Thông tin là sự hiểu biết của con người về một thực thể nào đó, có thể nhập, lưu trữ, xử lí được;... để tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này mời các bạn tham khảo "Bài giảng Thông tin và dữ liệu".
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Thông tin và dữ liệu
- BÀI 2:
THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
Đặng Hữu Hoàng
- Kiểm tra bài cũ
• Câu 1: Tin học được hình thành trong hoàn cảnh
nào?
• Câu 2: Vì sao Tin học được phát triển mạnh mẽ
như ngày nay?
- Bảng tên Bảng tên
nhằm để học sinh có
mọi người tác dụng gì?
Giá cả ủa
biết tên c
học sinh.
hàng
hóa.
Vậy bảng tên
Có! có được gọi là
ọả
thông tin hB Những n
c n tin th ội dung đó
ị trườ ng
sinh không? có đ Bảc g
ượ n tin th
ọ i là ị
được các em xem
trường có
thông tin không?
qua và ghi nh ớ thì nó
tác dụng
trở thành kiến thức
gì?
về hàng hóa. Còn
Ta đi vào bài mớđiối với máy tính trở
thành gì?
- BÀI 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
I. Khái niệm về thông tin và dữ liệu
a. Thông tin: là sự hiểu biết của con người về
một thực thể nào đó, có thể nhập, lưu trữ, xử
lí được.
b. Dữ liệu: là mã hóa của thông tin trong máy
tính
Đơn vị đo độ dài là m, đo
trọng lượng là N hay kg, thể
tích là m3…Vậy thông tin
được đo bằng gì?
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
II. Đơn vị đo thông tin
Đơn vị đo của thông tin là bit (binary digit).
Trong tin học, thuật ngữ bit thường dùng để chỉ
phần nhỏ nhất của bộ nhớ máy tính để lưu trữ
một trong hai ký hiệu, được sử dụng biểu diễn
thông tin trong máy tính, là 0 và 1
01101001
Để lưu trữ dãy bit, ta cần dung ít nhất tám bit của bộ
nhớ máy tính. Ngoài đơn vị bit nói trên, đơn vị đo thông
tin thường dung là byte (bai) và 1 byte = 8 bit. Người ta
còn dùng các đơn vị bội của byte như bảng dưới đây
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
II. Đơn vị đo thông tin
Tên gọi Ký Giá trị
hiệu
Byte B 8 bit
kiloByte KB 210 B=1024Byte
MegaByte MB 220 B=210Kb= 1024KB
GigaByte GB 230 B=210MB=1024MB
TetraByte TB 240 B=210GB=1024GB
Pêtabai PB 250 B=210GT=1024GT
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
III. Các dạng thông tin
Có thể phân lo ể giao ại số (số nguyên, số thực,…)
ại thông tin thành lo
Các em có th
và loại phi số (văn bản, hình ảnh, âm thanh).
tiếp với nhau bằng
Vậy mắt nhìn thấy
a. Dạng văn bảgiác quan nào?
n: thường gặp trên các phương tiện thông
hình ảnh, chữ viết, số.
tin như: tờ báo, cuốn sách, vở ghi….
Tai nghe những Mắt
b. Dạng hình ảnh: Bức tranh v ẽ, bức ảnh chụp, băng hình
âm thanh. và tai
c. Dạng âm thanh: tiếng nói con người, sóng biển, tiếng đàn,
băng đĩa,….
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
IV. Mã hóa thông tin trong máy tính
Muốn máy tính xử lí được, thông tin phải được biến đổi
thành một dãy bit. Cách biến đổi như vậy gọi là mã hóa
thông tin.
01101001
Để mã hoá thông tin dạng văn bản. ta chỉ cần mã hoá các ký tự.
Bộ mã ASCII (đọc Aski, viết tắt của từ Amercan Standard
Code for Information Interchange – Chuẩn của Mỹ dùng để trao
đổi thông tin) sử dụng 8 bit để mã hóa ký tự. Trong bộ mã này,
các ký tự được đánh số từ 0 đến 255 và các hiệu này được gọi
là mã ASCII thập phân của ký tự.
