Bài mở đầu sinh lý học

Chia sẻ: Thi Thi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung bài giảng trình bày đối tượng nghiên cứu của sinh lý học, đặc điểm cơ thể sống và mục tiêu của sinh lý học. Để hiểu rõ hơn mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài giảng này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài mở đầu sinh lý học

BAØI MÔÛ ÑAÀU SINH LYÙ HOÏC PGS.TS. TRAÀN THÒ LIEÂN MINH BM. Sinh lyù hoïc - Ñaïi hoïc Y Döôïc 1
DAØN BAØI A . ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA SLH I . Ñònh nghóa- Phaân loaïi – Vò trí cuûa SLH II . Lòch söû phaùt trieån cuaû sinh lyù hoïc III . Phöông phaùp nghieân cöùu SLH IV . Phöông phaùp hoïc taäp SLH B . ÑAËC ÑIEÅM CUÛA CÔ THEÅ SOÁNG I . Ñaëc ñieåm cuûa cô theå soáng: II . Cô theå soáng laø 1 theå thoáng nhaát & thoáng nhaát vôùi moâi tröôøng soáng C. MUÏC TIEÂU CUÛA SINH LYÙ HOÏC D. TAØI LIEÄU HOÏC TAÄP, THAM KHAÛO 2
A. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA SLH I . Ñònh nghóa- Phaân loaïi – Vò trí cuûa SLH 1. Ñònh nghóa:  Physio logy (Nguyeân goác Hy Laïp) Thieân nhieân Lyù luaän, khoa hoïc 3
 SLH laø khoa hoïc nghieân cöùu veà :  Hoaït ñoäng chöùc naêng cuûa caùc cô quan cuûa cô theå.  Söï lieân quan giöõa caùc hoaït ñoäng chöùc naêng cuûa caùc cô quan trong cô theå.  Nhöõng qui luaät hoaït ñoäng chung cuûa cô theå & cuûa rieâng töøng cô quan.  Caùc cô cheá lyù hoùa cuûa caùc hoaït ñoäng chöùc naêng trong cô theå döïa treân quan nieäm cô baûn : Cô theå laø 1 khoái thoáng nhaát & thoáng nhaát vôùi moâi tröôøng soáng. 4
2. Phaân ngaønh trong sinh lyù hoïc  Sinh lyù hoïc toång quaùt  Sinh lyù hoïc teá baøo  Sinh lyù hoïc cô baûn  Sinh lyù y hoïc …  Döïa theo caùc giôùi sinh vaät : . Sinh lyù hoïc thöïc vaät . Sinh lyù hoïc ñoäng vaät . Sinh lyù ngöôøi . 5
 Döïa theo caùc cô quan : . Sinh lyù hoïc maùu . Sinh lyù hoïc tuaàn hoaøn . Sinh lyù hoïc hoâ haáp . . .  Döïa theo löùa tuoåi : . Sinh lyù hoïc treû em . Sinh lyù hoïc ngöôøi tröôûng thaønh . Sinh lyù hoïc ngöôøi giaø 6
 Döïa theo hoaït ñoäng ngheà nghieäp : . Sinh lyù hoïc lao ñoäng . Sinh lyù hoïc TDTT  Trong y hoïc : . Sinh lyù thöôøng . Sinh lyù beänh 7
3. Vò trí cuûa sinh lyù hoïc  Laø 1 ngaønh raát quan troïng cuûa sinh hoïc  Laø 1 yeâu caàu cuûa y hoïc : NC veà hoaït ñoäng chöùc naêng cuûa caùc teá baøo, caùc cô quan, heä thoáng cô quan, söï ñieàu hoøa chöùc naêng  cô theå toàn taïi phaùt trieån bt + thích nghi moâi tröôøng soáng .  Laø 1 KH thöøa keá KH cô baûn . 8
 Laø moân hoïc cô sôû raát quan troïng cuûa y hoïc . Kieán thöùc SLH laø cô sôû ñeå giaûi thích & phaùt hieän caùc roái loaïn chöùc naêng trong beänh lyù.  Laø 1 ngaønh KH chöùc naêng  lieân quan chaët cheõ vôùi ngaønh KH hình thaùi : Moâ hoïc, GPH.  Laø 1 KH cô sôû cho sinh lyù beänh, döôïc lyù, beänh hoïc laâm saøng … 9
 Laø KH cô sôû cho taâm lyù hoïc, giaùo duïc hoïc, toå chöùc ñôøi soáng …  SLH lieân quan chaët cheõ vôùi lyù sinh & hoùa sinh.  SLH lieân quan maät thieát vôùi ñieàu khieån hoïc  Laø cô sôû KH cho Trieát hoïc  Goùp phaàn NC phaùt trieån daân soá, höôùng daãn sinh ñeû coù keá hoaïch  Laø cô sôû KH chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu 10
II. Lòch söû phaùt trieån cuûa sinh lyù hoïc 1. Thôøi coå xöa : Vaät linh luaän : Söï soáng toàn taïi nhôø linh hoàn  cheát (maát theå xaùc), coøn linh hoàn  Nguoàn goác Toân giaùo. 11
