hoá dần các luồng dữ liệu và các tiến trình là ý tưởng cơ bản của
phương pháp luận từ trên xuống (Top - Down).
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT(TIẾP)
Với phương pháp tiếp cận hướng cấu trúc nó cho ta nhiều lợi ích so với các
phương pháp trước đó:
Làm giảm sự phức tạp (nhờ chia nhỏ, mô đun hoá)
Tập trung vào ý tưởng (vào logic, kiến trúc trước khi thiết kế)
Chuẩn mực hoá (theo phương pháp, công cụ đã cho)
Hướng về tương lai (kiến trúc tốt, mô đun hoá dễ bảo trì)
Giảm bớt tính nghệ thuật trong thiết kế (phát triển hệ thống phải tuân thủ
một tiến trình xác định với các quy tắc và phương pháp đã cho).
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.2. CÁC CÁCH TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN HTTT(TIẾP)
1.2.4. Tiếp cận hƣớng đối tƣợng (object - oriented approach)
Cách tiếp cận này dựa trên ý tưởng xây dựng một hệ thống gồm các
đơn thể được gọi là đối tượng liên kết với nhau bằng mối quan hệ truyền
thông (gửi, nhận các thông báo). Các đối tượng đóng gói trong nó cả dữ
liệu và các xử lý.
Mục tiêu của cách tiếp cận này là làm cho các phần tử của hệ thống trở
nên độc lập tương đối với nhau và có thể sử dụng lại.
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.3. VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN MỘT HTTT
Là quá trình phát triển một HTTT từ lúc nó sinh ra đến khi nó tàn lụi. Quá
trình phát triển gồm các pha sau:
Khởi tạo và lập kế hoạch
Phân tích
Thiết kế
Mã hóa
Kiểm thử
Vận hành, bảo trì
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.3. VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN MỘT HTTT
Khởi tạo và lập kế hoạch
Nghiên cứu hệ thống
− Các chức năng chính
− Phạm vi
− Các ràng buộc chung
Phát triển dự án khả thi
− Khả thi kỹ thuật
− Khả thi kinh tế
− Khả thi về thời gian
− Khả thi pháp lý và hoạt động
Xây dựng kế hoạch dự án cơ sở
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.3. VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN MỘT HTTT
Phân tích hệ thống
Xác định yêu cầu thông tin của tổ chức, bao gồm các bƣớc:
− Xác định yêu cầu
− Nghiên cứu và cấu trúc các yêu cầu (đặc tả)
− Tìm giải pháp cho các thiết kế ban đầu
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.3. VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN MỘT HTTT
Thiết kế hệ thống
Tìm các giải pháp công nghệ thông tin cụ thể để đáp ứng yêu cầu
đặt ra;
Chuyển đặc tả yêu cầu thành bản thiết kế mô tả hệ thống nhƣ nó sẽ
tồn tại trong thế giới thực, bao gồm:
− Thiết kế logic
− Thiết kế vật lý
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
- 1.3. VÒNG ĐỜI PHÁT TRIỂN MỘT HTTT
Mã hóa
Chọn hệ thống nền (plaform)
− Cấu hình phần cứng
− Phần mềm hệ thống, ngôn ngữ lập trình, hệ quản trị CSDL
Chuyển thiết kế thành chƣơng trình
Kiểm thử đơn vị
Kiểm thử tích hợp
− Các mô đun
− Các hệ con
Giáo viên: Ths Lê Văn Tấn – Khoa Công nghệ thông tin – Đai học Vinh Chapter 1
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