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
IV. Mã hóa thông tin trong máy tính
Ví dụ ký tự “A” có mã ASCII thập phân là 65 và ký tự “a” có
mã thập phân ASCII là 97
Mỗi số nguyên trong phạm vi từ 0 đến 255 (256=28) đều có
thể viết trong hệ nhị phân với 8 bit số (8 bit). Nếu ký tự có mã
thập phân là N dãy 8 bit biểu diễn N chính là mã hóa của ký tự
đó trong máy tính.
Bộ ASCII chỉ mã hóa được 256 (=28) ký tự, chưa đủ mã hóa
các bảng chữ cái của các ngôn ngữ trên thế giới. Người ta
xây dựng bộ mã Unicode sử dụng 16bit để mã hóa và có thể
mã hóa được 65536 (=216) kí tự khác nhau.
Để biết được thông tin lưu trữ trong máy, máy tính phải biến
đổi thông tin đã mã hóa thành dạng quen thuộc như văn bản,
âm thanh, hình ảnh.
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
Thông tin có nhiều dạng khác nhau nhưng đều được lưu trữ và
xử lí trong máy tính ở một dạng chung là bit
a. Thông tin loại số
Hệ đếm
Hệ đếm được hiểu như tập các kí hiệu và quy tắc sử dụng
tập kí hiệu đó để biểu diễn và xác định giá trị các số. Có hệ
đếm phụ thuộc vào vị trí và hệ đếm không phụ thuộc vào vị
Tiêu đề trên có
trí.
giá trị bằng
Hệ Trong toán học
m đ
ấếy?m La Mã không phụ thuộc vào vị trí. TH ậệp các kí hi
th ập ệu
trong hệcác em có
này gồm các chữ cái I, V, X, L, C, D, M. C
phân và hụ th
ệ ể như
những hệ đếm
I=1, V=5, X=10, L=50, C=100, D=500, M=1000.
nào? La Mã
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số
Hệ đếm
Hệ thập phân (hệ cơ số 10) Sử dụng tập hợp kí hiệu gồm 10
chữ số từ 0 đến 9. Giá trị của mỗi chữ số phụ thuộc vào vị
trí của nó trong biểu diễn.
Quy tắc mỗi đơn vị trong một hàng bất kỳ có giá trị bằng
10 đơn vị của hàng kế cận bên phải
Ví dụ hãy phân tích 545
Có 5 là 500 đơn vị, 4 là 40 đơn vị, 5 là 5 đơn vị
Vậy sự phụ
thuộc như
thế nào?
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số
Các hệ đếm thường dùng trong tin học
Hệ nhị phân (hệ cơ số 2) chỉ dùng hai kí hiệu chữ số 0 và chữ số 1.
Mỗi chữ số nhị phân gọi là Bit (Binary digit)
Ví dụ số 11101.11(2) sẽ tương ứng giá trị thập phân
Số nhị phân: 1 1 là 1 0 1 . 1 1
Số vị trí 4 3 2 1 0 1 2
Giá trị tại vị trí 24 23 22 0*21 20 21 22
Hệ 10 là 16 8 4 0 1 0.5 0.25
Ví dụ 10 đổi ra hệ nhị phân 10 2
0 5 2
Kết quả: 1 2 2
0 1 2
1 0
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số Các hệ đếm thường dùng trong tin học
Hệ cơ số mười sáu còn gọi là hệ Hexa
Ví dụ: 34F5C(16)=3*164+4*163+15*162+5*161+12*160=216294(10)
Chú ý một số chương trình qui định viết số Hexa phải có chữ H cuối chữ số
Ví dụ: số 15 viết FH Hệ 10 Hệ 2 Hệ 8 Hệ 16
0 0000 00 0
216294 16 1 0001 01 1
2 0010 02 2
6 13518 16 3 0011 03 3
4 0100 04 4
14 844 16 5 0101 05 5
6 0110 06 6
12 52 16 7 0111 07 7
8 1000 10 8
4 16
3 9 1001 11 9
10 1010 12 A
3 0 11 1011 13 B
216294(10)=34CE6(16) 12 1100 14 C
13 1101 15 D
14 1110 16 E
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số
Biểu diễn số nguyên
Số nguyên có thể có dấu hoặc không có dấu. Ta có thể chọn
1 byte (= 8 bit), 2 byte, 3 byte…để biểu diễn số nguyên. Mỗi
cách chọn tương ứng với một phạm vi giá trị có thể biểu
diễn được.