„ Thuyeát hoaït khí „ „ + Theá kyû V TCN : Hypocrate giaûi thích hieän töôïng khoâng khí beân ngoaøi  phoåi  maùu & löu thoâng trong maùu. „ „ + Theá kyû II : Galien phaùt trieån thuyeát hoaït khí giaûi thích 1 soá hieän töôïng khaùc. 12
2. Giai ñoaïn KH töï nhieân (TK.XVI  XX)  Servet (1511-1553) : Tuaàn hoaøn phoåi ( PP GPH )  Harvey (1587-1657) : Heä thoáng tuaàn hoaøn  Malpighi (1628-1694) : Tuaàn hoaøn phoåi (KHV)  Boede Sylvius (1614 – 1798), Lavoiser ( 1713 – 1794 ) : Baûn chaát cuûa quaù trình hoâ haáp, tieâu hoùa laø hoaït ñoäng cuûa heä thoáng men hoaëc laø quaù trình thieâu ñoát. 13
 Galvani (1737 – 1798) : Ñieän sinh vaät  Claude Bernard (1813 – 1873) : Quan nieäm veà tính haèng ñònh noäi moâi  Sherrington (1859 – 1947) Setchenov ( 1829 – 1905 ) Broca ( 1861) : Sinh lyù thaàn kinh.  Adrian & Sherrington (Nobel 1932): Chöùc naêng cuûa neuron  Pavlov (1849 – 1936) : HÑTKCC 14
3. Giai ñoaïn sinh hoïc phaân töû. 1940 : KHV  Watson, Cricks, Wilkins (Nobel 1962) : Caáu truùc phaân töû cuûa a. nucleic : caáu truùc xoaén ñoâi DNA  Jacod, Monod, Lwoff (Nobel 1965) : RNA thoâng tin maät maõ di truyeàn  Albert Claud, Gesrge Palade,Christian de Duve (Nobel 1974): Caáu truùc sieâu hieån vi & chöùc naêng cuûa maøng teá baøo  David Baltimore , Renato Dulbecco , Howard Martin Temin (Nobel 1975): Phản ứng giữa virus sinh ung & chất liệu di truyền của tế bào  Arber, Nathans, Smith (Nobel 1978): Enzym caét phaân töû 15
 Dausset, Snell, Benaceraff ( Nobel 1980 ) : Khaùng nguyeân HLA  Barbara McClintock (Nobel 1983): Gen nhảy  Jerne, Kohler, Milstein ( Nobel 1984 ) : Nguyeân taéc vaø kyõ thuaät taïo khaùng theå ñôn doøng.  Bishop, Varmus ( Nobel 1989 ) : Chaát sinh ung thö oncogen  Neher, Sakmann (Nobel 1991) : “Keânh ion”  Rodbel, Gilman (Nobel 1994) : “Protein G” 16
 GS. Gunter Blobel (Ñöùc) ( Nobel Y hoïc 1999 ) NC veà hoaït ñoäng beân trong cuûa TB  Môû ñaàu vieäc chöõa trò nhöõng beänh di truyeàn & ñaët neàn taûng cho caùc döôïc phaåm sinh hoïc nhaân taïo.  L. Hartwell (Myõ), T. Hunt (Anh) vaø P. Nurse (Anh) (Nobel Y hoïc 2001) phaùt minh “Caùc nhaân toá ñieàu hoøa then choát cuûa chu trình TB”  Caùc sai soùt trong chu trình TB coù theå daãn ñeán kieåu bieán ñoåi NST trong caùc nhaân TB ung thö  Môû ra khaû naêng chaån ñoaùn sôùm, tìm kieám thuoác chöõa trò ung thö. 17
 Sydney Brenner (Anh), H. Robert Horvitz (Myõ) & John E. Sulston (Anh) ( Nobel Y hoïc 2002 ) phaùt minh “Gen ñieàu hoøa söï phaùt trieån caùc cô quan & söï cheát cuûa TB theo chöông trình”  Khaùm phaù 1 trong nhöõng cô cheá cuûa beänh ung thö & môû ra 1 höôùng môùi ñieàu trò ung thö döïa vaøo vieäc kích thích “chöông trình gaây cheát TB trong TB ung thö” 18
 Barry J. Marshall & J. Robin Warren (UÙc) (Nobel Y hoïc 2005) phaùt hieän vi khuaån Helicobacter pylori (H.P) laø taùc nhaân chính gaây vieâm loeùt daï daøy ‟ taù traøng  Ñoät phaù môùi trong NC veà beänh sinh & ñieàu trò beänh loeùt daï daøy ‟ taù traøng, beänh ung thö daï daøy & loaïi ung thö lympho ôû daï daøy. 19
 GS. Oliver Smithies (Myõ), GS. Mario R. Capecchi (YÙ), GS. Martin J. Evan (Anh) (Nobel Y hoïc 2007) NC veà TB goác phoâi thai & söï taùi toå hôïp AND trong ñoäng vaät coù vuù  neàn moùng cô baûn cuûa ñieàu trò beänh baèng lieäu phaùp gen, töùc laø söûa ñoåi nhöõng gen khieám khuyeát gaây beänh ôû ngöôøi.  Giaûi Nobel Y hoïc 2008 ñöôïc trao cho: ‟ Harald zur Hausen (Ñöùc) khaùm phaù HPV gaây ung thö coå töû cung ‟ Françoise Barr-Sinoussi & Luc Montagnier (Phaùp) khaùm phaù HIV 20