intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan - ĐHYK Thái Nguyên

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:57

264
lượt xem
52
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan trình bày về các nội dung chủ yếu của y học hạt nhân, vai trò của y học hạt nhân trong các chuyên khoa, các phương pháp điều chế đồng vị phóng xạ dùng trong y học hạt nhân, máy móc ghi đo phóng xạ trên bệnh nhân, nguyên tắc chung của chuẩn đoán bệnh bằng đồng vị phóng xạ,...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan - ĐHYK Thái Nguyên

  1. Y HỌC HẠT NHÂN VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ An toµn phãng x¹ liªn QUAN Bé m«n Lý sinh Y häc - §¹i häc Y khoa Th¸i nguyªn
  2. Y häc h¹t nh©n Y häc h¹t nh©n (YHHN)- Nuclear medicine: là chuyªn ngµnh sö dông c¸c ®ång vÞ phãng x¹ díi d¹ng dîc chÊt phãng x¹ vµ ho¸ chÊt phãng x¹ trong chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh. YHHN ë ViÖt nam:  N¨m 1969: thµnh lËp §¬n vÞ nghiªn cøu phãng x¹ - §HY Hµ néi c¬ së ®Æt t¹i BV B¹ch Mai.  N¨m1978: thµnh lËp Khoa YHHN -BV B¹ch Mai.  N¨m1987: thµnh lËp Bé m«n YHHN - §HY Hµ Néi.  HiÖn cã trªn 20 c¬ së YHHN trong c¶ níc.
  3. C¸c néi dung chñ yÕu cña Y häc h¹t nh©n 1. Th¨m dß c¸c chøc n¨ng. 2. Ghi h×nh phãng x¹. 3. §Þnh lîng c¸c hîp chÊt sinh häc b»ng ph¬ng ph¸p MiÔn dÞch phãng x¹ ( Radioimmunoasay- RIA vµ Immunoradiometric asay-IRMA). 4. §iÒu trÞ bÖnh b»ng c¸c dîc chÊt phãng x¹
  4. Vai trß cña YHHN trong c¸c chuyªn khoa YHHN ph¸t huy m¹nh mÏ vai trß trong c¸c chuyªn khoa:  Néi tiÕt, ®Æc biÖt lµ tuyÕn gi¸p.  Tim m¹ch.  Ung th c¸c lo¹i.  Chøc năng vµ ®éng häc cña thËn vµ tiÕt niÖu.  BÖnh rèi lo¹n vÒ hÊp thô vµ c¸c khèi u.  BÖnh m¸u vµ hÖ t¹o m¸u.  BÖnh thÇn kinh vµ t©m thÇn.
  5. C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ ®ång vÞ phãng x¹ dïng trong YHHN 1. §iÒu chÕ tõ lß ph¶n øng h¹t nh©n Tinh chÕ tõ s¶n phÈm do ph©n h¹ch h¹t nh©n. §iÒu chÕ b»ng ph¬ng ph¸p b¾n ph¸ h¹t nh©n bia. 2. §iÒu chÕ tõ m¸y gia tèc h¹t M¸y gia tèc th¼ng. M¸y gia tèc vßng. 3. S¶n xuÊt b»ng nguån sinh ®ång vÞ phãng x¹ (Generator).
  6. M¸y mãc ghi ®o phãng x¹ trên bệnh nhân  M¸y ghi h×nh nhÊp nh¸y Scanner.  M¸y chôp h×nh Gamma Camera.  M¸y chôp h×nh c¾t líp phát xạ photon đơn (Single photon emission tomography - SPECT).  M¸y chôp c¾t líp ph¸t x¹ positron tomography (Positron emission tomography- PET).  M¸y SPECT/CT.  M¸y PET/CT.  M¸y PET/SPECT.
  7. Nguyªn t¾c chung cña chÈn ®o¸n bÖnh b»ng ®ång vÞ phãng x¹ §¸nh gi¸ ho¹t ®éng chøc n¨ng cña mét c¬ quan, phñ t¹ng  §a §VPX hoÆc hîp chÊt g¾n §VPX thÝch hîp (phát tia gamma) vµo c¬ thÓ BN.  §VPX sÏ tËp trung ®Æc hiÖu t¹i c¬ quan cÇn kh¶o s¸t.  §Æt c¸c èng ®Õm ngoµi c¬ thÓ BN t¬ng øng víi c¬ quan cÇn kh¶o s¸t ®Ó theo dâi ®êng ®i, qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ cña §VPX t¹i ®ã.  §¸nh gi¸ t×nh trạng chøc n¨ng cña c¬ quan, phñ t¹ng cÇn nghiªn cøu. Ghi h×nh nhÊp nh¸y (x¹ h×nh) c¸c c¬ quan  §a c¸c §VPX thÝch hîp vµo c¬ thÓ ngêi bÖnh.  Ghi h×nh ¶nh sù ph©n bè phãng x¹ bªn trong c¸c phñ t¹ng.  §¸nh gi¸ vÞ trÝ, h×nh d¹ng, khÝch thíc, chøc n¨ng cña c¬ quan, phñ t¹ng cÇn nghiªn cøu.