Xét biểu diễn số nguyên bằng 1 byte. 1 byte co 8 bit, mỗi bit
là 0 hoặc 1. Các bit của 1 byte được đánh số từ phải sang trái
bắt đầu từ 0.
Bit 7 Bit 6 Bit 5 Bit 4 Bit 3 Bit 2 Bit 1 Bit 0
Các bit cao Các bit thấp
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số
Biểu diễn số nguyên
Biểu diễn số nguyên có dấu
Bit 7
Dấu Bit 6
0/1 Bit 5
0/1 Bit 4
0/1 Bit 3
0/1 Bit 2
0/1 Bit 1
0/1 Bit 0
0/1
Biểu diễn giá trị tuyệt đối 1 là âm, 0 là dương
Giá trị còn lại có thể biểu diễn là 281 = 128 tức là từ 127 đến 127
Biểu diễn số nguyên không dấu
Bit 7 Bit 6 Bit 5 Bit 4 Bit 3 Bit 2 Bit 1 Bit 0
Toàn bộ 8 bit dùng để biểu diễn giá trị nên có giá trị có thể là
28=256 tức là từ 0 đến 255
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
a. Thông tin loại số
Biểu diễn số số thực
Biểu diễn sự ngăn cách giữa phần nguyên và phần thập phân
bằng dấu (.)
Ví dụ 13456.25
Mọi số thực được biển diễn là ±Mx10 ±K (được gọi là dấu
phẩy động)
Trong đó 0,1≤M
- Bài 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
b. Thông tin phi số
Văn bản
Máy tính có thể dùng một dãy bit để biểu diễn một kí tự
chẳng hạn như mã ASCII của kí tự đó.
Để biểu diễn một xâu kí tự (dãy các kí tự) máy tính dùng
một dãy byte, mỗi byte biểu diễn một kí tự theo thứ tự từ trái
sang phải.
Ví dụ SGK
Các dạng khác
Hiện nay việc tìm cách biểu diễn hiệu quả các dạng thông
tin loại phi số như âm thanh, hình ảnh..Để xử lí âm thanh, hình
ảnh, ta cũng mã hóa chúng thành các dãy bit.
- Bài 1: TIN HỌC LÀ MỘT NGÀNH KHOA HỌC
Củng cố kiến thức bài học
I. Khái niệm về thông tin và dữ liệu
a. Thông tin
b. Dữ liệu. 47=000101111(2)
II. Đơn vị đo thông tin 47=2F(16)
III. Các dạng thông tin
a. Dạng văn bản b. Dạng hình ảnh c. Dạng âm thanh
IV. Mã hóa thông tin trong máy tính
V. Biểu diễn thông tin trong máy tính
+ Câu 1: Thông tin là gì?
+ Câu 2: Đơn vị đo thông tin là gì?
+ Câu 3: Có mấy dạng thông tin?
+ Câu 4: Làm thế nào để đưa thông tin vào máy tính.
+ Câu 5: hãy biểu diễn 47(10) ra hệ nhị phân và Hexa.
- Dặn dò bài mới
Học sinh về học bài
Xem bài đọc thêm 1 Biểu diễn hình ảnh và âm thanh..
Xem trước bài tập và thực hành 1.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