  8. Nguyªn t¾c chung cña ®iÒu trÞ bÖnh b»ng ®ång vÞ phãng x¹  §a ĐVPX (phát tia bêta) thÝch hîp vµo c¬ thÓ bÖnh nh©n.  ĐVPX tËp trung t¹i tæ chøc bÖnh.  N¨ng lîng c¸c tia ph¸t ra tõ c¸c ĐVPX lµm thay ®æi chøc n¨ng hay huû diÖt mét tæ chøc bÖnh lý nhÊt ®Þnh.
  9. Th¨m dß chøc n¨ng vµ ghi h×nh b»ng ®ång vÞ phãng x¹ trong YHHN Th¨m dß chøc n¨ng tuyÕn gi¸p  §o ®é tËp trung ièt phãng x¹ t¹i tuyÕn gi¸p:  Ghi h×nh nhÊp nh¸y tuyÕn gi¸p Th¨m dß chøc n¨ng thËn vµ ®êng tiÕt niÖu  ThËn ®å ®ång vÞ .  Ghi h×nh ®éng thËn vµ hÖ tiÕt niÖu. ChÈn ®o¸n bÖnh n·o  X¹ h×nh tíi m¸u n·o.  X¹ h×nh n·o qui íc. ChÈn ®o¸n bÖnh tim m¹ch  §¸nh gi¸ chøc n¨ng t©m thÊt.  Ghi h×nh tíi m¸u c¬ tim.  Ghi h×nh æ nhåi m¸u c¬ tim.
  10. Ghi h×nh x¬ng Th¨m dß chøc n¨ng phæi X¹ h×nh tíi m¸u phæi. X¹ h×nh th«ng khÝ phæi. ChÈn ®o¸n bÖnh tiªu hãa Ghi h×nh khèi u Ghi h×nh miÔn dÞch phãng x¹ Ghi h×nh khèi u theo nguyªn t¾c chuyÓn hãa
  11. Nh©n nãng (hot nodule) thuú ph¶i tuyÕn gi¸p (bªn tr¸i – ghi h×nh víi 123I) vµ nh©n ®éc tù trÞ (bªn ph¶i – ghi h×nh víi 99mTc) TuyÕn gi¸p ph× ®¹i ë bÖnh nh©n Basedow (bªn tr¸i); Nh©n l¹nh thuú ph¶i tuyÕn gi¸p (bªn ph¶i).
  12. Ghi h×nh thËn b»ng m¸y SPECT 2 ®Çu (ghi h×nh ®éng víi Tc - 99m MAG3) - ThËn tr¸i: tËp trung H§PX vµ chøc n¨ng thËn b×nh thêng (ERPF= 254,2 mL/min). - ThËn ph¶i: Kh«ng tËp trung H§PX, mÊt chøc n¨ng hoµn toµn.
  13. Ghi h×nh thËn b»ng m¸y SPECT hai ®Çu - Bªn tr¸i: ThËn ngêi b×nh thêng (ghi h×nh víi MAG3 - 99mTc) - Bªn ph¶i: ThËn ph¶i tËp trung H§PX b×nh thêng, thËn tr¸i kh«ng tËp trung H§
  14. H×nh ¶nh thËn ®å ®ång vÞ (bªn tr¸i) vµ x¹ h×nh thËn (bªn ph¶i) ngêi b×nh thêng, ghi h×nh ®éng b»ng m¸y SPECT víi 99mTc - DTPA
  15. X¹ h×nh n·o b×nh thêng (ghi h×nh tÜnh b»ng m¸y Gamma Camera víi 99mTcO4: Kh«ng cã tËp trung H§PX ë trong tæ chøc n·o - thÓ hiÖn b»ng vïng tr¾ng trªn x¹ h×nh)
  16. Khèi u n·o, ghi h×nh b»ng Gamma Camera (víi Tc-99m) - H×nh ¶nh x¹ h×nh (bªn tr¸i): cã vïng tËp trung H§PX (vïng tèi). - H×nh ¶nh chôp CT (¶nh gi÷a vµ bªn ph¶i) trªn cïng mét bÖnh nh©n: vïng tæn th¬ng t¬ng øng víi vïng tr¾ng.
  17. H×nh ¶nh tíi m¸u n·o, ghi h×nh b»ng m¸y SPECT: ngêi b×nh thêng (¶nh tr¸i), bÖnh nh©n bÞ tai biÕn m¹ch m¸u n·o (¶nh gi÷a vµ ph¶i) thÓ hiÖn b»ng nhiÒu vïng gi¶m H§PX.
  18. H×nh ¶nh tíi m¸u n·o ë bÖnh nh©n sa sót trÝ tuÖ. Ghi h×nh b»ng m¸y SPECT víi Tc-99m - ECD.
  19. Stress Rest Trôc ng¾n H×nh ¶nh tíi m¸u c¬ tim ngêi b×nh thêng, c¾t theo 3 trôc kh«ng gian:trôc ng¾n, trôc dµi Stress n»m ngang, trôc dµi ®øng däc. Ghi h×nh b»ng m¸y SPECT víi 99mTc - MIBI, ë hai pha: Pha Rest Trôc dµi ngang g¾ng søc vµ pha nghØ. Stress Rest Trôc dµi däc
  20. Pha nghØ Pha g¾ng søc H×nh ¶nh ghi h×nh tíi m¸u c¬ tim ë bÖnh nh©n bÞ hÑp ®éng m¹ch vµnh. Kh«ng cã sù t¸i tíi m¸u khi nghØ vµ khi g¾ng søc (vÞ trÝ mòi tªn).
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1